Η περιστροφή ενός άλμπουμ πάνω σε ένα πικάπ με σταθερή ταχύτητα 33 1/3 στροφές το λεπτό, είναι μία κίνηση που σημάδεψε την ποπ κουλτούρα.
Οι εκδόσεις Οξύ, σε συνεργασία με το Avopolis, παρουσιάζουν με μεγάλη χαρά στο ελληνικό κοινό τη διεθνώς αγαπημένη μουσική σειρά βιβλίων ‘’33 ⅓’’, που επικεντρώνεται σε δίσκους– ορόσημα της ροκ –και όχι μόνο– μουσικής, από τους Beatles, τους Rolling Stones, τους Led Zeppelin, τον Elvis Presley, τον Bob Dylan και τον Miles Davis μέχρι τους Joy Division, τους Public Enemy, τους Metallica, τον Tom Waits, τον Brian Eno και πολλούς ακόμη. Μέσα από συνεντεύξεις με δημιουργούς και συντελεστές, προσωπικές αφηγήσεις και διεξοδικές μουσικές αναλύσεις, συγγραφείς και κριτικοί συνεισφέρουν στη σειρά ‘’33 ⅓’’ φωτίζοντας το ιστορικό και καλλιτεχνικό πλαίσιο του κάθε δίσκου, καθώς και άγνωστες πλευρές της σύνθεσης, της ηχογράφησης και της απήχησης των άλμπουμ που σημάδεψαν την παγκόσμια μουσική σκηνή, έδωσαν το έναυσμα για καλλιτεχνικά και κοινωνικά κινήματα, επέδρασαν καταλυτικά στη σύγχρονη μουσική ιστορία και κοσμούν διαχρονικά τις δισκοθήκες βινυλίου εκατομμυρίων μουσικόφιλων σε όλο τον κόσμο.
Στο πλαίσιο της ελληνικής τους έκδοσης, την οποία επιμελείται ο Μάκης Μηλάτος, τα βιβλία έχουν μεταφραστεί από γνώστες της μουσικής και προλογίζονται από καταξιωμένους Έλληνες μουσικούς δημοσιογράφους, των οποίων τα κείμενα -συνδυασμός βαθειάς γνώσης και αγάπης για το αντικείμενο- αξίζουν από μόνα τους ειδική μνεία.
Φιλοξενούμε μερικούς από αυτούς τους προλόγους-κομψοτεχνήματα στις σελίδες του Avopolis, σκεπτόμενοι ότι αυτές οι συναρπαστικές ιστορίες εμβληματικών δίσκων ίσως σας δώσουν την ιδέα φέτος τα Χριστούγεννα να κάνετε δώρο κάποιο βιβλίο της σειράς σε αγαπημένα σας πρόσωπα ή στον εαυτό σας. Σειρά σήμερα έχει το κείμενο του Διευθυντή του Metal Hammer Greece Κώστας Χρονόπουλου για το Black Album των Metallica.
METALLICA - Metallica
Καλοκαίρι του ‘83: No Remorse.
Κάπου στα δυτικά προάστια της Αθήνας. Ένας πιτσιρίκος ονειροπολεί. Το ίδιο πράττουν οι συνομήλικοί του στις εργατοσυνοικίες που είναι τα στέκια τους. Είναι η εποχή της πυρακτωμένης εφηβείας και της αναζήτησης ταυτότητας. Δεν συμπαθούν ακαδημαϊκές νουθεσίες που έχουν σκοπό να τους σώσουν, να τους βάλουν στον ίσιο δρόμο. Τον δικό τους δρόμο τον χαράζουν οι Motörhead. Ο Lemmy φτάνει και περισσεύει αν θελήσουν πυξίδα. Έχουν για σημαίες τους Iron Maiden, τον Ozzy, τον Dio, τους Judas Priest, τους Saxon, τους AC/DC, τους Accept. Δεν πολυνοιάζονται για τα βλέμματα απαξίωσης που εισπράττουν από τη γειτονιά. Ούτε για τα πεσίματα από μπάτσους για αναγνώριση στοιχείων. Τα συνηθίσανε. Ψάχνουν τη δική τους περπατησιά στη aζωή και το χαλινάρι των καθωσπρέπει δεν είναι του γούστου τους. Ούτε και η σαχλαμαρίαση της new wave φράντζας που φορά μπλουζάκια με τη φράση “no problem”. Τι no problem, ρε φίλε;!; Μας δουλεύεις; Στην καθημερινότητά τους μόνο προβλήματα αντιμετωπίζουν. Γι’ αυτό, επέλεξαν να ακούνε μουσικές που μιλάνε για τις ζωές τους. Τα όνειρά τους. Την απόδραση από αυτό που ούτε τους χωρά, ούτε τους θέλει. Το metal της εποχής προσφέρει αυτήν την επιλογή.
Σε εκείνο το timing ανάβει το φυτίλι του “Kill ‘Em All” των Metallica. Kαι οι ταχύτητες της αδρεναλίνης εκτινάσσονται. Βρίσκεται η γενιά μου σε thrash metal ίλιγγο με λοστό στο χέρι. Ακούμε το NWOBHM παιγμένο στην πενταπλάσια ταχύτητα. Από μια παρέα παιδιών που τους βλέπουμε πρώτη φορά στη φωτογραφία που υπάρχει στο οπισθόφυλλο του δίσκου. Η ακμή στα πρόσωπα του συγκροτήματος επιβεβαιώνει όσα μαρτυρά η μουσική. Είμαστε κοντά σε ηλικία, αισθάνονται και μιλάνε σαν κι εμάς. Μας καταλαβαίνουν, τους καταλαβαίνουμε. OK, βάρα το “Whiplash” ξανά και ξανά, μέχρι τα χαράματα!
Καλοκαίρι του ‘84: For Whom the Bell Tolls.
Πόσο μεγαλώνει κάποιος μέσα σε ένα έτος; Δεν ξέρω την απάντηση για όλους. Πάντως η τότε αφεντιά μου και το συνάφι μου, σίγουρα δεν μεγαλώσαμε πολύ. Ούτε στο μυαλό, ούτε σε εμπειρίες. Πράγμα μάλλον φυσιολογικό. Και πλέον στα χέρια μας βρίσκονται δεμένα στην ηλεκτρική καρέκλα του “Ride the Lightning”. Και τώρα εδώ, έχουμε να διαχειριστούμε ένα γιγαντιαίο βήμα της μπάντας που μοιράζει σοκ και δέος, προς όλες τις κατευθύνσεις.
Εντυπωσιασμένοι είμαστε από όσα μας κεραυνοβολούν από τα ηχεία. Όμως μια ερώτηση τριβελίζει το μυαλό μας. Τη δημιουργεί η απότομη ωρίμανση των Metallica: «Είναι οι ίδιοι που πέρυσι βγάλανε το “Kill ‘Em All”; Σίγουρα;» Ένα καλοκαίρι πριν είχαν άλλον ήχο και μιλάγανε για “Metal Militia”, “Hit the Lights” και “Motorbreath”. Απολαυστικοί thrash metal ύμνοι από νιτρογλυκερίνη, φτιαγμένοι για τον έφηβο που θα φιλοξενούμε πάντα στο κεφάλι μας. Όμως δίχως να υποτιμώ το ξεκίνημα του σχήματος, ας το πούμε ως έχει. Τέτοιοι άγουροι στίχοι, δεν συγκρίνονται με όσα θα μας έδινε ο Hetfield από εδώ και πέρα. Θες δυο παραδείγματα; Στο ομότιτλο του “RtL” μάς περιγράφει την αγωνία και την απόγνωση του θανατοποινίτη, αμφισβητώντας ευθέως τη θανατική ποινή ως τιμωρία από το σύστημα της Δικαιοσύνης. Στο αιωνόβιο έπος του “For Whom the Bell Tolls”, εμπνέονται από νουβέλα του Ernest Hemingway που αφορά τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο και πάρε μια τραγουδάρα στην οποία στιχουργικά πρωταγωνιστεί η αυτοθυσία και η ματαιότητα του θανάτου σε πολεμική σύγκρουση. Πώς να μην αναρωτηθείς; Τα περσινά και τα φετινά τα γράφει ο ίδιος; Πώς γίνεται το “Kill ‘Em All” και το “Ride the Lightning” να έχουν μεταξύ τους τόσο θεαματική απόσταση;
Μικροί σε ηλικία και εμπειρία ήμασταν, αλλά το καταλαβαίναμε. Οι Metallica είχαν ωριμάσει πολύ περισσότερο από το λογικό μέτρο, μέσα σε 365 μέρες. Και αυτό δεν συνέβη μόνο στους στίχους. Συνέβη σε όλες τις πτυχές τους. Στο “RtL” το σχήμα είναι απείρως πιο φιλόδοξο, με άλλης εμβέλειας όραμα στον ήχο και στη στόχευση της καριέρας. Όλα εδώ είχανε διαφοροποιηθεί. Ουσιαστικά έκαναν δίχως επιστροφή, ένα τεράστιο άλμα. Στη συνθετική ικανότητα, στις ενορχηστρώσεις, στα παιξίματα, στην παραγωγή, στο δέος που σου προκαλεί η ατμόσφαιρα. Δεν ήθελαν πλέον να γίνουν απλά και μόνο η καλύτερη thrash metal μπάντα. Στόχευαν να κατακτήσουν την κορυφή του κόσμου. Και ήταν πλέον ζήτημα λίγων χρόνων ώστε να εγκατασταθούν εκεί.
Καλοκαίρι του ‘91: And the Earth becomes my throne…
Φτάνουν στις αρχές των ‘90s δια πυρός και σιδήρου. Προηγήθηκε το ορόσημο του “Master of Puppets” το οποίο στις απανταχού λίστες με τα καλύτερα metal albums όλων των εποχών, πάντα θα φλερτάρει με το No.1. Έχουν βιώσει το πικρό κατράμι του θανάτου του Cliff Burton. Έχουν στη φαρέτρα τους το καταπληκτικό, έστω και χωρίς ήχο μπάσου, “...And Justice for All”. Έχουν το εμβληματικό αντιπολεμικό video-clip του “One”. Έχουν καταθέσει κατά τη διαδρομή άπειρη συνέπεια, ταλέντο, εργασία και σκυλίσιο πείσμα. Έχουν ήδη μεγαλώσει πολύ σε μέγεθος και ακροατήριο και τώρα πλέον φτάνει η στιγμή να ξεκλειδώσουν την πόρτα που οδηγεί στην κορυφή του κόσμου. Θα το πράξουν με έναν άριστο heavy metal δίσκο. Και θα τους συμβεί από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας του “Black Album”.
Τα “Enter Sandman”, “Wherever I May Roam”, “Nothing Else Matters”, “The Unforgiven”, παίζονται παντού! Όχι μόνο στα στέκια εκείνων που τους γνωρίσαμε το καλοκαίρι του ‘83 και εκπλαγήκαμε το καλοκαίρι του ‘84. Παίζονται ακατάπαυστα στα στέκια όλων. Η επικράτησή τους είναι απόλυτη και σαρωτική. Κανένας δεν μπορεί να τους αντισταθεί. Κόσμος, τηλεόραση, ραδιόφωνο, Τύπος, στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, όλοι δικαίως μαγνητίζονται και αυτό είναι μια απόλυτα δική τους κατάκτηση. Τίποτα δεν τους χαρίστηκε. Τίποτα δεν τους παραχωρήθηκε. Όλα τα κατέκτησαν! Εδώ, τόσο ο δίσκος αλλά και το σχήμα, μετατρέπονται σε μια παγκόσμια και παντοτινή metal πρεσβεία. Ίσως η μεγαλύτερη που έχουμε. Που θα φέρνει νέους ακροατές στα metal χωράφια μέχρι να σβήσει ο Ήλιος. Πάντα θα αιματοδοτεί τον χώρο μας. Πάντα θα μας εκπροσωπεί ως αισθητική σε εκείνους που βρίσκονται πέρα απ’ τον κύκλο μας.
Τι κι αν ακούω από τότε μέχρι σήμερα, ότι οι Metallica το ‘91 έπρεπε να αλλάξουν ριζικά πρόσωπο για να κατακτήσουν όλα αυτά… Όσοι τους ζήσαμε από την αρχή αλλά και όσοι μετέπειτα έχουν διάθεση να μελετήσουν με προσοχή τη διαδρομή τους, μπορούν να καταλάβουν ότι αυτό, δεν έγινε το 1991. Το ‘91 άλλο πράγμα συνέβη. Εκεί έδρεψαν τους καρπούς που έσπειραν βήμα-βήμα. Το άλμα στο όραμα πραγματοποιήθηκε αρκετά καλοκαίρια πριν… Και καλώς πραγματοποιήθηκε. Όχι μόνο για τους Metallica. Για ολόκληρο το heavy metal σύμπαν.
Κώστας Χρονόπουλος, Διευθυντής Metal Hammer Greece
Το Metallica - Metallica της σειράς μουσικών βιβλίων 33 1/3 κυκλοφορεί σε μετάφραση Θάνου Καραγιαννόπουλου, από τις εκδόσεις Οξύ και το Avopolis:
[Αγορά]
33 1/3: Μία σειρά βιβλίων για κορυφαίους δίσκους που διαβάζεται δυνατά
