Θα το ξεκινήσω λίγο ανάποδα. Ή μάλλον, τώρα που το ξανασκέφτομαι, όχι μόνο τελείως ανάποδα, αλλά και απολύτως ταιριαστά με την καρδιά της σκέψης των Residents. Γιατί η ανατροπή είναι συνώνυμο αυτής της μπάντας, οπότε αναμενόμενα ήταν στο encore όπου κορυφώθηκε η συναυλία της Παρασκευής: για εκεί φύλαγαν το γιγαντιαίο χριστουγεννιάτικο δέντρο με τον σήμα κατατεθέν τους βολβό ματιού να έχει λάβει τη θέση του γνώριμου αστροστολιδιού στην κορυφή. Μόνο ως αστείο μπορεί βέβαια να εκληφθεί κάτι τέτοιο, αλλά και ως δείγμα της αυτοπεποίθησης των Randy, Chuck & Bob.
Οι οποίοι και παρουσιάστηκαν στην ώρα τους παρακαλώ, ακριβώς 10+30 μ.μ., όπως έγραφε το εισιτήριο. Το κοινό που είχε έρθει να τους δει διακρινόταν από έναν σχετικά μεγάλο δείκτη ηλικίας, οι περισσότεροι δηλαδή ήταν λίγο-πολύ μεσήλικες. Λογικό, μιας και οι Residents αγαπήθηκαν πολύ από όσους γεννήθηκαν μετά το 1960 και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970 –χωρίς κάτι τέτοιο να σημαίνει βέβαια ότι δεν υπήρχαν και μικρότερες ηλικίες στο Fuzz· και πάλι ωστόσο, δύσκολα διέκρινες άτομα κάτω από 30.
Και το σετ ξέραμε ακόμα και το σκηνικό, εντούτοις η περιέργεια υπήρχε. Μιας και δεν είχε τοποθετηθεί καμία κουρτίνα ή κάτι σαν αυλαία, χαζεύαμε ήδη από την αρχή της εισόδου μας στον χώρο τον χιονάνθρωπο και τον Αη-Βασίλη που κρατούσαν τα χριστουγεννιάτικα candy sticks και υποστήριζαν μια γκροτέσκο γέφυρα χιονιού, από την οποία κρεμόταν το πράσινο πανί με το όνομα της μπάντας(;). Με διάφορους μάλιστα φίλους μιλούσαμε και για το μινιμαλιστικό του όλου στησίματος: μόνο ένα τραπέζι στα αριστερά της σκηνής, με ένα Mac, ένα Chaos Pad κι ένα σκαμπό με αναλόγιο στα δεξιά, συν έναν υπερυψωμένο επιλογέα κοντά στο μικρόφωνο. «Ρε συ DJ σετ θα κάνουν;» είπε χαριτολογώντας κάποιος από την παρέα και δεν βρήκα τρολάρισμα την ατάκα του: είχα κι εγώ απορίες για το πώς θα πρόβαλλαν έμπροσθέν μας οι Αμερικανοί.
Όταν βγήκαν τελικά οι τρεις μορφές στη σκηνή, καταχειροκροτούμενες, περίμενα τις πρώτες σημειολογικές αναφορές –επικοινωνία με το κοινό, στήσιμο στα όργανα– για να διαπιστώσω πού θα πήγαινε το σόου. Δεν χρειαζόταν καν να είσαι ειδήμων, εντωμεταξύ, για να καταλάβεις ότι οι Chuck και Bob είναι νεωκόροι στο συγκρότημα, ασκούμενοι επιτυχώς σε ηλεκτρονικά και κιθάρα, αντίστοιχα: τα χέρια τους ήταν χέρια ανθρώπων λίγο παραπάνω από τα 30, ειδικότερα του Bob. Ο Randy είναι λοιπόν ο μοναδικός που έχει επιβιώσει από την παλαιά φρουρά, γι' αυτό και φέρει επί σκηνής το βάρος ολόκληρης της ομάδας. Με αγιοβασιλιάτικα σε επίπεδο κλοσάρ και με μια μάσκα που περισσότερο έφερνε στον Λέμονι Σνίκετ παρά στον Άη-Βασίλη μας πήρε από τα μούτρα, στύβοντας το λαρύγγι του: μόνο έτσι περιγράφεις μερικές ακροβασίες της φωνής του, έστω κι αν υποστηρίζονταν από τον προαναφερθέντα επιλογέα και παραμορφωτή. Η αλήθεια είναι βέβαια πως δεν μπήκα στο κλίμα, μάλλον όμως είχε να κάνει με τον συσχετισμό που έκανα στο μυαλό μου με παλαιότερες –θεματικές– συναυλίες των Residents, ενώ την Παρασκευή είχαμε να κάνουμε με μια αναδρομή στα 40 χρόνια τους. Πάντως, βρήκα τις σαν σαλιάρες μωρών επιπρόσθετες μπλούζες τις οποίες φορούσε ο Randy (ανάλογα με τον δίσκο ή την περιοδεία που θιγόταν στο σετ) ως ένα απολύτως επιτυχημένο τρυκάζ.
Αυτό που τελικά άνοιξε σε μένα προσωπικά την πόρτα του λάιβ της Παρασκευής ήταν ο λόγος του Randy και όχι ο ήχος. Αυτός κινούταν άλλωστε στα γνωστά σέρνομαι-γιατί-έτσι-επιλέγω επίπεδα, μεταξύ μας εξάλλου το θέμα με τους Residents δεν βρισκόταν ποτέ στη σύνθεση (εκτός 3-4 δίσκων), μα στη γενικότερη ανατροπή της φόρμας. Και πάνω απ' όλα στον λόγο. Με το Σαν Φρανσίσκο ως μόνιμη υποδόρια ένεση, ο λόγος έπαιξε με τον κώδικα, που πάντα είχε να κάνει με το σοφιστικέ, ακόμα κι όταν έκλινε προς το αστείο –όταν π.χ. μάθαμε για την πορεία του Randy στην πορνοβιομηχανία και τον ακούσαμε να απαριθμεί τους 11 γάμους του. Απολαυστικός λοιπόν ο Randy, με ιλαροτραγωδία, με τρομακτικό αυτοσαρκασμό, με κυνισμό μα και με αναπάντεχες πινελιές ουμανισμού και τρυφερότητας. Και δεν αναφέρομαι μόνο στο ότι μας έδειξε τον Morris, τον γάτο του, από το κινητό –για να τον στείλει μέσω ατυχήματος στο pet νοσοκομείο αργότερα...
Μου έκανε επίσης εντύπωση ο διάχυτος αυτοσχεδιασμός: καθ' όλη τη συναυλία, ο Randy είχε αντιδικία με το σκαμπό του. Και χρησιμοποίησε τη μη σωστή εργονομία του ώστε να καταδείξει τα νεύρα του, την κούρασή του και οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα επέλεγε να καθορίσει εκτός μικροφώνου, όσο οι υπόλοιποι δύο –οι οποίοι έκαναν κι εκείνοι τις τρελοκοτσιδιές τους σε επίπεδο κινησιολογίας, πατρονάροντας π.χ. το κοινό ή συμπλέοντας με τον Randy ακόμα και όταν τον αναιρούσαν– παρήγαγαν ηχητικά τοπία τα οποία ενίοτε (και ειδικότερα στις χαμηλές) δεν αποδόθηκαν σωστά από τα ηχεία του Fuzz.
Πώς ήταν λοιπόν οι Residents την Παρασκευή; ΑΠΟΛΑΥΣΤΙΚΟΙ! Βλέποντάς τους στη σκηνή καταλάβαμε για ακόμα μία φορά την πηγή του κοινωνικού χιούμορ, τη μήτρα που γέννησε καλλιτέχνες σαν τον Frank Zappa, τους Fugs ή τον Richard G. Brautigan. Θα είμαστε έτσι και πάλι παρόντες όταν ξαναπάρουν τους δρόμους και ξαναπεράσουν απ' τα μέρη μας, διότι αποτελούν μια αποτίμηση της αμερικάνικης (και γενικότερα της Δυτικής κουλτούρας) η οποία σταθερά ξεφεύγει από τα στενά όρια της μουσικής και κινείται στα πλαίσια της αισθητικής των εικαστικών τεχνών.
{youtube}-OUlbL_0A4Y{/youtube}
