Οι καλύτερες αλήθειες είναι οι πιο απλές, είχε πει ο Ουγκώ. Και είναι αλήθεια ότι οι Last Drive έβαλαν την Ελλάδα στον διεθνή ροκ εν ρολ χάρτη μετά από πολλά χρόνια, απλά παίζοντας τη μουσική τους. Μπορεί η μηχανή να έμεινε έκτοτε σβηστή για καιρό, αλλά το 2007 η μπάντα έβαλε και πάλι το πόδι στο γκάζι, παρασύροντάς μας σε νέους μεσονύκτιους χορούς. Στις γραμμές που ακολουθούν, ο Alex K. μας πάει μια βόλτα που διαρκεί κοντά 30 χρόνια, με αφορμή την προσεχή συναυλία τους στο Fuzz, την επόμενη Παρασκευή 23 του Δεκέμβρη –σημαδιακή ημερομηνία, για τους γνωρίζοντες την ιστορία τους...
Στις 23 Δεκέμβρη θα ανεβείτε στη σκηνή του Fuzz για ακόμα μία συναυλία. Πριν 28 χρόνια ακριβώς –στις 23 Δεκεμβρίου του 1983– ανεβήκατε στη σκηνή του Rodeo για να δώσετε την πρώτη σας συναυλία ως Last Drive. Μιλήστε μας για εκείνη τη νύχτα...
Ήταν η δεύτερη εμφάνισή μας μετά από ένα ακουστικό σετ στο μπαρ Snowball, το προηγούμενο φθινόπωρο. Εκείνη τη βραδιά το Ροντέο στέγαζε το κλαμπ Cult του Χρήστου Καλοπίτα, που σήμερα κάνει τα πάρτι Jungle. Θυμάμαι ότι μας είχε υποδεχθεί ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ο οποίος έπαιζε εκείνη την εποχή στο συγκεκριμένο κλαμπ, μάλιστα μας είχε βοηθήσει με τον ήχο, να βρούμε τι πάει πού γιατί δεν είχαμε ιδέα. Ήταν ο άνθρωπος που –μαζί με τον Πουλικάκο και τις παρέες τους– μας είχαν κάνει να πιστέψουμε ότι μπορεί να υπάρξει ροκ εν ρολ στην Ελλάδα, οπότε ήταν μεγάλη ενθάρρυνση. Θυμάμαι επίσης εκεί όλα τα παιδιά της παρέας με τους οποίους στην ουσία ζούσαμε όλη μέρα μαζί• έρχονταν στις πρόβες και νιώθαμε λες και βγάζαμε προς τα έξω ολόκληρη τη φάση μας, γιατί έτσι ξεκίνησαν οι Last Drive: σαν το μουσικό κομμάτι μιας παρέας. Χωρίς εκείνους τους ανθρώπους δεν θα είχαμε κάνει πολλά πράγματα. Κανείς μας δεν ήξερε από σκηνή, μηχανήματα κλπ., αλλά η ομάδα μας έδινε δύναμη.
Πώς ήταν αλήθεια το να παίζετε ζωντανά στη δεκαετία του 1980, δεδομένης της τότε άνθισης της ελληνικής punk rock σκηνής; Το κλίμα των σημερινών live σας δημιουργεί ανάλογα συναισθήματα;
Ήταν πολύ λιγότερες οι ευκαιρίες που είχες να παίξεις∙ υπήρχαν τα punk group και είχαν φτιάξει μία κατάσταση μέσα από συναυλίες αλληλεγγύης κλπ., όπου ήταν πιο εύκολο να εμφανιστείς αν δεν ήσουν γνωστός –και υπήρχαν και τα γκρουπ της Creep, καθώς και ο Πήγασος. Αυτό ήταν το περιβάλλον μέσα στο οποίο βρεθήκαμε κι εμείς. Το κλίμα ήταν διαφορετικό, γιατί μια ροκ συναυλία σε καμία περίπτωση δεν αποτελούσε καθημερινό γεγονός. Από την άλλη, μοιάζει με το σήμερα, γιατί υπήρχε και τότε μία έντονη κινητικότητα στον χώρο των νέων, ανησυχίες και ελπίδες που έπρεπε να βρουν την έκφρασή τους και στο μουσικό πεδίο. Όπως συνέβη και σε άλλες χώρες, το πανκ έκανε πολλούς πιτσιρικάδες να καταλάβουν ότι το ροκ εν ρολ είναι απλή και εύκολη μουσική και να πιστέψουν στον εαυτό τους και τις δυνατότητές τους.
Έχετε ξανασμίξει από το 2007. Η επανένωσή σας έγινε με τη λογική του να δώσετε απλά κάποιες reunion συναυλίες ή είχατε ήδη αποφασίσει την ολική επανεκκίνηση των Last Drive;
Δεν είχαμε αποφασίσει κάτι περισσότερο από το να κάνουμε μερικές συναυλίες, αλλά –όταν το σκέπτομαι εκ των υστέρων– πιστεύω ότι όλοι μέσα μας ξέραμε πως η κίνησή μας να ξαναβρεθούμε δεν θα είχε νόημα αν δεν ξαναμπαίναμε σε δημιουργική διαδικασία. Όταν ξεκινήσαμε να γράφουμε νέα κομμάτια, νιώσαμε ότι το πράγμα είχε «κλειδώσει» σε μια καινούργια τροχιά.
Η επιστροφή μιας μπάντας όπως εσείς είναι πάντα μεγάλο γεγονός. Πιστεύετε ότι ο κόσμος μπορεί να σας στηρίζει όχι απαραίτητα για αυτό που κάνετε σήμερα, αλλά για όλα όσα έχετε προσφέρει;
Όταν πιστεύεις ότι ένα γκρουπ έχει προσφέρει στο παρελθόν –και γι’ αυτό το εκτιμάς– αλλά σήμερα δεν αξίζει, δεν χάνεις τον χρόνο σου πηγαίνοντας στις συναυλίες του, ούτε ακούς τους δίσκους που κυκλοφορεί.
Το 2008 συνεργαστήκατε με τη Blind Bastard Records, μια πολύ μικρή και ανεξάρτητη δισκογραφική, ενώ το τελευταίο σας άλμπουμ, Heavy Liquid, κυκλοφόρησε στη δική σας Happy Crasher. Πιστεύετε ότι το δισκογραφικό μέλλον βρίσκεται στις ανεξάρτητες και «σπιτικές» παραγωγές ή ακόμα και στις ψηφιακές κυκλοφορίες έναντι χαμηλού ή συμβολικού αντιτίμου;
Ναι, για πολλούς λόγους. Ένας βασικός λόγος που θα λείψουν οι «μνημειώδεις» παραγωγές είναι ότι δεν μεταφέρουν πλέον τις ίδιες προσδοκίες κέρδους για τις εταιρείες. Οι μεγάλες πολυεθνικές –αυτά τα δεινοσαυρικά επιχειρηματικά εγχειρήματα– χαμένες στην αυταρέσκεια που τους έδιναν τα υπερκέρδη τους δεν μπόρεσαν να αντιληφθούν έγκαιρα ότι το τοπίο άλλαζε και γι’ αυτό καταδικάστηκαν σε εξαφάνιση. Θεώρησαν ότι οι καταχρηστικές συμβάσεις στις οποίες εγκλώβιζαν τους μουσικούς –χοντρικά: επειδή σου βάζω τα χρήματα για να ηχογραφήσεις τη μουσική σου, έχω και το δικαίωμα να την εκμεταλλεύομαι εις τους αιώνας των αιώνων– ήταν ένα καθεστώς το οποίο δεν μπορούσε να αλλάξει. Αλλά, όπως αποδείχθηκε, μπορούσε. Ήταν άδικο και παράλογο, όχι μόνο γιατί δημιούργησε μία τάξη «υπερ-μουσικών» που απολάμβαναν εξωφρενική προβολή ενώ χιλιάδες άλλοι δεν είχαν στον ήλιο μοίρα, αλλά και επειδή όλοι ξέρουν ότι η μουσική αποκτάει υπόσταση από τη στιγμή που εκτελείται και ακούγεται, όχι από τη στιγμή που παράγεται μαζικά. Και οι εξελίξεις στην τεχνολογία άλλαξαν για πάντα το τοπίο. Όταν βρέθηκε το «αντικλείδι» του file sharing όλοι έσπευσαν λοιπόν να το χρησιμοποιήσουν χωρίς κανένα ενδοιασμό, εφόσον ήξεραν ότι τα οικονομικά οφέλη από τη μουσική βιομηχανία πήγαιναν κατά κύριο λόγο στις τσέπες των εταιρειών, όχι των δημιουργών. Αυτή η στροφή ανάγκασε όλους τους μουσικούς να σκεφτούν νέους τρόπους επαφής με το κοινό τους, μακριά από αυτό το μοντέλο. Θεωρώ εξαιρετικά ενδιαφέρον τα όσα συμβαίνουν και όχι μόνο στο πεδίο της μουσικής• αμφισβητείται η βασική ιδέα περί εκμετάλλευσης των πνευματικών δικαιωμάτων και είμαι τρομερά περίεργος να δω πού θα καταλήξει. Όσο αφορά το label –Happy Crasher– ήταν ένα παλιό μας όνειρο: να μπορούμε να κυκλοφορούμε οι ίδιοι τους δίσκους μας.
Η εκ νέου συνύπαρξή σας στις συνθέσεις καινούργιων τραγουδιών μετά από τόσα χρόνια, πόσο δύσκολη –ή μη– υπόθεση αποδείχθηκε;
Σχετικά εύκολη, γιατί οι Last Drive έχουμε μία συγκεκριμένη φιλοσοφία όταν φτιάχνουμε κομμάτια: απλώς φροντίζουμε να «ζεστάνουμε τις μηχανές» παίζοντας και έπειτα τα πράγματα κυλάνε χωρίς προβλήματα.
Πόσο δεσμευτικό θεωρείτε το παρελθόν σας για το πώς δράτε μουσικά σήμερα;
Πολύ καλή ερώτηση. Σίγουρα, όταν παίζεις πολλά χρόνια και έχεις δεχθεί αγάπη και στήριξη από πολλούς ανθρώπους, αισθάνεσαι ότι πρέπει να ανταποκριθείς σε όσα περιμένουν από σένα• πρόκειται για μία δέσμευση θετική, καθώς σε κάνει να παίζεις όσο καλύτερα μπορείς. Αυτό είναι ένα πολύ ωραίο στοίχημα. Υπάρχει όμως και μία δέσμευση που μπορεί να περιορίσει τους ορίζοντές σου, αν αποφασίσεις ότι δεν μπορείς παρά να επαναλάβεις αυτό που είπες κάποτε, να ξαναμιλήσεις με τον ίδιο τρόπο. Προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι κάνουμε χωρίς προαπαιτούμενα, με κριτήριο αυτό που θα θέλαμε να ακούσουμε να βγαίνει από μας κάθε στιγμή. Σημασία έχει να μένεις δημιουργικός. Με τον χρόνο, έχω αρχίσει να βλέπω τους Last Drive σαν έναν ευρύτερο πυρήνα μέσα από τον οποίο μπορούν να ξεπηδήσουν και άλλα δημιουργικά ξεσπάσματα –όπως έγινε με το The Gift που κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες ο Γιώργος Καρανικόλας. Είναι ό,τι καλύτερο θα μπορούσα να σκεφτώ για τους Drive έπειτα από σχεδόν τριάντα χρόνια.
Ποια είναι η άποψη σας για όσα βιώνουμε σήμερα ως κοινωνία; Πόσο σας επηρεάζουν και κατά πόσο έχουν θέση στις δημιουργίες σας;
Ζούμε μέσα σε μία κατάσταση γενικευμένης απαξίας για την ανθρώπινη ζωή από την εξουσία του χρήματος, μια εποχή καταστροφής όπου η καθημερινότητα όλο και περισσότερων ανθρώπων βουλιάζει στην αγωνία για την επιβίωση. Όλα αυτά είναι φυσικό να μας επηρεάσουν, και η μουσική μας εκφράζει αυτό που νιώθουμε. Αλλά δεν συμβαίνει παντού αυτό; Ό,τι κάνουμε και λέμε όλοι μας έχει να κάνει με το πώς θα αντέξουμε σε αυτήν την επίθεση που δεχόμαστε από τους αχρείους λακέδες της απληστίας. Όμως βλέπεις και κάτι άλλο: ότι η αλληλεγγύη, η αλληλοβοήθεια ψάχνει και βρίσκει εκατομμύρια τρόπους να εκφραστεί και αυτό είναι η νίκη του κόσμου.
Πίσω στον χρόνο, η έλευση της δεκαετίας του 1990 σηματοδότησε κι έναν νέο ήχο για τους Last Drive. Η αλλαγή αυτή έγινε συνειδητά ή ο καινούργιος αυτός ήχος απλά σας «βγήκε»; Ποιες ήταν οι αντιδράσεις των φίλων της μπάντας τότε;
Ήταν η εποχή που ταξιδεύαμε αρκετά και ζούσαμε μαζί με άλλες μπάντες αυτήν την τάση –έτσι ήταν φυσικό να επηρεαστούμε, αν και πιστεύω ότι το βασικό ήταν πως άλλαξε ο ήχος μας. Αρχίσαμε να παίζουμε με αγγλικούς ενισχυτές με τον χαρακτηριστικό, πιο βαρύ ήχο. Τα πράγματα ήταν περιχαρακωμένα τότε, έτσι πολλοί βιάστηκαν να μας κατατάξουν στο χέβι μέταλ, αλλά οι Last Drive ήταν μια ροκ εν ρολ μπάντα, ποτέ δεν είχαμε την εκτελεστική δεξιοτεχνία που απαιτούσε το μέταλ.
Η ιστορία σε τίτλους από το 2007 μέχρι σήμερα: The Bad Roads (best of), Time Is Not Important (reunion live CD/DVD), Heavy Liquid (το έκτο στούντιο άλμπουμ), Happy Crasher (το νέο label), At The Drive Ink (συλλογή κόμιξ εμπνευσμένη από το Heavy Liquid), 20.000 Miles Ahead: A Last Drive Story (ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Κοτσέλη). Φαντάζομαι πως η λίστα θα μεγαλώσει. Τι να περιμένουμε από εσάς στο μέλλον;
Σίγουρα μερικά τραγούδια που σκοπεύουμε να τα ηχογραφήσουμε μέσα στην άνοιξη και να τα κυκλοφορήσουμε, πιθανότατα με τη μορφή ενός νέου EP.