Ο Renaud Garcia-Fons είναι Γάλλος. Και ως γνήσιος Γάλλος προτιμάει να δώσει τη συνέντευξή του στη γλώσσα του. Εμείς πάλι εδώ στο Avopolis δεν ξέρουμε γρι γαλλικά. Οπότε τον ρωτάμε στα αγγλικά. Κι εκεί που νομίζουμε ότι δεν θα απαντήσει καθόλου ή – ακόμη χειρότερα – θα απαντήσει στα γαλλικά, εκείνος απαντάει στα αγγλικά: σύντομα μεν, καίρια δε. Με νέο δίσκο πρόσφατα, ο Garcia-Fons αναμένεται να επισκεφτεί τη χώρα μας, στα πλαίσια του φετινού jazz τριημέρου του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας Jazz + Πράξεις 2009, το Σάββατο 13 Ιουνίου, στο Αίθριο του Παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου...
Ποιος είναι ο λόγος που σε κάνει να παίζεις πεντάχορδο αντί για τετράχορδο κοντραμπάσο;
Η πέμπτη χορδή κάνει το κοντραμπάσο πιο πλήρες από άποψη τεσιτούρας, εύρους δηλαδή συχνοτήτων. Από την εποχή που το όργανο εμφανίστηκε, δεν έπαψε να βελτιώνεται. Ο στόχος μου σ’ αυτή τη φάση είναι να κάνω το όργανο να παίζει όχι μόνο ρυθμικά αλλά και μελωδικά.
Αν σ’ ακούσει κάποιος να παίζεις, δεν είναι σίγουρος αν ακούει κοντραμπάσο, τσέλο, βιόλα ακόμη και βιολί σε κάποια σημεία. Ποιες ανάγκες έκφρασης σε κάνουν να παίζεις τόσο ψηλά;
Για μένα το κοντραμπάσο παραμένει κοντραμπάσο είτε παίζεις ψηλά είτε χαμηλά. Πιστεύω ότι το μπάσο έχει έναν ιδιαίτερο ήχο στις ψηλές περιοχές, που το κάνουν να ξεχωρίζει από τα άλλα όργανα τα οποία παίζονται με δοξάρι. Εκείνο που προσπαθώ πάντα είναι να δημιουργώ διαφορετική αίσθηση από αυτήν που έχουμε συνηθίσει να ακούμε από το μπάσο όταν παίζει τον ρόλο του οργάνου συνοδείας. Ο ήχος του μπάσου μου είναι, νομίζω, αρκετά επηρεασμένος από την αγάπη μου για τη μουσική της Ανατολής.
Πόσο εύκολο είναι όμως για έναν μουσικό με κλασική παιδεία να αυτοσχεδιάζει;
Στο παρελθόν ήταν περίεργο ακόμη και να το σκεφτείς. Όμως σιγά-σιγά τα πράγματα αλλάζουν. Κατά την άποψή μου, τα όρια ανάμεσα στα μουσικά είδη εξαφανίζονται. Φυσικά κάθε είδος μουσικής έχει τις δικές του καταβολές αλλά ήδη αρκετοί μουσικοί βρίσκουν ενδιαφέροντες τρόπους να στήσουν γέφυρες. Επιπλέον, η αυτοσχεδιαστική είναι μεγάλη πρόκληση: Χρειάζεται τόση μελέτη όση περίπου και η λόγια.
Έχεις επηρεαστεί από την κλασική μουσική, το φλαμένκο, το τάνγκο και πολλές ακόμη μουσικές παραδόσεις. Πώς θα χαρακτήριζες το προσωπικό σου μίγμα, έτσι όπως παρουσιάζεται στο νέο σου άλμπουμ, La Linea Del Sur;
Δεν πρόκειται για ένα συνειδητό μίγμα αλλά για μια αργή και φυσική αντίδρασή μου στη μουσική που άκουγα από την παιδική μου ηλικία. Το La Linea Del Sur είναι μια σουίτα συνθέσεων με κεντρικό θέμα έναν φαντασιακό Νότο. Είναι περισσότερο μια δουλειά ανάμεσα στη μνήμη και τη φαντασία και λιγότερο μια προσπάθεια σύνθεσης αντιθέσεων.
Γιατί αποφάσισες να προσθέσεις φωνητικά στον δίσκο σου;
Για χρόνια έπαιζα με τραγουδιστές. Νομίζω ότι ήταν η στιγμή να το παρουσιάσω αυτό και σε δίσκο. Είχα φανταστεί εδώ και καιρό ότι θα ήταν πολύ όμορφο να καλέσω μια μεγάλη φωνή του φλαμένκο, την Esperanza Fernandez, όχι για να τραγουδήσει καθαρό φλαμένκο, αλλά κάτι που να απέχει κάπως από την παράδοση.
Πόσο νιώθεις ότι η μουσική σου έχει αλλάξει από την εποχή του πρώτου σου δίσκου, Legendes, πίσω στα 1992;
Θα έλεγα ότι δεν πρόκειται για επαναστατικές αλλαγές αλλά για μια συνεχή εξέλιξη. Σαν να γυρίζεις τις σελίδες ενός και μοναδικού βιβλίου. Σε κάθε κεφάλαιο νιώθω ότι γράφω τη συνέχεια της ίδιας ιστορίας.
Έχεις παίξει με πολλούς μουσικούς. Ποιες συνεργασίες έχεις ευχαριστηθεί πιο πολύ;
Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Δεν θέλω να αναφέρω κάποιους και πιθανώς να ξεχάσω κάποιους άλλους, οι οποίοι μπορεί να στενοχωρηθούν. Εκείνο που θέλω να πω είναι ότι είμαι ευγνώμων σε όλους και ότι από τον καθέναν είχα κάτι να μάθω.
Υπάρχουν μουσικοί με τους οποίους θα ήθελες να πάιξεις στο άμεσο μέλλον μαζί τους;
Ο Paco de Lucia, ο Zakir Hussain… αλλά ξέρεις, θα ήθελα να το αφήσω όλο αυτό στα χέρια της μοίρας.
Ποια είναι η γνώμη σου για τις σύγχρονες απόπειρες αυτοσχεδιασμού; Υπάρχουν κάποιες πρόσφατες ηχογραφήσεις που έχεις ξεχωρίσει;
Υπάρχουν κάποιες μουσικές που μπαίνουν μέσα μου με την πρώτη ακρόαση κι άλλες οι οποίες θέλουν τον χρόνο τους. Προσπαθώ πάντα να κρατάω τα αυτιά μου και την καρδιά μου ανοιχτή για να μπορώ να απολαμβάνω τη νέα μουσική. Πρόσφατα άκουσα ένα τρίο από την Αργεντινή, τους Aca Seco, που συνδυάζουν την αργεντίνικη παράδοση με κάτι πολύ προσωπικό και βαθύ. Επίσης, χθες άκουσα τον Itzhak Perlman να παίζει τη μουσική από τη Λίστα του Σίντλερ του John Williams. Φανταστικός ήχος και συναίσθημα.
Ποιες είναι οι πιο αγαπημένες σου ηχογραφήσεις;
Γυρίζω πολύ συχνά στον Bach, τον Chopin και τη μουσική ενός πολύ σημαντικού συνθέτη από το Ιράν, του Ostad Arahi.
Τι να περιμένουμε από τη ζωντανή σου εμφάνιση στην Πάτρα;
Θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ! Είμαι χαρούμενος που θα συναντήσω το ελληνικό κοινό. Μ’ αρέσει πολύ η ελληνική παραδοσιακή μουσική και υπάρχουν πολλοί καλοί μουσικοί στον χώρο αυτό. Η Ελλάδα είναι μια πολύ καλή χώρα για τη μουσική.