Ο Άγγελος Αγγέλου (μουσικός) και η Έμη Σίνη (στιχουργός) έχουν αφιερώσει την έως τώρα καλλιτεχνική τους προσπάθεια στο παιδί. Από αυτή την άποψη, αν και νέοι στην ηλικία και στον χώρο, έχουν την εμπειρία να μιλήσουν υπεύθυνα για το παιδικό τραγούδι –και όχι μόνο. Οι συνεργασίες που έχουν στο CD τους Ο Κόσμος Ανάποδα! (Σπύρος Σακκάς, Θοδωρής Κοτεπάνος, Σωκράτης Μάλαμας, Κατερίνα Φωτεινάκη) βεβαιώνουν του λόγου το αληθές, αλλά και ενδεχομένως την προσήλωσή τους στην αισθητική διαπαιδαγώγηση του παιδιού, τώρα και στο μέλλον.
Ο ένας γράφει τους στίχους, ενώ ο άλλος γράφει μουσική. Αλήθεια, όμως, πώς πραγματικά δουλεύετε;
Ε.Σ.: Μόλις βρεθεί η κεντρική ιδέα για ένα τραγούδι, είτε από εμένα είτε από τον Άγγελο, ξεκινάει η συγγραφή των στίχων και κατόπιν η μελοποίησή του.
Α.Α.: Συζητάμε πολύ πάνω στην ιδέα του τραγουδιού πριν ακόμα αυτό γραφτεί. Μιλάμε για την αρχή και το τέλος του. Πολλές φορές μπορεί να ξεκινήσουμε κατευθείαν από το τέλος του και να συνθέσουμε σιγά-σιγά την ιστορία που θα αναφέρεται σε αυτό. Έπεται η μελοποίηση, στην οποία συμμετέχει μερικές φορές και η Έμη!
Με ποιον τρόπο;
Α.Α.: Κάνει παρατηρήσεις πάνω στο ύφος της μουσικής, δίνει ιδέες. Για παράδειγμα, μπορεί να προτείνει το ύφος της μελωδίας να θυμίζει Παρίσι ή λούνα παρκ. Ή σε κάποιο σημείο να προτιμήσει αλλαγή ρυθμού.
Ε.Σ.: Το εάν εισακούομαι είναι άλλη υπόθεση!! (γελάει)
Πώς προέκυψε η συνεργασία με το Θόδωρο Κοτεπάνο, ίσως έναν από τους καλύτερους εγχώριους ενορχηστρωτές;
Α.Α.: Ο Κυπουργός υπήρξε, όπως λέει και ο ίδιος, ο «κουμπάρος» αυτής της συνεργασίας! Είχα ήδη συνθέσει κάποια κομμάτια, όταν έτυχε να παρακολουθήσω ένα μάθημα του Κυπουργού στο «Μουσικό Χωριό», στο Πήλιο. Αναφέροντάς του σε κάποια φάση ότι ψάχνω ενορχηστρωτή, μου πρότεινε τον Θόδωρο, τον οποίον τότε δεν γνώριζα. Αρκετούς μήνες αργότερα, ο Γιώργος Μητρόπουλος ιδρύει την Yafka Records και αποφασίζει να αναλάβει εξ’ ολοκλήρου την παραγωγή του δίσκου μας, προτείνοντας κι αυτός για ενορχηστρωτή τον Κοτεπάνο! Έτσι ο Θόδωρος –διασταυρωμένος από όλες τις πλευρές– άκουσε τη μουσική, δέχτηκε και έγινε το τρίτο δημιουργικό μέλος της δουλειάς αυτής.
Πώς και δεν έκανες εσύ την ενορχήστρωση;
Α.Α.: Δεν είχα καθόλου προηγούμενη εμπειρία και η εργασία της ενορχήστρωσης μου φαινόταν βουνό! Τελικά, όμως, ενορχήστρωσα τρία κομμάτια του CD, υπό την υψηλή επίβλεψη του Κοτεπάνου, και ομολογώ πως ενθουσιάστηκα με αυτή μου την ενασχόληση.
Παρατήρησα ότι υπάρχει ομοιόμορφο ενορχηστρωτικό στυλ σε όλο τον δίσκο…
Ε.Σ.: Αυτό στάθηκε εξ’ αρχής ο στόχος μας. Να μπορεί κάποιος να ακούσει ολόκληρο τον δίσκο, χωρίς να διακόψει ή να επιλέξει. Να δει αυτήν τη δουλειά σαν ολότητα και όχι σαν 13 διαφορετικά κομμάτια.
Α.Α.: Ήταν κι ο λόγος που μας προβλημάτισε ιδιαίτερα η σειρά με την οποία μπήκαν τα κομμάτια στον δίσκο. Κάναμε τρεις εβδομάδες να αποφασίσουμε ποια κομμάτια θα επιλέξουμε και με ποια σειρά θα ακούγονται.
Πώς προέκυψε αλήθεια η συνεργασία με τον Μάλαμα;
Α.Α.: Όταν σκεφτόμασταν πόσες και ποιες συμμετοχές θα θέλαμε στο Ο Κόσμος Ανάποδα!, είχαμε ξετρελαθεί με την ιδέα του Μάλαμα στον ρόλο του «κακού» Πυρετού! Του στείλαμε μια επιστολή και ένα demo, ενώ παράλληλα ενημερώσαμε τον παραγωγό μας, ο οποίος και ήρθε σε τηλεφωνική επαφή μαζί του. Προς ευχαρίστηση όλων, το κομμάτι του άρεσε και δέχτηκε να συμμετάσχει. Μάλιστα, υπήρξε απίστευτα συνεργάσιμος, πολύ άμεσος και εξαιρετικά συνεπής!
Ε.Σ.: Όταν μας αντίκρισε, η πρώτη του κουβέντα ήταν: «Αγγέλου, Σίνη, για σας λοιπόν γίνεται όλη αυτή η φασαρία»;
Και η συνεργασία με τον Σακκά;
Α.Α.: Με τον Σακκά γνωριζόμαστε από παλιά. Πολλοί από τους μαθητές του είναι φίλοι μας, αλλά και βασικοί συντελεστές του δίσκου (Αχλάτης, Τσιάρα, Φωτεινάκη, Ρουβολή, Κόνιαρη). Είχε τύχει να παρακολουθήσει και μια από τις πρώτες παρουσιάσεις των τραγουδιών μας, το 2006, και του είχαν αρέσει πολύ. Οπότε, είχαμε το θάρρος να του ζητήσουμε να ερμηνεύσει τη “Δίαιτα”.
Παρατηρώ ότι πολλοί από τους συντελεστές σας, όπως ο Σακκάς και ο Κοτεπάνος, έχουν κάποια σχέση με τοn Χατζιδάκι.
Ε.Σ.: Ναι, εντελώς τυχαία βρεθήκαμε εν μέσω ενός ευρύτερου κύκλου συνεργατών του. Κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων, οι μουσικοί, οι οποίοι στο σύνολό τους είχαν συνεργαστεί μαζί του, μοιράζονταν μαζί μας ιστορίες από παραστάσεις, συναυλίες του Χατζιδάκι... ασύλληπτα πράγματα!
Σας αρέσει ο Χατζιδάκις;
Α.Α., Ε.Σ.: Πάρα πολύ! (με μια φωνή)
Ε.Σ.: Υπάρχουν περίοδοι που οι δίσκοι του παίζουν στο σπίτι όλη μέρα, κάθε μέρα!
Ο Κόσμος Ανάποδα! είναι ένα από τα CD που μου αρέσει πολύ η αισθητική του, ως εικαστικό αποτέλεσμα. Το ίδιο συμβαίνει και με το σάιτ σας (www.kopernikos.gr).
Α.Α.: Επιμένουμε πάρα πολύ στην αισθητική, γι’ αυτό και το θέμα της εικονογράφησης του CD μάς απασχόλησε πολύ. Η συνεργασία, όμως, με τον Κωνσταντίνο Γεωργαντά, και μάλιστα εξ αποστάσεως –αφού εκείνη την εποχή έκανε το μεταπτυχιακό του στο Λονδίνο– υπήρξε άψογη και μας ικανοποίησε απόλυτα. Ήταν αυτό ακριβώς που ζητούσαμε, και όλα αυτά από έναν άνθρωπο μόλις 24 ετών!Έμη, είσαι πολιτικός μηχανικός. Πώς, προερχόμενη από τόσο τεχνικό επάγγελμα, μπορείς να γράφεις τόσο ευφάνταστους στίχους; Από την άλλη, Άγγελε, είσαι αρχιτέκτονας, πώς καταφέρνεις και τα συνδυάζεις;
Ε.Σ.: Προερχόμενη από ένα επάγγελμα στο οποίο κυριαρχεί η λογική, ίσως η δημιουργικότητά μου να βρίσκει καταφύγιο στον κόσμο της φαντασίας μέσω των στίχων. Κάτι σαν απωθημένο...
Α.Α.: Πράγματι, τα απωθημένα σε ωθούν να δημιουργήσεις. Οι απωθημένες, στο υποσυνείδητο, επιθυμίες θα βρούν τρόπο να «ξεσπάσουν» δίνοντάς σου την ευκαρία να εξωτερικεύσεις όλα όσα σε απασχολούν και δεν μπορείς να εκφράσεις με λόγια. Ε.Σ.: Βέβαια, μετά από πολλαπλές αναγνώσεις, ίσως δεις ότι οι ιστορίες μας, αν και ευφάνταστες, στηρίζονται εν τέλει στη λογική –όπως συμβαίνει άλλωστε και με όλα τα παραμύθια.
Α.Α.: Το δικό μου το επάγγελμα συνδυάστηκε πιο εύκολα με τη μουσική γιατί οι σπουδές μου στη μουσική προηγήθηκαν χρονικά. Όντας αργότερα φοιτητής, συμμετείχα ήδη σε διάφορα μουσικά σχήματα, με πολλές ζωντανές εμφανίσεις και θεατρικές παραστάσεις. Σήμερα ασκώ το επάγγελμα του αρχιτέκτονα το πρωί και συνθέτω κυρίως τα απογεύματα.
Θα σας άρεσε να μένατε στο κέντρο της Αθήνας;
Α.Α., Ε.Σ.: Πάρα πολύ! (με μια φωνή πάλι)
Μα δεν έχετε ακούσει για το άβατο του κέντρου; Το λέει και η τηλεόραση…
Ε.Σ.: Εγώ νιώθω πολύ ασφαλής όταν κυκλοφορώ στο κέντρο της Αθήνας. Υπάρχουν ακόμα στέκια, γειτονιές, παντοπωλεία, οικείες εικόνες.
Α.Α.: Το κέντρο είναι περισσότερο ένα στέκι καλλιτεχνών, παρά στέκι εγκληματιών. Ε.Σ.: Δες, για παράδειγμα, πόσο όμορφο είναι το πάρκο που διεκδίκησαν και διαμόρφωσαν οι κάτοικοι των Εξαρχείων. Μια πρωτοβουλία παρακινούμενη από την αγάπη για την περιοχή τους, η οποία όχι μόνο επικροτήθηκε και υποστηρίχθηκε θερμά από εμάς τους υπόλοιπους, αλλά αποδείχθηκε και σωτήρια για την περιοχή. Το πάρκο είναι πάντα γεμάτο ζωή και παιδιά που παίζουν στην αυτοσχέδια παιδική χαρά.
Νιώθετε ότι ανήκετε στο λεγόμενο έντεχνο τραγούδι;
Α.Α.: Όχι δεν μπορώ να πω ότι ανήκω στο έντεχνο τραγούδι, στην κατηγορία του Χατζιδάκι ή των μπουάτ, όσον αφορά στη μουσική μου.
Ε.Σ.: Ίσως να είμαστε έντεχνοι από την άποψη ότι τα τραγούδια μας τα «παιδεύουμε», βάζοντας όλη μας την τέχνη και την αγάπη. Δεν είναι προχειροφτιαγμένα και προσπαθούμε να μην αποτελούν εφήμερες επιτυχίες.
Α.Α.: Δεν πιστεύω, βέβαια Έμη, ότι κάποιος που γράφει ένα σουξέ, το κάνει στο πόδι. Το έχει σκεφτεί και μάλιστα πάρα πολύ καλά. Απλά εμείς προτιμάμε να επενδύουμε στον χρόνο και στη διάρκεια ενός τραγουδιού. Η θεματολογία και το μήνυμα θέλουμε να είναι διαχρονικά και το τελικό αποτέλεσμα να μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει υλικό για συζήτηση σήμερα, ή σε δυο χρόνια, αλλά και σε δέκα και σε είκοσι.
Ασχολείστε με το παιδικό τραγούδι. Ποια η σχέση σας με τα παιδιά; Θα θέλατε κάποια στιγμή να κάνατε και κάτι άλλο;
Ε.Σ.: Εγώ, εκτός από δυο αγαπημένα ανίψια και πολλούς φίλους που παρακολουθούν τα παιδικά «δρώμενα» και με παρασύρουν, δεν έχω κάποια άλλη σχέση με τον τομέα του παιδιού.
Α.Α.: Εγώ έχω δουλέψει 5 χρόνια ως μουσικός σε παιδική κατασκήνωση και έχω μείνει έκπληκτος με το μουσικό αποτέλεσμα το οποίο προκύπτει από την καθημερινή τριβή και συνεργασία με τα παιδιά όλων των ηλικιών. Προς το παρόν το παιδικό τραγούδι με έχει «μαγνητίσει» και ασχολούμαι συνειδητά με αυτό. Με απελευθερώνει, καθώς μου δίνει τη δυνατότητα να κινηθώ σε πολλαπλές θεματικές, γράφοντας τραγούδια ή ορχηστρικά. Δεν είναι απαραίτητα δείγμα ωριμότητας, όπως πιστεύουν πολλοί, να «φεύγει» κάποιος από το παιδικό τραγούδι, για να συνθέσει τραγούδια για ενήλικες. Πιστεύω πως, αν θες, μπορείς να προσεγγίσεις και το ενήλικο κοινό, μέσα από έναν όμορφο, προσεγμένο παιδικό δίσκο.
Για ποιον λόγο πιστεύετε ότι υπάρχει αυτή η υπερπροσφορά παιδικών CD τα τελευταία χρόνια; Α.Α.: Είναι απλό. Η πειρατεία δεν χτυπάει τόσο τα παιδικά CD. Θα το σκεφτεί κάποιος να προσφέρει στο βαφτιστήρι του ως δώρο ένα «σπασμένο» παιδικό CD, αγορασμένο από πλανόδιο πωλητή. Θα προτιμήσει να αγοράσει την αυθεντική συσκευασία, ώστε το παιδί να μπορέσει να διαβάσει τους στίχους και να χαζέψει τις εικόνες.
Ε.Σ.: Το παιδικό τραγούδι είναι υποτιμημένο στην Ελλάδα. Γι’ αυτό και είναι πολλοί όσοι πιστεύουν ότι, με μια μικρή προσπάθεια, μπορείς να γράψεις χαρούμενους στίχους και απλές, χαριτωμένες μελωδίες. Το ίδιο ισχύει και με όλους τους τομείς που ασχολούνται με το παιδί (θέατρο, τηλεόραση κ.τ.λ.). Ας ελπίσουμε αυτό να αλλάξει στο μέλλον!
