Πέρασα αυτό το καλοκαίρι διαβάζοντας (ως συνήθως) μουσικά βιβλία. Εκτός από τα βιβλία της σειράς 33 1/3 που ήταν «επαγγελματική υποχρέωση», διάβασα και μερικά ακόμη για «ευχαρίστηση». Να τι συμπέρασμα έβγαλα για 4 από αυτά:
Νίκος Πετρουλάκης – Play Back
33 και 1/3 χρόνια κείμενα
εκδόσεις: Πολιτιστική Εταιρεία Κρήτης - Πυξίδα της Πόλης
Πρώτο και βασικό: Ο Νίκος Πετρουλάκης δικαιούται δια να ομιλεί. Την έχει ζήσει τη φάση οριζοντίως και καθέτως, την έχει μελετήσει, την έχει ακούσει, την έχει δει και -όσον αφορά την ελληνική πραγματικότητα- την έχει κάνει να συμβαίνει. Και η θεώρηση του είναι καλειδοσκοπική καθώς το βιογραφικό του έχει τα πάντα όλα, από περιοδικά και ραδιόφωνο, μέχρι δισκάδικο και δισκογραφική εταιρία. Αυτός ο «έκλυτος» rock ‘n roll βίος είναι γεμάτος από ιστορίες που έζησε, που είδε, που έμαθε και που μπορεί να τις αφηγηθεί στο χαρτί.
Ούτως ή άλλως η ποπ κουλτούρα είναι -πέρα από τη μουσική- ένα υπέροχο παραμύθι, πολύχρωμο και διασκεδαστικό, για να περνάει ευχάριστα η ώρα και ο Νίκος Πετρουλάκης έχει πολλές ιστορίες να πει. Τις έχει γράψει ήδη και μάλιστα με έναν τρόπο ιδιαίτερο, ευχάριστο και προσωπικό που σε κάνει να θες να τις διαβάσεις. Τις περιγράφει σαν να παίζει ένας δίσκος στο πικαπ.
Το "Play Back" είναι ένα ανθολόγιο από κείμενα του που έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά τα τελευταία 33 & 1/3 χρόνια. Όποιος αγαπάει και σέβεται την ποπ κουλτούρα όπως ο Νίκος, θα περάσει υπέροχα διαβάζοντας τις ιστορίες του.
Γιώργος Ι. Αλλαμανής – Στον καιρό της Λιλιπούπολης
Η βιογραφία μίας ραδιοφωνικής εκπομπής
εκδόσεις: Τόπος
Εκτός όλων των άλλων ο Γιώργος Ι. Αλλαμανής είναι δημοσιογράφος. Όπως ήταν οι δημοσιογράφοι παλιά. Με τεφτέρι και μολύβι. Ανοίγανε λογαριασμό και δεν τον κλείνανε μέχρι το τεφτέρι να γεμίσει τσεκαρισμένες πληροφορίες που ήταν θαμμένες από την σκόνη του χρόνου. Με άλλα λόγια έκανε έρευνα εξονυχιστική για μία ραδιοφωνική περιπέτεια η οποία ήταν τόσο καλή που ο χρόνος ακόμη δεν μπορεί να την νικήσει. Βιογραφώντας την ιστορία της Λιλιπούπολης, ανασταίνει παράλληλα μια εποχή, ένα σύμπαν, μία άλλη πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα αλλά και μας θυμίζει κάτι που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε. Πόσο κυνηγήθηκε και απαξιώθηκε ο Μάνος Χατζιδάκις, ένας από τους πιο σπουδαίους Έλληνες όλων των εποχών και πως η πιο χυδαία εκδοχή της «δημοσιογραφίας» αλλά και των πρασινοφρουρών προσπάθησε να μειώσει τον ίδιο και την φωτεινή στιγμή που δημιούργησε στην κρατική ραδιοφωνία.
Διαβάζοντας λοιπόν το βιβλίο, δεν ζωντανεύει απλώς μπροστά σου αυτό το υπέροχο ραδιοφωνικό παραμύθι αλλά παρουσιάζεται ανάγλυφα και το σαθρό έδαφος που υπάρχει πάντα για να υπονομεύει κάθε καλό βήμα που γίνεται σε αυτή τη χώρα. Το σκοτάδι που προσπαθεί να εμποδίσει κάθε ακτίνα φωτός να φωτίσει το σκοτεινό τούνελ.
Κι αν μένει μια πικρή γεύση όταν τελειώνεις την ανάγνωση αυτής της πληρέστατης «βιογραφίας» είναι πως συνειδητοποιείς ότι ένας Χατζιδάκις εμφανίζεται μία στο τόσο (και σίγουρα αυτή τη στιγμή δεν έχουμε κανέναν) ενώ ο «αυριανισμός», οι (παντός είδους) πρασινοφρουροί, το σκοτάδι και η σκατοψυχιά δεν χάνονται ποτέ. Είναι το δηλητήριο που υπάρχει πάντα στην ατμόσφαιρα και στις μέρες μας μάλιστα, σε μεγάλη αφθονία.
James Patterson, Casey Sherman & Dave Wedge – Οι τελευταίες μέρες του Τζον Λένον
μετάφραση: Μάνος Βιτεντζάκης
εκδόσεις: Δίχτυ
Ο James Patterson γράφει βιβλία από αυτά που πωλούνται και στα σούπερ μάρκετ. Αυτός είναι ο τρόπος του και τον ίδιο δρόμο ακολουθεί και σε αυτό το βιβλίο με το οποίο δεν κυνηγάει ένα best seller αλλά κάνει το κέφι του (απ’ ότι φαίνεται).
Όπως λοιπόν κάνουν αυτού του είδους οι συγγραφείς δουλεύει συστηματικά συγκεντρώνοντας υλικό για την ιστορία και την διαδρομή των Beatles και του Τζον Λένον (εδώ που τα λέμε, με τόσα βιβλία και δημοσιεύσεις γι’ αυτό το γκρουπ, δεν είναι δα και πολύ δύσκολο ακόμη και για έναν άπειρο φοιτητή που κάνει το διδακτορικό του) και φτιάχνει μια διαδρομή που ξεκινάει από τα πρώτα τους χρόνια ως το τέλος τους και μετά όσα έζησε και έκανε ο Λένον.
Αφηγηματικά δεν ξεφεύγει από τον εμπορικό εαυτό του, απευθυνόμενος περισσότερο σε αυτούς που έχουν με την μουσική μια χαλαρή σχέση αλλά ψιλογουστάρουν τους Beatles και τον Λένον και αποφασίζουν στις διακοπές ή το ταξίδι ή ακόμη και το βράδυ πριν κοιμηθούν να διαβάζουν ένα «μουσικό βιβλίο».
Ως επαγγελματίας γραφιάς όμως πρέπει να το κάνει και λίγο «συναρπαστικό» και γι’ αυτό παράλληλα με την διαδρομή του Λένον μας αφηγείται και την διαδρομή του δολοφόνου του, προσπαθεί να «μπει στο μυαλό» του και να τον αναλύσει. Και φυσικά έτσι δημιουργεί έναν «μυθιστορηματικό» ήρωα. Υποθέτει, συμπεραίνει, θεωρεί, πιστεύει πως ο Μαρκ Τσάπμαν σκεφτόταν κάπως έτσι, έδρασε κάπως έτσι, ήταν κάπως έτσι.
Ως εκ τούτου το βιβλίο δεν είναι ένα μουσικό βιβλίο με την τυπική έννοια, δεν απευθύνεται ακριβώς στους φίλους και τους οπαδούς του Λένον και των Beatles. Είναι ένα εμπορικό μυθιστόρημα βασισμένο -εν μέρει- σε πραγματικά γεγονότα.
Ronen Givony – Not for you: Οι Pearl Jam σε χρόνο ενεστώτα
μετάφραση: Πάνος Τομαράς
εκδόσεις: Οξύ
Οι Pearl Jam είναι ένα σπουδαίο γκρουπ απ’ αυτά που έπαιξαν θετικό ρόλο στην μυθολογία του rock ‘n roll και η διαδρομή τους -με πολλά σκαμπανεβάσματα είναι η αλήθεια- έχει πραγματικό ενδιαφέρον. Ο Ronen Givony κατορθώνει να την αφηγηθεί με ωραίο τρόπο, με ψυχραιμία, με μπόλικες πληροφορίες, με ικανότητα στο γράψιμο. Παρ’ ότι προέρχεται από άλλους μουσικούς χώρους και -απ’ ότι λέει- στο σπίτι του είναι πιο πιθανό να τον πετύχεις να ακούει κλασσική μουσική και όχι grange, εν τούτοις κάπως έφαγε ένα κόλλημα με τους Pearl Jam. Τους παρακολουθεί από κοντά, τους έχει δει δεκάδες φορές live, έζησε με τα τραγούδια τους και αποφάσισε να κάνει ένα, ας πούμε, ημερολογιακό βιβλίο με την διαδρομή τους και τις φάσεις που έχουν περάσει.
Για να το διαβάσεις ευχάριστα θα πρέπει να ξέρεις τη φάση, το Seattle, το grange, τα συγκροτήματα που προηγήθηκαν και ακολούθησαν, για να μην έχεις πολλές «άγνωστες λέξεις». Φαντάζομαι όμως πως όποιος ξεκινήσει ένα βιβλίο για τους Pearl Jam αυτά μάλλον τα γνωρίζει καλά.
Ο τρόπος που κυλάει η ιστορία, ο τρόπος γραφής του Givony, η ίδια η φάση που είναι η τελευταία σπουδαία αναλαμπή του ροκ, ο τρόπος που στάθηκαν οι Pearl Jam και ο Eddie Vedder μέσα σε αυτή, κάνουν αυτό το βιβλίο ένα πολύ ευχάριστο ανάγνωσμα που δεν χάσκει από πουθενά.
