Κανείς δεν έφυγε παραπονεμένος από την περσινή εμφάνιση των Irrepressibles στη χώρα μας: όπως σημείωνε στην τότε κριτική του ο Μάνος Μπούρας, η βραδιά ήταν πλήρης συγκίνησης, αφήνοντάς σου μια αίσθηση πληρότητας. Η βρετανική κολεκτίβα επιστρέφει λοιπόν για να παρουσιάσει το δεύτερο EP της τριλογίας Nude: Viscera (την Τετάρτη, 30 Απριλίου, στο Gazarte) κι εμείς βρήκαμε την αφορμή για μια κουβέντα με τον ηγέτη της, JamieMcDermott...
Αρκετοί έχουν προσπαθήσει να αποτυπώσουν την αίσθηση που μεταφέρουν οι ζωντανές εμφανίσεις σας και να βρουν το βασικό συστατικό που κρύβεται πίσω από τους Irrepressibles, χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία. Πώς θα περιέγραφες τη μουσική σας; Η δική μου αίσθηση –με εξαίρεση το πιο πρόσφατο άλμπουμ σας Nude– είναι πως αποπνέει μια ατμόσφαιρα μπαρόκ...
Θέτω πάντα ως στόχο τη δημιουργία ειλικρινών τραγουδιών, στίχων και συναισθημάτων και την τοποθέτησή τους σε εκείνους τους ηχητικούς κόσμους που θα τους επιτρέψουν να εκφραστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Από τo παράδοξο της αγωνίας και της παράνοιας του "Knife Song", μέχρι την οικειότητα και τη ζεστασιά της μακροπρόθεσμης αγάπης και της αποδοχής του "Two Men In Love", όλα έχουν να κάνουν με την ενορχήστρωση που θα προσδώσει στα τραγούδια το κατάλληλο ηχόχρωμα. Γίνεται μάλλον εντονότερο κατά τη διάρκεια ενός λάιβ, με τον κατάλληλο φωτισμό και τα οπτικά παιχνίδια, επιτρέποντας στους μουσικούς –μέσω των χορογραφιών– να εκφράσουν τις μελωδικές γραμμές, το συναίσθημα και τη θέση τους μέσα σε αυτό, έτσι ώστε να συνδεθούμε με τη μουσική, τα συναισθήματα, μεταξύ μας και με τη στιγμή. Κάθε παράσταση ή θέαμα είναι λοιπόν ένα νέο επίκεντρο κι ένα νέο μέσο. Το Nude: Viscera έχει κάτι σπλαχνικό. Είναι η στιγμή, η σεξουαλικότητα, η ωμότητα, η σιωπή και το χάος. Το εσωτερικό παιδί που χορεύει σε μια παγωμένη στιγμή του χρόνου, η σοφία που αποκομίσθηκε από τις μνήμες του παρελθόντος.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας των Irrepressibles; Είχες ένα προκαθορισμένο όραμα μέσω του οποίου ήθελες να εκφραστείς;
Ναι. Την απουσία ορίων, καθορισμένων ειδών. Ήθελα να σπάσω τους κώδικες που καθορίζουν την ερμηνεία και την εκτέλεση. Ήθελα να δημιουργήσω αυθεντική κι αυτοβιογραφική μουσική και να την επεκτείνω στον χορό, στον κινηματογράφο, στην τέχνη, στο περφόρμανς, στο sound design, στο remix κι έπειτα ν’ αφήσω τη δημιουργικότητα να κινηθεί όπως της αρέσει σε συνεργασία με άλλους ή επιτρέποντας σε άλλους να την επαναλάβουν με τον τρόπο που επιθυμούν.
Το ύφος της μουσικής σου έχει αλλάξει αρκετά από τοMirrorMirror ως τοNude, περνώντας από τις μπαρόκ ενορχηστρώσεις και τη μαξιμαλιστική θεατρική ποπ εξτραβαγκάνζα σε μια πιο ηλεκτρονική και μινιμαλιστική «γυμνότητα». Τι προκάλεσε αυτή την αλλαγή; Και τι γέννησε την ανάγκη της;
Ο φόβος της απώλειας του κοινού, οδηγεί αρκετούς καλλιτέχνες στην αναμάσηση του ίδιου άλμπουμ ξανά και ξανά. Δεν ήθελα κάνω το ίδιο. Θέλησα να προσηλωθώ σε αυτό που θέλει να πει το κάθε τραγούδι παρά στο προσωπικό μου στυλ ως καλλιτέχνη. Για κάποια κομμάτια του Nude, η electronica ήταν ιδανική για να περιγράψει το σκοτάδι και την απομόνωση των εφηβικών μου χρόνων. Οι ανασκοπικοί και ψυχροί ήχοι δημιούργησαν το ηχόχρωμα για μια πιο σαφή αίσθηση της απομόνωσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις –όπως π.χ. στο "Two Men In Love"– η απλότητα του πιάνου και της φωνής ήταν ο πιο ειλικρινής τρόπος εκτέλεσης του τραγουδιού. Ναι, παρόλη την πίεση που δημιούργησε κάτι τέτοιο, θα ήταν όμορφο να χρησιμοποιηθούν όλοι οι μουσικοί, μια πλήρης ορχήστρα δωματίου, όπως συνέβη με το MirrorMirror. Αλλά στο Nude ένιωσα την ανάγκη πιο ελεύθερων ενορχηστρώσεων.
Γυρίζοντας αρκετά χρόνια πίσω, στις αρχές των Irrepressibles, υπήρξε κάποια καθοριστική στιγμή στη ζωή σου που σε έσπρωξε στην απόφαση να γίνεις καλλιτέχνης, μουσικός, συνθέτης; Θυμάμαι μια συνομιλία μας στη Ρώμη –μετά το εκπληκτικό σας λάιβ πριν περίπου 4 χρόνια– να μου διηγείσαι ότι είχες βρεθεί στη σκηνή μιας σχολικής παράστασης κι έκλαιγες!
Χα χα ναι! Ήμουν υπερβολικά ντροπαλό παιδί. Ο πατέρας μου ήταν σε μια Δραματική Σχολή προσπαθώντας να ακολουθήσει το όνειρό του να γίνει ηθοποιός και κάποια στιγμή, όταν είχε έρθει να μας δει, με είχε πάει σε μια παιδική θεατρική ομάδα. Η αλήθεια είναι πως από παιδί είχα μια εκπληκτική ικανότητα να πλάθω φανταστικούς κόσμους, κάτι που γινόταν αρκετά περίπλοκο από το τελετουργικό της Καθολικής Εκκλησίας μέσα στο οποίο μεγάλωσα. Ήμουν παπαδοπαίδι και αρκετές φορές υπεύθυνος και για τη Λειτουργία! Οπότε ναι, αγάπησα τους εναλλακτικές κόσμους των οποίων μπορούσα να γίνω μέρος. Θυμάμαι λοιπόν μια παραγωγή τουWestSideStory, στην οποία είχα τον ρόλο ενός «καρχαρία». Αν και είχα μόνο δύο γραμμές να πω, έτρεμα ολόκληρος. Εκείνη την εποχή δεν γνώριζα πως ο Leonard Bernstein ήταν ομοφυλόφιλος και πως το συγκεκριμένο κομμάτι ήταν έντονα συνυφασμένο με τον αγώνα του κινήματος. Παρ' όλα αυτά, πάντα ένιωθα διαφορετικός έχοντας επίγνωση του εαυτού μου κι έτσι βούρκωσα καθώς τραγουδούσα το "There's A Place For US".
Ποιες θα όριζες ως επιρροές σου και τι θεωρείς πως σε εμπνέει τόσο σε μουσικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο;
Βασική μου επιρροή είναι η ζωή μου. Όταν δουλεύω με τη φωνή και τον ήχο προσπαθώ να ερμηνεύσω το συναίσθημα με έναν τρόπο ωμό και πραγματικό. Η μουσική είναι για μένα κάθαρση, ένα είδος θεραπείας: ένα εργαστήρι συναισθημάτων. Ως έφηβος ήμουν εξαιρετικά ήσυχος, καθόλου κοινωνικός και είχα βιώσει έντονες καταστάσεις σχολικού εκφοβισμού. Η μουσική ήταν έτσι μια εναλλακτική πραγματικότητα στην οποία μπορούσα να ζω, να είμαι κάποιος, να είμαι δυνατός. Από την παιδική μου ηλικία με μάγευε η μουσική! Είμαστε, θυμάμαι, με τον πατέρα μου και τον αδερφό μου σε μια πιτσαρία και τη στιγμή που ακούστηκε από τα ηχεία μουσική, κοκκάλωσα, μη μπορώντας να αρθρώσω λέξη! «Jamie, είσαι καλά;», «Jamie τι συμβαίνει;». Tο τραγούδι που ακουγόταν ήταν το "Golden Brown" των Stranglers και μέχρι να σταματήσει δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ σε τίποτα άλλο.
Η μουσική που με έχει επηρεάσει έντονα όλα αυτά τα χρόνια ήταν ως επί το πλείστον εκείνη που άκουγα στα πρώτα χρόνια μου: PJ Harvey, Nick Drake, Kate Bush, David Bowie, Queen, Pavement, Nirvana, Jeff Buckley, Prodigy, Aphex Twin, Boards Οf Canada. Κάποια στιγμή, όμως, όταν ξεκινάς να γράφεις τη δική σου μουσική, δεν μπορείς να ακούσεις άλλους καλλιτέχνες: ασυναίσθητα κάνεις συγκρίσεις και δεν μπορείς να λειτουργήσεις ελεύθερα. Έτσι, δυστυχώς, ακούω πλέον μόνο τη δική μου μουσική, αυτή των καλλιτεχνών με τους οποίους συνεργάζομαι και μουσική που είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με τη δική μου –όπως Moon Dog ή Laurie Anderson.
Πιστεύεις λοιπόν πως συγκεκριμένα ακούσματα μπορούν να επηρεάσουν τον ήχο σου; Ποιους καλλιτέχνες θαυμάζεις, θεωρείς δημιουργικούς ή ακόμη και ανταγωνιστές της μουσικής σου;
Καθόλου. Δεν λειτουργώ με αυτόν τον τρόπο. Δεν έχω δουλέψει ποτέ έτσι, αν και γνωρίζω πολλούς που δημιουργούν με μοναδική βάση τις επιρροές τους. Όλα σχετίζονται με το τι υπάρχει μέσα στο δωμάτιο, με τι μπορώ να δουλέψω και με το πώς θα στηρίξει με τον καλύτερο τρόπο τους στίχους. Άλλες φορές μπορεί να είναι μια ορχήστρα, άλλες ένα συνθεσάιζερ, άλλες μια κιθάρα. Μερικές φορές, όταν είμαστε στο στούντιο, σκέφτομαι: ας το κάνουμε να ακούγεται σαν τους Flamingos ή τους Zombies. Τελικά όμως το ίδιο το κομμάτι θα καθορίσει αυτό που πρέπει να γίνει στο τέλος. Ορισμένοι καλλιτέχνες που με εξιτάρουν για τους σοφιστικέ ηχητικούς κόσμους που δημιουργούν είναι οι iamamiwhoami και οι Royksopp. Ένα live που παρακολούθησα πρόσφατα και πραγματικά με ενθουσίασε ήταν των Baby & Little Annie. Τόσο παραδοσιακό και ταυτόχρονα τόσο καινοτόμο, γεμάτο χιούμορ και απίστευτη μουσικότητα! Και οι δύο καλλιτέχνες ανήκουν σε έναν άλλο κόσμο!
Η θεατρικότητα είναι ισχυρό και ζωτικής σημασίας συστατικό της μουσικής και των παραστάσεών σας, και σαφώς απογειώνει την συναυλιακή εμπειρία για το κοινό. Σε ποιον βαθμό γίνεται αυτοσκοπός στη συνθετική σου διαδικασία; Υπάρχει συγκεκριμένος δρόμος που ακολουθείς όταν γράφεις ένα τραγούδι;
Από μικρό παιδί είχα οράματα. Με τους Irrepressibles ήθελα να σπάσω το καλούπι του συγκροτήματος που στέκεται σε μια σκηνή με τέσσερις μουσικούς οι οποίοι φοράνε τζιν και t-shirts κι απλά παίζουν. Σκέφτηκα, γιατί να μη συνδυάσω τη μουσική με την κίνηση; Ο όρος θεατρικότητα είναι αρκετά γενικευμένος. Όλα στη ζωή είναι κίνηση. Και το να επεκτείνεις αυτήν την κίνηση πέρα από τους μουσικούς που στέκονται απλά πάνω στη σκηνή και παίζουν, δημιουργώντας μια διαδικασία που θα τους σπρώξει σε μια διαφορετική προσέγγιση, η οποία θα δώσει την αίσθηση ενός σχηματισμού ή σμήνους, είναι στο μυαλό μου περισσότερο σημαντικό –κι ενωτικό.
Όσον αφορά στην εμφάνισή μας, αποφασίσαμε να αφεθούμε στους σχεδιαστές μόδας ώστε να εντυπώσουν ενδυματολογικά τη μουσική μας πάνω στη σκηνή. Ωστόσο, η παράσταση του Nude: Viscera, κατά την οποία προβάλλονται φιλμάκια από ιστορίες της ζωής μου (πάνω στα οποία και κινούμαστε), είναι μια παράσταση για τον χρόνο και τη μνήμη. Είναι η αίσθηση του να ζεις στο τώρα. Δεν υπάρχουν κοστούμια και περιττές κινήσεις. Πρόκειται ακριβώς για την απλότητα της στιγμής. Είναι ένα ροκ οικοδόμημα με συνεχείς λούπες εγχόρδων μέσα σε μεγαλύτερες ενορχηστρώσεις. Ένα κράμα new wave και grunge με exotica, σε μια σκηνή σκοτεινή, αισθησιακή και έντονη. Παιχνιδιάρικη και χαοτική.
Αρκετά τραγούδια σας, όπως το "In This Shirt", είναι πολύ προσωπικά. Πιστεύεις πως, παρουσιάζοντας τον εαυτό σου «γυμνό» στο κοινό, προσδίδεις περισσότερη αλήθεια, βάθος και ειλικρίνεια σε ένα τραγούδι; Διάβασα σε μια παλιότερη συνέντευξή σου πως τα περισσότερα τραγούδια του Nude γράφτηκαν όταν ήσουν 18 με 20. Μιας και θεματικά αναφέρονται κυρίως στη σεξουαλικότητά σου, νιώθεις πως τώρα ήσουν πιο έτοιμος να τα «απελευθερώσεις»;
Όλα τα τραγούδια μου είναι ειλικρινή. Μιας και δεν είχα συμβόλαιο με κάποια δισκογραφική μέχρι το 2010, βγαίνουν τώρα στον αέρα. Πάντως και σε παλιότερα λάιβ παρουσίαζα κάποιες εκδοχές τους και είχα μάλιστα ηχογραφήσει και μερικά από όσα περιλήφθηκαν τελικά στα MirrorMirror και Nude, αλλά σε εντελώς διαφορετικές εκτελέσεις.
Όταν πρωτοκυκλοφόρησε το βιντεοκλίπ για το "Two Men In Love" απαγορεύτηκε από το YouΤube –κι από τότε βρίσκεται στο κανάλι σας με περιορισμό ηλικίας. Σε παρακολουθώ να αγωνίζεσαι για τα θέματα των LGBT όχι μόνο μέσω των προσωπικών σου λογαριασμών κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και μέσω της μουσικής σου. Πιστεύεις πως αυτή η ανάγκη έκφρασης της ελευθερίας γίνεται ολοένα και πιο πρωταρχική, αποτελώντας κινητήρια δύναμη για τη μουσική σου;
Όχι. Θεωρώ χρέος μου να είμαι δυνατός, ειλικρινής και θετικός ως γκέι, δίνοντας έτσι θάρρος σε νεότερους γκέι και λέγοντάς τους ότι είναι όμορφο και δυνατό να είναι ομοφυλόφιλος. Δεν είναι πλέον αποδεκτή η έκφραση που ίσχυε παλιότερα, «είναι γκέι, αλλά γράφει ωραία μουσική». Πολλοί ομοφυλόφιλοι καλλιτέχνες έχουν γράψει μουσική την οποία λατρεύουν και οι γκέι και οι straight και οι bisexual και οι διαφυλικοί και οι γέροι και οι νέοι. Δεν τρέχει κάτι. Με το MirrorMirrorπάλευα ενάντια στο ποπ κατασκεύασμα μιας ομάδας έξι τραγουδοποιών κι έξι παραγωγών, ενάντια στην προσπάθειά τους να εμποδίσουν τη μουσική βιομηχανία και την ελευθερία της υποκουλτούρας να ανθήσει. Πάλευα κόντρα στον ελιτισμό του κλασικού κόσμου και τον σωβινισμό του ροκ, που θέλει όλα τα συγκροτήματα να στέκονται απλά στη σκηνή χωρίς να συμβαίνει τίποτα. Οι Irrepressibles είναι το όνομα (όχημα) κι εμείς οι μαχητές. Κάθε άλμπουμ θα έχει ένα διαφορετικό μήνυμα, πάντα ειλικρινές και ποτέ προσποιητό ή σκηνοθετημένο.
Πες μας δυο λόγια και για το WarSumUp, την όπερα που έγραψες και την οποία παρουσίασες με τους byHotelProForma. Πώς γεννήθηκε η ιδέα;
Ουσιαστικά, μου ζητήθηκε να συνθέσω τις άριες. Το λιμπρέτο ήταν γραμμένο στα αρχαία ιαπωνικά και περιλάμβανε και μια καινοτόμο οπτική γλώσσα, δημιούργημα της καλλιτεχνικής διευθύντριας της εταιρείας Kirsten Delholm και των συνεργατών της. Η Kristen είναι αυθεντία σε αυτού του είδους τις παραστάσεις. Ήταν σαν να δουλεύω με μια θεά! Είχα εκστασιαστεί, ταυτόχρονα όμως με κυρίευε και ο φόβος του να μην τα καταφέρω, μιας και δεν ήμουν εκπαιδευμένος για κάτι τέτοιο. Αλλά η πρεμιέρα στη Λετονία έλαβε διθυραμβικές κριτικές από κοινό και κριτικούς και η παράσταση εξακολουθεί να βρίσκεται σε περιοδεία! Είναι ένα πολύ σκοτεινό και συναισθηματικό έργο κι αντίστοιχα σκοτεινή ήταν και η μουσική.
Έχετε παίξει με τους Irrepressibles σε κάποιους πολύ ξεχωριστούς χώρους: στο Latitude στο ξεκίνημά σας, στο Roundhouse, στα γυάλινα κλουβιά στο μουσείο V&A... Πόσο επηρεάζει η ενέργεια του κάθε χώρου τις συναυλίες σας;
Μας αρέσει να καινοτομούμε στις παραστάσεις μας και σταθήκαμε πραγματικά τυχεροί που είχαμε τη δυνατότητα της δημιουργίας όλων αυτών των περίεργων εγκαταστάσεων. Δεν θα έλεγα όμως πως είμαι ιδιότροπος καλλιτέχνης. Πάντα προσπαθούσα να προσαρμόζομαι στα ελάχιστα χρήματα τα οποία είχα, φτιάχνοντας κάτι από τα λίγα –χρησιμοποιώντας για παράδειγμα φωσφορίζουσα φώτα που θα χρησιμοποιούσες και στο σπίτι σου ή φτιάχνοντας κοστούμια από πλαστικές σακούλες. Σαφώς και είναι τεράστιος ο ενθουσιασμός όταν μπορείς να δουλέψεις σε έναν εξαιρετικό χώρο. Αλλά το αντίθετο δεν επηρεάζει ποτέ τις εμαφνίσεις μας. Είμαστε όλοι μαχητές. Ο χώρος του λάιβ στην Αθήνα είναι πάντως υπέροχος. Το ίδιο και οι άνθρωποι της Doledrums, αισθανόμαστε πολύ τυχεροί!
Πραγματικά ανυπομονώ για το δεύτερο λάιβ σας στην Αθήνα! Θα μας αποκαλύψεις κάποια μυστικά για τη βραδιά που μας περιμένει την Τετάρτη στο Gazarte;
Θα είναι μια οικεία, έντονη, παιχνιδιάρικη και ταυτόχρονα χαοτική παράσταση. Πολύ γυμνή. Απλός φωτισμός πάνω στη σκηνή και οι μουσικοί. Θα παρουσιάσουμε τραγούδια από το MirrorMirror, το Nude και τα NudeEΡs σε εντελώς διαφορετικές εκτελέσεις. Ανυπομονούμε, γιατί μέχρι στιγμής έχουμε λάβει απίστευτη ανταπόκριση για τη συναυλία!
{youtube}svo4s-K9wR4{/youtube}
