Η ιστορία του Al Capone και ο κόσμος των γκάνγκστερ έχει τραβήξει το ενδιαφέρον πολλών μελετητών, καλλιτεχνών και ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου κοινού που ασχολείται με τα αστυνομικά έργα και το έγκλημα. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχει αποτυπωθεί η ιστορία του σε μυθοπλαστικά πλαίσια αλλά η νεοφερμένη έκδοση από τις εκδόσεις Οξύ με τίτλο «Ο Σημαδεμένος και ο Αδιάφθορος» των A. Brad Schwartz και Max Allan Collins προσπαθεί να αποδώσει τη ζωή του Capone με έναν πιο ρεαλιστικό / ιστορικό χαρακτήρα στα σεσημασμένα του αλλά και στον αγώνα του «κυνηγού» του Eliot Ness, του πράκτορα που είχε αναλάβει την εξάρθρωση της εγκληματικής αυτοκρατορίας του και ιδρυτή της ομάδας των «Αδιάφθορων» που στάθηκε στο πλευρό του για αυτόν τον αγώνα.
Με εργαλεία την αφηγηματική ροή και την αποστασιοποιημένη και όσο το δυνατόν αντικειμενική γραφή, που δεν κουνάει ποτέ το δάχτυλο, μα κάνοντας αισθητό το βάναυσο στοιχείο της «παρέας» του Capone και του ίδιου, οι συγγραφείς διαπερνούν με χειρουργικό τρόπο τις κοινωνικές συνθήκες των ΗΠΑ εκείνης της περιόδου. Οι βιογραφίες των δύο προσώπων αντικατοπτρίζουν το περιβάλλον του Σικάγο τις δεκαετίες του ’20 και του ’30. Δεν είναι λίγες οι φορές που κατακρίνεται η επιβολή του καθεστώτος της ποτοαπαγόρευσης, όπως και η εφαρμογή της δικαστικής εξουσίας, ενώ ακόμη και η αξιολόγηση του Nes και της ομάδας του δεν μένει απέξω. Κανείς δεν περιγράφεται μόνο ως άγιος ή αμαρτωλός. Φυσικά, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο οικογενειακός περίγυρος των δύο «αντιπάλων» αλλά και το πώς ο «Σημαδεμένος» (παρατσούκλι του Capone που εξηγείται, διότι οι φήμες που διαδίδονταν όλα αυτά τα χρόνια ήταν πάμπολλες), κατάφερνε πάντα να ξεγλιστρήσει των αρχών, για να φθάσει στο τέλος να εκδικαστεί για ένα ζήτημα «ελάσσονος» σημασίας σε σχέση με τις θηριωδίες του, το οποίο υπήρξε ελλιπές στη δικαστική του έκβαση.
Με ιστορική ακρίβεια, διάφοροι χαρακτήρες του εγκληματικού υποκόσμου ξεπετιούνται κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Οι λεπτομέρειες (ονόματα, ημερομηνίες, γεγονότα κτλ) είναι ατελείωτες και η καθεμία έχει τη δική της δημοσιογραφική αξία μπροστά στο ξετύλιγμα του κουβαριού αυτής της δημοφιλούς ιστορίας που ποτέ ξανά δεν αποτυπώθηκε με τέτοιο τρόπο. Σε αυτόν τον δρόμο που έχουν να τρέξουν οι δύο πλευρές, του Capone και του Nes, οι συγγραφείς ακόμη και όταν χάνονται στις υπερβολικές λεπτομέρειες, επαναφέρουν μόνιμα το ενδιαφέρον του αναγνώστη χάρη στην παραστικότητα που αγγίζει ενίοτε τα όρια της μυθοπλασίας και ιστορική ακρίβεια των γεγονότων που κάνουν το συγκεκριμένο εγχείρημα να διαφοροποιείται από οποιαδήποτε άλλη καλλιτεχνική έμπνευση που έχει δημιουργηθεί για το συγκεκριμένο θέμα, όπως η ταινία «Οι Αδιάφθοροι» του 1987.
Μέσα σε όλα αυτά, το Σικάγο παραμένει ένας αυτόνομος χαρακτήρας, που πάντα περικλείει τις ιστορίες των ανθρώπων της εποχής, γεμάτες από χαρές και κακουχίες. Ήταν μια περίοδος που το οργανωμένο έγκλημα είχε αρχίσει να μετατρέπεται σε ένα πάγιο γνώρισμα της πόλης. Η κινηματογραφικότητα της γραφής θυμίζει τη νουάρ ατμόσφαιρα των ανάλογων λογοτεχνημάτων και ταινιών που έχουν ασχοληθεί με το αστυνομικό στοχείο, πώς θα μπορούσε άλλωστε να είναι αλλιώς. Η πόλη αυτή μετατρέπεται σε μια πίστα αναμέτρησης του «καλού» με το «κακό». Αξίες συγκρούονται, πολιτικές εφαρμόζονται, καταρρίπτονται και εν γένει καθετί μοιάζει να αποτελεί κίνητρο για τη διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στους δύο κόσμους που βρίσκονται σε διαρκή μάχη. Είναι λες και η μία ιστορία οδηγεί στην επόμενη. Το Σικάγο είναι ένα ποτήρι γεμάτο από νερό που είναι έτοιμο να ξεχειλίσει με μια σταγόνα.
Ο Σημαδεμένος και ο Αδιάφθορος τρέχουν παράλληλα σε έναν δρόμο που δεν έχει τελειωμό. Ένα κοινό χαρακτηριστικό των δύο προσωπικοτήτων πάντως είναι η επιμονή στον στόχο. Τόσο ο μοναχικός και ήρεμος Nes έκανε τα αδύνατα δυνατά για να παραμείνει ακέραιος και αλώβητος στο σχέδιό του ώστε να γκρεμίσει το οχυρό του Capone, με προσήλωση και στρατηγική, καταστρώνοντας ένα ευφυές σχέδιο, για να ηγηθεί της προσπάθειας έρευνας και σύλληψης όσο και ο αρχιμαφιόζος, ο οποίος σύμφωνα με τον αξιακό του κώδικα, αισθανόταν ότι πάντα μπορούσε να βρει τον τρόπο για να ολοκληρώσει τις επιδιώξεις του, πάρα τις έκνομες διαθέσεις και τα εμπόδια της πολιτείας. Είναι όμως οι διαφορές που δείχνουν ότι μικρές κλωστές χωρίζουν τις επιλογές που μπορεί να πάρει ένας άνθρωπος στη ζωή του για να χαράξει έναν μοναδικό δρόμο, που θα μπορούσε να ήταν τελείως διαφορετικός, αν είχαν προηγηθεί κάποιες μικρές αλλαγές.
Max Allan Collins & A. Brad Schwartz, Ο σημαδεμένος και ο αδιάφθορος - Ο Αλ Καπόνε, ο Έλιοτ Νες και η μάχη για το Σικάγο
Εκδόσεις Οξύ, 2024
Σελίδες: 710
Μετάφραση: Σοφία Κοκαβέση
Διαβάστε επίσης:
Μαφία, Ποτοαπαγόρευση και οπλοπολυβόλα Τόμσον
