Εκείνο το απόγευμα που συνάντησα την Daphne Bluebird υπήρξε μια σχετική ανακούφιση, αφού συζητούσαμε αρκετό καιρό να κάνουμε αυτήν τη συνέντευξη. Οι εκατέρωθεν αναβολές προέκυπταν απ’ αυτά τα απρόοπτα μικρά και ενίοτε σημαντικά καθημερινά «εμπόδια» που φέρνει η ζωή, οπότε με πλήρη ενσυναίσθηση των καταστάσεων, κατανοούσαμε πλήρως ο ένας τον άλλον και σεβόμενοι τις όποιες δυσκολίες, λέγαμε “δεν πειράζει, κάπως θα το καταφέρουμε και θα συγχρονιστούμε”.
Με την ανακοίνωση του release date (Παρασκευή 04 Μαρτίου) για το νέο της single με τίτλο "Running", ξαφνικά βρεθήκαμε να κινούμαστε σε παρόμοιους ρυθμούς και ορίσαμε ημέρα και σημείο συνάντησης. Η Daphne με την τζιτζιμπίρα της, εγώ με τον καφέ μου και ανάμεσα μας το κινητό για να καταγράψει όσα θα συζητούσαμε.
Και ενώ έχει συνεργαστεί με αρκετούς καλλιτέχνες της εγχώριας σκηνής (βλ. Blend Mishkin, Phyrosun, dj Marble, Soulnek, Οδυσσέα Razastarr, AkizzBeatzz, mCurtis κ.α.), απέφυγα να την ρωτήσω γι’ αυτές τις κυκλοφορίες, καθώς θεωρώ πως σε αυτή την φάση της καριέρας της γίνεται μια προσπάθεια να παρουσιάσει το δικό της καλλιτεχνικό empowered woman όραμα, μέσα από την δική της – μοναδική ίσως για τα ελληνικά δεδομένα – αισθητική.
Πάτησα rec και η ηχογράφηση ξεκίνησε.
Όταν σε γνώρισα σε εκείνο το event στο six d.o.g.s. πριν 3-4 χρόνια, μου είχες βγάλει κάτι εξωτικό σαν παρουσία. Η αύρα, η κινησιολογία, η εμφάνιση σου. Και παραμένει αναλλοίωτη αυτή η αίσθηση. Από που πηγάζει όλο αυτό; Κοίτα, είμαι υιοθετημένη και πιστεύω ότι προέρχομαι από κάποιο τέτοιο μέρος. Αλλά δεν το γνωρίζω ακόμα. Όταν έρχομαι σε επαφή με ανθρώπους από άλλες κουλτούρες αισθάνομαι πιο κοντά. Όταν ζούσα ειδικά στο Λονδίνο, υπήρχε μια μαγική σύνδεση με ανθρώπους από αφρικάνικες χώρες και νησιά της Καραϊβικής. Ένιωθα ότι ήταν δικοί μου άνθρωποι και πως ανήκω «εκεί». Αυτό στην Ελλάδα μου λείπει πολύ γιατί δεν υπάρχει ουσιαστική κοινωνική ενσωμάτωση αυτών των κοινοτήτων.
Και το καλλιτεχνικό σου όνομα πως προέκυψε; Υπάρχει κάποιο εξωτικό πουλί με την ονομασία bluebird; Το bluebird είναι πολύ μικρό μπλε πουλάκι που δεν τραγουδάει αλλά συμβολίζει την ανεξαρτησία. Στο Λονδίνο λοιπόν, σε ένα πάρκο που περνούσαμε πολλές ώρες απ’ την ζωή μας ακούγοντας μουσική και δημιουργώντας παρέες mix ενθικοτήτων, τραγουδούσα συνεχώς και με αποκαλούσαν “bird”. Αυτή ήταν η αφορμή για να καταλήξουμε αργότερα στο “bluebird”.
Με τι μουσική μεγάλωσες; Οι πρώτοι δίσκοι που άκουσα ήταν Ella Fitzgerald, Εlvis Presley, Janis Joplin, ήχο Motown γενικότερα και rock n’ roll. Στην εφηβεία πέρασα φάση Marilyn Manson και Nirvana. Έχω όμως και μεγάλη αγάπη στη Μαρία Κάλλας. Έκανα και όπερα για τρία χρόνια, όμως ήμουν σε περίεργη ψυχολογική φάση και αισθανόμουν πως δεν ήμουν αρκετά γειωμένη για να ανταποκριθώ σε αυτό που απαιτεί η τεχνική της. Είχα μια φανταστική δασκάλα και μαζί είχαμε φτιάξει έναν απίστευτο ήχο, ο οποίος όταν βγαίνει από μέσα σου είναι κάπως «τρομακτικό». Δεν το πιστεύεις ότι κρύβεις κάτι τέτοιο. Ήμουν λίγο στα επαναστατικά μου τότε και ένιωθα πως δεν μου έκανε καλό. Δεν το ήθελα.
Θυμάμαι να συζητάμε για το άλμπουμ που ετοιμάζεις, αλλά αντί αυτού, προχωράς με singles. Αρχικά με το Sweet Lover που βγήκε το καλοκαίρι του ’21 και τώρα σε αναμονή λίγων ημερών για το Running. Υπάρχει κάτι ακόμα που θα κυκλοφορήσει μέχρι να βγει ο δίσκος; Υπάρχει ένα project με τίτλο "Η Γενιά των 17" στο οποίο θα συμμετέχουν συνολικά (μαζί με εμένα) 17 καλλιτέχνες και αφορά βιώσιμους τρόπους ανάπτυξης, μέσα απ' την "Αντζέντα 2030" των Ηνωμένων Εθνών. Μας δόθηκε η θεματολογία και εγώ διάλεξα το "Καθαρό νερό + Αποχέτευση", με το οποίο νερό είχα ήδη κολλήσει νωρίτερα γιατί ήθελα να γράψω κάτι σχετικό. Αν μου κολλήσει κάτι, πολύ δύσκολα μετά θα προχωρήσω σε κάτι άλλο. Ξέρω ότι για κάποιον λόγο μου έχει κολλήσει. Οπότε πήρα αυτό το θέμα και στην συνέχεια σκέφτηκα “και τι θα γράψεις τώρα ρε μαλάκα για την αποχέτευση; Μπράβο, συγχαρητήρια για μια ακόμη πολύ καλή επιλογή”. (γέλια) Αλλά η προσέγγιση μου δεν είναι μονοδιάστατη. Θέλω να φέρω όλο αυτό το vibe της μαγείας του νερού. Με κάποιον τρόπο είναι λυτρωτικό, ψυχοθεραπευτικό, στάσιμο-νεκρό-ζωντανό. Το αποτέλεσμα μου αρέσει πολύ. Το έγραψα στο Bashment Studio με τον dj Micro, η παραγωγή είναι του BillaQause και επάνω σε αυτήν θα πατήσει ο ενορχηστρωτής για να φτιάξει το τελικό αποτέλεσμα. Και όλο αυτό θα γίνει με την συμφωνική ορχήστρα της ΕΡΤ. Είναι και το πρώτο κομμάτι που γράφω εξ ολοκλήρου μόνη μου στα ελληνικά. Μεγάλωσα με πολύ συγκεκριμένη λογοτεχνία (σ.σ. αγγλική) και επειδή μετά έλειπα Αγγλία για έντεκα χρόνια, μου έχει μείνει ένα ελληνικό λεξιλόγιο που δεν είναι in sync με αυτό που χρησιμοποιούμε τώρα. Οπότε για μένα είναι λίγο awkward αυτό.
Την ξέρεις όμως καλά τη γλώσσα. Φυσικά και την ξέρω. Απλά δεν υπάρχει η πρέπουσα ροή. Και όταν υπάρχει ροή, είναι πολύ old school. Βέβαια εξαρτάται και απ’ το τι θα γράψω. Αν είναι ένα free-flow κείμενο που γράφω τις σκέψεις μου, είναι πολύ πιο εύκολο. Το να κάτσω να στήσω ένα κομμάτι που έχει μέσα τις μελωδίες, τα πάντα, όλη την σύνθεση που πρέπει να κάνεις, το νιώθω κάπως άχαρο. Με κρίνω πολύ αυστηρά γιατί δεν μου ακούγεται καλά και εκνευρίζομαι.
Και με το άλμπουμ τελικά; Και εγώ και ο BillaQause (σ.σ. ο παραγωγός του άλμπουμ) θέλουμε πολύ να συνεχίσουμε προς την ολοκλήρωση του γιατί η αλήθεια είναι πως το έχουμε καθυστερήσει λίγο. Μια οι καραντίνες, μια που η ζωή κάνει τα δικά της, έχουν υπάρξει κάποιες καθυστερήσεις. Αλλά στην πρώτη καραντίνα δεν έκανα τίποτα. Και όταν λέω «τίποτα», εννοώ τίποτα. Ούτε σειρές, ούτε ταινίες, τίποτα. Δεν ξέρω τι κάναμε.
Τίποτα. Ναι! Προσπαθώ να θυμηθώ τι έκανα και δεν μπορώ. Είναι σαν να υπάρχει ένα κενό. Έκανα βιντεοκλήσεις, έμπαινα σε πολλά live στο instragram και τα βράδια μιλούσα με την φίλη μου την Φρίντα στο τηλέφωνο πριν κοιμηθούμε και κλάναμε στο γέλιο (γέλια).
Άρα δεν λειτούργησε η καραντίνα ως δημιουργική περίοδος. Όχι καθόλου, οπότε υπάρχει μια μικρή καθυστέρηση στο θέμα του άλμπουμ. Το "Sweet Lover" που κυκλοφόρησε και το "Running" που θα βγει τώρα, αρχικά ήταν να μπουν στο άλμπουμ. Αλλά έτσι όπως έχει εξελιχθεί ο ήχος του που είναι πιο κοντά στον Βρετανικό, δεν θα κολλούσαν αυτά τα κομμάτια. Οπότε γι’ αυτό και τα βγάζουμε ως singles.
Τι εννοείς «βρετανικός ήχος»;
Βρετανική neo-soul κυρίως. Αλλά έχει να κάνει περισσότερο με το πως γράφω και συνθέτω τις φωνές μου, πως χτίζω την δομή κλπ. Και μου αρέσει η δομή να είναι «ανοιχτή». Δεν μου αρέσει πολύ η πεπατημένη του verse-γέφυρα-chorus. Έχει ξεκινήσει αυτό να σπάει αρκετά. Ok, θέλουμε φυσικά κάποια hooks. Αναγκαστικά τα χρειάζεσαι. Βασικά κλάιν, δεν είναι ούτε αυτά αναγκαστικά. Ό,τι θέλεις κάνεις. Έχουν παραγκωνιστεί κάποιες πεπατημένες. Ο κόσμος φτιάχνει μουσική χωρίς να σκέφτεται ρεφρέν - κουπλέ. Έχει ψιλοδιαλυθεί αυτό. Όχι βέβαια τόσο στα mainstream, αλλά αρκετοί μεγάλοι καλλιτέχνες το έχουν δοκιμάσει.
Συνήθως όμως ένα καλό hook, απόρροια εξαιρετικού songwriting, δεν είναι αυτό που θα βοηθήσει ένα τραγούδι να γνωρίσει επιτυχία και να το μάθει μεγάλη μερίδα του κοινού; Όταν έχεις hook ό,τι και να κάνεις είσαι mainstream. Και το πιο underground κομμάτι να πάρεις, απ’ τη στιγμή που έχει hook, που έχει κάτι που επαναλαμβάνεται για να σου μείνει, mainstream είναι. Υποτίθεται πως το underground είναι εκεί για να «σπάσει κάτι». Απ’ την στιγμή που κάτι ακούγεται από πολλούς και σου μένει και μπορείς να το αναγνωρίσεις, παύει να είναι underground. Μεγάλη κουβέντα ανοίγουμε.
Εντάξει, μπορείς να είσαι underground, το πλαίσιο σου να είναι συγκεκριμένο και η αισθητική σου να απευθύνεται σε κάποια μεγάλη μερίδα κοινού. Ο καθένας ξεχωριστά ως μονάδα απ’ την κοινότητα μπορεί να είναι underground, αλλά όλοι μαζί ως σύνολο γίνονται mainstream. Ε ναι. Και από τη στιγμή που κάτι γίνεται αναγνωρίσιμο δεν είναι πια underground. Και δεν είναι κακό αυτό γιατί το mainstream δεν είναι η ποπ κουλτούρα με την αυστηρή μουσική έννοια.
Σίγουρα, γιατί ό,τι είναι mainstream δεν είναι και pop. Όχι βέβαια. Καθόλου.
Πως είσαι underground όταν έχεις δεκάδες χιλιάδες streams ή views και σπρώχνεις merch; No my friend. Δεν είναι δυνατόν.
Δεν είναι δήθεν να πουλάς ότι είσαι underground; Μα ακριβώς επειδή το «πουλάς», δεν είσαι. Δεν θα έπρεπε να πληρώνεις κάτι underground. Και όταν αναφέρομαι στο underground δεν εννοώ την «υποκουλτούρα». Εκεί πάει αλλού το θέμα. Επίσης, ένα άλλο μεγάλο ζήτημα – που ακόμα δεν έχω καταφέρει να βγάλω άκρη ενώ το έχω συζητήσει αρκετά – είναι γιατί δεν μπορείς να είσαι antifa αν παίζεις σε μαγαζιά και πληρώνεσαι. Πρέπει να παίζεις μόνο σε καταλήψεις, γιατί αν πληρώνεσαι είσαι μέρος του συστήματος.
Ισχύει. Υπάρχει αυτή η αντίληψη, που βέβαια πλαισιώνεται από μια συγκεκριμένη κοσμοθεωρία, που δεν στέκει ίσως και πάρα πολύ. Εγώ προσφέρω «κάτι» και θέλω να πληρωθώ γι’ αυτό. Δηλαδή αυτός που θα έρθει να με ακούσει δωρεάν, π.χ. σε μια κατάληψη, δεν θα πιεί μπύρα; Δεν θα την πληρώσει; Δεν θα θέλει τα τσιγάρα του; Δεν θα βάλει βενζίνη στο αμάξι του για να έρθει; Το γεγονός ότι παίζω σε κάποιο μαγαζί και θα βγάλω κάποια λεφτά, δεν σημαίνει πως δεν στηρίζω την κοινότητα ή ότι δεν κάνω πράγματα γι’ αυτήν.
Όταν μπλέκουν οι καλλιτέχνες με έννοιες όπως «κοινότητα/φάση» δεν επιδρά κάπως περιοριστικά στην τέχνη τους; Είναι εξαιρετικά περιοριστικό. Κατ’ αρχάς, δεν μου αρέσει οτιδήποτε κινείται αυστηρά πολιτικά. Αυτό είναι πρόβλημα για μένα.
Που δεν είσαι απολιτίκ. Όχι βέβαια! Καθόλου απολιτίκ. Με εκνευρίζουν γενικά οι συγκεκριμένες ταυτότητες, οι ταμπέλες. Αναμασάμε δεκαετίες όλοκληρες τα ίδια πράγματα. Υπάρχουν άνθρωποι που μιλάνε όλη μέρα με τσιτάτα. Όταν ακούς ένα παιδί να λέει “ήταν σίγουρα Αλβανός αυτός που έφαγε τον Άλκη” (σ.σ. στην δολοφονική επίθεση της Θεσσαλονίκης), είναι επικίνδυνο.
Τώρα που ανέφερες το τραγικό περιστατικό με τον Άλκη, θυμήθηκα κάτι που είχες ανεβάσει σε instragram story σχετικά με τον φανατισμό του όχλου και πως αυτή προβάλλεται μέσω του hip-hop. Αναφερόμουν στην αισθητική του χουλιγκανισμού και του γηπέδου, ειδικά στο hip-hop. Στο ροκ δεν συμβαίνει τόσο έντονα. Ένα καπνογόνο στον Παπακωνσταντίνου ή στον Χαρούλη, ok, δεν συμβολίζει απόλυτα κάτι τέτοιο.
Αυτό όντως υπάρχει πολύ έντονα στο hip-hop και φαίνεται ξεκάθαρα στα κλιπ. Μπροστά είναι ο «μάγκας» και από πίσω τα αλάνια του, το crew του, που καπνίζουν, στρίβουν τσιγάρα, κουνιούνται ρυθμικά, πατάνε γκάζι στις μηχανές. Βέβαια δεν συμβαίνει μόνο στα γυρίσματα αυτό, αλλά έτσι έχουν μάθει να συμπεριφέρονται και στην καθημερινότητα τους. Αυτό είναι mob mentality. Η νοοτροπία του όχλου. Και πρόκειται για μια βαθιά πατριαρχική αισθητική. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις γυναικών γύρω μας, στον κύκλο μας, που η σχέση τους (ο άντρας δηλαδή) καταπάτησε την καλλιτεχνική ελευθερία τους στην σκηνή. Και δυστυχώς, σε αυτή την σκηνή δεν συναντάμε συχνά γυναίκες απόλυτα «θηλυκές». Πρέπει πάντα να είναι πιο κοντά στο αντρικό πρότυπο του hip-hop, γιατί αλλιώς δεν σε θεωρούν αρκετά «σοβαρή». Γι’ αυτό δεν βλέπεις δέκα γκόμενες στα κλιπ αλλά δέκα ζευγάρια από όρχεις. Δεν είναι τυχαίο δηλαδή. Γυναικείο mob mentality μπορεί να συναντήσεις σε anime και σε πιο Ασιατική φάση. Αλλά όχι σε Βαλκανικό επίπεδο. Επίσης, δες τι παίζει η τηλεόραση μας. «Σασμό», «Γη της ελιάς» και «Παϊσιο». Ζούμε σε μια κατανυκτική και πατριαρχική κοινωνία. Σαν να είμαστε μόνιμα στην Μεγάλη Εβδομάδα. Και το αναφέρω αυτό γιατί όλα συνδέονται. Το ένα επηρεάζει και διαμορφώνει το άλλο. Για εμένα είναι προβληματικό ένας καλλιτέχνης να προμοτάρει τον χουλιγκανισμό στο κοινό του. Αν θεωρείς πως είσαι μεγάλος καλλιτέχνης και στις συναυλίες σου διαμορφώνεται μια οπαδική ατμόσφαιρα, πρέπει να πεις “Ρε μαλάκες τι κάνετε; Στο γήπεδο είστε; Τι βλέπετε; ΟΦΗ – ΑΕΚ;”
Σχετικά με τη θηλυκότητα στο ελληνικό hip-hop και συγκρίνοντας το με το κυρίαρχο αμερικάνικο. Όποια περίοδο του (εκτός απ’ την πρώτη δεκαετία) και να πάρουμε ως παράδειγμα, πάντα υπήρχε η θηλυκότητα και έβγαινε μπροστά. Υπήρχαν φυσικά και οι περιπτώσεις που ήταν κάπως πιο κοντά στο αντρικό attitude (έτσι ως γενίκευση), όπως η Lil’ Kim και η Queen Latifah, αλλά και αυτές δεν έκρυψαν την θηλυκότητα τους. Στο ελληνικό hip-hop έχω την αίσθηση πως οι γυναίκες φοράνε έναν αντρικό μανδύα. Για ποιόν λόγο;
Με κάθε δικαίωμα φυσικά, μπορεί κάποια γυναίκα να γυρίσει και να σου πει “εγώ έτσι είμαι. Τι ζόρι τραβάς;” Όμως δεν είναι αυτό το θέμα. Στην Ελλάδα ακόμα επικρατεί ακόμα – κάπως βέβαια πάει να σπάσει τώρα – η νοοτροπία πως η γυναίκα αποκτά αξία μέσα από τα μάτια ενός άντρα. Γενικότερα στην κοινωνία μας. Και αυτό αναπόφευκτα καθρεφτίζεται και στο δικό μας hip-hop, το οποίο είναι καθαρά πατριαρχικό. Ας πάρουμε για παράδειγμα το Tinder. Ένας άντρας στην Ελλάδα αν σε βρει εκεί μέσα, δεν σου δίνει αξία, δεν σε σέβεται. Σε κατατάσσει σε κατηγορία «κοπέλα Tinder». Δηλαδή, «αυτή είναι εύκολη/ανοίγει τα πόδια της». Λες και αυτός μπήκε στην εφαρμογή για να μάθει να φτιάχνει μουσακά. Σε βάζουν αυτόματα σε μια κατηγορία γυναικών που «ψάχνονται». Ναι, και; Δεν υπάρχει ελευθερία στην σεξουαλικότητα της γυναίκας; Εξού και τα σχόλια “ποιον θες να προκαλέσεις με τα ρούχα που φοράς;” και το φοβερό “γιατί ανεβάζεις φωτογραφία με μαγιό;” Γιατί έτσι θέλω. Δεν ξέρω. Είμαι ίσως αρκετά ναρκισσίστρια και θέλω να γουστάρω τον εαυτό μου. Το γεγονός ότι ανεβάζω μια φωτογραφία με μαγιό, δεν σημαίνει πως θέλω να έχω και φωτογραφίες από είκοσι πέη στην σειρά. Κανένα δεν θέλω. Αλλά ακόμα και κάποια να θέλει κάτι τέτοιο, κανένα πρόβλημα. Δεν καταλαβαίνω τι ζόρι υπάρχει. Οπότε όλα αυτά που συζητάμε είναι κάτω από την ίδια ομπρέλα και λειτουργούν ως domino effect. Έτσι έχουμε είκοσι άντρες επάνω στην σκηνή και ένα θηλυκό. Γιατί; Τι δεν μπορεί να κάνει; Να σκρατσάρει; Να ραπάρει; Δεν μπορεί να ανέβει επάνω σε μηχανές και να κάνει κόλπα για τα κλιπ;
Αυτό μήπως, κάπως, πάει να αλλάξει στην ελληνική ποπ, όπου βλέπουμε μεγάλα γυναικεία ονόματα να συνοδεύονται αποκλειστικά από γυναίκες στα κλιπ. Με κάποια όρια βέβαια, τα οποία φτάνουν συνήθως μέχρι την χορογραφία. Όχι σαν τον αντρικό όχλο στα κλιπ του hip-hop. Αυτό που αναφέρεις ανήκει σε άλλη κατηγορία. Η γυναικεία παρουσία στα κλιπ της ελληνικής ποπ δεν έχει δύναμη. Είναι «οι φίλες» της τραγουδίστριας που θα χαχανίσουν, θα χορέψουν, θα ντυθούν για την έξοδο τους. Δεν έχουν αυτόν τον ρόλο που συζητάμε ότι απουσιάζει.
Σε απασχολεί το θέμα της καριέρας στον χώρο, με την έννοια της επιτυχίας; Θα κάνει καριέρα αυτός που παίζει μια μέτρια κιθάρα και έχει μια μέτρια φωνή. Και υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου θα ακούσεις έναν/μια να τραγουδάει acapella κάτι εκτός συνηθισμένου ελληνικού ρεπερτορίου και θα πάθεις πλάκα. Αλλά το χρήμα και η καριέρα είναι στα υπόλοιπα. Το έχω σκεφτεί μήπως κάνω μαλακία και ασχολούμαι με λάθος πράγματα και έχω πάρει αδιέξοδη κατεύθυνση. Μήπως να κάνω κάτι που ξέρω ότι πουλάει και μετά να κάνω τα δικά μου που τα γουστάρω; Μήπως δεν αφουγκράζομαι τι θέλει το κοινό εδώ συγκεκριμένα;
Ναι αλλά έτσι θα κάνεις αυτό που θέλουν οι άλλοι και όχι αυτό που θες εσύ. Φυσικά (σ.σ. εννοώντας πως δεν πρόκειται να το έκανε αυτό)! Το κάνει πάρα πολύς κόσμος για να πετύχει στον χώρο. Σκέψου πως έχω ακούσει ότι πατάω επί πτωμάτων για να κάνω καριέρα στη μουσική. Πες ό,τι θες για μένα, αλλά αυτό δεν μπορείς.
Στην Ελλάδα του «σήμερα», μπορεί κάποιος να ασχοληθεί με τη μουσική του χωρίς περισπασμούς και να ζήσει απ’ αυτό;
Θα σου πω το εξής. Τα κομμάτια μου παίζονται σχεδόν καθημερινά στο ραδιόφωνο και λεφτά δεν έχω δει. Δεν υπονοώ κάτι για τους ανθρώπους που έχω συνεργαστεί φυσικά, αλλά για τον τρόπο που λειτουργεί το σύστημα. Θεωρώ πως ο καλύτερος τρόπος να βγάλεις κάποια λεφτά είναι απ’ τα live. Για να έχεις έσοδα από πλατφόρμες streaming (σ.σ. Spotify κλπ) πρέπει να έχεις τεράστιους αριθμούς. Με 2-3 χιλιάδες streams μπορώ να αγoράσω τζιτζιμπίρα που μ’ αρέσει. Και αυτό οφείλεται στο ότι δεν θεωρούνται σοβαρά τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα. Με εκνευρίζει αφόρητα αυτό και ξεκινάει από τις μικρές ηλικίες στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Οι σύμβουλοι στα σχολεία αποτρέπουν τους μαθητές να εξερευνήσουν μια καλλιτεχνική τάση που πιθανόν να έχουν και είναι επικεντρωμένοι στην τεχνοκρατική φύση σπουδών. Η νοοτροπία του «πάρε ένα σοβαρό πτυχίο να έχεις» υπάρχει ακόμα. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τους νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με τις τέχνες. Θέατρο, γλυπτική, μουσική. Εγώ προέρχομαι από τον χώρο του θεάτρου και με πιάνει μια μιζέρια όταν το αναφέρω. Οπότε όχι, δεν μπορείς να ζήσεις αποκλειστικά απ’ αυτό. Αυτοί που γνωρίζω και μπορούν να επιβιώσουν με αυτή την κατάσταση, είναι αυτοί που δεν έχουν οικονομικό πρόβλημα. Και δεν το κρίνω. Μακάρι να μην χρειαζόταν να δουλέψω και να κάνω την καλλιτεχνική μου καυλάντα.
Αυτό σκεφτόμουν τις προάλλες. Πως εδώ – γιατί δεν γνωρίζω με λεπτομέρειες πως είναι στο εξωτερικό – είναι ίσως και κάπως ταξικό το θέμα. Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την δυνατότητα και τα εφόδια να κυνηγήσουν το όνειρο τους, να αναζητήσουν την καλλιτεχνική τους ταυτότητα. Εννοείται πως είναι ταξικό. Αν δεν υπάρχει το άγχος της καθημερινότητας του «μήνας μπαίνει – μήνας βγαίνει», που έχω να πληρώσω κοινόχρηστα, ενοίκιο, ρεύμα, ιατρικά θέματα που θα προκύψουν, να βάλω βενζίνη, να ψωνίσω για το φαγητό μου, για σκέψου; Χωρίς αυτά έχεις ενέργεια να κάνεις άλλα πράγματα. Αυτά που γουστάρεις. Και θα έχεις χρόνο να είσαι «μαϊντανός» για τα PRλίκια σου. Όσο θα φυτεύεις, κάπου θα φυτρώσεις. Δεν μπορεί. Προτιμώ να είμαι ήρεμη και καλά μέσα μου, παρά να συμμετέχω σε κάτι τέτοιο. Και έχω μάθει να ζω με πολύ λίγα λεφτά απ’ την εποχή που ήμουν Λονδίνο.
Ανέφερες προηγουμένως την σχέση που έχεις με τον θέατρο και γνωρίζω πως διδάσκεις επάνω σε αυτό. Σωστά; Διδάσκω αγγλική λογοτεχνία που την αγαπώ πάρα πολύ. Γνωρίζεις στα παιδιά ένα θαυμαστό κόσμο και μαθαίνουν να αποκωδικοποιούν, αλλά με την ευρύτερη έννοια. Όχι μόνο τον λόγο. Να γδύσεις ένα κείμενο, να προσπαθήσεις να καταλάβεις γιατί υπάρχει κάτι εκεί, με τον τρόπο που υπάρχει. Και έτσι αρχίζεις να καταλαβαίνεις καλύτερα τον εαυτό σου, τους ανθρώπους, τον κόσμο. Εξηγώ και στα παιδιά στο μάθημα, πως στο κείμενο δεν υπάρχει τίποτα τυχαίο. Ένας άνθρωπος έχει κάτσει και έχει γράψει κάτι με πολύ συγκεκριμένη πρόθεση και θέλει να βγάλει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αυτό γιατί να μην μπορώ να το καταλάβω και στην ανθρώπινη φύση, στην καθημερινότητα, στην πολιτική; Σε δεύτερο χρόνο, διδάσκω θέατρο-υποκριτική και ρητορική. Αυτά τα έχω σπουδάσει σε Ελλάδα και Αγγλία. Εδώ, στο Εθνικό Θέατρο, που ήταν μια καταστροφή φυσικά. Ό,τι χειρότερο.
Τι εννοείς; Είχαμε καθηγητή που ήταν ημίγυμνος κάτα την διάρκεια του μαθήματος. Θα πας στην ΑΣΟΕΕ και θα έχεις τον καθηγητή ημίγυμνο στο αμφιθέατρο, να βγάζει την μπλούζα του και να κάνει μασάζ στους φοιτητές; Μπορείς να το φανταστείς αυτό; Υπάρχει κάποιος λόγος να γίνει; Ευτυχώς που έχουν ξεκινήσει και μιλάνε με το #metoo. Το σύστημα είναι τόσο βρώμικο, έχει τόσα κατακάθια μέσα, που δεν καθαρίζει εύκολα. Ό,τι ζούμε αυτή την στιγμή είναι ένα κατακάθι.
Ήθελα να σε ρωτήσω κάτι που ίσως ακουστεί περίεργο. Στα live ο κόσμος ακούει μουσική; Θα έλεγα πως όχι. Πηγαίνει για να πιεί και να μιλήσει (δυνατά κιόλας). Σε αντίθεση με τον κόσμο στην Αγγλία όπου το κοινό είναι εκεί για τη μουσική. Η κοινωνικοποίηση, η επικοινωνία, είναι απλά κάτι που προκύπτει. Στα φεστιβάλ πηγαίναμε για το μουσικό κομμάτι του θέματος. Αν θέλαμε πίναμε και σπίτι μας. Θέλαμε να ακούσουμε τα soundsystem και δεν βρισκόμασταν εκεί για τα γκομενάκια. Αν είχε κόσμο, γαμώ. Αν δεν είχε, επίσης γαμώ.
Να κλείσουμε με το θέμα του άλμπουμ. Πόσα κομμάτια θα έχει; Μάλλον γύρω στα οχτώ. Είχα σκεφτεί μήπως τον σπάσω σε δύο parts, σαν EP’s, αλλά δεν είναι σίγουρο. Αυτή την περίοδο αποφεύγω να κάνω πλάνα σε βάθος χρόνου και πάω σε πιο κοντινά σχέδια. Δεν το έχω πει βέβαια στον BillaQause που θα είναι ο παραγωγός (γέλια) και δεν ξέρω αν θα του αρέσει σαν ιδέα. Μου αρέσει όμως γιατί έτσι μπορεί να σπάσει το άλμπουμ σε δύο πλευρές. Το ένα EP να συμπληρώνει το άλλο. Σαν το Γιν-Γιανγκ. Θα δούμε. Σίγουρα δεν θα έχει άλλες συμμετοχές και η ηχογράφηση-μίξη γίνεται στο Bashment Studio.
Πως τα περνάτε εκεί; Καταλαβαίνω πως μια υπάρχει μια οικογενειακή ατμόσφαιρα. Περνάμε πολύ ωραία! Με τον dj Micro προσπαθούμε να φτιάξουμε έναν ήχο που δεν υπάρχει αυτή στην στιγμή στην Ελλάδα επηρεασμένοι από IAMDDB, Cleo Sol, Mahalia, Jorja Smith. Ο dj Micro συνεργάζεται με τον ΤΑΦ ΛΑΘΟΣ και γι’ αυτή την συγκεκριμένη ηχητική ταυτότητα που έχουν παλέψανε αρκετά. Τώρα κάνουμε κάτι διαφορετικό και είμαι σίγουρη πως θα πάει καλά. Έχουν τα παιδιά έναν μαγικό τρόπο να βγάζουν την φωνή προς τα έξω χωρίς να πνίγουν την παραγωγή.
Info: presave για το "Running" εδώ
Social media: instagram | facebook
