Είναι πραγματική απόλαυση να βλέπεις τον Παναγιώτη Λάλεζα επί σκηνής: ευθυτενής, παλικαρίσιος, ντόμπρος, χωρίς τσαλίμια για να καλοπιάσει το κοινό, μα ευγενέστατος την ίδια στιγμή. Όπως πρόσφατα δήλωσε άλλωστε και σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη (που είχα τη χαρά να του αποσπάσω), καλός και ο χορός, όμως τα τραγούδια πρέπει να αποδίδονται και στην αρχική τους μορφή, «στην πρώτη τους εκτέλεση και ενορχήστρωση».
Όχι πως ο χορός έλειπε από το γλέντι που στήθηκε την Πέμπτη το βράδυ στο προαύλιο του Badminton, στα πλαίσια του αφιερώματος στον Γιώργο Παπασιδέρη. Σε καμία περίπτωση. Εξάλλου η παρακαταθήκη του τελευταίου στο δημοτικό (και γενικότερα στο ελληνικό) τραγούδι έδινε εκ της συμβάσεως άπειρες ευκαιρίες για χορό: ο ίδιος μάλιστα ο αείμνηστος αοιδός, συνθέτης και στιχουργός γόγγυσε και μάτωσε κυριολεκτικά και μεταφορικά επί του μικροφώνου σε ζωντανές εμφανίσεις μέχρι και 24 ημέρες πριν τον θάνατό του (1957, στη γενέτειρά του Σαλαμίνα). Και ο Λάλεζας, μαζί με την ορχήστρα του –προεξέχοντος του Μάνου Αχαλινοτώπουλου στο κλαρίνο– τίμησε και με το παραπάνω αυτήν την παρακαταθήκη.
Ο χώρος είχε στηθεί έτσι ώστε να σου δίνει την εντύπωση ότι βρισκόσουν σε ένα από τα δεκάδες (αν όχι εκατοντάδες) πανηγύρια που διοργανώνονται τα καλοκαίρια στην ελληνική επαρχία. Υπήρχε δηλαδή απόσταση ανάμεσα στη σκηνή και στην ορχήστρα για να μπορεί να χορέψει ο κόσμος, ενώ ο κώδικας ενισχυόταν και από τη μικρή πινελιά στα αριστερά της σκηνής, με τα πολλών χρωματισμών λαμπιόνια τα οποία είχαν τοποθετηθεί πάνω σε κάποια δέντρα. Επίσης, δεν είχαμε το κλασικό στήσιμο με παραταγμένες καρέκλες, αλλά τραπέζια διάσπαρτα στον χώρο της πλατείας. Και ο κόσμος όμως που ήρθε στο προαύλιο του Badminton είχε τη σύνθεση κοινού που θα παρίστατο σε μία τέτοια πανήγυρη.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω την απουσία από τη συναυλία ανθρώπων του γενικότερου μουσικού τομέα (οποιουδήποτε φάσματος). Μου κάνει εντύπωση, πρέπει να ομολογήσω, διότι ο Παναγιώτης Λάλεζας είναι –χωρίς περιστροφές– μία από τις καλύτερες φωνές που έχει βγάλει ο τόπος μας τα τελευταία 20 χρόνια. Όπως μάλιστα υποσημείωσε και ο Αχαλινωτόπουλος, όταν μας είπε δυο λόγια «υποχρεωμένος» από τις πολλές (και δίκαιες) φιλοφρονήσεις που του έκανε ο ερμηνευτής για τις επιδόσεις του στο κλαρίνο, ο Λάλεζας είναι ταγμένος ψυχή και σώματι στο δημοτικό τραγούδι, ζώντας ο ίδιος μια ασκητική ζωή. Γιατί λοιπόν ένας τόσο βασικός δημιουργικός κορμός της σημερινής Ελλάδας δεν προσελκύει το «άλλο» κοινό στις συναυλίες του, παρότι έχει οπωσδήποτε γίνει γνωστός;
Η απάντηση ίσως βρίσκεται στα λόγια του ίδιου, κάπου στη μέση της (πολύωρης) συναυλίας. Κάνοντας εισαγωγή σε ένα θαυμάσιο τσάμικο, είπε: «το επόμενο τραγούδι, όπως και να το πούμε βρε παιδιά, κοντοπατητός, κλέφτικος, τσάμικο παραμένει πώς να το κάνουμε... Μην ντρεπόμαστε να το ονομάσουμε έτσι», ετυμολογώντας έτσι τις Ερινύες που κυνηγούν (αδίκως) τον συγκεκριμένο χορό μετά τη Χούντα των Συνταγματαρχών. Ακούγοντας την εκπληκτική εκτέλεση στο "Σήκω Διαμάντω", με το θαυμάσιο ισοκράτημα στο σημείο όπου σύμπλεε το σολιστικό τμήμα με τη φιγούρα από το χορευτικό συγκρότημα του (εκ Σαλαμίνος ορμώμενου, όπως και ο Παπασιδέρης) Μάνου Καπετανάκη –όπου χειροκροτήσαμε θερμά σύσσωμοι οι παρευρισκόμενοι– δεν μπορούσες να μην σκεφτείς πόσο άδικο είναι να μπαίνει κάτω από μια τέτοια ταμπέλα η παράδοση της Ρούμελης και του Μωριά. Και μιας και μιλάμε για παρευρισκόμενους, να σημειώσω ότι –όπως μας πληροφόρησε ο ίδιος ο Λάλεζας στην αρχή της συναυλίας– ανάμεσά τους βρίσκονταν η νύφη αλλά και τα εγγόνια του Παπασιδέρη. Ο οποίος, μάθαμε από το λιτό εισαγωγικό βίντεο, εξαντλούσε (κυριολεκτικά) όσες κομπανίες έπαιζαν μαζί του και πάντα χρειαζόταν έτσι μια δεύτερη εφεδρεία όταν εμφανιζόταν σε τριήμερα πανηγύρια –όπως καλή ώρα αυτά που γίνονται ακόμα ανά το πανελλήνιο τον Δεκαπενταύγουστο.
Ναι, σαφώς και είδαμε και διάφορα πράγματα τα οποία φαίνονταν παράταιρα με το κλίμα της συναυλίας, όπως για παράδειγμα έφηβες κοπέλες να σαρώνουν με τις ταμπλέτες τους τη σκηνή ώστε να έχουν ενθύμια της βραδιάς. Επίσης, το βίντεο που συνόδευσε την εμφάνιση του Λάλεζα είχε ελάχιστες φωτογραφίες (και γενικότερα υλικό) να επιδείξει: χαρακτηριστικά αναφέρω ότι οι εικόνες των κλαρίνων προέρχονταν από καταλόγους εταιρειών κατασκευής, όπερ και βλέπαμε βελουτέ υφάσματα κάτω από το βαρύθυμο και ταυτόχρονα λυρικό αυτό όργανο.
Όμως η φωνή του Παναγιώτη Λάλεζα έσβησε τα όποια τέτοια πλην, τα οποία εδώ που τα λέμε δεν ήταν και πολλά. Ο υπογράφων χόρεψε μάλιστα μεταξύ αγνώστων στο δεύτερο μέρος του προγράμματος και όχι επειδή ήρθε στο τσακίρ κέφι με την παρέα του. Απευθύνω επίσης μια δημόσια παράκληση στον Λάλεζα, για μια επόμενη συναυλία αποκλειστικά αφιερωμένη στα κλέφτικα (μας σηκώθηκε η τρίχα από όσα ερμήνευσε την Πέμπτη), αλλά και στα αρβανίτικα, τα οποία λέει θαυμάσια και δη στην αυθεντική τους διάλεκτο.
{youtube}zWyX0neIOFg{/youtube}
