Παρότι μόλις κυκλοφόρησε τον πρώτο του προσωπικό δίσκο (Το Ροκ Εντός Μου, στην FMRecords) ο Βασίλης Πάντσιος μόνο πρωτόβγαλτος δεν είναι, αφού το ξεκίνημά του έγινε τουλάχιστον μια δεκαετία πίσω. Στην κουβέντα που κάναμε μάς κάνει ένα διεξοδικό φλας-μπακ στη μέχρι τώρα πορεία, αναλύοντας παράλληλα τη φιλοσοφία του και τη στάση του απέναντι στα πράγματα...
Γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στην Κομοτηνή. Ποια ήταν τα πρώτα σας μουσικά ερεθίσματα και πώς ήταν τα πράγματα εκείνα τα χρόνια για ένα παιδί που ήθελε να ασχοληθεί με τη μουσική;
Παραδόξως, αν και μικρή επαρχιακή πόλη, η Κομοτηνή εκείνων των χρόνων είχε αξιοσημείωτη καλλιτεχνική δραστηριότητα. Υπήρχε μια ατμόσφαιρα που ευνοούσε γενικά το ψάξιμο και την ενασχόληση με τη μουσική. Να αναφέρω, για παράδειγμα, ότι στο μπαράκι όπου συχνάζαμε πιτσιρικάδες –σε έναν στενό κύκλο μερικών δεκάδων σταθερών θαμώνων– υπήρχαν τέσσερις με πέντε μπάντες. Ήταν φυσικό λοιπόν να παρασύρει δημιουργικά ο ένας τον άλλο και ο καθένας να ασχοληθεί με κάποιο μουσικό όργανο. Εγώ διάλεξα τα τύμπανα και γρήγορα μού έγιναν προτάσεις να συμμετέχω σε μια μπάντα, αλλά και σε εκδηλώσεις του λυκείου μας. Τα μέλη δύο συγκροτημάτων είχαμε, θυμάμαι, νοικιάσει ρεφενέ μια ετοιμόρροπη αποθήκη στην άκρη της πόλης, είχαμε μεταφέρει εκεί όργανα και ενισχυτές και σε κάθε συνάντηση/πρόβα γινόταν χαμός… Ωραίες εποχές!
Υπήρξατε μέλος του συγκροτήματος Ντόμινο, με τους οποίους μάλιστα δισκογραφήσατε το 2003. Τι συνέβη και εκείνη η παρέα δεν συνέχισε μαζί;
Ήμασταν μια δουλεμένη μπάντα με κάλους παίχτες, είχαμε όρεξη για δουλειά και ωραίες ιδέες, αλλά συνέβη αυτό που συμβαίνει συνήθως με τις ελληνικές μπάντες: δεν είχαμε τη βοήθεια κάποιου παραγωγού να μας βάλει σε έναν δρόμο· κάποιου ανθρώπου έμπειρου στον χώρο που να μας κατευθύνει και να μας βοηθήσει να φτάσουμε σε πιο επαγγελματικό επίπεδο. Στη χώρα μας, δυστυχώς, ενώ υπάρχει υπερ-πληθώρα τραγουδιστών και μουσικών, οι παραγωγοί είναι είδος υπό εξαφάνιση… Δεν είναι τυχαίο πως στο εξωτερικό μεγάλες μπάντες και διάσημοι καλλιτέχνες κυριολεκτικά κυνηγάνε τους μεγάλους παραγωγούς για να αναλάβουν μελλοντικές δουλειές τους.
Σημαντικότατος ο ρόλος του παραγωγού...
Όσο ταλέντο και να έχει κανείς, φτάνει ένα σημείο που ξεφεύγει το όλο πράγμα από τον δημιουργικό και μπαίνει σε αλλά χωράφια –σε τεχνικά θέματα, τα οποία αφορούν την ηχοληψία, τις μίξεις, το mastering. Έκαστος στο είδος του, που λένε! Και μετά την επαγγελματική παραγωγή απαραίτητη φυσικά είναι και μια εταιρεία, για να δώσει την απαιτούμενη ώθηση στο γκρουπ με προβολή στα Μ.Μ.Ε. και κλείσιμο συναυλιών. Θυμάμαι την απογοήτευση που νιώσαμε με τους Ντόμινο όταν, μετά την ολοκλήρωση του δίσκου μας, η εταιρεία δεν έκανε το παραμικρό promotion… Δεν είδαμε ούτε μία αράδα να γράφεται κάπου για την προσπάθειά μας… Ήταν έτσι φυσικό να φτάσουμε σε αδιέξοδο και κάποια στιγμή να διαλυθούμε.
Από τότε μέχρι την κυκλοφορία του πρώτου σας προσωπικού δίσκου μεσολάβησε μια δεκαετία. Ήταν επιλογή σας να απέχετε ή συνάντησατε δυσκολίες στο να βρείτε το δικό σας μονοπάτι;
Σε εκείνο περίπου το χρονικό σημείο επέστρεψα κι εγώ στην Κομοτηνή, κάπου μέσα μου απογοητευμένος, αλλά ταυτόχρονα γεμάτος από εμπειρίες και βιώματα μιας δεκαετίας στην Αθήνα. Έκανα διαφορετικά πράγματα, έγινα ελεύθερος επαγγελματίας στο βίντεο μοντάζ, κάτι που βρήκα δημιουργικό και ενδιαφέρον. Ήθελα να ηρεμήσω από τους ξέφρενους ρυθμούς της μεγαλούπολης, να φορτίσω ξανά τις μπαταρίες μου, να κάνω ένα «restart» θα έλεγα. Και με την πάροδο του χρόνου άρχισε σιγά-σιγά να μου δημιουργείται και πάλι η ανάγκη να κάνω μουσική. Σαφώς πιο ώριμος και κατασταλαγμένος αυτή τη φορά και ξεκινώντας από διαφορετική βάση, έδωσα προτεραιότητα στην παραγωγή.
Για το ότι μεσολάβησε μια δεκαετία σίγουρα φταίνε οι συνθήκες που εξήγησα παραπάνω, ταυτόχρονα όμως ήταν και δική μου επιλογή να απέχω, γιατί δεν άντεχα να μπλέξω πάλι με ψυχοφθόρες καταστάσεις, οι οποίες δεν οδηγούν πουθενά και δεν έχουν αποτέλεσμα. Σκεφτόμουν πως αν έμπαινα ξανά σε διαδικασία να κάνω δίσκο θα ήθελα να το χαρώ αυτή τη φορά: να γίνουν όλα με τον δικό μου τρόπο, να μην δίνω λογαριασμό σε κανέναν και να είμαι εγώ ο αποκλειστικός υπεύθυνος για το αποτέλεσμα. Και πραγματικά, παρ' όλες τις δυσκολίες που συνάντησα στον δρόμο, το γούσταρα και το χάρηκα το Ροκ Εντός Μου. και είμαι έτοιμος να το ξανακάνω.
Ακούγοντας τον δίσκο διαπίστωσα ότι ο ήχος και το ύφος του δεν είναι ακριβώς αυτό που οι περισσότεροι θα αντιλαμβάνονταν ως «ροκ μουσική». Συμφωνείτε;
Καταλαβαίνω τι εννοείτε, αλλά δεν συμφωνώ εντελώς… Τα περισσότερα κομμάτια του δίσκου έχουν, νομίζω, έντονα ροκ στοιχεία. Απλώς ήθελα η ενορχήστρωση να ξεφεύγει από το κοινότοπο «βρώμικες κιθάρες/μπάσο/τύμπανα» και επεδίωξα να την εμπλουτίσω –με τους άξιους συνεργάτες μου πάντα– με πιάνα, σαξόφωνα, λούπες και άλλα όργανα, ώστε να βγει ένα πιο πλούσιο ηχητικό αποτέλεσμα και να έχουν τα κομμάτια μου απήχηση σε πιο πλατύ κοινό. Ακόμη, ήθελα η πρώτη μου δουλειά να είναι πολυσυλλεκτική, με διαφορετικά μεταξύ τους ακούσματα. Δεν ήθελα να ακούγομαι βαρετός και μονότονος προκειμένου να μείνω αυστηρά σε μια φόρμα. Έχουμε ακούσει όλοι μας στο παρελθόν δίσκους που περιείχαν 1-2 καλά κομμάτια και τα υπόλοιπα ήταν για πέταμα. Το Ροκ Εντός Μου δεν είναι λοιπόν ένας τέτοιος δίσκος… Πάντως για μένα δεν είναι τελικά αυτό το ζητούμενο, δεν είναι το μείζον. Δεν επέλεξα αυτόν τον τίτλο για το CD έχοντας στο μυαλό συγκεκριμένους μουσικούς δρόμους.
Ποιο είναι λοιπόν το δικό σας, το μέσα σας ροκ; Και πώς αποτυπώνεται στα τραγούδια σας;
Πάει καιρός που αντιλαμβάνομαι το ροκ όχι απλά σαν ένα είδος μουσικής, μα με την ευρύτερη έννοια. Σαν στάση και τρόπο ζωής δηλαδή, σαν ένα παίδεμα και μια αγωνία στην ψυχή, σαν τον αγώνα που δίνουμε όλοι στην καθημερινότητά μας για να εξελιχθούμε, να γίνουμε καλύτεροι. Το ροκ για μένα είναι η αλήθεια που κουβαλάει ο καθένας μέσα του και κυρίως η αναζήτηση ενός πιο πνευματικού «εγώ», σε σχέση με τις υλιστικές τάσεις της εποχής μας. Μετά από πολλά χρόνια στη γύρα, κι αφού πέρασα κι εγώ τις φάσεις μου, τους επηρεασμούς και τα κολλήματα μου, ακομπλεξάριστος πλέον, το μόνο που με ενδιαφέρει είναι να κάνω καλά τραγούδια, με καλή παραγωγή για τους πολλούς, τα οποία να διαθέτουν αισθητική και να αντέχουν στον χρόνο. Δεν με απασχολεί ιδιαίτερα αν θα έχουν όλα τους τον κλασικό ήχο του ροκ ή αν κάποια από αυτά θα κινούνται σε πιο ποπ, έντεχνες ή εναλλακτικές φόρμες. Έχω ξεπεράσει τις ταμπέλες τώρα πια.
Στο ένθετο του άλμπουμ βρίσκουμε τις συγχορδίες των τραγουδιών αλλά όχι τους στίχους. Για ποιους λόγους κάνατε μια τέτοια επιλογή;
Ένα πολυσέλιδο ένθετο με τους στίχους των τραγουδιών, ήταν κάτι που θα το ήθελα πολύ. Προκειμένου όμως να μην ανέβει κι άλλο το μπάτζετ μίας ήδη ακριβής παραγωγής (της οποίας το κόστος ανέλαβα εξ ολοκλήρου), επέλεξα να βάλω μόνο τα ακόρντα στις λίγες σελίδες του ένθετου, έχοντας κατά νου ότι –αν ειδικά φτάσει ο δίσκος σε νέα παιδιά ασχολούμενα με τη μουσική– θα ζωντανέψει περισσότερο στα χέρια τους· θα τα ωθήσει όχι μόνο να τα ακούσουν, αλλά και να δοκιμάσουν να τα παίξουν με μια κιθάρα ή μ' ένα πιάνο.
Εντύπωση μου έκανε πριν λίγο καιρό, όταν βρέθηκα τυχαία με φίλους σε ένα μπαράκι όπου παίζανε δύο νεαροί με τις κιθάρες τους, ότι το πρόγραμμά τους ήταν σχεδόν πανομοιότυπο με ό,τι έπαιζα κι εγώ στα μπαράκια πριν από μια δεκαετία. Με θλίβει το γεγονός ότι, αν και υπάρχει υπερπληθώρα νέων τραγουδιών, ουσιαστικά είναι σπάνια αυτά που έχουν τη δύναμη να σταθούν μόνο με μια κιθάρα, χωρίς περίτεχνες ενορχηστρώσεις και τις λούπες από κάποιο κομπιούτερ. Απλά, καλά τραγούδια, από τα οποία να σου μένει η μελωδία κι ο στίχος τους και να μπορεί να τα τραγουδάει μια παρέα σε μια παραλία, σε ένα πάρτυ, σε ένα μπαράκι.
Αυτό είναι πια για μένα και το βασικό κριτήριο με το οποίο επιλέγω αν ένα νέο κομμάτι θα μπει σε διαδικασία παραγωγής. Δεν υπάρχει περίπτωση πλέον να ηχογραφήσω κάτι αν πρώτα δεν νιώσω πως έχει βάρος από μόνο του, ότι έχει δύναμη και λειτουργεί απλά με μια κιθάρα. Για να μιλήσω από την προσωπική μου εμπειρία, ξέρω πως την εποχή που ήμουν πιτσιρικάς αν έπεφτε ένας τέτοιος δίσκος στα χέρια μου –με καλά κομμάτια και με τα ακόρντα για να τα ψάξω– θα τον χαιρόμουν πολύ και θα τον τιμούσα ιδιαιτέρως…
Τι προσδοκά ένας νέος καλλιτέχνης που εκδίδει δίσκο σήμερα; Υπάρχει ακόμα ζωή στον πλανήτη δισκογραφία;
Η μεγάλη βουτιά της δισκογραφίας, όπως γνωρίζουν καλά οι άνθρωποι του χώρου, ξεκίνησε πολύ πριν την υφιστάμενη κρίση. Το νέο μέσο αναπαραγωγής τραγουδιών –το CD– αν και εξαιρετικά εύχρηστο, δεν μπόρεσε ποτέ να αντικαταστήσει την αίγλη (και την αισθητική, αν θέλετε) του βινυλίου. Η εύκολη ανατύπωσή του εξάπλωσε την «πειρατεία» και σχεδόν μηδένισε το οποιοδήποτε οικονομικό όφελος των καλλιτεχνών. Και από τη στιγμή που άρχισε να διανέμεται δωρεάν σε εφημερίδες και περιοδικά, γρήγορα απαξιώθηκε.
Από τη μεριά μου σαν δημιουργός, αν και γνωρίζω όλα τα παραπάνω, δεν γινόταν να μην προχωρήσω σε αυτή τη δύσκολη παραγωγή. Η ανάγκη μου να εκφραστώ και να επικοινωνήσω με το πλατύ κοινό ήταν μεγαλύτερη. Και η νέα τάση με τα singles και τα λοιπά, που κυκλοφορούν ευρέως, σίγουρα βοηθάει κάπως τους νέους καλλιτέχνες, κακά τα ψέματα όμως: με ένα και δύο τραγούδια που θα προσπαθήσεις να διοχετεύσεις κατά καιρούς στα Μ.Μ.Ε. δεν παρουσιάζεις σωστά τη δουλειά σου... Όσο λοιπόν κι αν αισθανόμαστε λίγο σαν άγνωστης ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα εμείς οι λίγοι που απομείναμε να περιφερόμαστε στον πλανήτη δισκογραφία, όπως σωστά αναφέρετε, η έκδοση ενός δίσκου –παρ' όλα τα ρίσκα– είναι πάντα κάτι σημαντικό και αναγκαίο αν θέλεις να παρουσιάσεις μια δική σου ολοκληρωμένη πρόταση.
Με βάση τις εμπειρίες από τις μουσικές σκηνές της Κομοτηνής, της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας, πιστεύετε ότι είναι τελικά αναγκαίο ένας καλλιτέχνης να μετακινηθεί στα μεγάλα αστικά κέντρα για να πετύχει;
Ενώ στις μικρές πόλεις υπάρχουν και τα ερεθίσματα και τα μέσα για να ξεκινήσουν τα νέα παιδιά με τη μουσική, αλλά και ορισμένοι καλοί χώροι ώστε να κάνουν τις πρώτες τους συναυλίες, αν θέλει κανείς να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο –σε πιο επαγγελματικό επίπεδο– είναι νομίζω πολύ δύσκολο να το κάνει αν δεν κατεβεί στα μεγάλα αστικά κέντρα. Θυμάμαι στη Θεσσαλονίκη, μια πόλη την οποία αγαπώ ιδιαίτερα και μου πάει ο τρόπος ζωής της, όπου έζησα για δύο χρόνια καθώς φοιτούσα σε μια σχολή, ψάχναμε με φίλους ένα μικρό στούντιο να ηχογραφήσουμε τα πρώτα μας demos και δεν βρίσκαμε. Αν εξαιρέσεις το Αγροτικόν του αείμνηστου Νίκου Παπάζογλου και κανα-δύο ακόμα μεγάλα στούντιο, δεν υπήρχε κάτι για τα μέτρα μας και το βαλάντιό μας. Για τη δε Κομοτηνή, ούτε λόγος να γίνεται σ' εκείνα τα χρόνια… Με την πάροδο του χρόνου και με την εξάπλωση της τεχνολογίας ευτυχώς αυτό το εμπόδιο παρακάμφθηκε. Η Θεσσαλονίκη έχει τώρα πολλά και καλά στούντιο, που προσφέρουν λύσεις σε όσους καλλιτέχνες θέλουν να παράγουν τη δουλειά τους.
Αν και έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα πια το πρόβλημα της ηχογράφησης, εντούτοις το βασικό θέμα της προώθησης παραμένει. Αν μια δουλειά δεν σταθεί στα μεγάλα ραδιόφωνα της Αθήνας είναι δύσκολο να προχωρήσει και να παγιωθεί σαν άκουσμα, μόνο με την αναμετάδοσή της από κάποια φιλότιμα ραδιόφωνα της επαρχίας. Δυστυχώς δεν υπάρχει άλλος δρόμος: όλα βρίσκονται στο κέντρο, όλα είναι στην Αθήνα.
Ποιοι καλλιτέχνες του παρελθόντος υπήρξαν δάσκαλοί σας και με ποιους σύγχρονούς σας νιώθετε συνοδοιπόρος;
Ξεκίνησα έχοντας αρκετούς σαν πρότυπα από την εγχώρια και ξένη μουσική σκηνή. Με τον καιρό κάποιους τους απομυθοποίησα και τους έχω ξεπεράσει. Κάποιους άλλους, όπως τους Lou Reed, Iggy Pop, David Bowie, Patti Smith, Μάνο Χατζιδάκι, Νικόλα Άσιμο, Παύλο Σιδηρόπουλο, Χάρη & Πάνο Κατσιμίχα, συνεχίζω να τους έχω μέσα μου ψηλά. Και φυσικά νιώθω συνοδοιπόρος με κάθε νέο καλλιτέχνη που υπηρετεί χωρίς συμβιβασμούς την καλή ποιοτική μουσική και όχι αυτήν που παράγεται και προωθείται καθαρά για εμπορικούς λόγους. Νιώθω κοντά σε όλα τα νεότερα παιδιά που παλεύουν να δημιουργήσουν χωρίς καμιά βοήθεια, όσα έχουν λιώσει μπροστά στον υπολογιστή για να παρουσιάσουν κάτι δικό τους, ενώ ξέρουν ότι πιθανότατα η μόνη τους ανταμοιβή θα είναι μερικά like στη σελίδα τους στο διαδίκτυο…
Κλείνοντας, υπάρχουν σχέδια για μια ζωντανή παρουσίαση του δίσκου;
Το στήσιμο μιας καλοδουλεμένης ροκ μπάντας είναι ο επόμενος στόχος μου. Έχω στα σκαριά (το δουλεύω καιρό τώρα) ένα φιλόδοξο πρόγραμμα αποτελούμενο από προσωπικά κομμάτια, από γνωστά κι αγαπημένα τα οποία έχω πειράξει με τον δικό μου τρόπο, καθώς και από αρκετά ντουέτα με τη συμμετοχή γυναικείας φωνής. Ήδη ξεκινήσαμε τις πρώτες πρόβες μαζί με τους φίλους μου –όλοι αξιόλογοι και έμπειροι μουσικοί– και ελπίζω σε σύντομο διάστημα να είμαστε έτοιμοι να παρουσιάσουμε τη δουλειά μας σε κάποια μουσική σκηνή. Και φυσικά, όταν συμβεί αυτό, είστε όλοι καλεσμένοι!
{youtube}48AgjCuVhcI{/youtube}
