Το κάλεσμα σε ένα νησιώτικο πανηγύρι στην Πάρο, αφιερωμένο στον Γιώργο Κονιτόπουλο και συν-οργανωμένο από τον μόνιμο κάτοικο Αλυκής Παντελή Θαλασσινό, μας προξένησε εξ’ αρχής ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Προϊόν της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Πολιτιστικό Πανηγύρι Αλυκής Πάρου», το τριήμερο φεστιβάλ Γιώργος Κονιτόπουλος είναι έργο μιας συντροφιάς ανθρώπων, πλαισιωμένης από τοπικούς παράγοντες αλλά και καλλιτέχνες. Οι εντυπώσεις μας ύστερα από τρεις ημέρες σε αυτό το υπέροχο νησί των Κυκλάδων δεν μπορούσαν παρά να είναι οι καλύτερες: ο Αλέξανδρος Σαλαμές έγινε μάρτυρας μίας πρώτης προσπάθειας αναβίωσης ενός παραδοσιακού πανηγυριού, το οποίο –ανάμεσα στους χορούς και στα τραγούδια– ενσωμάτωσε με εξαιρετικό τρόπο μία πανεπιστημιακή διάλεξη αλλά και ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας. Μαζί δε με τις εντυπώσεις του, ο ανταποκριτής μας παραθέτει και μια σύντομη κουβέντα με τον Παντελή Θαλασσινό...
Καλωσόρισμα με μαντινάδα
Η πρώτη μέρα μαρτυρούσε άγχος από πλευράς των διοργανωτών για την πορεία της βραδιάς, παρόλο που η παρουσία του Βασίλη Σκουλά προϊδέαζε για ένα εξαιρετικά επιτυχημένο εγχείρημα. Η εξέδρα στήθηκε στο πιο κεντρικό σημείο της Αλυκής, με φόντο την καταγάλανη θάλασσα, ενώ μερικές εκατοντάδες πλαστικά καθίσματα γέμισαν τον χώρο μπροστά και γύρω από τη σκηνή, περιμένοντας το πλήθος να συρρεύσει. Ο μεγαλύτερος όγκος του κόσμου εμφανίστηκε τελικά λίγο πριν τις 22.00, γεμίζοντας τις καρέκλες που είχαν στηθεί αλλά και τα γύρω μαγαζιά. Λίγο δε πριν πάρει τη λύρα στα χέρια του ο Σκουλάς, μας απεύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Πάρου Χρήστος Βλαχογιάννης, κάνοντας λόγο για την ανάγκη εύρεσης της χαμένης μας ταυτότητας αλλά και για τη δύναμη την οποία διατηρεί ο πολιτισμός στην ελληνική κοινωνία.Ένα περίπου τέταρτο αργότερα, ο Σκουλάς είχε στο χέρι του το μικρόφωνο, κάνοντας την αρχή με μια μαντινάδα: «Ήθελα μόνο μια στιγμή στη θάλασσα να μοιάσω, για να μπορέσω ολόκληρη την Πάρο να αγκαλιάσω», ευχαριστώντας ταυτόχρονα τη διοργάνωση μα και τον ίδιο τον Παντελή Θαλασσινό για την πρόσκληση. Κι ενώ ο κόσμος στο πρώτο μέρος της συναυλίας παρακολουθούσε ήρεμα και με ενδιαφέρον τη μουσική παράσταση, κατά τις 23.20 η μαντινάδα “Χέρια Που Δεν Αρπάξανε”, έδωσε το έναυσμα για ατελείωτο χορό –στον οποίο συμμετείχε μάλιστα και ο ίδιος ο Θαλασσινός. Ο χορός κράτησε μέχρι τα μεσάνυχτα, με μικρούς και μεγάλους να χορεύουν κάτω από τους ήχους του Σκουλά και του Πάρι Περυσινάκη με ένταση και πάθος. Έκπληξη της βραδιάς, η παρουσία του αγαπημένου δημιουργού Κώστα Φασουλά, ο οποίος εμφανίστηκε μαζί με την οικογένεια του αποσπώντας χειροκροτήματα από τους καλλιτέχνες αλλά και απ’ το κοινό.
Η στράτα του Γιώργου Κονιτόπουλου...
Η δεύτερη βραδιά του φεστιβάλ στην Αλυκή ξεκίνησε με μια ιδιαίτερη παρουσίαση της ζωής και του έργου του αείμνηστου Κονιτόπουλου, με σπάνια βίντεο και συνεντεύξεις από τη ζωή του, την οποία πραγματοποίησε μπροστά σε πλήθος συγκεντρωμένων ο διδάκτορας χορολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών, Σταύρος Σπηλιάκος. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, ο Σπηλιάκος μίλησε με θέρμη για την αγαθότητα και για την απλότητα του Γιώργου Κονιτόπουλου, κάνοντας λόγο για τραγούδια όπως η “Λυγαριά” και το “Στην Πάρο Και Στη Νάξο”, τα οποία πρωτοτραγουδήθηκαν από εκείνον, περνώντας κατόπιν στη σφαίρα του κλασικού. Κατά τον Σπηλιάκο, είναι χάρη πρωτίστως στον Γιώργο Κονιτόπουλο –μεταξύ βέβαια πολλών άλλων καλών παραδοσιακών μουσικών– που διασώθηκε η πολιτιστική κληρονομιά του νησιού, αλλά και πολλά ακόμα κυκλαδικά ιδιώματα.
Η διάδοχος…
Αμέσως μόλις τελείωσε η εισήγηση του Σπηλιάκου, ανέβηκε στο πάλκο η Νάσια Κονιτοπούλου, η οποία, αφού χαιρέτησε εκ μέρους της υπόλοιπης οικογένειας, έδωσε ήδη με τις πρώτες νότες το σύνθημα για ασταμάτητο χορό, ο οποίος δεν σταμάτησε μέχρι και την τελευταία δοξαριά του συζύγου της, του σημαίνοντα λαϊκού βιολιστή Μιχάλη Γαμπιεράκη. Ιδιαίτερα συγκινητική στάθηκε η στιγμή που επί σκηνής ανέβηκε και η Αγγελική Κονιτοπούλου, αδελφή του Γιώργου Κονιτόπουλου, η οποία μίλησε με θέρμη για τη διοργάνωση και τον φόρο τιμής της στον αδερφό της. Τραγούδησε ασφαλώς κι αυτή, για να δώσει με τη σειρά της τη θέση της στον Παντελή Θαλασσινό, ο οποίος μας είπε τα “Σμυρναίικα Τραγούδια” και το “Ανάθεμά Σε”, συνεισφέροντας κι εκείνος στην υπέροχη γιορτή που είχε στηθεί και τελείωσε μόνο όταν σταμάτησαν να χορεύουν και οι τελευταίοι παριστάμενοι.
Η αναχώρηση…
Δυστυχώς την τρίτη ημέρα μια έκτακτη οικογενειακή υποχρέωση του φωτογράφου μας ανάγκασε να χάσουμε την τελευταία βραδιά του φεστιβάλ, όπου θα πρωταγωνιστούσαν οι Σεριφιώτες Μάκης Κότσικος & Νίκος Λιβάνιος και το παριανό γκρουπ De La Paro. Οι συνολικές εντυπώσεις μας ήταν πάντως τουλάχιστον άριστες. Όντως, ένα πανηγύρι με άρωμα από τις παλιές μέρες αναβίωσε το φετινό καλοκαίρι στην Αλυκή της Πάρου, δημιουργώντας μία γωνιά για όσους επιθυμούν να συναντήσουν αυτό το νησί μακριά από τη λογική των beach bars με τις ακριβοπληρωμένες ξαπλώστρες και τους επιτήδειους αρπακολλατζήδες και λοιπούς εκμεταλλευτές της τουριστικής σαιζόν.
Ο Χανς από την Ολλανδία…
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι παράλληλες δράσεις που πραγματοποιήθηκαν προκειμένου να εμπλουτίσουν το συναυλιακό κομμάτι της γιορτής. Είδαμε δύο ενδιαφέρουσες ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας, με θεματικές κυρίως από την παριανή φύση και τοπιογραφία. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες στην έκθεση ζωγραφικής βρισκόταν μάλιστα κι ένας εικαστικός, του οποίου τα χαρακτηριστικά μαρτυρούσαν βορειοευρωπαϊκή καταγωγή αλλά ταυτόχρονα και μακροχρόνια διαμονή στο Κυκλαδονήσι. Ο Hans Giesen, μιλώντας στο Αvopolis, εκμυστηρεύτηκε ότι βρίσκεται στη χώρα μας για περισσότερα από 40 χρόνια, έχοντας διαλέξει να ζει στους ρυθμούς, στην απομόνωση αλλά και κοντά στο ατελείωτο γαλάζιο ενός ελληνικού νησιού –μιας και η φύση αποτελεί βασική πηγή της έμπνευσης του.
Παντελής Θαλασσινός: μια σύντομη κουβέντα δίπλα στο κύμα
Περί επιλογής ζωής…
«Τα τελευταία έντεκα χρόνια ζω στην Αγκαιριά Πάρου, το διπλανό χωριό από την Αλυκή. Εδώ περνάω τις ώρες μου... Δεν πηγαίνω ούτε στην Παροικιά, ούτε στη Νάουσα. Εδώ μου αρέσει. Εδώ βρίσκονται οι φίλοι μου και η βάρκα μου».
Περί επιλογής περιόδου για το φεστιβάλ…
«Διαλέξαμε να κάνουμε αυτή την τριήμερη γιορτή μέσα στον Ιούνιο, ώστε να μπορούμε να φιλοξενήσουμε τον κόσμο που θα έρθει αλλά και για να είμαστε σε θέση να διαφημίσουμε την Αλυκή, ώστε να τη μάθει ο κόσμος και να έρθει εδώ. Από εκεί και πέρα, θέλουμε βέβαια και να συμπίπτει το φεστιβάλ με την ημερομηνία θανάτου του Γιώργου Κονιτόπουλου, η οποία είναι στις 18 Ιουνίου. Τώρα ειδικά που συμπληρώθηκαν τα είκοσι χρόνια, δεν υπήρχε καλύτερη περίοδος για να γίνει».
Περί Γιώργου Κονιτόπουλου...
«Ο Γιώργος Κονιτόπουλος, αν και Ναξιώτης, διάλεξε να ζήσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στην Αλυκή της Πάρου. Εδώ μάλιστα γεννήθηκαν και τα παιδιά του, ο Μιχάλης και η Νάσια, κι έρχονται από μικρά. Είναι πιο πολύ Παριανοί αντί για Ναξιώτες!».
Περί διαφήμισης του φεστιβάλ...
«Δεν χρειάζεται πολλή προβολή. Όλα είναι ωραία να γίνονται έτσι ακριβώς. Λιτά και όμορφα, χωρίς πολλές φανφάρες, για να είναι και αρμονικά με το περιβάλλον. Η Αλυκή όπως βλέπετε είναι ένα ψαροχώρι και δεν θέλουμε να την κάνουμε Αθήνα. Δεν χρειάζεται».