Η μουσική της για τη «Μικρά Αγγλία», τη νέα ταινία του Παντελή Βούλγαρη, την έφερε στο επίκεντρο της μουσικής δημοσιότητας των ημερών. Ωστόσο η Κατερίνα Πολέμη είχε ήδη από το 2011 συστηθεί στο κοινό –όταν και κυκλοφόρησε το ντεμπούτο της, SpreadTheMusicNotTheName, αντλώντας έμπνευση από τη διαπολιτισμική καταγωγή της και από μια εσωτερική ρυθμολογία που ισορροπούσε ανάμεσα στη Βραζιλία και στην Ελλάδα– ενώ πέρυσι γνώρισε επιτυχία με τη θεατρική Ευρυδίκη του Δημήτρη Τάρλοου. Στην κουβέντα την οποία κάναμε μας μίλησε για τις δυσκολίες του κινηματογράφου, για τη γοητεία της Άνδρου και για την εκφραστικότητα της ανθρώπινης φωνής...
Μικρά Αγγλία: από το βιβλίο της Καρυστιάνη, στην ταινία του Βούλγαρη. Η μουσική σας βασίστηκε περισσότερο στις λέξεις ή στις εικόνες;
Περισσότερο στις εικόνες, που τις νιώθω πιο ζωντανές, αλλά και στις λέξεις που δεν ειπώθηκαν στο σενάριο. Επίσης και σε μέρη του βιβλίου τα οποία δεν υπήρξαν στο τελευταίο.
Μετά τη θεατρική εμπειρία με την Ευρυδίκη, ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε γράφοντας πρώτη φορά για κινηματογράφο;
Ήταν πολύ μεγάλος ο όγκος δουλειάς για την ταινία. Αντιμετώπισα κυρίως τεχνικές δυσκολίες –παραδείγματος χάριν: πώς μπορώ να πάρω τη σύνθεση του χ μουσικού θέματος και να την προσαρμόσω σ' αυτήν τη σκηνή που διαρκεί 32 δευτερόλεπτα και όχι 33, ούτε 31;
Έχετε δηλώσει πως το φυσικό τοπίο λειτουργεί ως βασικό στοιχείο για να αντλήσετε έμπνευση. Πόσο επιβλήθηκε το τοπίο της Άνδρου στη μουσική σας γραφή;
Πιστεύω ότι κάθε τόπος εκπέμπει μία ενέργεια για τον κάθε ένα μας, η οποία έχει να κάνει με το σύνολο των εμπειριών μας, των σκέψεών μας, των επιλογών μας. Η Άνδρος, εκτός από μια ήπια, «υπόγεια» ομορφιά, εκπέμπει για μένα και μια σχετική αγριάδα, μοναξιά, βαρύτητα. Έχει βέβαια και τη θάλασσα. Είναι νησί. Οπότε από όλα αυτά μου δημιουργήθηκαν οι αντίστοιχες μελωδίες κι ένα σχετικό ηχόχρωμα για το μουσικό ντύσιμο της Μικράς Αγγλίας.
Πώς ήταν η συνεργασία σας με τους μουσικούς της φιλαρμονικής του Δήμου της Άνδρου; Πόσο επιδραστικοί ήταν;
Η συνεργασία ήταν πολύ γλυκιά και «φυσική». Ένιωσα αγάπη και μεγάλη προσήλωση και από τον αρχιμουσικό Δημήτρη Σιδερή, ο οποίος έκανε τις ενορχηστρώσεις, αλλά και από όλα τα μέλη της Φιλαρμονικής της Άνδρου. Κι αυτό με έκανε πολύ χαρούμενη. Ένιωσα μαγικά όταν τους άκουγα να εκτελούν τα κομμάτια μου με τα πνευστά και κρουστά τους και μου δημιουργήθηκε η έμπνευση και η θέληση να ασχοληθώ πιο σοβαρά στο μέλλον με μουσική για φιλαρμονικές.
Υπάρχει μια δωρικότητα στις συνθέσεις σας. Την ταυτίζετε με την ουσία;
Εγώ συνθέτω ό,τι νιώθω κάθε φορά. Δεν ξέρω αν στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό που τελικά εισπράττεται είναι δωρικό, σίγουρα πάντως είναι η δική μου αλήθεια και το δικό μου ειλικρινές συναίσθημα.
Χρησιμοποιήσατε φωνητικά μέρη στο soundtrack. Θεωρείτε τη φωνή αναπόσπαστο στοιχείο του ήχου της Μεσογείου;
Ναι! Θεωρώ πως η φωνή αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο κατ' αρχάς της ίδιας της ζωής. Είναι ένα όργανο που το κουβαλάς πάντα μαζί σου και είναι στη διάθεσή μας ανά πάσα στιγμή ώστε να το χρησιμοποιήσουμε για να εκφραστούμε.
Πόσο δύσκολο ήταν να αποτυπώσετε μουσικά την καρτερία των γυναικών μέσα στη σκληρή ναυτική παράδοση του νησιού;
Να σας πω την αλήθεια, ξέροντας την αγωνία και την καρτερία αυτών των γυναικών, μου ήταν σχετικά εύκολο να χρησιμοποιήσω το στοιχείο της φωνής για να συνοδεύσει/αντιπροσωπεύσει/συνομιλήσει μουσικά. Ακριβώς γιατί πιστεύω ότι η φωνή είναι το κοντινότερο όργανο έκφρασης συναισθημάτων, πόσο μάλλον δύσκολων, «αρνητικών» συναισθημάτων.
Υπάρχουν μουσικά κομμάτια τα οποία γράψατε για να συνοδεύσουν σκηνές κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Κατά πόσο άλλαξαν αυτές οι αρχικές ιδέες, όταν χρειάστηκε να γράψετε τη μουσική για την τελική μορφή της ταινίας;
Τα συγκεκριμένα κομμάτια δεν άλλαξαν καθόλου για την τελική μορφή της ταινίας.
Στο soundtrack επανέρχεται αρκετές φορές το θέμα του τραγουδιού "Αγάπη Που Δε Λύτρωσε". Είναι το μουσικό στοιχείο που ενώνει θεματικά τις δύο αδερφές;
Προσωπικά δεν το έχω δει έτσι... Πάντως, για μένα, το "Αγάπη Που Δε Λύτρωσε" είναι σίγουρα ένα τραγούδι που ενώνει τη γυναικεία πραγματικότητα εκείνου του καιρού στην Άνδρο.
Ο Παντελής Βούλγαρης έχει συνεργαστεί με μουσικούς όπως ο Σταμάτης Σπανουδάκης και ο Γιάννης Αγγελάκας, οι οποίοι έχουν διακεκριμένη καριέρα. Αλλά για τη Μικρά Αγγλία εμπιστεύθηκε μια νέα μουσικό. Σας άγχωσε η επιλογή του;
Ναι! Ακριβώς για αυτόν το λόγο που είπατε. Δεν είχα ξαναγράψει μουσική για ταινία, πόσο μάλλον για μια ταινία ενός διακεκριμένου σκηνοθέτη. Με βοήθησε πολύ όμως ο κύριος Παντελής. Βρισκόταν πλάι μου ενάμιση χρόνο, καθ' όλη τη διάρκεια «ζωής» της μουσικής δημιουργίας για τη Μικρά Αγγλία.
Βραζιλία - Αγγλία - Ελλάδα. Πώς τιθασεύετε αλήθεια τόσες διαφορετικές μουσικές επιρροές;
Ε, όλες αυτές οι μουσικές ταξιδεύουν μαζί μου από μωρό –ίσως και από άλλη ζωή. Σαν το καλό κρασί, ωριμάζουν ακόμη περισσότερο κάθε χρόνο και μετά «βγαίνουν» αβίαστα και με διαφορετική πια μορφή.
Μουσικά, νιώθετε πως ανήκετε κάπου περισσότερο;
Ίσως με εκφράζει περισσότερο η τζαζ, η gypsy jazz, η βραζιλιάνικη και γενικά η afro μουσική. Αλλά αγαπώ όλη την καλή μουσική, όση έρχεται από αγάπη, έμπνευση και αλήθεια.
Ετοιμάζετε καινούρια δουλειά; Ποια είναι τα επόμενα σχέδια;
Θα γράψω μουσική για 3 θεατρικές παραστάσεις και μία μικρού μήκους ταινία, ενώ θα γίνουν και κάποιες συναυλίες.
Τέλος, στη Μικρά Αγγλία η θάλασσα έχει, ως στοιχείο, μια μεταφορική έννοια. Τι επίδραση θέλετε να 'χει η μουσική σας στις φουρτούνες που μαίνονται στις ψυχές των ανθρώπων;
Αν έχει κάποια επίδραση η μουσική μου –όποια κι αν είναι αυτή, θετική, αρνητική– θα νιώσω πολύ ευγνώμων, γιατί θα σημαίνει πως κάπου άγγιξε τις ψυχές των ανθρώπων, δεν πέρασε απαρατήρητη. Καλοτάξιδα λοιπόν τα κύματα, οι μουσικές, η Άνδρος κι εμείς!
{youtube}GZYQdsxz4IM{/youtube}
