Όσοι περισσότεροι μουσικοί παίζουν σε μια τζαζ συναυλία, τόσο δυσκολότερο είναι να προβλέψεις τι ακριβώς θα ακούσεις. Την τρίτη και τελευταία ημέρα του Πανοράματος Ελληνικής Τζαζ 2014, ήταν λοιπόν σειρά του Πέτρου Κλαμπάνη και της μπάντας του Contextual να ανέβουν στη σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών, μοιραζόμενοι μαζί μας τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες. Για κάποιον ανεξήγητο λόγο, περίμενα να ακούσω μουσική που ως κύριο άξονά της θα είχε το κοντραμπάσο, αλλά έπεσα εντελώς έξω στις προβλέψεις μου.
Ο Πέτρος Κλαμπάνης μας παρουσίασε, μεταξύ άλλων, μέρος του καινούργιου του δίσκου Minor Dispute, που οφείλω να παραδεχτώ πως είναι από τους πιο ώριμους τζαζ δίσκους που έχω ακούσει από Έλληνα συνθέτη: όλες οι νότες που ήχησαν στην αίθουσα το βράδυ της Κυριακής, είχαν σκοπό την ακουστική τέρψη του ακροατή και μόνο.
Μαζί του ο Κλαμπάνης είχε τον Jean-Michel Pilc στο πιάνο, τον Gilad Hekselman στην ηλεκτρική κιθάρα και τον John Hadfield στα τύμπανα. Για να αποδοθούν ενορχηστρωτικώς σωστά τα κομμάτια, το κουαρτέτο ένωσε τις δυνάμεις του με ένα κλασικό σύνολο εγχόρδων. Κι έτσι μοιράστηκαν τη σκηνή μαζί με τους Λαέρτη Κοκολάνη και Μαρία Μανουσάκη (βιολιά), τη Ενκέλα Κοκολάνη στη βιόλα και τον Αλέξανδρο Μποτίνη στο τσέλο.
Χωρίς καμία καθυστέρηση, οι 8 μουσικοί έλαβαν θέσεις στα όργανά τους στις 20:35 και ξεκίνησαν να παίζουν το ομώνυμο κομμάτι του νέου δίσκου του δημιουργού. Παρ' όλο που ήταν πολύπλοκη η σύνθεση, είχε έναν ethnic fusion αέρα από Pat Metheny, που έκανε τους ήχους να κυλούν πολύ ευχάριστα στα αυτιά μας. Στο δεύτερο κομμάτι αρχίσαμε να έχουμε επαφή με την υγιή τρέλα και ενέργεια του Γάλλου πιανίστα, ο οποίος σταματούσε τα σόλο του στη μέση για να... ξεμουδιάσει ή για να πιει νερό –και ξανακαθόταν να συνεχίσει! Πρέπει να τον πετύχαμε σε πολύ καλή ημέρα, ήταν ιδιαίτερα απολαυστικό να τον βλέπεις να παίζει και να κινείται πάνω στη σκηνή. Λύθηκε και το ηχοληπτικό πρόβλημα με τα έγχορδα μετά τα πρώτα λεπτά και μπορέσαμε έτσι να τα ακούσουμε με ισορροπία στο σύνολο. Πολύ ωραία προσέγγιση είχε και ο ντράμερ, το αριστερό χέρι του οποίου είτε έπαιζε το cajon που επάνω του καθόταν, είτε έπιανε μπεντίρ ώστε να προσθέσει κι αυτός τα μεσογειακά του ηχοχρώματα στο σύνολο.
Σειρά πήρε κατόπιν το "Θαλασσάκι", στην εισαγωγή του οποίου ο Κλαμπάνης χρησιμοποίησε το όργανό του ως κρουστό –τεχνική που γνωρίσαμε για πρώτη φορά από τον Avishai Cohen– για να μας εισάγει στο νέο μουσικό κλίμα και να ακούσουμε κάτι διασκευασμένο μεν, πιο οικείο ως άκουσμα δε. Το τέταρτο κομμάτι έκρυβε μια ιστορία στην πλάτη του, που ο Κλαμπάνης δεν δίστασε να μοιραστεί μαζί μας (ίσως το έκανε για να αιτιολογήσει το καταδιωκτικό και αγχωτικό ύφος του), ενώ ύστερα ακολούθησε μια σύνθεση του Hekselman ενορχηστρωμένη εκ νέου από τον Κλαμπάνη, ο οποίος συμπεριέλαβε και το κλασικό σύνολο σε αυτήν. Τα έγχορδα πήραν έτσι, για πρώτη φορά, τον πρωταγωνιστικό ρόλο, επιτρέποντας και σε μας να πάρουμε μια ανάσα από όσα είχαν μέχρι τότε προηγηθεί.
Η ώρα για την πρώτη έκπληξη της βραδιάς είχε όμως φτάσει και με χαρά υποδεχτήκαμε στη σκηνή τον Θωμά Κωνσταντίνου με το ούτι του –γνώριμό μας από την καλύτερη ίσως παραδοσιακή ορχήστρα της χώρας, τους Τακίμ. Όλοι μαζί μας χάρισαν ακόμα ένα υπέροχο ηχητικό κράμα Μεσογείου, Δύσης και τζαζ.
Καθώς άκουγα στη συνέχεια τον Κλαμπάνη να προλογίζει το "Night In Tunisia", σκέφτηκα ότι είναι τετριμμένη η επιλογή, αφού υπάρχουν πολλά ωραία και πιο «ψαγμένα» standards για να παίξει κανείς. Αλλά για μία ακόμα φορά, με διέψευσε: πώς κατάφερε να βάλει τόσο χέρι στις παρτιτούρες του Dizzie Gillespie χωρίς να επηρεάσει ή να προσβάλλει το πρωτότυπο, ακόμα δεν έχω καταλάβει. Το αποτέλεσμα πάντως ήταν σίγουρα άξιο θαυμασμού. Για να είναι όμως ολοκληρωμένη η συναυλία, έπρεπε ν' ακούσουμε και μια μπαλάντα. Οι δυναμικές λοιπόν έπεσαν, οι ταχύτητες μειώθηκαν και η εισαγωγή του "Luisa" αντήχησε στη Στέγη, από το πιάνο του Pilc. Ακολούθησε άλλο ένα τραγούδι από το Minor Dispute και η κανονικη διάρκεια της συναυλίας τελείωσε.
Μετά την υπόκλιση και την αποχώρηση των μουσικών, στη σκηνή ανέβηκε μόνο το τζαζ κουαρτέτο. Φανερά με πιο χαλαρή διάθεση ο Κλαμπάνης μας είπε πως προσπαθεί από καιρό να συστήσει τον Pilc (ο οποίος σφύριζε γενικώς και αορίστως εκείνη την ώρα) στην ελληνική μουσική. Το αόριστο σφύριγμα μετατράπηκε αμέσως στην κύρια μελωδία του “Πες Μου Μια Λέξη” κι έτσι ξεκίνησε μια πολύ ωραία διασκευή σε Μάνο Χατζιδάκι. Με πιο χαρακτηριστική στιγμή όταν ο Pilc κράταγε το μικρόφωνο με το αριστερό του χέρι, ώστε να μπορεί να σφυρίζει σε unisono με το δεξί του, το οποίο έπαιζε σόλο.
Με σεβασμό λοιπόν στη μεσογειακή, τζαζ και κλασική μουσική, ο Πέτρος Κλαμπάνης παρουσίασε ένα μεστό και ώριμο πρόγραμμα, που συνδύαζε άρτια τα τρία αυτά στοιχεία. Από όσο ξέρω, κανείς ακόμα Έλληνας δημηουργός δεν έχει παρουσιάσει τέτοια δουλειά. Αρκετά δε από τα κομμάτια του Minor Dispute που μας παρουσίασε υπάρχουν ήδη ανεβασμένα στο προσωπικό του κανάλι στο YouTube: αξίζει να το επισκεφθούν όσοι δεν μπόρεσαν να είναι παρόντες στη Στέγη, για να ακούσουν τι έχασαν. Εμένα πάντως, εκτός από ότι περιμένω πολλά από τον Κλαμπάνη στο μέλλον, με δίδαξε κιόλας να μην αφήνω τη σκέψη μου να προτρέχει. Μπροστά άλλωστε σε τέτοια ώριμη καλλιτεχνική δουλειά είναι καλύτερα απλά να ακούς και να απολαμβάνεις, πριν σκεφτείς ή πεις το οτιδήποτε.
Setlist
Minor Dispute
Lilly's Promenade
Θαλασσάκι
Very Frenzy
March of the Sad Ones
Χαρικλάκι
Night in Tunisia
Luisa
Monkey Business
encore
Πες μου μια λέξη
{youtube}fALtEhutlU8{/youtube}
