Τι ομοιότητες και τι διαφορές είχαν τα Φώτα Στην Πλατεία με τον πρώτο σας δίσκο (Ο Χορός Των Ημερών, 2015) κατά τη διαδικασία παραγωγής;
Η ομοιότητα σ' αυτούς τους 2 δίσκους είναι σίγουρα η χειροποίητη εργασία, ο τρόπος με τον οποίον προσεγγίζουμε τα τραγούδια. Επίσης η σύμπνοια μεταξύ μας, η ομαδικότητα: πρόκειται για μια συλλογική δουλειά, στον νέο μας δίσκο συμπράττει μάλιστα και ο Ηλίας Παπανικολάου, φίλος και ζωγράφος, ο οποίος έχει επιμεληθεί όλη την έκδοση. Μεγάλη διαφορά στα Φώτα Στην Πλατεία είναι ο ήχος, που έγινε πιο ηλεκτρικός. Εκτός από τα τραγούδια "Άνεμος Φυσά" και "Πες Μου", όλα τα υπόλοιπα ολοκληρώθηκαν και ηχογραφήθηκαν στο στούντιο Praxis του Κώστα Παρίσση, ο οποίος έδωσε τον καλύτερό του εαυτό, όπως πάντα, αφού έπαιξε ηλεκτρικές και ακουστικές κιθάρες! Άκου το φοβερό e-bow που έχει βάλει στο "Δεν Είμαι Λέξη Μοναχά". Του το ζητούσα μανιωδώς! Τον ευχαριστώ λοιπόν που μου έκανε το χατίρι! Όπως φυσικά και τους νέους μας φίλους, τους νέους συνεργάτες και μουσικούς, νέους ταλαντούχους, με αγάπη και φως.
Τι ομοιότητες και τι διαφορές εντοπίζεις εσύ προσωπικά μεταξύ των δύο αυτών κύκλων, σε επίπεδο μουσικό, στιχουργικό, ενορχηστρωτικό, αλλά και ερμηνευτικό;
Τα Φώτα Στην Πλατεία διαμορφώνουν ένα εντελώς διαφορετικό ηχητικό τοπίο από τον Χορό Των Ημερών, όπως είπα και πριν. Είμαστε και οι 3 πιο εξωστρεφείς και φωτεινοί και σίγουρα πιο ερωτικοί. Ο νέος δίσκος πλησιάζει αρκετά προς εμένα, γι’ αυτό άλλωστε τα αγάπησα από το πρώτο άκουσμα τα τραγούδια του. Και χαίρομαι, γιατί πιστεύω πως κι εκείνα θα μας δείξουν και τον δρόμο για τα επόμενα.
Πόσο αυστηρά είναι τα «σύνορα» μεταξύ των τριών σας; Επεμβαίνεις, για παράδειγμα, σε ζητήματα μουσικά ή στιχουργικά; Ανταλλάσσετε απόψεις; Πώς δουλεύετε;
Δεν θα 'λεγα ότι επεμβαίνει κανένας. Προτείνουμε. Αυτό κάνουμε· ακούμε και προτείνουμε. Δεν υπάρχει κανένα σύνορο και καμιά αυστηρότητα μεταξύ μας. Υπάρχει εμπιστοσύνη. Ο καθένας, τρεισήμισι χρόνια που δουλεύουμε παρέα, δίνει από τον εαυτό του ό,τι είναι δυνατό και με όποιον τρόπο μπορεί. Φυσικά έχουμε περάσει και από Συμπληγάδες, εκεί όμως φανερώνεται και η βαθιά σχέση φιλίας που υπάρχει ανάμεσά μας, καθότι τα πράματα δεν είναι και τόσο ρόδινα όσο τα φανταζόμασταν –ειδικά μέσα σε μια τόσο σκληρή καθημερινότητα.
Τι είναι αυτό που σας κάνει να λειτουργείτε σαν ομάδα, α-λα-παλαιά; Δηλαδή ένας συνθέτης, ένας στιχουργός, ένας ερμηνευτής;
Για 'μένα προσωπικά, είναι το γεγονός ότι υπάρχει ένα δημιουργικό δίδυμο που φτιάχνει τραγούδια τα οποία με ενθουσιάζουν και θέλω να τα τραγουδήσω! Σίγουρα ο καθένας μας έχει βρει στους άλλους δύο κομμάτια που συμπληρώνουν τη δική του αισθητική και τον τρόπο με τον οποίον θέλει να εκφράσει και να εκφραστεί.
Ποιο τραγούδι του Χρυσόστομου και ποιο του Δημήτρη, που έχει τραγουδήσει άλλος ερμηνευτής/τρια, έχεις ζηλέψει και γιατί;
Του Δημήτρη θα πω το "Νυχτερινό", που έχει μελοποιήσει ο Σωκράτης Μάλαμας, άλλωστε από εκείνον τον δίσκο τον μάθαμε. Όμως οι δυο τους έχουν γράψει κι ένα υπέροχο τραγούδι το οποίο λέει ο Πασχάλης Τερζής στο τελευταίο του άλμπουμ, τα "Ψιλά".
Πολύ συχνά ακούγονται απόψεις τύπου «το CD πέθανε», «η μουσική βιομηχανία δεν υπάρχει πια» κλπ. Ποιος ο λόγος, τότε, για 3 νέους ανθρώπους να κυκλοφορούν δίσκο στις μέρες μας;
Εδώ έχουμε να κάνουμε με δύο διαμετρικά αντίθετες απόψεις: με αυτήν του λογιστηρίου των δισκογραφικών και με εκείνη της ψυχής! Οφείλουμε όμως να κρατάμε σθεναρά τις αντιστάσεις, άρα και να εκδίδουμε το φυσικό προϊόν, που είναι ο δίσκος. Για μένα, δηλαδή, δεν υπάρχει λογική στο να μου πεις «μην τρελαίνεσαι κιόλας να βγάλεις δίσκο, δεν θα πουλήσεις πάνω από 500 κομμάτια». Έτσι κι αλλιώς από αυτά δεν βάζουμε ούτε σεντς στην τσέπη μας –συνέχεια «βγάζουμε». Ας γεμίζει λοιπόν τουλάχιστον η ψυχή μας και η καρδιά μας με ό,τι κάνουμε. Στην τελική, η βιομηχανία έχει πεθάνει, όχι η δημιουργία.
Ποιο όνειρό σου έχεις εκπληρώσει σε αυτήν τη δουλειά και ποιο παραμένει ανεκπλήρωτο;
Όταν ασχολείσαι με κάτι από τα 17 σου, είσαι 36 και βλέπεις πως όλο αυτό που πάλεψες έχει αρχίσει να παίρνει μορφή και χρώμα, είναι η στιγμή που παύεις να μιλάς για όνειρα και αρχίζεις να το ζεις. Έτσι, δεν σου μένουν και ανεκπλήρωτα, με την έννοια ότι υπάρχουν ασφαλώς πράματα και καλλιτέχνες με τους οποίους θέλεις να συνεργαστείς, όμως ξέρεις πως τώρα μόνο με τη δουλειά θα το πετύχεις.
Είσαι ευτυχισμένος λοιπόν με αυτό που κάνεις στη ζωή σου;
Σε συνέχεια και της προηγούμενης απάντησης, ναι! Απόλυτα. Και δεν με φοβίζει να παίρνω τα ρίσκα μου, αρκεί να είμαι μέσα σε αυτό!
Έχεις αλήθεια αγαπημένο τραγούδι στα Φώτα Της Πλατείας;
Είναι ο "Ιχθύς". Το άκουσα πρώτη φορά στη Σκόπελο, έπειτα από μια συναυλία με τον Χρυσόστομο, και το κρατήσαμε όπως ακριβώς έχει γραφτεί. Με μια κιθάρα. Μια ερωτική στιγμή στον δίσκο.
Θυμάσαι πότε, πού και πώς γνώρισες τους δύο συνοδοιπόρους σου;
Τον Χρυσόστομο στο Πολυκλαδικό Λύκειο Νεάπολης, όπου φοιτούσαμε. 1997-1998, καταλήψεις, πορείες. Από τότε δέσαμε και φτιάξαμε το ντουέτο που έχουμε έως και σήμερα. Τον Δημήτρη τον γνωρίζαμε από τους Δρόμους του Σωκράτη Μάλαμα, αλλά εγώ τον συνάντησα σε μια demo ηχογράφηση του πρώτου δίσκου του Νίκου Παραουλάκη (σε στίχους δικού του), όπου με φωνάξανε για να κάνω τους οδηγούς φωνής. Λίγο νωρίτερα, εντωμεταξύ, ο Χρυσόστομος τον είχε γνωρίσει σε μια μουσική σκηνή της Αθήνας και είχαν μάλιστα ανταλλάξει αμέσως υλικό.
Υπάρχει κάτι που δεν τους έχει πει ποτέ ή ακόμα;
Ότι μαζί τους ο δρόμος είναι πιο όμορφος…
Πόσο σημαντικό είναι για έναν τραγουδιστή να είναι και ο ίδιος μουσικός; Είναι –κατά τη γνώμη σου– απαραίτητη προϋπόθεση;
Απαραίτητο θα 'λεγα όχι, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι τεράστιοι τραγουδιστές δεν είχαν καν τις βασικές θεωρητικές γνώσεις. Ωστόσο ναι, σίγουρα είναι σημαντικό και βοηθάει τον τραγουδιστή να επικοινωνήσει στη γλώσσα της Μουσικής. Εγώ οφείλω στον Νίκο Μαμαγκάκη, που μου δίδαξε να διαβάζω μια παρτιτούρα. Έχω περάσει από πολλά ωδεία, όμως εκεί ήταν το μεγάλο σχολείο. Για όποιον κι αν πέρασε…
Άκουσες κάτι καλό τελευταία, κάτι που να «ζήλεψες»; Πώς βλέπεις τις μουσικές και τα τραγούδια των ανθρώπων της γενιάς σου;
Το τραγούδι "Θα Σου Ψιθυρίζω Τη Μαρκίζα" του Αλέξανδρου Εμμανουηλίδη, που τραγουδάει υπέροχα η Μαρία Παπαγεωργίου. Το είπαμε και παρέα στην παρουσίαση του δίσκου, στον Σταυρό Του Νότου. Υπέροχο τραγούδι. Εγώ βλέπω ότι υπάρχει αρκετή σπορά. Γόνιμο έδαφος δεν υπάρχει.
Ο Ράινε Μαρία Ρίλκε, στα «Γράμματα σε ένα νέο ποιητή», έλεγε ότι το χειρότερο πράγμα που συνέβη ποτέ στην τέχνη, είναι η κριτική. Συμμερίζεσαι την άποψη; Σου έχει τύχει να διαβάσεις αποθεωτική κριτική μιας βραδιάς που, κατά τη γνώμη σου, δεν ήταν καλή και το αντίθετο;
Η αλήθεια είναι ότι λείπει ένας «Αργύρης Ζήλος» του διαδικτύου. Ζήσαμε αυτή την όμορφη εποχή των έντυπων μουσικών περιοδικών και θυμάμαι χαρακτηριστικά αρκετές κριτικές. Τώρα έχει χαθεί λίγο η μπάλα. Είναι μία από τις παγίδες του ίντερνετ. Λέμε πολλά, λέμε τα ίδια, υπερβάλουμε, ελάχιστες οι φωτεινές εξαιρέσεις κι εδώ. Και μια αρνητική κριτική έχει μια θετική πλευρά από την οποία θα βγεις κερδισμένος. Αν πιστεύεις πως αυτό που κάνεις είναι αληθινό θα το φροντίσεις με αγάπη να το κάνεις καλύτερο.
{youtube}8CPpcKDtBx4{/youtube}
