Είχα πολλά χρόνια να δω τον Γιώργο Νταλάρα στη σκηνή. Κάπου στις αρχές των ’00s είχα δει μια συναυλία του στο Ηρώδειο και οι μνήμες μου ήταν καλές και σταθερές πάνω στη διαχρονική αξία της περσόνας του στην ελληνική μουσική ροή και ιστορία.
Η συναυλία της Τρίτης στο Βεάκειο γινόταν ως αρωγή του δημοφιλούς ερμηνευτή στο έργο του Νόστου κατά των ναρκωτικών. Ο Πειραιάς μάλιστα είχε και το εμβληματικό του στην όλη ιστορία, μιας και αποτελεί γενέθλιο τόπο του Νταλάρα –κι αυτό το είχα στον λογαριασμό μου, όπως και ότι το κοινό είναι σκληρός κριτής (όσο και να λατρεύει) απέναντι στα ελληνικά διαχρονικά ονόματα. Όχι επειδή ανεβάζει σταδιακά τον πήχη, αλλά επειδή υπάρχουν μερικές στανταρισμένες συνιστώσες και απαιτήσεις στις εγχώριες συναυλίες: ο Νταλαρισμός, ως κίνημα, είναι τόσο δυνατός όσο και το αντίθετό του ρεύμα. Και γι’ αυτό το Βεάκειο όχι μόνο ήταν γεμάτο αλλά και φιλοξενούσε και όρθιους στον διάδρομο που στεφανώνει την κορυφή των κερκίδων. Γι’ αυτό μας προειδοποίησε άλλωστε και το ταμείο όταν ελάχιστα καθυστερημένοι φτάσαμε στις 21+39 στο όμορφο πειραιώτικο θέατρο.
Όρθιοι λοιπόν, αλλά κι αυτό έχει τα συν του μιας και μπορείς να αλλάξεις θέση σε περίπτωση που δεν σε ικανοποιεί η ηχητική ή θέλεις να την τεστάρεις και από διαφορετικές γωνίες. Την ώρα της εισόδου μας η μπάντα έπαιζε το εισαγωγικό της μουσικό σημείωμα και σε ελάχιστο χρόνο, στις 21+46, ο Γιώργος Νταλάρας προχώρησε στο μέσο της σκηνής (κατα)χειροκροτούμενος. Με το σύνηθες συναυλιακό του ένδυμα των τελευταίων χρόνων, ήτοι σακάκι, μπλούζα και παντελόνι χωρίς τσάκιση έδειξε αμέσως (ή μάλλον πιστοποίησε για ακόμα μια φορά) την επί σκηνής άνεσή του. Ανταποκρινόμενος με ένα πλατύ χαμόγελο στην υποδοχή, οδήγησε τη φωνή του στο “Γι’ Αυτό Υπάρχουνε Οι Φίλοι”, από τον ομώνυμο δίσκο του. Καλό άνοιγμα με αρκετά καλό ήχο (ο οποίος ενίοτε είχε πάντως κάποια ανεπαίσθητα μπουκώματα συχνοτήτων στις χαμηλές).
Η φωνή του Νταλάρα παραμένει σε θαυμαστά επίπεδα κι αυτό μας το έδειξε στο μεγαλύτερο μέρος της συναυλίας, με εξαίρεση ίσως το κατσιμιχικό “Και Αν Υπάρχει Λόγος”, όπου το ανέβασμα στο τέλος με τις δυσκολίες του ντριπλαρίστηκε από τον ερμηνευτή με έξυπνο τρόπο. Όχι πως δεν είχε όμως και στιγμές όπου η φωνή του δεν ήταν ανατριχιαστικά διαυγής. Απλά κάποιες ελάχιστες απώλειες είναι απόλυτα φυσιολογικές και –προς θεού– δεν αφαιρούν ούτε κατά διάνοια κάτι από την απόλυτη εκφραστικότητα του «Γιώργαρου», όπως πολλές φορές (συνοδευόμενο από μπράβο) άκουγες να τον αποκαλούν από τις εξέδρες.
Ο Νταλάρας χώρισε σε τρία μέρη την εμφάνισή του στο Βεάκειο, παρεμβάλλοντας τμήματα τα οποία ανήκαν είτε στη Μελίνα Ασλανίδου, είτε στον Μιχάλη Τζουγανάκη. Η πρώτη κέρδισε σε πολλά σημεία το χειροκρότημα, όμως θα ήθελα να επισημάνω μερικά πράγματα για την απόδοσή της: ενίοτε «έντυνε» τη φωνή της μ’ ένα κράμα Γλυκερίας/Τσαλιγοπούλου, το οποίο όμως είχε μια επίπεδη γραμμή εκφραστικότητας, ειδικά στις μεσαίες. Επίσης η κινησιολογία της (αν και διαθέτει πείρα πολλών συναυλιών πια) έχει ένα κενό, ίσως γιατί δεν έχει τοποθετήσει τον εαυτό της σωστά στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού. Κυμαίνεται δηλαδή μεταξύ άνευρων φιλοσμυρνιώτικων κουνημάτων της μέσης μέχρι ελέω ροκ κινήσεις των χεριών, ατελείς όμως και δίχως στίγμα για το πού κινείται τελικά, πράγματα που δείχνουν πάνω στο σανίδι. Από την άλλη ο Τζουγανάκης –αν και με περισσότερο μπρίο απ’ ότι χρειάζεται σε σημεία– έχει κερδίσει εδώ και καιρό την προτίμηση του κοινού. Εκμεταλλευόμενος σωστά την κρητικολατρεία που έχει καταλάβει τους πάντες στην Αθήνα τα τελευταία 3-4 χρόνια παίζει με έναν κώδικα που ευτυχώς στο τσακ γλιτώνει από ευκολίες ή «εντεχνίσματα» μέσα στο σώμα της κρητικής παράδοσης. Βοηθούμενος από έναν λυράρη αντιστρέφει μάλιστα τους ρόλους και, κάνοντας τον να κρατάει τα πάσα, οργώνει την ταστιέρα του και τραγουδεί (όπως λέει και ο ίδιος) κερδίζοντας τίμια το χειροκρότημα.
Ο Γιώργος Νταλάρας το τελευταίο το έχει βέβαια κερδισμένο πριν καν βγει στη σκηνή. Αλλά και οι χειρισμοί του και επιλογές του πάνω σε αυτήν διατρανώνουν τους κώδικες που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει, αν και η μπάντα ενίοτε έπαιζε με ενορχηστρώσεις οι οποίες –με ηγήτορα το μπάσο– αφαιρούσαν το κοφτερό των συνθέσεων ειδικότερα της παλαιότερης εποχής (1970s), ταιριάζοντας περισσότερο στις νεώτερης κοπής επιλογές του σετ. Μιλήσαμε πιο πριν για τις σοφές επιλογές του Νταλάρα στο ρεπερτόριο διότι κανείς δεν έφυγε νομίζω παραπονεμένος από το Βεάκειο. Και τα πιο λαϊκότροπα τραγούδια του ακούστηκαν, και τα νεώτερης εσοδείας (μετά το 1990) όπου η συμμετοχή του κόσμου ήταν εντυπωσιακά μεγάλη –σημάδι πως και τον παρακολουθεί το κοινό και ότι ανανεώνεται η σύστασή του. Και ακριβώς επειδή λόγω της ειδικής ημέρας δεν ακούσαμε (για ευνόητους λόγους) τραγούδια από ρεμπέτικες και ρεμπέλικες αλάνες, χώρεσαν στο πρόγραμμα τραγούδια του Μαρκόπουλου (“Παραπονεμένα Λόγια”), του Κουγιουμτζή (“Που ’Ναι Τα Χρόνια” –χωρίς όμως τους όμορφους δρόμους του μπουζουκιού του Ζαμπέτα που μας έλειψαν) ή του Σπανού (“Στην Αλάνα”, που έπιασε σχεδόν εξ’ απήνης τους πάντες με τον συμβολισμό που διαχρονικά θα κουβαλάει αυτό το τραγούδι).
Μετά από 2+ ώρες και δύο ενκόρ ο Γιώργος Νταλάρας αποχώρησε σε γενικές επευφημίες. Μη ρωτάτε αν είχαμε τραγούδια που θα θέλαμε να ακούσουμε και δεν τα ακούσαμε. Έχουμε αποφασίσει ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει, παρεκτός και ο Νταλάρας θα βρίσκεται πάνω στη σκηνή κοντά στις 6 ώρες, μόνο τότε θα μείνουν οι πάντες ευχαριστημένοι. Φροντίζει όμως ο ίδιος να το αναπληρώνει με ωραίο παράστημα και με τη γνωστή (χωρίς περιττολογίες) λεκτική επικοινωνία του με το κοινό, είτε στο μεσοδιάλειμμα των τραγουδιών είτε πάνω στα ίδια αυτά τα τελευταία.
Περάσαμε ωραία την Τρίτη στο Βεάκειο. Ακόμα και κάποιους που επέμειναν στην αρχή να μιλάνε στο υπερώο των εξέδρων φρόντισε ο Νταλάρας να τους αποστομώσει με μια ακατάπαυστη φωνή. Μπράβο κύριε Νταλάρα. Μπορεί να μην ήταν «Η εμφάνιση», όμως το να ικανοποιείς τους πάντες κρατώντας την ίδια στιγμή την προσωπικότητά σου ακέραια και χωρίς καλοπιάσματα αποτελεί από μόνο του μια κατάκτηση.
