Με το βλέμμα στραμμένο στο τώρα της τζαζ, αλλά και με μια εκδηλωμένη αγάπη για τους Radiohead, οι Next Step Quintet μοιάζουν να έχουν όλα τα εχέγγυα για να σημαδέψουν όντως το «επόμενο βήμα» της ελληνικής σκηνής. Ορφέας Τσουκαλάς στο τενόρο σαξόφωνο, Θοδωρής Κότσυφας στην κιθάρα, Γιάννης Παπαδόπουλος στο πιάνο, Κωνσταντίνος Μάνος στο μπάσο και Βασίλης Ποδαράς στα τύμπανα, κυκλοφορούν το ντεμπούτο τους στις 25 του Απρίλη, ενώ την ίδια μέρα (Πέμπτη) το παρουσιάζουν ζωντανά στο Café Αλάβαστρον στο Παγκράτι –στα πλαίσια του 1ου φεστιβάλ της Puzzlemusik. Ποια καλύτερη ευκαιρία για μια γνωριμία μαζί τους;
Εάν αυτό είναι το «Επόμενο Βήμα», ποιο ήταν το προηγούμενο; Πώς δηλαδή προέκυψαν οι Next Step Quintet;
Οι τέσσερις από τους πέντε ήμασταν συμφοιτητές στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Κέρκυρας. Και, πέρα από τα σχήματα στα οποία συμμετείχε ο καθένας μας ξεχωριστά, προέκυπταν και κοινά γκρουπ. Οπότε γνωριζόμαστε από αρκετά παλιά. Ως Next Step Quintet ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο του 2011, όταν είχαμε πια ολοκληρώσει τις σπουδές μας και –μετακομίζοντας στην πρωτεύουσα– θελήσαμε να κάνουμε μαζί το επόμενο βήμα: να δημιουργήσουμε δηλαδή ένα σταθερό σχήμα, το οποίο θα δούλευε πάνω σε πρωτότυπο υλικό. Το πέμπτο μέλος μας, ο Ορφέας Τσουκαλάς, βρέθηκε κι αυτός μετά τις σπουδές του στην Αθήνα και πρώτη φορά παίξαμε μαζί τυχαία, σε ένα jam session. Αμέσως καταλάβαμε ότι όλοι μας μοιραζόμασταν ένα κοινό όραμα μα και μια κοινή άποψη για τη μουσική κι έτσι ξεκινήσαμε κατευθείαν τις πρόβες.
Υπήρχε κάποια σκέψη πίσω από την επιλογή να είστε κουιντέτο; Αναφορικά ίσως με τις εκφραστικές δυνατότητες που προσφέρει το δεδομένο σχήμα…
Το κουιντέτο, με τη συγκεκριμένη βέβαια σύνθεση, προσφέρει πολλές ηχοχρωματικές και ενορχηστρωτικές επιλογές. Συνδυάζει τον ηλεκτρικό με τον ακουστικό ήχο, τη συνύπαρξη δύο συνοδευτικών όσο και σολιστικών οργάνων (ηλεκτρική κιθάρα και πιάνο), ενώ δίνει επίσης τη δυνατότητα να δημιουργούνται συνεχώς μικρότερα υπό-γκρουπ στη διάρκεια μιας σύνθεσης: κουαρτέτα, τρίο ή και ντουέτα.
Ο μέσος όρος ηλικίας των 25 ετών δεν είναι ακριβώς κάτι το συνηθισμένο για ένα τζαζ σχήμα. Υπάρχει ίσως κάτι που κάνει την τζαζ λιγότερο προσιτή στις νεαρότερες ηλικίες;
Ίσως στην Ελλάδα να ισχύει κάτι τέτοιο... Πάντως νομίζουμε πως ο μέσος όρος όσων ασχολούνται με την τζαζ πέφτει σταθερά (σε αντίθεση με το επίπεδο, το οποίο ανεβαίνει). Γενικά, δεν πιστεύουμε ότι η τζαζ είναι ένα είδος απρόσιτο στις ηλικίες μας. Η ιστορία της μάλιστα αποδεικνύει το αντίθετο. Ο Tony Williams, για παράδειγμα, ήταν μόλις 17 όταν έπαιζε πλάι στον Miles Davis –όπως κι ο Lee Morgan όταν ηχογραφούσε το Blue Train με τον John Coltrane. Ένα επιπλέον ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι αρκετές από τις κύριες επιρροές μας προέρχονται από ανθρώπους της ηλικίας μας, όπως τον Aaron Parks, τον Tigran Hamasyan ή τον Gilad Hekselman. Από την άλλη, το πόσο δημοφιλής είναι μια μουσική δεν εξαρτάται μόνο από μουσικούς ή καλλιτεχνικούς παράγοντες. Κάποια άλλα είδη προτείνουν μια ολόκληρη κουλτούρα μαζί με τη μουσική, ένα lifestyle το οποίο δείχνει μάλλον πιο ελκυστικό σε νεαρότερες ηλικίες. Και φυσικά, ένα πιο ελκυστικό «προϊόν» γίνεται αυτόματα και πιο εμπορικό, αποκτά δηλαδή μεγαλύτερη ζήτηση.
Πώς σας προκύπτει η σύνθεση; Το σημείο εκκίνησης των κομματιών βρίσκεται σε μία ήδη διαμορφωμένη ιδέα ή προκύπτει από το μεταξύ σας jamming;
Η σύνθεση συνήθως προκαθορίζεται από τον συνθέτη του εκάστοτε κομματιού. Η κεντρική του ιδέα δηλαδή. Η ενορχήστρωση και το στήσιμό του είναι όμως κάτι που προκύπτει εντελώς συνολικά. Βεβαίως, λόγω και της φύσης της αυτοσχεδιαζόμενης μουσικής, αυτά είναι στοιχεία τα οποία αλλάζουν κάθε φορά που παίζουμε κάποια σύνθεσή μας. Γενικά όμως, κάθε φορά κάποιος φέρνει στο τραπέζι ένα συγκεκριμένο «θέμα συζήτησης», το συζητάμε μετά όλοι μαζί, το αναλύουμε και εκθέτουμε τις απόψεις μας για αυτό ελεύθερα. Το συναρπαστικό είναι ότι κάθε φορά καταλήγουμε με διαφορετικά συμπεράσματα!
Τον ήχο σας πώς θα τον χαρακτηρίζατε;
Δεν είναι εύκολο να χαρακτηρίσεις τον ήχο. Ορισμένοι μας έχουν παρομοιάσει με συγκροτήματα τα οποία δεν έχουμε ακούσει ποτέ. Άλλοι πάλι καταλαβαίνουν ακριβώς από ποιους επηρεαζόμαστε. Ένα στοιχείο που θέλουμε πάντως να υπάρχει στη μουσική μας είναι η συνύπαρξη λυρισμού και δυναμισμού –βέβαια, ακόμα και για εμάς τους ίδιους αυτό μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα... Ίσως θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε ότι ο ήχος μας καθορίζεται κάθε φορά μέσα από την προσπάθεια να βρούμε κοινό σημείο σε καθεμιά από τις συνθέσεις μας. Συνήθως το αποτέλεσμα το καταλαβαίνουμε από το πώς νιώθουμε την ώρα που παίζουμε. Και το ίδιο νομίζουμε πως ισχύει και για όποιον παρακολουθεί μια εμφάνισή μας.
Υπάρχει όμως κάποια σύγχρονη τάση με την οποία αισθάνεστε περισσότερο «ταυτισμένοι»;
Όχι ακριβώς, αλλά ίσως και να μην υπάρχει και κάποια πολύ διακριτή τάση αυτό τον καιρό. Σίγουρα οι σαφέστερες επιρροές μας προέρχονται από τον χώρο της μοντέρνας τζαζ, δηλαδή από καλλιτέχνες όπως ο Aaron Parks, ο Kurt Rosenwinkel, ο Brad Mehldau, οι E.S.T., ο Jonathan Kreisberg, ο Tigran Hamasyan ή ο Christian Scott. Αυτοί και κάποιοι άλλοι –κυρίως νέοι– μουσικοί αποτελούν έμπνευση για εμάς και πιστεύουμε ότι έχουν πραγματικά κάτι ενδιαφέρον να προτείνουν.
Τον περασμένο Δεκέμβρη κάνατε ένα live tribute στους Radiohead. Αντλείτε επιρροές και από άλλους μουσικούς χώρους, πλην της τζαζ; Θεωρείτε ότι τέτοιες επιδράσεις διακρίνονται στη μουσική του κουιντέτου;
Φυσικά! Άλλωστε συνήθως κουβαλάμε μια ζωή μαζί μας τα πρώτα μας ακούσματα. Γι' αυτό και η αισθητική του καθενός διαμορφώνεται κυρίως σε μικρή ηλικία. Και όλοι μας μεγαλώσαμε ακούγοντας πολύ διαφορετικές μουσικές: από Pink Floyd και Led Zeppelin μέχρι τις διάφορες παραδόσεις του τόπου μας. Το ίδιο έγινε και με τους Radiohead. Ο καθένας μας φέρνει τις δικές του επιρροές και έτσι, αν αλλάξει έστω κι ένα μέλος στο κουιντέτο, θα αλλάξει πολύ και το αποτέλεσμα. Σίγουρα το ροκ και ο ηλεκτρικός ήχος αποτελούν μεγάλη επιρροή για όλους μας, όπως επίσης και η κλασική μουσική: όλοι μας –λιγότερο ή περισσότερο– έχουμε λάβει μια τέτοια παιδεία. Επομένως πολλά είναι τα μουσικά ιδιώματα που γίνονται διακριτά μέσα στη μουσική μας, πλην της τζαζ, αρκετά μάλιστα με ξεκάθαρο τρόπο.
Σε μία ερώτηση που είχα απευθύνει πρόσφατα στον Γιώργο Κοντραφούρη σχετικά με τη σημερινή τζαζ σκηνή στην Ελλάδα, μου είχε απαντήσει πως βρίσκεται στην καλύτερη φάση της. Εσείς, ως νέοι μουσικοί, τι πιστεύετε;
Συμφωνούμε απόλυτα. Η σκηνή βρίσκεται σε δημιουργικό οργασμό. Η ποσότητα αλλά κυρίως η ποιότητα των projects που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη χώρα είναι πολύ μεγάλη για τα ελληνικά δεδομένα. Υπάρχουν πολλοί μουσικοί με όραμα και αγάπη για την τζαζ, με πραγματικά ενδιαφέρουσα άποψη και με σοβαρή αισθητική πρόταση.
Πού θα το αποδίδατε λοιπόν;
Έχει σημειωθεί μία απίστευτη πρόοδος στον τομέα της εκπαίδευσης. Το τμήμα τζαζ του Ιονίου Πανεπιστημίου, λ.χ., στο οποίο έχουμε φοιτήσει, είναι επανδρωμένο από μια ομάδα έμπειρων και εμπνευσμένων εκπαιδευτικών και τροφοδοτεί συνεχώς τη σκηνή με νέους, καταρτισμένους μουσικούς. Πλέον δεν είναι απαραίτητο να ξενιτευτείς για να μάθεις τζαζ. Φυσικά και η έλευση πολλών νέων μουσικών στη σκηνή έχει βοηθήσει στο να υπάρχουν καινούρια και φρέσκα σχήματα, όμως και η παλαιότερη γενιά μουσικών –όπως ας πούμε ο Γιώργος Κοντραφούρης– βρίσκεται σε συνεχή κίνηση, δείχνοντας και στους μικρότερους τον δρόμο. Αυτό είναι επίσης πολύ σημαντικό: οι διαφορετικές γενεές μουσικών βρίσκονται σε απόλυτη σύμπλευση, συμμετέχοντας σε κοινά σχήματα και αλληλεπιδρώντας συνεχώς μουσικά (σ.σ.: για του λόγου του αληθές, ο ντράμερ Βασίλης Ποδαράς έχει μόλις «αποφοιτήσει» από το Baby Trio του Κοντραφούρη). Άλλωστε, κι εμείς ως Next Step Quintet πραγματοποιήσαμε μια σειρά εμφανίσεων με μια τεράστια μορφή της ελληνικής τζαζ, τον Τάκη Πατερέλη. Επίσης, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε με χαρά μια έντονη συναυλιακή δραστηριότητα, τόσο στις μεγάλες πόλεις όσο και στην επαρχία, καθώς και σχετικά πλούσια δισκογραφία.
Το ντεμπούτο σας κυκλοφορεί στις 25 Απρίλη από την Puzzlemusik. Βλέψεις, προσδοκίες ή ίσως σχέδια για το μέλλον;
Ήδη από τώρα δουλεύουμε πάνω σε νέες συνθέσεις, καθώς επίσης και στο project που προαναφέρατε, το αφιέρωμα στη μουσική των Radiohead –το οποίο ελπίζουμε σύντομα να μετουσιωθεί σε μια ηχογράφηση. Ως τότε, έχουμε την προώθηση του δίσκου μπροστά μας και πραγματικά ανυπομονούμε για τις εμφανίσεις που έρχονται! Φέτος είχαμε μια πολύ καλή χρονιά, με πολλές συναυλίες, γεγονός που μας ευχαριστεί απίστευτα, μιας και τα live αποτελούν την πεμπτουσία της μουσικής μας. Ελπίζουμε κάτι τέτοιο να συνεχιστεί και στο μέλλον.
{youtube}yPTTvCeBe68{/youtube}
