Photos: Έφη Παναγιωτοπούλου
Μια ανασκόπηση της ιστορίας της ηλεκτρονικής μουσικής θα υποδείξει κάποια συγκεκριμένα πρόσωπα που καθόρισαν την πορεία της. Τα ονόματα των πρωτοπόρων είναι αρκετά οικεία, αλλά αυτό των Mouse on Mars ξεχωρίζει για έναν απλό λόγο. Διατηρεί τον ιδιαίτερο αυτό ρόλο ακόμα και σήμερα. Μιλήσαμε για λίγο στον Jan St. Werner και ανακαλύψαμε ότι καμιά φορά αγνοώντας τις εκάστοτε τάσεις, βλέπεις πολύ πιο μακριά...
Μόλις κυκλοφορήσατε το Varcharz. Πρόκειται για την πρώτη σας συνεργασία με την Ipecac Recordings και τη κίνηση σας προς πιο noise-πειραματικά μονοπάτια. Τι σας οδήγησε προς αυτή τη κατεύθυνση; Δεν φοβάστε μήπως οι fans σας το βρουν υπερβολικά περίεργο ή hardcore;
Ξεκινώντας να κάνουμε έναν νέο δίσκο, πάντα θέλουμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Στο Varcharz συνεχίζουμε την προσπάθεια μας να εξερευνήσουμε τον ήχο και τις δυνατότητες του. Κατά έναν τρόπο είναι η φυσική εξέλιξη για μας. Αν προσέξεις εξάλλου και τα live μας, πάντα προσπαθούμε να αποτελούν μια αρκετά έντονη εμπειρία τόσο για μας όσο και για το κοινό. Μέρος αυτής της έντασης και της ενέργειας θέλαμε να περάσει και στον δίσκο, ενώ την ίδια στιγμή, να προωθήσουμε τις ιδέες μας λίγο παραπέρα. Από κει και πέρα, όσον αφορά στους fans, όπως κάθε πράγμα, έτσι και δω είναι θέμα επιλογών.
Έχετε και τη δική σας εταιρεία τη Sonig. Μπορείτε να μας περιγράψετε το όραμα σας όσον αφορά στο roster και την εξέλιξη της;
Σκοπός μας είναι να συγκεντρώσουμε και να κυκλοφορήσουμε δουλειά καλλιτεχνών με ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία, η οποία δεν προσαρμόζεται σε συγκεκριμένα στερεότυπα. Ό,τι έχουμε κυκλοφορήσει μέχρι τώρα χαρακτηρίζεται από αντίρροπες δυνάμεις, από μια μάχη μεταξύ της έντασης και της ηρεμίας. Αυτό θεωρώ ότι είναι και το μέλλον της μουσικής, αφού έτσι εκφράζεται η ανάγκη του ανθρώπου για να εξερευνήσει τις ιδέες και τη δομή των πραγμάτων.
Βρίσκεστε στο χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής εδώ και 13 χρόνια. Ποιες θεωρείτε τις μεγαλύτερες αλλαγές σε αυτό το πολύπλευρο είδος;
Kοίτα, γενικά, πάντα υπάρχουν οι εκάστοτε μόδες, αλλά ως Mouse on Mars ποτέ δεν προσπαθήσαμε να ακολουθήσουμε κάποια συγκεκριμένη τάση. Πιστεύω ότι οι μεγαλύτερες αλλαγές έχουν επέλθει στον τεχνικό τομέα. Λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας και των δυνατοτήτων που προσφέρει, έχουν αλλάξει αρκετά τα ζητούμενα ενός παραγωγού. Ο ήχος έχει γίνει πιο συμπιεσμένος, καθώς περιέχει πολύ περισσότερη πληροφορία. Το βλέπω και στις δικές μας παραγωγές, που δεν είναι τόσο dubby και δεν έχουν τόσο μπάσο όσο παλιά. Πλέον δεν υπάρχει τόσος χώρος. Μεγάλη αλλαγή έχει έρθει και με την όλη διακίνηση της μουσικής μέσω mp3. Εκεί τα πράγματα είναι λίγο μπερδεμένα. Από τη μια, όλη η εξουσία έχει περάσει στα χέρια του δημιουργού, ο οποίος μέσω του myspace μπορεί να είναι ταυτόχρονα ο παραγωγός, ο promoter και ο έμπορος της μουσικής του, αλλά από την άλλη έχω την αίσθηση ότι τελικά υποβαθμίζεται κατά κάποιον τρόπο το ίδιο το μουσικό έργο.
Δουλεύεις ταυτόχρονα και σε άλλα projects όπως το Lithops και το Microstoria. Θα έλεγες ότι οι Mouse on Mars είναι το αγαπημένο σου project;
Βέβαια. Δουλεύω ως Lithops μόνο όταν έχω την ανάγκη να συγκεντρωθώ σε κάτι μόνος μου, ενώ ως Microstoria δε νομίζω ότι θα βγάλουμε κάτι άλλο με τον Markus Popp, γιατί νομίζω ότι αποσύρθηκε από την παραγωγή.
Δουλεύεις ως καλλιτεχνικός διευθυντής του STEIM (Amsterdam Institute for Electronic Music). Μπορείς να μας πεις μερικά πράγματα για το ινστιτούτο και για τον ρόλο σου εκεί;
Βασικά μόλις σταμάτησα! Η δουλειά μου πάντως είχε να κάνει περισσότερο με την έρευνα και την κατασκευή νέων οργάνων. Για παράδειγμα κατασκευάσαμε μια συσκευή, το Meshbox, το οποίο το χρησιμοποιώ και σε πολλά live και το οποίο καταγράφει επί τόπου τον ήχο και τον επεξεργάζεται. Παράλληλα, είχα επιμεληθεί κάποιες εκθέσεις και είχα κάνει κάποια installations όπως το Noiseroom (www.noiseroom.org). Όσον αφορά στο ίδιο το ίδρυμα, ασχολείται με performances, διαλέξεις, την έρευνα, με ό,τι τελικά μπορεί να συνδέεται με την ηλεκτρονική μουσική.
Το 2004 οργανώσατε σε συνεργασία με το Kunsthalle Düsseldorf μια έκθεση με το τίτλο Mouse on Mars-reviewed & remixed. Μπορείς να μας εξηγήσεις μερικά πράγματα σχετικά με το concept;
H αρχική ιδέα ήταν να κάνουμε ένα remix album που δεν είναι cd, αλλά διαπραγματεύεται ιδέες της μουσικής. Ο σκοπός ήταν οι καλλιτέχνες να δημιουργήσουνε works in progress παρά κάτι ολοκληρωμένο. Ίσως η τελική έκθεση ήταν πιο σοβαρή από ότι θα’ πρεπε, αλλά σίγουρα ήταν πολύ ενδιαφέρουσα. Η σχέση πάντως μεταξύ μουσικής και τέχνης είναι κάτι που πιστεύω ότι έρχεται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο.
Ποια είναι τα τρία καλύτερα σχόλια που έχετε ακούσει για τη μουσική σας;
Είναι πολύ ωραίο όταν έρχεται κάποιος και μας λέει ότι η μουσική μας τον έκανε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται τα πράγματα. Και συχνά δεν αναφέρονται μόνο στη μουσική αλλά και σε άλλες πτυχές της πραγματικότητας. Το άλλο πολύ ωραίο σχόλιο είναι όταν μας εξομολογούνται ότι αδυνατούν να την περιγράψουν. Αυτή η αναρχική φύση είναι πάντα κάτι σκόπιμο σε ότι και να κάνουμε. Τέλος, το να έρθει απλά κάποιος και να μας πει “παιδιά, μου αρέσει η μουσική σας”, είναι αρκετό.