Ο Λεωνίδας Μπαλάφας ανήκει στην κατηγορία των νέων δημιουργών που, τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά, έχει καταθέσει ήδη πολύ ενδιαφέροντα πράγματα και αναλόγως ενδιαφέρουσα αποδείχθηκε και η συνέντευξη την οποία μας παραχώρησε. Άμεσος, προσηνής, ένας νέος άνθρωπος με ελεύθερο πνεύμα ταγμένος στη Μουσική, από την οποία, όπως μας είπε, είναι πολύ πιθανό να δημιουργήθηκε ο Κόσμος…
Μέχρι πρόσφατα εμφανιζόσουν στο Κούκου. Μίλησέ μας για τη δυναμική αυτών των εμφανίσεων. Πώς περάσατε τα Σαββατόβραδα;
Έπρεπε να ’ρθεις… Δεν ξέρω πώς να το περιγράψω. Αρχίσαμε με σκοπό να παίξουμε για 1 χρόνο και ξαφνικά πέρασαν 3! Φέτος βέβαια ήταν αναμφισβήτητα η καλύτερη χρονιά και από θέμα κόσμου, και από θέμα ανταπόκρισης-διασκέδασης. Υπάρχουν αυτοί που με ξέρουν και με ακολουθούν ως κοινό από τον πρώτο δίσκο αλλά υπάρχει και νέος κόσμος, ο οποίος ακούει κάτι καινούργιο που του αρέσει και έρχεται, γουστάρει και περνάει καλά.
Έχει παίξει σίγουρα ρόλο βέβαια το ότι ο τελευταίος σου δίσκος ακούγεται ήδη αρκετά από το ραδιόφωνο και φαίνεται ήδη, παρότι κυκλοφόρησε μόλις τον Δεκέμβριο, ότι θα έχει επιτυχία.
Ναι σίγουρα, άλλωστε ρίξαμε πολλή δουλειά για την Ανοιξιάτικη Μέρα. Αποτελούμε πολύ ωραία παρέα με τα άτομα με τα οποία φτιάχτηκε αυτός ο δίσκος, οπότε το vibe της όλης κατάστασης είναι πολύ θετικό.
Ποιοι είναι λοιπόν οι συνεργάτες αυτοί;
Πρώτα-πρώτα, ο Νίκος ο Ρέτσος και ο Λευτέρης Βαρθάλης –είχαμε κάνει μαζί και τον πρώτο δίσκο και παίζουμε ακόμη μαζί. Στον δεύτερο δίσκο προστέθηκε και ο Βαγγέλης ο Καραπέτρου, με τον οποίο κάναμε μαζί τις ενορχηστρώσεις. Είναι ακόμα ο Κώστας Στεργίου στα πλήκτρα, βοήθησε κι αυτός πολύ στην Ανοιξιάτικη Μέρα. Στην πορεία προστέθηκαν και άλλα άτομα, πολύ σημαντικοί μουσικοί, με τους οποίους ταιριάξαμε στο θέμα του πώς αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλο. Σεβόμαστε τις ικανότητες και τις δυνατότητες που έχει ο καθένας οπότε δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα, συμπληρώνουμε και στηρίζουμε ο ένας τον άλλο. Αυτό φάνηκε άλλωστε και στις εμφανίσεις στο Κούκου, όπου είχαμε βέβαια ένα πρόγραμμα να τηρήσουμε, αλλά σε στιγμές ξεφεύγαμε και παίξαμε απλά μουσική, ασυναίσθητα και συμπαντικά. Όσο περνάει δε ο καιρός και γνωρίζεται ο ένας με τον άλλο, είναι σαν να βρίσκεσαι σε μια φαμίλια. Άσχετα δηλαδή με το αν υπάρχει όνομα μπάντας, εγώ το νιώθω έτσι –και πιστεύω ότι έτσι το νιώθουν και οι ίδιοι. Ευελπιστώ δε στον τρίτο δίσκο να γράψουμε live όλοι μαζί με δύο στημένα μικρόφωνα, κάτι πιο φιλικό και οικογενειακό.
Ως διαδικασία προτιμάς την παρεΐστικη διάθεση που προσφέρει το live ή το να γράφεις σε στούντιο;
…Και τα δύο μου αρέσουν πολύ. Να, τώρα που έπαιζα εδώ κι δύο μήνες στο Κούκου μου έλειψε το να μπω σε στούντιο. Εφόσον όμως υπάρχει και το υλικό, θα μπω στο στούντιο για να γράψω και τον επόμενο δίσκο. Είναι άλλη φάση το στούντιο. Γιατί δημιουργείς σε πραγματικό χρόνο, εκείνη την ώρα, κάτι δικό σου.
Υπάρχουν καλλιτέχνες, συγκροτήματα, που το καλύτερό τους είναι να γράφουν από τα live…
Ωραία φάση κι αυτή, να γράφεις από τα live και να κυκλοφορείς κάτι ζωντανό. Εγώ πάντως –ιδανικά– θα ήθελα τον τρίτο δίσκο να τον γράψουμε όλοι οι φίλοι και συνεργάτες σε ένα μέρος με φοβερή θέα, γύρω από ένα τζάκι, και να γράφουμε χωρίς το άγχος του κόσμου και του απροόπτου, μη σπάσει ας πούμε η χορδή. Που ωραίο είναι κι αυτό και δημιουργικό, όμως αλλιώς γράφεις ας πούμε για δέκα ώρες συνεχόμενα! Πάντως δεν μπορώ να πω ότι προτιμώ κάποια από τις δύο διαδικασίες, Όταν γράφω για καιρό στο στούντιο μου λείπει το live, η επαφή με τον κόσμο, και αντίστροφα.
Είπες προηγουμένως ότι έχεις ήδη υλικό για τον επόμενο δίσκο. Είχες δηλαδή έτοιμο υλικό για δύο δίσκους ουσιαστικά και αποφάσισες κάποια να τα κυκλοφορήσεις στην Ανοιξιάτικη Μέρα και κάποια αργότερα; Μίλησέ μας για τον επόμενο αυτό δίσκο...
Τα τραγούδια γράφτηκαν μετά την ολοκλήρωση της Ανοιξιάτικης Μέρας σε πρώιμο βέβαια στάδιο περιμένοντας με ανυπομονησία την κατάλληλη φορεσιά. Ευελπιστώ να ηχογραφηθεί και να κυκλοφορήσει σύντομα!
Η συνεργασία σου με τον Κύριο Κ. στο “Για Το Ράδιο” πώς ήταν; Τι σου έδωσε, εκτός από ένα πολύ όμορφο τραγούδι;
Με τον Κύριο K ήμασταν ήδη φίλοι και είναι χαρά και για τους δυο μας να ανταμώνουμε μουσικά. Μου έδωσε ένα ωραίο τραγούδι και με τη σειρά μου του έδειξα τα μυστικά της δηλωτής! Πέρα από την πλάκα, έχει κυκλοφορήσει και το πρώτο του ολοκληρωμένο άλμπουμ και αξίζει την ακρόαση όλων.
Είσαι ταυτόχρονα και δημιουργός των τραγουδιών σου, τόσο από μουσικής όσο και στιχουργικής άποψης, αλλά τα ερμηνεύεις κιόλας ο ίδιος. Ξεχωρίζεις κάποιον από τους ρόλους αυτούς;
Όλη η διαδικασία είναι μαγική… Έχεις γράψει ας πούμε μια εισαγωγή, που μπορεί στην αρχή να μην είναι ουσιαστικά τίποτα, μόνο μια κιθάρα…. Μετά έρχεται η διαδικασία που θα μπεις στο στούντιο για να ντύσεις την εισαγωγή αυτή μουσικά, αλλά και με τον στίχο που της ταιριάζει. Η μαγική στιγμή, λοιπόν, είναι όταν έχεις τελειώσει και ακούς το δημιούργημά σου και σου αρέσει το αποτέλεσμα, το Έργο σου.
Από τα λεγόμενά σου αντιλαμβάνομαι ότι προτιμάς την ιδιότητα του δημιουργού…
Ναι, όμως από την άλλη, όταν τελειώνεις το δημιούργημά σου που εσένα σου αρέσει, περιμένεις με αγωνία να το μοιραστείς και με τον κόσμο, να το μάθει κιόλας –και το ασύγκριτο συναίσθημα είναι όταν ο κόσμος τραγουδά αυτό που έχεις γράψει εσύ. Η στιγμή αυτή νομίζω ότι είναι η καλύτερη. Όταν το μοιράζεσαι δηλαδή με τον κόσμο και νιώθεις ότι το αγαπάει και αισθάνεσαι την αντίδρασή του μέσα σε όλο αυτό.
Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι καθι λίγο άδικο για τον δημιουργό; Το ότι δηλαδή συνήθως το κοινό ταυτίζεται με τον performer;
Όχι, δεν πιστεύω ότι ταυτίζεται με τον performer. Ταυτίζεται με το τραγούδι. Άσχετα με το ποιος το τραγουδάει. Αργότερα μπορεί να το τραγουδήσει κάποιος άλλος, οπότε και έτσι παίρνει αξία ο καλλιτέχνης, ο δημιουργός. Γιατί ο performer, πάνω απ΄ όλα, πρέπει να αισθάνεται όσα τραγουδάει, να τα υποστηρίζει.
Όταν γράφεις, περνάει καθόλου από το πίσω μέρος του μυαλού σου η σκέψη αν θα αρέσει αυτό που γράφεις στον κόσμο ή όχι;
Όχι, εκείνη την ώρα με νοιάζει να αρέσει σε εμένα, να με πωρώσει, να το γουστάρω εγώ. Γιατί μόνο έτσι, εάν το νιώθω και το γουστάρω εγώ, θα μπορέσω να το περάσω και στον άλλο. Διαφορετικά δεν γίνεται.
Γέλασα και μου άρεσαν πολύ οι στίχοι του “Πυροσβεστήρα”, του τραγουδιού της Ανοιξιάτικης Μέρας που τη μουσική την συνυπογράφουν οι Locomondo. Διάβασα μάλιστα σε μία συνέντευξή σου ότι όντως είχες μία τέτοια προσωπική εμπειρία!
Ναι, είναι σαν να σου έχουν συμβεί τα πάντα και αυτό (η κλήση για τον πυροσβεστήρα από τροχονόμο) είναι το κερασάκι στην τούρτα!
Πώς τη βλέπεις τη σχέση του απλού πολίτη με την εξουσία;
Κοίτα, η εξουσία αυτής της μορφής φοράει παρωπίδες. Δεν βλέπει ότι ο κόσμος δεν βγάζει ούτε τα απαραίτητα για να συντηρηθεί, ότι οι άνθρωποι πλέον δεν χαμογελούν ακριβώς επειδή δεν έχουν ούτε τα απαραίτητα για να ζήσουν. Κι ο αστυνόμος που έχει εκείνη την ώρα την εξουσία, ενώ ο άλλος του εξηγεί: «κοίτα: έχω παιδιά να θρέψω!» είναι ικανός να σε γράψει π.χ. επειδή δεν πέρασες ΚΤΕΟ, με τη δικαιολογία «Α, εγώ κάνω την δουλειά μου και δεν θέλω κανείς να πει ότι δεν κάνω καλά τη δουλειά μου».
Ε, καλά, εάν κάναμε όλοι τη δουλειά μας με τόσο διασταλτική ερμηνεία θα παίρναμε στο λαιμό μας πολύ κόσμο…
Ε, εντάξει λογικό είναι αυτοί να την κάνουν με τέτοιον τρόπο τη δουλειά τους, αφού αυτοί είναι οι Φρουροί. Οι Φρουροί των Τρομοκρατών…
Έχεις μεγαλώσει εδώ, στα Κάτω Πατήσια και εξακολουθείς και μένεις εδώ. Πως βιώνεις τα πράγματα; Με τους μετανάστες και όλες αυτές τις αψιμαχίες που έχουν κατά καιρούς δημιουργηθεί στην περιοχή;
Εδώ βιώνεις την αλλαγή. Είναι άλλωστε η περιοχή τόσο κοντά στο κέντρο, που πρώτα εδώ έρχονται όλα. Τα προβλήματα μπορεί να μην προέρχονται πάντα από τους μετανάστες, μπορεί να είναι ο άλλος τοξικομανής –όχι ότι οι άνθρωποι μπαίνουν σε καλούπια, όλοι άνθρωποι είναι. Οι μετανάστες ήρθαν ας πούμε εδώ όπως κάποτε είχαμε πάει εμείς σε Γερμανία, Αυστραλία κλπ. και οι περισσότεροι από αυτούς ζητούν πολιτικό άσυλο για να πάνε κάπου αλλού. Το ότι βρίσκονται εδώ δεν σημαίνει ότι θέλουν να είναι εδώ και να περνούν μια εξαθλιωμένη ζωή. Μπορεί κάποιος να τους είχε τάξει ότι εδώ είναι η γη της επαγγελίας….
Εσύ βλέπεις μεγάλη αλλαγή από τα Κάτω Πατήσια της παιδικής σου ηλικίας;
Ναι, τεράστια αλλαγή. Εμείς πιτσιρικάδες παίζαμε στους δρόμους της γειτονιάς και κάναμε ποδήλατο μέχρι αργά το βράδυ χωρίς να υπάρχει άγχος. Υπήρχανε ταβερνάκια, πλατείες μεγάλες ενώ δεν υπήρχαν τόσα αυτοκίνητα. Πρόλαβα δηλαδή την ήσυχη πλευρά των Πατησίων. Ε, τώρα υπάρχει ένα χάος. Βλέπεις και παρατηρείς διαφορετικά από όταν ήσουν μικρός. Βλέπεις την απελπισία, τα πρόσωπα χωρίς χαμόγελο, ανίκανα να καταλάβουν το τι συμβαίνει αλλά και το τι έρχεται. Κι ο ένας είναι στοιβαγμένος πάνω στον άλλο. Κι από την άλλη, κάποιοι τρώνε τα μεγάλα κομμάτια της πίτας και δεν τους καίγεται καρφί για όλο αυτό. Η αλλαγή επέρχεται όμως σε πολλά επίπεδα. Η τεχνολογία, το διαδίκτυο, έχουν παίξει ρόλο στην κατάργηση της ρομαντικής πλευράς της ζωής. Πόσο γρήγορα περνάει ο χρόνος… Παλιά περιμέναμε να χτυπήσει το σταθερό για να κλείσουμε ραντεβού και να βρεθούμε κλεφτά, να τα πούμε σε ένα παγκάκι. Τα κινητά τα βλέπαμε στις ταινίες και όταν είχαν πάρει οι πρώτοι μας φαινόταν παράξενο. Τώρα έχουμε μπει όλοι στο λούκι. Επικοινωνείς μέσω facebook, η ρουφιανιά της ρουφιανιάς, βέβαια έχει και τη θετική πλευρά του όπως το να δείξεις τη δουλειά σου. Αλλά κυρίως είναι μια μορφή φακελώματος... Βγήκε και γραμμή για να καταγγείλεις τον διπλανό σου που καπνίζει... Πιστεύει κανείς ότι το κράτος ενδιαφέρεται για την υγεία μας; Δεν το πιάνω… Στα εισιτήρια, στη βενζίνη φεύγουν οι τιμές… Σου ’ρίξαν το ευρώ δηλαδή, το οποίο επέφερε αύξηση στα πάντα ενώ οι μισθοί παρέμειναν οι ίδιοι και σκάνε μύτη οι τράπεζες που δίνουν δάνεια και μετά στα παίρνουν πίσω διπλά και τριπλά…
Εμείς φταίμε καθόλου γι’ αυτό;
Φταίμε, πώς δεν φταίμε... Αφού είναι δυο οικογένειες στην εξουσία κι εμείς, ο απλός κόσμος λειτουργούμε με παρωπίδες, ως οπαδοί βυθισμένοι στην άγνοια –σαν υποστηρικτές του Παναθηναϊκού ή του Ολυμπιακού που και το ωραιότερο γκολ να βάλει η αντίπαλη ομάδα δεν θα το παραδεχθούν. Το ίδιο είναι και με τα κόμματα. Στην Ελλάδα έτσι λειτουργούμε. Πρώτα η οικογένεια, και μετά το σχολείο, ως δεύτερη οικογένεια, αυτά τα ερεθίσματα δίνουν. Βέβαια παίζει ρόλο και ο παράγοντας τύχη. Σε τι περιβάλλον θα βρεθείς, τι θα εισπράξεις, τι θα μαζέψεις ώστε όταν θα βγεις από το κουκούλι σου να μπορέσεις κι εσύ να μεταδώσεις με τη δική σου σειρά τα ωραία πράγματα που έχεις λάβει στους άλλους και όχι τα άσχημα.
Ας επανέλθουμε όμως στα μουσικά πράγματα. Το ίντερνετ σε ό,τι αφορά τη μουσική το χρησιμοποιείς;
Ναι, άλλωστε το χρησιμοποιώ σχεδόν αποκλειστικά για την εγκυκλοπαίδεια και τη μουσική. Το καλό είναι ότι μπορείς να ακούσεις τα πάντα. Παλιά ακόμα και οι ψαγμένοι έπρεπε να ακούσουν από το ραδιάκι κάποιον πειρατικό ραδιοφωνικό σταθμό για να ακούσουν κάτι από το εξωτερικό. Βέβαια ακόμα και για να ψάξεις πρέπει να ξέρεις τι και πώς… Να είσαι σε κάποια παρέα με συγκεκριμένα μουσικά ερεθίσματα, ώστε να ξέρεις και τι ακριβώς θα ψάξεις.
Ο ρόλος του ίντερνετ στην πτώση των πωλήσεων των CD;
Πιστεύω ότι και πριν το ίντερνετ δεν πούλαγαν CD οι δισκογραφικές. Βέβαια τώρα έχουμε φτάσει στο σημείο να κλείνουν οι εταιρείες, έφτασαν στο να πουλάνε τα CD στα περιοδικά.
Θα έβαζες παρόλα αυτά τον δίσκο σου σε περιοδικό εάν αυτό θα σου εξασφάλιζε μεγαλύτερες πωλήσεις;
Όχι, δεν θα τον έβαζα. Χίλιες φορές να τον βάλω στο ίντερνετ, να το πάρει ο άλλος και να το ακούσει τσάμπα. Δεν με ενδιαφέρει να εκμεταλλευτώ οικονομικά την πώληση του δίσκου μου. Και βέβαια, όταν λέμε ότι κλείνουν οι εταιρείες, πληρώνουν την πλεονεξία τους. Όταν πουλάς το CD 20€ για πόσο νομίζεις ότι θα το κάνεις; Μόνες τους οδηγήθηκαν στην καταστροφή. Οι δισκογραφικές θα λειτουργούσαν σωστά εάν δούλευαν σε αυτές άνθρωποι που να αγαπούσαν τη μουσική και όχι άνθρωποι που να σου λένε: «Να: μπορείς να γράψεις κάτι σαν κι αυτό;». Ε, δεν λέει κάτι αυτό... Η εταιρεία κανονικά θα πρέπει να ψάξει το διαφορετικό, να θέλει να πάει τα πράγματα παρακάτω. Αυτό, νομίζω, είναι και το πιο σημαντικό: η αγάπη και ο σεβασμός στη μουσική. Στην ύψιστη Τέχνη. Όπως λέει και ο Τόλκιν στο Silmarillion, από μουσική δημιουργήθηκε ο Κόσμος. Η μουσική είναι η μεγάλη γλώσσα, με την οποία επικοινωνούν οι άνθρωποι χωρίς να μιλάνε. Είναι ένας μουσικός από μία χώρα με κάποιον άλλο μουσικό από άλλη χώρα και επικοινωνούν χωρίς να μοιράζονται τίποτα περισσότερο, μόνο μέσω αυτού που παίζουν. Βρίσκουν αυτό το κάτι, το οποίο γίνεται επικοινωνία.
Η ethnic σου αρέσει;
Ναι, πολύ, κυρίως η μουσική των Βαλκανίων.
Σε μια συνέντευξη σου είχες πει ότι σου αρέσουν πολύ και οι ηπειρώτικες πεντατονίες.
Ναι, μ’ αρέσουν πολύ τα πένθιμα μοιρολόγια. Στις κηδείες που παίζουν με παραδοσιακά όργανα, όπως κλαρίνο και τσαμπούνα, σου γεννιούνται πρωτόγνωρα συναισθήματα, π.χ. χαρμολύπη. Είναι κρίμα που εμείς εδώ, στις πόλεις, δεν έχουμε επαφή με την παράδοση. Παρόλο που κι εδώ γεννήθηκαν ενδιαφέροντα πράγματα, αλλά πιο ηλεκτρικά.
Άλλα αγαπημένα σου μουσικά ακούσματα; Παλιά ή καινούργια;
Τον τελευταίο καιρό έχω φάει κόλλημα με Εdward Sharpe & The Magnetic Zeros, πιστεύω ότι είναι οι χίπηδες της νέας γενιάς. Beirut επίσης ακούω πολύ τον τελευταίο καιρό. Μικρός άκουγα Βοb Marley, Bob Dylan, Rαy Charles, Nina Simone…
Υπαρξιακά πού θέλεις να σε πάει το μονοπάτι της ζωής; Ποιος θα έλεγες ότι είναι ο στόχος ζωής σου;
Όσο περνούν τα χρόνια νιώθω ότι ωριμάζω, χτίζω σιγά-σιγά την προσωπικότητά μου. Κοίτα: είναι ένας δρόμος η ζωή κι έχει τις στάσεις του. Κι εσύ σταματάς στις στάσεις αυτές, είτε είναι κακές, είτε καλές. Θα σταματήσεις σε κάποιες για να πάρεις εμπειρίες με τελικό σκοπό να μάθεις περισσότερα για τον δρόμο. Πιστεύω άλλωστε και στο Πεπρωμένο και στις προηγούμενες ζωές. Πάντως σαν στόχο έχω το να μην αισθάνομαι υπάλληλος κάποιου και να έχω τη φαντασία και την έμπνευση να κάνω κάθε φορά πράγματα καινούργια, που να με αντιπροσωπεύουν και να τα αγαπάω. Αυτά τα πράγματα βέβαια απαραίτητο είναι να τα μοιράζομαι με άλλους, να ανταλλάσσω συναισθήματα.
