Η παράσταση «Ο Αττίκ στο Παρίσι... και άλλες ιστορίες» έκανε πρεμιέρα πριν έναν χρόνο περίπου. Κάποιος που την έχει ήδη παρακολουθήσει, θα βρει νέα στοιχεία εντός της, αν έρθει την Παρασκευή στο Κηποθάτρο Παπάγου;
Η πρώτη μας ήταν στον κήπο της Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Από τότε η παράσταση έχει αλλάξει μορφές, έχει εμπλουτιστεί και κάθε φορά είναι διαφορετική. Είναι το υλικό τόσο πολύ, είναι και η ίδια η ιστορία του Αττίκ τόσο ενδιαφέρουσα και πλούσια, είναι και η μορφή της συναυλίας δομημένη με τέτοιον τρόπο –σαν storytelling με τραγούδια– όλα αυτά τα στοιχεία κάνουν την κάθε παράσταση διαφορετική. Η πρόθεσή μου εξ αρχής ήταν ο θεατής να φεύγει έχοντας την αίσθηση πως δεν είδε απλώς μια συναυλία.
Σύμφωνα με όσα έχεις καταθέσει ο ίδιος, φαίνεται πως η συγκέντρωση του «χαμένου» υλικού από τη γαλλική περίοδο του Αττίκ εξελίχθηκε σε επίπονη περιπέτεια. Τι ήταν αυτό που σε ιντρίγκαρε εξαρχής ώστε να φέρεις σε πέρας την αποστολή;
Όχι, επίπονη δεν ήταν καθόλου κι αυτό το τονίζω πάντα. Ήταν απλώς μια χρονοβόρα διαδικασία, η οποία μου έδωσε όμως πολλή χαρά. Ήμουν τυχερός, γιατί όλα τα αρχεία των εφημερίδων, τα πανεπιστήμια, οι συλλέκτες, τα καταστήματα, όλοι ήταν πολύ πρόθυμοι να βοηθήσουν. Εκείνο που με έκανε να ξεκινήσω, ήταν η μαγεία αυτού του υλικού –οι μελωδίες είναι τόσο όμορφες και με τόση μαστοριά φτιαγμένες και το γεγονός ότι τις ακούγαμε για πρώτη φορά, μας αποκάλυπτε έναν ολόκληρο άγνωστο κόσμο. Δεν ήταν απλώς διασκευές ή κοίταγμα ενός υλικού που ήδη γνωρίζαμε κι αυτό ήταν το δόλωμα: να δούμε ποιο κρυμμένο κοίτασμα ταλέντου ανακαλύψαμε.
Ποιες θα έλεγες ότι είναι οι αποκαλύψεις που κάνουν σχετικά με τον δημιουργό τους αυτά τα τραγούδια; Ποιες πλευρές του που δεν γνωρίζει ο κόσμος φωτίζουν;
Κατ’ αρχάς, τα ξενόγλωσσα τραγούδια του –στα γαλλικά, στα ρουμάνικα, στα αγγλικά, στα ισπανικά. Ύστερα, τα διάφορα ύφη: υπέροχα μπολέρο, βαλς, τάνγκο, swing και cake-walk (που ήταν ο προπομπός του), μελοποιημένη ποίηση, μα και άλλα (κι αυτό είναι το κομμάτι που με γοητεύει περισσότερο), όσα μάς αποκάλυψαν τον Αττίκ της ορχηστρικής μουσικής· ενορχηστρωμένα κομμάτια μουσικής δωματίου, έργα για πιάνο, σχέδια για μπαλέτο… Ένα ολόκληρο μουσικό σύμπαν. Σε ό,τι αφορά στη ζωή του, μέσα από την έρευνα ήρθαν στο φως γεγονότα που δεν είχαν ποτέ αναφερθεί σε βιβλία. Η ζωή του ήταν γεμάτη επιτυχίες και πίκρες που εναλλάσσονταν, κι εκείνος ήταν ένας άνθρωπος που ποτέ δεν το έβαλε κάτω.
Υπάρχει ένα γενικότερο ενδιαφέρον εδώ και χρόνια (όχι μόνο στην Ελλάδα) για τις μουσικές από την περίοδο του Μεσοπολέμου. Πώς τo εξηγείς εσύ; Είναι απλώς μια μόδα ή υπάρχει κάτι βαθύτερο;
Ασφαλώς και υπάρχει κάτι βαθύτερο, όμως οι περισσότεροι μένουν στον «ανθό». Για πολλές δεκαετίες, το έργο αξιόλογων συνθετών παραγκωνίστηκε, περιφρονήθηκε, χλευάστηκε και δαιμονοποιήθηκε. Μπήκε εκεί μια ετικέτα που έλεγε πως αυτό είναι κάτι «γραφικό», ότι είναι «παλιατζούρα». Αλλά ο χρόνος τα βάζει όλα στη θέση τους. Αν ακούσεις λιτά και ουσιαστικά τραγουδισμένα πολλά από αυτά τα τραγούδια, χωρίς καμιά ιδιαίτερη «διασκευή», μα και χωρίς στόμφο, θα εκπλαγείς από το επίπεδο στο οποίο είχαν φτάσει τότε οι δημιουργοί. Ένα επίπεδο ποιότητας και μαστοριάς, ισορροπίας και δεξιοτεχνίας, που ξεπερνά και γενιές και εποχές.
Στο άλμπουμ Ο Αττίκ Στο Παρίσι βρήκαν θέση μόλις 11 από τα σχεδόν 300 κομμάτια που ανακάλυψες στην έρευνά σου. Υπάρχουν σχέδια για δημοσιοποίηση του υπόλοιπου υλικού; Έχει υπάρξει ενδιαφέρον για αξιοποίησή του από επίσημους φορείς;
Ενδιαφέρον από φορείς, όχι, δεν υπήρξε. Θα έρθει πιστεύω η στιγμή που θα γίνει κι αυτό, όταν γίνει μόδα. Εγώ θα συνεχίσω να ασχολούμαι, όσο μπορώ, κάνοντας παράλληλα κι άλλα πράγματα, όπως έκανα εδώ και 3 χρόνια, αθόρυβα.
Αν δεν κάνω λάθος, επέστρεψες μόνιμα στην Ελλάδα. Δεδομένου ότι τα πράγματα γενικότερα δεν φαίνεται να βελτιώνονται εδώ, τι ήταν αυτό που σε έφερε πίσω;
Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς: το ζητούσε η κατάσταση της υγείας δύο πολύ αγαπημένων μου προσώπων. Όμως δεν έχω κόψει γέφυρες με την Ισπανία, τα πράγματά μου είναι ακόμα εκεί, οι δίσκοι μου ακόμα κυκλοφορούν κι εξακολουθώ να πηγαίνω για συναυλίες. Αυτή η σχέση με τη Βαρκελώνη κρατάει πολλά χρόνια, είναι δοκιμασμένη και είναι η πόλη της καρδιάς μου. Πάντα εκεί θα επιστρέφω.
Δίνεις την εντύπωση ανθρώπου χαμηλών τόνων. Είσαι πράγματι έτσι ή αυτή είναι μια εικόνα που έχει σχηματιστεί από την όχι ιδιαίτερα συχνή παρουσία σου στα ΜΜΕ;
Λένε πως είμαι ένας άνθρωπος ήρεμος. Δεν θα με δεις στα μπαρ, δεν θα με δεις συχνά σε μαζώξεις, δεν θα με δεις στα «κοσμικά» μέρη. Η όχι ιδιαίτερη παρουσία μου στα ΜΜΕ έχει να κάνει και με αυτό, αλλά και με την επιλογή μου να μην εμφανιστώ σε συγκεκριμένες εκπομπές ή χώρους, όπου δεν θα ένιωθα άνετα.
Το πρόγραμμά σου για το καλοκαίρι που απλώνεται μπροστά μας τι περιλαμβάνει;
Το φετινό μας καλοκαίρι ξεκίνησε με συναυλίες στον υπέροχο κήπο του Black Duck, στη Σύρο, στην Κυπαρισσία, στην Καβάλα, στη Φλώρινα, και συνεχίζουμε με το μουσείο Τσιτσάνη στα Τρίκαλα, το Kronprinzenpalais στο Βερολίνο, το κηποθέατρο Παπάγου στις 7/7, το κάστρο της Αντιπάρου, τα Κύθηρα, την Αιδηψό, τη Σαντορίνη κ.ά.
Τι σχεδιάζεις για την επόμενη σαιζόν; Έχεις μήπως κάποια επόμενη δισκογραφική δουλειά στα σκαριά;
Έχω ήδη ηχογραφήσει κάποια ελληνικά τραγούδια του Αττίκ, με ταυτόχρονη live ηχογράφηση στο στούντιο (όπως έγινε και το Ο Αττίκ Στο Παρίσι) –με τον τρόπο, δηλαδή, που ηχογραφούσαν οι παλιοί. Δεν ξέρω τι θα τα κάνω, αλλά είχα πολλή όρεξη και ξαναμπήκα στο στούντιο για να μην τη χάσω ξαφνικά. Προς το παρόν, επανεκδίδουμε το Ο Αττίκ Στο Παρίσι, το οποίο είχε εξαντληθεί, μαζί και τον περσινό μου δίσκο Καντάδα, που κι αυτός εξαντλήθηκε. Επίσης, θα επιμεληθώ την καινούρια δουλειά μιας νέας τραγουδίστριας. Αυτό είναι μια διαδικασία που με γεμίζει με τη χαρά της δημιουργίας, είναι η χαρά εκείνου που βρίσκεται πίσω από τη σκηνή και μου αρέσει πολύ.
{youtube}9KZNSeg8duc{/youtube}
