Πολλά είναι αυτά που προσέχει ο θεατής παρακολουθώντας την παράσταση «Χαλεπάς» που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μια θεατρική εμπειρία που διεγείρει όλες τις αισθήσεις και καταφέρνει να αποτελέσει μια μυσταγωγική ξενάγηση στο μυαλό και την τέχνη του Γιαννούλη Χαλεπά. Η μουσική είναι σίγουρα ένα από τα στοιχεία που κερδίζει τον θεατή και διατηρεί την προσοχή του αμείωτη σε όλη τη διάρκεια της παράστασης. Με αφορμή τη μουσική που έγραψε ο Jan Van Angelopoulos για τον «Χαλεπά» κάναμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση μαζί του.
Πότε και με ποια αφορμή ήρθατε σε επαφή με το έργο και τη ζωή του Χαλεπά; Η παράστασή μας ήταν η αφορμή. Γνώριζα τα βασικά γεγονότα της ζωής του και την Κοιμωμένη του, μέχρι εκεί. Μέσα από τη διαδικασία της ολοκλήρωσης της ταινίας μικρού μήκους και της παράστασης έμαθα κάποια περισσότερα στοιχεία για τη ζωή του και είδα περισσότερα έργα του.
Τι είναι αυτό που σας συγκινεί ή σας κεντρίζει το ενδιαφέρον στην περίπτωση αυτού του ιδιαίτερου καλλιτέχνη; Αυτή η τεράστια ανατροπή στο τέλος της ζωής του, από τρελός του χωριού σεβαστός καλλιτέχνης. Εμείς μετά από 2 χρόνια πανδημίας είμαστε οριακά, δεν μπορώ να φανταστώ τι σημαίνει 14 χρόνια εγκλεισμού σε ψυχιατρική κλινική στα τέλη του 19ου αιώνα. Μόνο και μόνο το ότι βγήκε ζωντανός και δημιουργικός μετά από όλο αυτό μου δίνει ελπίδα και έμπνευση.
Πόσο βαθιά μέσα σας σκάψατε για να βγάλετε από μέσα σας τον «δικό» σας Χαλεπά και να γράψετε τη μουσική της παράστασης σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη που βλέπουμε στη Στέγη; Θέλω να πιστεύω πως είμαι online, σύγχρονος με τα συναισθήματα και αυτό που μπορώ να καταλάβω ως «μέσα μου». Το ενδιαφέρον και ζητούμενο για εμένα στη σύνθεση μουσικής για το θέατρο ή τον κινηματογράφο είναι να ξεφύγω από το «μέσα μου» και, στην περίπτωση του Χαλεπά, να πάρω και να χρησιμοποιήσω όσα περισσότερα στοιχεία μπορώ από τη ζωή, το έργο, τον τόπο του.
Τι θα δούμε/ακούσουμε στην παράσταση αυτή; Και γιατί θα την προτείνατε στον κόσμο να έρθει να την δει; Έχει δημιουργηθεί ένας ποιητικός μικρόκοσμος εμπνευσμένος από τη ζωή και το έργο του Γιαννούλη Χαλεπά στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης και θα είναι προσβάσιμος μέχρι τις 27 Φλεβάρη. Για 75' μπορεί κάποιος να βρεθεί μαζί με τον θίασο μέσα σε αυτόν τον κόσμο, να τον αφουγκραστεί και να νιώσει αν τον δονεί, αν τον αγγίζει κάτι από όλο αυτό που συμβαίνει. Θα πρότεινα σε όποιον έρθει, να έρθει χωρίς προσδοκίες, απλώς να είναι ανοιχτός και παρατηρητικός.
Το ότι το project γεννήθηκε στην πανδημία και σε συνθήκες καραντίνας έπαιξε κάποιο ρόλο στο πώς το αντιμετωπίσατε ή το βιώσατε; Εννοείται, έχει αλλάξει ο τρόπος που ζούμε και δουλεύουμε. Είμαστε τυχεροί που μπορέσαμε και συνεργαστήκαμε όλοι μαζί μέσα σε ένα κουκούλι, τουλάχιστον τους μήνες τον προβών, σε ένα γόνιμο κουκούλι ασφαλείας που δημιούργησε με πολλή φροντίδα η Αργυρώ Χιώτη.
Ποια νιώσατε ως τη μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε στην προσπάθειά σας να ολοκληρώσετε αυτό το project– τι σας δυσκόλεψε περισσότερο; Σε κάθε δουλειά υπάρχει η ίδια έγνοια, είναι δύσκολο να βρεθεί και εύκολα να χαθεί η μαγική ισορροπία ανάμεσα στα υλικά. Η ίδια μελωδία για παράδειγμα μπορεί να ακουστεί κούφια, πομπώδης ή ουσιαστική. Πιστεύω πως έχουμε φτιάξει κάτι όμορφο και συγκινητικό.
https://www.instagram.com/p/CZzMIHIqdCh/
Σε ποιες πηγές/επιρροές ανατρέξατε ή τι ήταν αυτό που σας καθοδήγησε περισσότερο στη συγγραφή της μουσικής; Τι ήχους χρησιμοποιήσατε και τι προσπαθήσατε να εκφράσετε ή να αναδείξετε μέσω της μουσικής σας;
Το πολυτιμότερο υλικό για τη μουσική από την περίοδο της έρευνας ήταν οι 4,5 ώρες ηχογράφησης από το εργαστήρι της σχολής μαρμαροτεχνίας της Τήνου. Όλα αυτά τα πολυρυθμικά μοτίβα που οργανικά προκύπτουν από τα σφυράκια που έχουν οι τεχνίτες για να δουλεύουν το μάρμαρο, είναι αυτό που ο Γιάννης Χρήστου με σοφία έχει ονομάσει μετάπραξη. Αυτή η ηχογράφηση ήταν το δομικό υλικό της μουσικής, από εκεί ξεκίνησα. Κατόπιν αυτό έφερε το πιάνο και τη φωνή.
Μια ταινία μικρού μήκους και η παράσταση, νιώθετε ότι έχει τελειώσει το ταξίδι σας με τον Χαλεπά ή θα βγουν κι άλλες δημιουργίες από αυτή τη διαδρομή; Νιώθω χαρά και τύχη που δούλεψα για πρώτη φορά με τον The Boy και ξέρω πως η παράσταση θα έχει συνέχεια μιας και αυτή η παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι μια συμπαραγωγή με το Emilia Romagna Teatro στην Ιταλία. Βλέπουμε.
Πώς είδατε την πρωτοβουλία της Στέγης να επιχορηγήσει με υποτροφία όλο αυτό το δημιουργικό ταξίδι και πόσο σημαντικό θεωρείτε τέτοιες πρωτοβουλίες στον χώρο της τέχνης; Γενναιόδωρη και ουσιαστική. Η αρχική ημερομηνία για την παράσταση ήταν Νοέμβρης του '20, προφανώς δεν μπορούσε να γίνει τότε με κλειστά τα θέατρα και θα ήταν μεγάλο κρίμα να γινόταν online. Η Στέγη θα μπορούσε να ακυρώσει τον προγραμματισμό και να ματαιώσει το project. Έκανε ακριβώς το αντίθετο, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει πίστη και υποστήριξη στους καλλιτέχνες.
Πώς ήταν η συνεργασία σας με τα υπόλοιπα μέλη του project – σας επηρεάζει ή ο τρόπος της δημιουργίας σας είναι εντελώς προσωπικό και μοναχικό ταξίδι;
Πάντα ψάχνω να βρω τι μπορεί να κάνει ο καθένας από τους συντελεστές και να το εντάξω στη μουσική, για παράδειγμα η Χαρά Κότσαλη που έπαιζε τύμπανα το καλοκαίρι στους Βατράχους εδώ παίζει πιάνο, μου αρέσει πολύ όταν η μουσική προκύπτει από τους ηθοποιούς. Σημαντικό και καθοριστικό ήταν ότι ο Αλέξανδρος στο έργο του είχε συγκεκριμένες κατευθύνσεις για τη μουσική, αυτές ήταν η αφετηρία. Μέσα από τις πρόβες και παράλληλα με το χτίσιμο της κάθε σκηνής, με αρκετό γράψε/σβήσε η μουσική ολοκληρώθηκε οργανικά, μαζί με την παράσταση.
