Η κεντρική ιδέα στην οποία βασίζεται το Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ, θέλει έναν εγχώριο καλλιτέχνη να συμπράττει στη σκηνή με έναν καλεσμένο από το εξωτερικό. Υπό αυτό το σκεπτικό, το γκρουπ του κιθαρίστα Τάκη Μπαρμπέρη άνοιξε τη φετινή διοργάνωση φιλοξενώντας τον Τούρκο σαξοφωνίστα Ilhan Ersahin –μαθητευόμενο κάποτε του Joe Lovano, συνοδοιπόρο του Erik Truffaz και ιθύνοντα νου πίσω από το πολυσυλλεκτικό σχήμα των Wax Poetic.
Θα περίμενε λοιπόν κανείς ένα δούναι και λαβείν μεταξύ των δύο μουσικών οντοτήτων· κάτι περισσότερο από την (ομολογουμένως επαρκή) ενσωμάτωση του Ersahin στο γκρουπ του Μπαρμπέρη. Τίποτα τέτοιο δεν συνέβη ωστόσο την Παρασκευή στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών. Πέρα από κάποιους γενικούς τονισμούς, ο Τούρκος σαξοφωνίστας εμφανιζόταν στο προσκήνιο όταν είχε σειρά το δικό του σόλο και γυρνούσε στη διακριτικότητα που του προσέφερε το πίσω μέρος της σκηνής, όταν αυτό τελείωνε. Λειτούργησε δηλαδή περισσότερο σαν ένας δυνατός side-man, προσφέροντας με το τενόρο του κάποιες επιπλέον δυνατότητες μελωδικής ανάπτυξης στις συνθέσεις του Μπαρμπέρη, δίχως να παρεμβαίνει δραστικά στη ροή του λάιβ.
Συζεύξεις πάντως υπήρξανε και μάλιστα κάμποσες. Διότι στην προσέγγιση του Τάκη Μπαρμπέρη διακρίνεται πάντοτε ένα διαλεκτικό στοιχείο: είναι η τζαζ που συνομιλεί με τις μπλουζ ρίζες της, με το ροκ που εμφιλοχωρεί σαν βασική αναφορά ή με τη βαλκανική και την ινδική παράδοση, όταν οι αρμονίες λοξοκοιτάζουν την Ανατολή· με δυο λόγια, είναι το fusion στην πιο κυριολεκτική του εκδοχή.
Βεβαίως, όταν μιλάμε για κυριολεξίες –και ιδίως όταν αναφερόμαστε σε πρακτικές που, όπως και να το κάνουμε, δεν είναι πλέον η επιτομή του ριζοσπαστισμού– ενέχει ο κίνδυνος του αναχρονισμού. Ή, τέλος πάντων, το οξύμωρο να πραγματοποιείς συνδέσεις εμμένοντας σε μια μορφή καθαρολογίας. Θέλω να πω, ο τρόπος με τον οποίον πραγματοποιήθηκε ο εν λόγω διάλογος μου φάνηκε περιοριστικός: ήταν πάντοτε ξεκάθαρες οι ισορροπίες και οι όροι του και δεν αποτέλεσαν ποτέ αντικείμενο ανοικτής διαπραγμάτευσης.
Αλλά αυτό δεν λέει από μόνο του κάτι· θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό επιχείρημα αν εξετάζαμε μια στούντιο δουλειά (ειρήσθω εν παρόδω, ο νέος δίσκος του Μπαρμπέρη κυκλοφορεί εντός των ημερών), πάνω όμως στο σανίδι όλα τούτα μπορεί να γίνουν ψιλά γράμματα. Και όντως, τέτοιας λογικής παρατηρήσεις δεν έκρυβαν το γεγονός ότι είχες μπροστά σου ένα σχήμα το οποίο γνώριζε καλά το έδαφος όπου πατούσε, άρα πραγματοποιούσε τις συνδέσεις με σιγουριά και με εμβρίθεια. Χώρια η αναμφισβήτητη εκτελεστική δεινότητα: τα «κεντήματα» του Μπαρμπέρη στην ηλεκτρική του κιθάρα, το εμπροσθοβαρές γκρουβ που παρήγαγαν αδιαλείπτως οι Γιώργος Γεωργιάδης (στο ηλεκτρικό –εξάχορδο– μπάσο) και Γιώργος Πολυχρονάκος (στα τύμπανα), η οξυδέρκεια του Μάνου Σαριδάκη στα πληκτροφόρα (ήτοι σε πιάνο και συνθεσάιζερ). Α, και τα κάποια αξιομνημόνευτα σόλο του Ersahin, τα οποία ξέφευγαν από το –σε γενικές γραμμές– τυπικό παίξιμό του.
Συν τοις άλλοις, το κουαρτέτο του Μπαρμπέρη διακρίνεται για την εξαιρετική συνοχή του. Για τους τρόπους δηλαδή με τους οποίους κρατούνται τα μπόσικα κάτω από ένα σόλο, αλλά και για την άμεση υποστήριξη σε περίπτωση απροόπτου. Αυτό το τελευταίο έγινε εμφανές όταν σε κάποια φάση ο Μπαρμπέρης βγήκε άγαρμπα από ένα σόλο αντιμετωπίζοντας ηλεκτρολογικά προβλήματα και αυτοστιγμεί ο Σαριδάκης προσέφερε κάλυψη με μία εκτός προγράμματος (απ’ όσο τουλάχιστον αντιλήφθηκα) πρωτοβουλία.
Όλων των ενστάσεων συμπεριλαμβανομένων, η περίπου μιάμιση ώρα που το κουαρτέτο του Τάκη Μπαρμπέρη βρέθηκε στη σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών μαζί με τον Ilhan Ersahin υπήρξε γενικά εποικοδομητική. Προσωπικά απόλαυσα περισσότερο τις συνδέσεις της τζαζ με τις παραδοσιακές εκφάνσεις (το “Balkan Wings”, από την επερχόμενη κυκλοφορία, στέκει στο μυαλό μου σαν κορωνίδα του σετ), εκτός των άλλων γιατί φάνηκε πως έδιναν πιο στέρεες αφορμές στον Ersahin να «θυμηθεί» την καταγωγή του και να ξεφύγει από ορισμένα στερεότυπα. Υπήρξανε βεβαίως και κάποιες ανέλπιστες αφιερώσεις (λ.χ. το “Poly P”,το κομμάτι που έγραψε ο Μπαρμπέρης για την Πόλυ Πάνου), αλλά και γενικώς μια ευχάριστη και ειλικρινής διάθεση η οποία έβγαινε από το γκρουβάτο της μουσικής, μα και από τη γενικότερη παρουσία των εκτελεστών, δημιουργώντας ένα κάποιο κλίμα. Και κάπως έτσι το –αν μη τι άλλο– ενδιαφέρον τριήμερο ελληνικής τζαζ ξεκίνησε με καλούς οιωνούς…
{youtube}-8_MdA_oGhM{/youtube}
