Μία από τις πιο χαρακτηριστικές και εκφραστικές φωνές στο ελληνικό τραγούδι, επιστρέφει στη σκηνή. Η Έλλη Πασπαλά ετοιμάζει συναυλιακή σύμπραξη με τον Βασιλικό, η οποία θα λάβει χώρα στον Σταυρό Του Νότου, για τρία Σάββατα (28/2, 7/3 & 14/3). Όπως καταλαβαίνετε, θέλαμε οπωσδήποτε να τη ρωτήσουμε γι' αυτές τις παραστάσεις και όχι μόνο: παρακάτω θα διαβάσετε, μεταξύ άλλων, γιατί προτιμά τη σκηνή από το στούντιο, όπως και τη γνώμη της για τις νεότερες γενιές δημιουργών...
Ετοιμάζετε μια παράσταση, από κοινού με τον Βασιλικό. Ποιο θα είναι το περιεχόμενο και το ύφος της και πώς συνδέεται με αυτά ο τίτλος Play;
Το περιεχόμενο της παράστασης είναι ένα πρόγραμμα που αποτελείται από ελληνικά και ξένα τραγούδια, αγγλόφωνα κυρίως. Κομμάτια από τη δισκογραφία και των δύο μας, αλλά και κομμάτια που αγγίζουμε για πρώτη φορά. Play είναι ένα παιγνίδι μεταξύ των δυο μας, αλλά και με τους δύο εξαιρετικούς μουσικούς που μας συνοδεύουν, τον David Lynch και τον Τάκη Φαραζή. Και οι τέσσερίς μας παίζουμε μουσική και επίσης υπάρχει κι ένα διαρκές παιχνίδι μεταξύ μας. Έχει δηλαδή την αίσθηση ενός παιχνιδιού, όπως παίζουν λ.χ. τα παιδιά σε μια παιδική χαρά. Αυτό θα γίνει και στην παράσταση.
Και με τον Βασιλικό, αλλά ακόμα περισσότερο με τους David Lynch και Τάκη Φαραζή, έχετε συνεργαστεί πολλές φορές στο παρελθόν. Ποια στοιχεία του καθενός (πέραν των προφανών μουσικών προσόντων) λειτουργούν θετικά στη μεταξύ σας χημεία;
Κατ’ αρχάς, πρέπει να πω ότι είμαστε εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες και οι τέσσερίς μας. Υπάρχει όμως μεταξύ μας κάτι κοινό: ένα κοινό νήμα αισθητικής, μια κοινή βάση επικοινωνίας –παρότι έχουμε μεγαλώσει πολύ διαφορετικά, σε διαφορετικούς τόπους, με διαφορετικές μουσικές. Με τον Βασιλικό έχουμε κάτι ιδιαίτερο, μοιραζόμαστε μεγάλη αγάπη για τον αγγλόφωνο στίχο και τραγούδι. Πάντα μου έκανε τρομερή εντύπωση ο Βασιλικός. Όταν τον πρωτοάκουσα, δεν μπορούσα να πιστέψω ότι είναι Έλληνας! Μεταξύ μας όλα αυτά είναι πιο εσωτερικά. Και ακόμη ανακαλύπτω πράγματα για εκείνον, όπως τη μεγάλη του αγάπη για την κλασική μουσική. Πρόσφατα μου αποκάλυψε πόσο αγαπάει τον Μπαχ, τον οποίο λατρεύω. Βγαίνουν έτσι συνεχώς πράγματα στην πορεία μας, τα οποία εξηγούν το γιατί. Ο David, τώρα, είναι ένας ευρηματικός μουσικός, με την ικανότητα να βρίσκει πάντοτε τον τρόπο να βλέπει τα πράγματα με μια νέα ματιά. Και οι δυο τους, ο David και ο Τάκης –πέραν του ότι είναι δεξιοτέχνες με σπουδαία αισθητική στο παίξιμό τους– είναι επίσης και δημιουργοί. Προσεγγίζουν τα κομμάτια με πολύ ιδιαίτερο τρόπο και είναι πραγματικά πάρα πολύ σημαντικό που δύο τέτοιοι μουσικοί δέχθηκαν να μπουν σε ένα τέτοιο «παιχνίδι».
Εκτός από ερμηνεύτρια, είστε και πιανίστρια, αλλά και δασκάλα νέων παιδιών. Μιλήστε μας γι' αυτούς τους (λιγότερο γνωστούς) ρόλους σας...
Το πιάνο είναι μια μεγάλη μου αγάπη, αλλά δεν εξελίχθηκα ποτέ σε αυτήν την κατεύθυνση! (γέλια) Γι’ αυτό και αγαπώ κι εκτιμώ τόσο πολύ τους πιανίστες, ιδιαίτερα τους ταλαντούχους. Έχω πάθος με τον ήχο του πιάνου. Και όχι μόνο. Μου τρέχουν κυριολεκτικά τα σάλια όταν βλέπω ένα όμορφο πιάνο με ουρά! Θέλω κι εγώ! Έχω εμμονή, θέλω κι εγώ να αποκτήσω ένα. Δεν έχω! Επίσης, αγαπώ και τα λιοντάρια. Και θεωρώ ότι το πιάνο είναι το λιοντάρι των οργάνων. Με απίστευτη δύναμη, δυναμική και αρμονικό εύρος.
Όσον αφορά τη διδασκαλία, ασχολούμαι με αυτήν περίπου 10 χρόνια τώρα. Είναι ένας πολύ όμορφος κόσμος, φορτισμένος όμως με μεγάλη ευθύνη. Είναι όμορφη η επαφή με νέα παιδιά, με όνειρα, με ταλέντο, με ελπίδες. Κάποια παιδιά με μεγαλύτερο ταλέντο από άλλα, όπως συμβαίνει σε κάθε περίπτωση, πάντοτε μεγάλη η τιμή που με εμπιστεύονται. Έχουμε πολύ όμορφη σχέση μεταξύ μας. Ακόμη και με όσους έχουν πια σταματήσει στη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων. Είναι πολύ σπουδαίο πράγμα να μπορείς να βοηθήσεις έναν άνθρωπο να διαμορφωθεί, να του αποκαλύπτεις έναν κόσμο. Την τεχνική ή ίσως και την ίδια την τέχνη. Ακόμη και αν δε γίνουν τραγουδιστές ή μουσικοί, γίνονται καλοί ακροατές· ένα πιο ωραίο, πιστεύω, κοινό.
Οι προσωπικές σας δισκογραφικές δουλειές είναι μάλλον λίγες, αν αναλογιστεί κανείς τη διάρκεια της πορείας σας. Ήταν δική σας επιλογή ή είχε σχέση και με άλλους παράγοντες;
Δεν είναι ακριβώς επιλογή, αλλά είναι σίγουρα δική μου ευθύνη. Μισώ την ηχογράφηση! Τη διαδικασία της ηχογράφησης. Κι αυτό με κρατά μακριά από τα στούντιο. Είναι για μένα μια ψυχοφθόρα διαδικασία, που την αποφεύγω και ας ξέρω πως δεν είναι καλό...
Συναυλιακά, πάντως, έχετε πολύ μεγαλύτερη παρουσία και μάλιστα τολμώντας πολλές συνεργασίες και με πολυ ετερόκλητες επιλογές ρεπερτορίου. Θα λέγατε ότι η σκηνή είναι ο φυσικός σας χώρος;
Ναι! Εντελώς! Και όταν περάσει πολύς καιρός, όπως τώρα, νιώθω ότι κάτι μου λείπει, ότι κάτι μου φταίει. Είναι μάλλον παθολογική η σχέση μου με τη σκηνή.
Ευτυχήσατε να συναντήσετε μεγάλες μορφές του ελληνικού τραγουδιού (Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Σαββόπουλο κ.ά.). Για κάποιους, αυτές δεν ακολουθήθηκαν από αντίστοιχες περιπτώσεις στις νεότερες γενιές. Συμφωνείτε; Βρίσκετε ενδιαφέροντα πράγματα στην τρέχουσα δισκογραφική και συναυλιακή κίνηση;
Κοιτάξτε, είναι άδικο να συγκρίνουμε νεότερες μορφές με μία μορφή που έχει αντέξει στον χρόνο. Οι άνθρωποι αυτοί γράψανε μια ιστορία μέσα στον χρόνο. Συγκρίνοντας, λοιπόν, αδικούνται οι νέοι άνθρωποι. Κάθε εποχή έχει τη δική της σφραγίδα και τους εκπροσώπους της. Ας περιμένουμε επομένως πώς θα κριθούν αυτοί που δημιουργούν τώρα. Στην εποχή μας δεν είναι όπως παλιά. Δεν υπάρχουν μόνο ένα ή δύο ρεύματα, οι νέοι δοκιμάζονται σε πολλά είδη. Συνεργάζονται, βέβαια, αλλά έχουν και διαφορετική αντιμετώπιση. Υπάρχουν επίσης πλέον διαθέσιμα πολλά μέσα. Πολλές φορές, ακόμη και με ευτελή μέσα, μπορεί κάποιος να δημιουργήσει. Έτσι, υπάρχει πληθώρα νέων πραγμάτων. Αυτό που πραγματικά λείπει σήμερα, για μένα, είναι ο στίχος. Ο λόγος είναι πια λίγο φτωχός. Από την άλλη, επειδή γίνονται τόσα πολλά, δεν μπορεί κανείς να τα γνωρίζει όλα. Τόσες πληροφορίες και τόσοι τρόποι, εύκολα κάτι μπορεί να σε προσπεράσει χωρίς να το πάρεις είδηση.
Πρόσφατα είχαμε αλλαγή κυβέρνησης. Εσείς, με βάση τις εμπειρίες σας στον εγχώριο μουσικό χώρο, ποιες παρεμβάσεις θα ζητούσατε να γίνουν, που θα διευκολύνουν και θα προάγουν την καλλιτεχνική δημιουργία;
Να μην ασχοληθούν καθόλου! Να μας αφήσουν στην ησυχία μας! Από την άλλη, θα πρέπει επιτέλους σε αυτήν τη χώρα να υπάρξει παιδεία. Από εκεί πρέπει να ξεκινήσει κάθε μεταρρύθμιση και η αναδιάρθρωση όλων. Ένας μορφωμένος λαός είναι πιο υγιής, πιο κοινωνικός, πιο δημιουργικός.
Γενικότερα, είστε αισιόδοξη για τις εξελίξεις;
Ναι, είμαι αισιόδοξη. Αλίμονο αν δεν ήμουν! Είναι πάρα πολύ δύσκολα τα πράγματα, το αναγνωρίζω, αλλά θέλω να είμαι –και είμαι– αισιόδοξη. Θέλει προσοχή μεγάλη και νηφαλιότητα από όλους μας. Πρέπει πραγματικά να αναζητήσουμε τις λύσεις για το κοινό καλό.
Μετά το πέρας των εμφανίσεών σας στον Σταυρό Του Νότου, υπάρχει κάτι άλλο στον ορίζοντα, συναυλιακό ή δισκογραφικό;
Σκεπτόμαστε με τον Βασιλικό μήπως συνεχίσουμε μαζί και αργότερα. Δισκογραφικά τώρα, ήθελα και θέλω να ηχογραφήσω το αφιέρωμα που έκανα πέρυσι στην Joni Mitchell. Επίσης, σκέφτομαι να ηχογραφήσω ένα πρόγραμμα που κάναμε πέρυσι με τον Τάκη Φαραζή και υπάρχουν σκέψεις και για κάτι άλλο, είναι όμως πολύ νωρίς ακόμη να πω περισσότερα. Επειδή πάντως, όπως ήδη είπα, έχω πολύ κακή σχέση με το στούντιο, περιμένω να νιώσω έτοιμη να μπω σε αυτό ώστε να τα προχωρήσω όλα τούτα...
{youtube}P0m3HIjWUsY{/youtube}