Δεύτερη ημέρα των τζαζ συνευρέσεων το Σάββατο και ήταν η σειρά του Σάμι Αμίρη να φιλοξενήσει στη σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών τον δικό του καλεσμένο, τον Αμερικανό τρομπετίστα Rex Richardson. Παρούσα βεβαίως και η μπάντα του Θεσσαλονικιού πιανίστα, την οποία συναποτελούσαν οι Αντώνης Λαδόπουλος (τενόρο σαξόφωνο), Περικλής Τριβόλης (κοντραμπάσο) και Σπύρος Παναγιωτόπουλος (τύμπανα).
Η αρχή, λίγα λεπτά μετά τις 9, υπήρξε ξεχωριστή. Με πρώτο τον Παναγιωτόπουλο και τελευταίο τον Αμίρη, οι μουσικοί βγήκαν ένας-ένας στη σκηνή, καταθέτοντας από ένα σύντομο (σχετικά) σόλο, χτίζοντας έτσι βήμα-βήμα τον γεμάτο ήχο ενός τζαζ κουιντέτου. Όλοι τους εξαιρετικοί δεξιοτέχνες, θα κατέθεταν μέσα στις επόμενες 2+ ώρες μπόλικα πειστήρια της μουσικής τους ευφυΐας.
Ομολογώ ωστόσο πως σε κάποια φάση (σχετικά στην αρχή της συναυλίας) αισθάνθηκα πως παραήταν αφοσιωμένοι στις παραδόσεις (στα στερεότυπα κατ’ άλλους) της τζαζ. Σαφώς και πατούσαν μ’ αυτήν την κεκτημένη αυτοπεποίθηση σε ό,τι επιχειρούσαν, έχοντας και την πρόνοια να παραδίδουν τις συνθέσεις στην επιτόπια δυναμική των πραγμάτων, αντί να αρκούνται στην ψυχρή αναπαραγωγή τους· διαπίστωνα όμως πως, επί της ουσίας, τα bop τρεχαλητά τους ή ορισμένα πιο ήρεμα σημεία με δυσκολία ξέφευγαν της πεπατημένης. Για να το πω αλλιώς, σχημάτισα την εντύπωση πως το γραπτό κείμενο δεν είχε την ίδια ζωντάνια (ή το ίδιο εκτόπισμα, αν προτιμάτε) που είχε η ερμηνεία του.
Αυτή μου η εντύπωση θα άλλαζε πάντως γρήγορα. Κάποτε δε θα εξανεμιζόταν ως μη έχουσα νόημα, αφού αυτό που ερχόταν από τη σκηνή παρήγαγε ικανοποιητικά επίπεδα ενέργειας, καθώς και τις αξίες εκείνες που επιτρέπουν στη μουσική να γίνεται αντιληπτή υπό άλλα (μη ορθολογικά) αισθητήρια. Γιατί λοιπόν να μπει ντε και καλά το κριτήριο της πρωτοπορίας ή της έλλειψής της; Κοινώς, αφού είναι καλό, γιατί να σπαζοκεφαλιάζεις ψάχνοντας ρήξεις ή τομές;
Άλλοτε πάλι, η εντύπωση αυτή θα διαλυόταν υπό το βάρος των περί του αντιθέτου αποδείξεων. Πάρτε ας πούμε την “Κασσάνδρα” του Σάμι Αμίρη: μια σύνθεση εμπνευσμένη από την ομώνυμη μορφή της ομηρικής λογοτεχνίας (αυτή που διέβλεπε το μέλλον αλλά κανείς δεν την πίστευε), η οποία χρησιμοποίησε για εισαγωγή ένα στάσιμο από τον Ευριπίδη. Υπήρξε πράγματι υποβλητική, ικανή να μεταφέρει την εσωτερική ένταση των συμφραζόμενων, μα και να καταδείξει μία γόνιμη επιρροή στη γραφή του Αμίρη. Έτυχε βεβαίως και της πρέπουσας ερμηνείας του ίδιου του συνθέτη στο πιάνο, αλλά και της διακριτικής –όσο και καίριας– συνδρομής του σαξοφώνου του Λαδόπουλου και των τυμπάνων του Παναγιωτόπουλου.
Άλλη περίπτωση, η διασκευή του “Black Page” του Frank Zappa από ντραμιστικό σόλο σε μπαλάντα για κουιντέτο. Εδώ ξεχώρισε η ερμηνεία του Σπύρου Παναγιωτόπουλου και η ακρίβεια με την οποία εκτελούσε τις πυκνές φράσεις του κομματιού (να θυμίσω πως το “Black Page” ήταν ένα εξεζητημένα δύσκολο κομμάτι, που ο Zappa έγραψε για να το χρησιμοποιεί ως το υπέρτατο τεστ για όποιον είχε το θάρρος/θράσος να ζητήσει τη θέση του ντράμερ), αλλά και η ικανότητα του Αμίρη να επεμβαίνει δραστικά στις συνθέσεις τις οποίες διασκευάζει. Επίσης εξαιρετική –αν και για διαφορετικούς λόγους– η εκτέλεση στο “A Night In Tunisia” του Dizzy Gillespie, ενός στάνταρ που έμοιαζε να ταιριάζει γάντι στην ιδιοσυγκρασία του συγκεκριμένου γκρουπ. Με αυτό έκαναν κι ένα εκρηκτικό τελείωμα, με το δυναμικό σόλο του Παναγιωτόπουλου να πηγαίνει το κομμάτι πέρα από τα «συνπεφωμηνέμα».
Πέραν τούτων (και κάποιων άλλων δημιουργιών του Αμίρη) ακούστηκε και η σύνθεση του Λαδόπουλου “Old Habits”, όπως επίσης και δύο κομμάτια του Rex Richardson (δυστυχώς δεν συγκράτησα τίτλους). Τα τελευταία δεν μπορώ να πω ότι με εντυπωσίασαν –τα βρήκα υπερβολικά μελωμένα για τα γούστα μου, κάτι που μάλλον επιβεβαίωσε και ο ίδιος λέγοντάς μας πως είναι αφιερωμένα στη μέλλουσα σύζυγο... Αντιθέτως, η δεινότητα και το εύρος του ως τρομπετίστα τον έκαναν σίγουρα ένα από τα σημεία αναφοράς του λάιβ. Είτε με τα βαθιά του φυσήματα στο flugelhorn, είτε με τα πιο παιχνιδιάρικα στη τρομπέτα (ή στην piccolo τρομπέτα), οι παρεμβάσεις του Αμερικανού στάθηκαν πάντοτε ουσιώδεις.
Εν κατακλείδι, βρήκα εξαιρετική τη συνύπαρξη του RexRichardson με το κουαρτέτο του Σάμι Αμίρη: ήταν ένα από αυτά τα λάιβ που ό,τι έχουν να σου δώσουν, στο δίνουν πλουσιοπάροχα. Περασμένες 11 λοιπόν, βρέθηκα ν' ανεβαίνω τη σαββατιάτικη λεωφόρο όχι δίχως ενστάσεις, μα επαρκώς γεμάτος ώστε να τις μεταφέρω οριστικά στο πίσω μέρος του μυαλού μου.
{youtube}dBbIvavTI9E{/youtube}
