Οι συναυλίες Ελλήνων καλλιτεχνών, εκπροσώπων της έντεχνης σκηνής και του «ποιοτικού» λαϊκού τραγουδιού (αφήνουμε τους πιστάδες απ’ έξω), ανεξαρτήτως ονόματος, συνθηκών και αιτιάσεων, μοιάζουν να διακατέχονται από το σύνδρομο της «μεγάλης αλήθειας». Αυτή μου τη διαπίστωση έκανε πιο ισχυρή μέσα μου η διπλή εμφάνιση του Νίκου Πορτοκάλογλου στο Ηρώδειο στις 6 και 7 Ιουλίου για το κλείσιμο τριάντα χρόνων καριέρας στο ελληνικό τραγούδι. Χαρακτηριστικά έχουμε:
Μεγάλη Αλήθεια Νο 1: Η Διάρκεια
Η μεγαλύτερη και πλέον αδιαμφισβήτητη αλήθεια θέλει τις ελληνικές συναυλίες να έχουν ταρίφα ελάχιστης διάρκειας το τρίωρο. Πλαισιώνοντας μια τέτοια λογική με επιχειρήματα του τύπου «σεβασμός στο κοινό του που τον έκανε ό,τι είναι», η διάρκεια των ελληνικών συναυλιών παγιώθηκε ως μια κατάσταση όπου ο καλλιτέχνης όφειλε να «αποπληρώνει» τη «λατρεία» του κοινού του με την ώρα! Από δυόμισι και κάτω «αχάριστος» και «ντίβα» από τρεις και πάνω αιώνια πιστός και αγαπημένος. Η συναυλία του Πορτοκάλογλου δεν θα μπορούσε να παραβεί τον ιερό κανόνα ειδικά σε μια τέτοια περίσταση. Για πάνω από τρεις ώρες, σχεδόν τρεισήμισι, και τι δεν τραγούδησε ο άνθρωπος - σε σημείο που αναρωτιόμουν αν του έχουν απομείνει κομμάτια. Πάντως η παγίωση μιας κατάστασης δεν αναγνωρίζει τα αίτια που τη διαμόρφωσαν σε σημείο ώστε οι ίδιοι οι καλλιτέχνες να θεωρούν δεδομένο και να αποζητούν τις τρίωρες εμφανίσεις. Ελπίζω στο μέλλον να μη κυνηγάνε το κοινό στις εξόδους για «κι άλλο», «κι άλλο».
Μεγάλη Αλήθεια Νο 2: Τα Όργανα
Βλέποντας συναυλίες για σχεδόν 12 χρόνια, οι ελληνικές συναυλιακές σκηνές που στήνονται είναι υπερφορτωμένες με κάθε είδους ηχητική υπερβολή, μεταφέροντας ουσιαστικά ένα στούντιο στο σανίδι. Έχοντας δει και ακούσει πολύ πιο πολύπλοκες συνθέσεις με το βασικό των τεσσάρων οργάνων, η ελληνική νοοτροπία ο drummer να έχει περισσότερα εξαρτήματα από τον αντίστοιχο των Tool είναι πραγματικά μοναδική. Ο Πορτοκάλογλου, αν και στην αρχή της συναυλίας υιοθέτησε μια unplugged αισθητική με τους μουσικούς μαζεμένους γύρω του, καθισμένους σε καναπέ και σκαμπό, εικονογραφώντας έτσι το ξεκίνημα του σε ένα σαλόνι σπιτιού, στη συνέχεια αξιοποίησε πλήρως κάθε τετραγωνικό της τεράστιας σκηνής. Κουαρτέτο πνευστών με σαξόφωνο, τρομπέτα, τρομπόνι, φλογέρα και κουαρτέτο εγχόρδων με βιολιά και βιολεντσέλο - συνοδευόμενα σταθερά από σόλο σαξόφωνο και κόντρα μπάσο αντίστοιχα στην ορχήστρα - μαζί με πλήθος κρουστών απαρτιζόμενα από τα βασικά drums μέχρι και δεύτερο συνεπικουρικό σετ με νταούλια, τουμπερλέκια, κ.α. αποτέλεσαν τα περιφερειακά στις κιθάρες, το μπάσο, τα ούτι και τα πλήκτρα. Όλα αυτά, που σε αριθμό ανθρώπων άγγιξαν και τους 15 ώστε να παιχθούν τα βασικά, χωρίς καμιά ακουστική ανατροπή, χωρίς εκπλήξεις πέρα από κάποια κλασικά και ανούσια σολαρίσματα τα οποία χρησιμοποιούνται κατά κόρον για το γέμισμα των κομματιών, που, ευτυχώς για τη διάρκεια της συναυλίας, ήταν λιγοστά. Μεγάλη Αλήθεια Νο 3: Τα Τραγούδια «Εδώ που ήρθες φίλε θα τα πεις όλα! Και δεν θέλω αντιρρήσεις, γιατί είσαι και αναξιόπιστος και μπορεί να μη σε ξαναδούμε, να χαθείς και να μας μείνει κάνα απωθημένο». Κι αν το παραπάνω μοιάζει να είναι η προτροπή του κοινού προς τον καλλιτέχνη - βάζοντας στη θέση του «πεις» το «ακούσεις» - η πρόταση μετατρέπεται εύκολα στη σκέψη του καλλιτέχνη για το κοινό, και κάπου στο παραπάνω συνοψίζεται η σχέση των δύο στον ελληνικό χώρο. Και αν η άποψη του κοινού δεν αφήνει κάποια έκπληξη, αυτή του καλλιτέχνη θα έπρεπε να προβληματίσει πρώτα τους ίδιους, για τον απλούστατο λόγο πως, αν υιοθετηθεί, οι συναυλίες τους πλέον θα είναι απελπιστικά ίδιες. Ο Πορτοκάλογλου στο Ηρώδειο τα είπε σχεδόν όλα! “Εδώ Είναι Το Ταξίδι”, “Το Πάλκο”, “Κλείνω Κι Έρχομαι”, “Ο Ταχυδρόμος”, “Άσωτος Υιός” από Φατμέ, “Δε Μας Συγχωρώ”, “Παιχνίδια Με Το Διάβολο”, “Το Ποτάμι”, “Ό,τι Δε Σε Σκοτώνει”, “Τα Καράβια Μου Καίω”, “Δε Μένω Πια Εδώ”, “Κλείσε Τα Μάτια Σου”, “Ψέματα”, “Πες Το Κι ‘Εγινε”, “Χωρίς Αμορτισέρ”, “Δίψα”, “Μετρώ Τα Κύματα”, “Τι Έχει Μείνει Από Τη Φωτιά” , “Θάλασσά Μου Σκοτεινή” και άλλα πολλά που ξεχνάω. Φυσικά ο επετειακός χαρακτήρας της βραδιάς δεν άφηνε περιθώριο για κάτι διαφορετικό και - μιλώντας αποκλειστικά για αυτή - η φωνή του Πορτοκάλογλου στάθηκε πολύ καλά, τραγουδώντας σωστά και εκτελώντας πιστά όλες τις επιτυχίες του. Οι οποίες μοιάζουν να έχουν γίνει κομμάτι της ελληνικής καθημερινότητας, από τη στιγμή που αποτελούν βασικό μέρος ταινιών, σειρών και ακούγονται ανελλιπώς σε κάθε είδους ραδιόφωνο, από ενημερωτικό και αθλητικό μέχρι καθαρά μουσικό. Μεγάλη Αλήθεια Νο 4: Οι Παρελάσεις Μεγάλη Αλήθεια Νο 5: Το Κοινό Οι συναυλίες τέτοιου τύπου αποτελούν την εκδίκηση της πενηντάρας. Φανταστείτε ένα Ηρώδειο τίγκα από κόσμο, όλων των ηλικιών, με τη μερίδα του λέοντος να πηγαίνει στους πενηντάρηδες συνοδοιπόρους του Πορτοκάλογλου στη μουσική του διαδρομή - και την παράσταση να κλέβουν κυριούλες που πραγματικά του έδωσαν και κατάλαβε. Όρθιες, να τραγουδούν, να χτυπάνε παλαμάκια εντός και εκτός ρυθμού και να διασκεδάζουν α-λα-μπουζουκλερί στο άκουσμα κάθε κομματιού. Μόνες ή συνοδευόμενες από τον σύζυγο, ο οποίος απαντούσε σε δύο τύπους. Ο πρώτος, ακολουθούσε πιστά τις κινήσεις της συζύγου σχηματίζοντας οπτικά ένα απολαυστικό δίδυμο. Ο δεύτερος, κουρασμένος, νυσταγμένος - και κομματάκι βαριεστημένος - σκεφτόμενος το διακοσάρικο (100 το κομμάτι για τις καλές θέσεις) που έδωσε ή το μπάσκετ που χάνει. Υπήρχε φυσικά και νέος κόσμος, ο οποίος έδωσε το παρόν ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα του Πορτοκάλογου να γεμίσουν το κενό ανάμεσα στη σκηνή και τα πρώτα καθίσματα, δίνοντας χρώμα με τα χορευτικά λικνίσματα και τα τσιφτετελοειδή κουνήματα που περισσότερο ταίριαζαν σε πίστα αλλά, αν μη τι άλλο, ήταν αληθινά. Για όλους όσους πήγαν εκεί η συναυλία ήταν λοιπόν άκρως διασκεδαστική και επιτυχημένη - και στην τελική αυτό είναι που μετράει. Υ.Γ.: Η εικόνα της βραδιάς προήλθε από έναν πιτσιρικά, ο οποίος αφού είδε πάνω από δέκα πιτσιρίκια να πλαισιώνουν τον Πορτοκάλογλου στη σκηνή στο τέλος, θεώρησε δεδομένο πως θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί. Οπότε με ένα σάλτο προσπάθησε να σκαρφαλώσει πάνω σε αυτή (όλα αυτά εξελίσσονταν στα δεξιά αυτής), με τη μητέρα του να τον τραβά να κατέβει. Ευτυχώς ο υπεύθυνος κατάλαβε την ψυχολογία του παιδιού και τον οδήγησε εκεί. Σε άλλον χώρο μπορεί να του είχαν χώσει και καμιά μπάτσα για να στρώσει... 
Μπορεί να ήρθες να δεις Πορτοκάλογλου, αλλά το πακέτο περιείχε και διάφορους φίλους και γνωστούς του συνθέτη, όπως βέβαια είχε ανακοινωθεί και πριν το live, αλλά και όπως συνηθίζεται τελευταία στις συναυλίες της έντεχνης σκηνής. Από τη φέρελπι νέα Βασιλική Καρακώστα να τραγουδά “Νύχτα Στην Αστροπαλιά” μέχρι την πλέον αναγνωρίσιμη Ανδριάνα Μπάμπαλη με το “Δεν Είναι Αργά”. Κι αν η ενδυμασία της πρώτης ήταν με το παραπάνω συμβατή με τον χώρο του Ηρωδείου, δεν θα μπορούσα να πω το ίδιο για το διπλοκούρτινο ροζ-άσπρο ριχτό φόρεμα της δεύτερης, με εκτεθειμένη την ωμοπλάτη, σε συνδυασμό με το τονισμένο βάψιμο και το μαλλί. Παραβρέθηκαν βέβαια και ο παλιός συνεργάτης Οδυσσέας Τσάκαλος, μέχρι και ο δεξιοτέχνης ουτίστας Χαικ Γιατζιτζιάν με τον Νίκο Ζιώγαλα. Και φυσικά το βαρύ πυροβολικό Ελευθερία Αρβανιτάκη - Χάρις Αλεξίου, το οποίο διαγωνίστηκε στις ψηλές οκτάβες.
