Το μεθεόρτιο lockdown είναι εδώ με πολύ μικρές ενδείξεις χαλάρωσης (τις οποίες δεν ξέρουμε αν θα έπρεπε να πιστέψουμε), πάντως με τα μπαρ κλειστά επ’ αόριστον και τις διεξόδους ψυχαγωγίας περιορισμένες, ο καλύτερος σύμμαχος στην πλήξη του χειμώνα παραμένει σταθερά ένα καλό βιβλίο. Οι δρόμοι προς τα αγαπημένα μας βιβλιοπωλεία είναι πια και πάλι ανοιχτοί και αυτές είναι 8 προτάσεις για τις πρώτες βιβλιοφιλικές βόλτες της νέας χρονιάς.
David Park, Ταξιδεύοντας σε Ξένη Γη (εκδόσεις Gutenberg, μτφρ. Νίκος Μαντής)
«Μπαίνω στην παγωμένη γη…όλα είναι κρυμμένα ακόμα και τα μυστικά που αγκαλιάζω κρυφά». Η ιστορία και το μοναχικό ταξίδι ενός φωτογράφου που οδηγεί με τις ώρες για να φέρει πίσω στο σπίτι τον άρρωστο γιο του που σπουδάζει σε μια απομακρυσμένη πόλη, προσπαθώντας να επουλώσει τις πληγές της οικογένειάς του και τις δικές του, δε θα μπορούσε ποτέ να έχει γραφτεί με πιο ενδιαφέροντα τρόπο. Τα αιώνια βορειοϊρλανδικά τοπία του David Park ξεδιπλώνονται αριστοτεχνικά μέσα από τον φακό του ήρωά του στο ενδέκατο βιβλίο του συγγραφέα, μια μοναδική αλληγορία του χιονιού που αποτελεί ιδανικό χειμερινό ανάγνωσμα.
Tana French, Σκοτεινός Κήπος (εκδόσεις Μεταίχμιο, μτφρ. Δέσποινα Δρακάκη)
Η Tana French είναι από τις περιπτώσεις αστυνομικών συγγραφέων που αξίζει με το παραπάνω το hype γύρω από το όνομά της γιατί δεν κάνει την παραμικρή λογοτεχνική έκπτωση προς χάριν του εύκολου θρίλερ και της πιασάρικης ανατροπής. Ο Σκοτεινός Κήπος είναι ένα ξεχωριστό μεγάλο κεφάλαιο στη συγγραφική της πορεία, μακριά από τα κλασικά ιρλανδικά αστυνομικά, μέσα από τα οποία έγινε γνωστή. Ένα ογκώδες μα άριστα γραμμένο διανοητικό θρίλερ που κυλάει σαν νερό, μέχρι την λύτρωση του φαινομενικά απλού, καθημερινού νεαρού που πρωταγωνιστεί στην ιστορία της. Το κλισέ «δεν θα το αφήσετε απ’ τα χέρια σας» ισχύει εδώ πέρα για πέρα, και μάλιστα, χωρίς να στάξει σταγόνα αίμα.
Frank Buis, Καμιάς Γυναίκας Γέννημα (εκδόσεις Καστανιώτη, μτφρ. Γιώργος Καράμπελας)
Για τους λάτρεις του γνήσιου λογοτεχνικού συναισθήματος, το Καμιάς Γυναίκας Γέννημα του σημαντικού γάλλου συγγραφέα Frank Buis είναι η τέλεια πρόταση. Ένα από πιο συγκινητικά βιβλία της περασμένης χρονιάς, που πραγματεύεται με καθηλωτικό και καθόλου εκβιαστικό τρόπο μια ιστορία ανθρώπινης αθλιότητας για μια φτωχή νεαρή κοπέλα από αγροτική καταγωγή, την οποία ο πατέρας της πουλάει σε έναν πλούσιο γαιοκτήμονα για να ζήσει την υπόλοιπη οικογένειά του, σε ένα ατμοσφαιρικό περιτύλιγμα που θυμίζει τη μαγεία παιδικού παραμυθιού. Συναρπαστικό και βαθιά ποιοτικό, με γενναίες μερίδες τροφής για σκέψη, το Καμιάς Γυναίκας Γέννημα αξίζει εξ ολοκλήρου τον κόπο, τον χρόνο και τον προβληματισμό του αναγνώστη που θα βρεθεί στον δρόμου του.
James Baldwin, Αν η Beale Street Μπορούσε να Μιλήσει (εκδόσεις ΠΟΛΙΣ, μτφρ. Άλκηστις Τριμπέρη)
Ένα από τα κορυφαία ίσως βιβλία του James Baldwin η ελληνική έκδοση του οποίου αναμενόταν πώς και πώς περί τα τέλη της περασμένης χρονιάς, που μιλάει κατευθείαν στην καρδιά και το μυαλό -όπως άλλωστε όλα τα γραπτά του Baldwin- αποκαλύπτοντας όλες τις λεπτές αποχρώσεις της κοιτίδας του σπουδαίου πολιτισμού των μαύρων του αμερικανικού Νότου. Με όχημα την ιστορία αγάπης δύο νεαρών μαύρων που διαλύεται εξαιτίας μιας ψευδούς ποινικής κατηγορίας και με φόντο το λαμπερό, σκονισμένο και βαθύ Μέμφις, το Αν η Beale Street μπορούσε να μιλήσει συμπυκνώνει την πεμπτουσία του σύμπαντος του Baldwin, λέγοντας όσα ήθελε να πει για τη δικιά του Αμερική. Διαβάζεται μονορούφι, οδηγεί νομοτελειακά στην κινηματογραφική μεταφορά του από τον Barry Jenkins το 2018 και ξαναδιαβάζεται μετά, γιατί καμιά εικόνα δεν μπορεί να νικήσει την πένα του Baldwin.
Barack Obama, Γη της Επαγγελίας (εκδόσεις ΑΘΕΝΣ BOOKSTORE, μτφρ. Μάνος Τζιρίτας, Χρύσα Φραγικαδάκη)
Ο πρώτος τόμος των προεδρικών απομνημονευμάτων του Barack Obama ήταν κάτι παραπάνω από το πιο πολυαναμενόμενο εκδοτικό γεγονός του 2020 παγκοσμίως. Είναι μια βαθιά και ουσιαστική ιστορία ενηλικίωσης, προσπάθειας και επιτυχίας στην αρένα του στοιχήματος της μετάβασης ενός νεαρού μαύρου άνδρα από μια σχετικά μη προνομιούχα ζωή στο ύπατο αξίωμα του πλανητάρχη, είναι όλα εκείνα στα οποία οφείλεται η ιστορική στιγμή των αμερικανικών εκλογών του 2009. Με το χάρισμα του εμβληματικού πρώην αμερικανού Προέδρου να ξεχειλίζει και στο συγγραφικό πεδίο, η Γη της Επαγγελίας είναι ένα σημαντικό ανάγνωσμα που υπενθυμίζει τη δημοκρατική αξία, σε μια εποχή που η Αμερική αλλά και όλος ίσως ο κόσμος ταλανίζεται, προσπαθώντας να την ξαναθυμηθεί και να την επαναπροσδιορίσει.
Tim Marshall, Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας (εκδόσεις Διόπτρα, μτφρ. Σπύρος Κατσούλας)
Σε μια εποχή που τα ταξίδια μας έχουν λείψει όσο τίποτα, το Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας του Τim Marshall είναι ένας ευχάριστος και εποικοδομητικός γύρος του κόσμου σε μερικές δεκάδες σελίδες, που μας ταξιδεύει σε όλον τον πλανήτη, αναλύοντας με ευφάνταστο και δημιουργικό τρόπο τις γεωπολιτικές εξηγήσεις της υπόστασης του κόσμου, όπως τον ξέρουμε σήμερα. Κυκλοφορεί και σε παιδική έκδοση, που ίσως και να είναι ακόμα καλύτερη από την έκδοση των ενηλίκων και να αξίζει τον κόπο να ξαναγίνουμε παιδιά.
Patrik Svensson, Το βιβλίο των Χελιών (εκδόσεις Μεταίχμιο, μτφρ. Αγγελική Νάτση)
Ένα από τα πιο περίεργα πλην αξιόλογα βιβλία που μπορεί να βρει κανείς αυτή τη στιγμή εκεί έξω. Το βιβλίο των Χελιών του Patrick Svensson είναι ένα μοναδικό πάντρεμα επιστήμης, βιολογίας και λογοτεχνίας αναμνήσεων που δε μοιάζει με οτιδήποτε έχετε διαβάσει έως τώρα. Μέσα από τις παιδικές αναμνήσεις ενός γιου που ψάρευε χέλια με τον πατέρα του επιχειρείται το ξεκλείδωμα του μυστηρίου αυτού του έμβιου οργανισμού που δεν ξέρουμε ακόμη και σήμερα πώς ακριβώς αναπαράγεται και πώς διασχίζει έναν ωκεανό μπρος πίσω σε όλη του τη ζωή για να επιστρέψει και να πεθάνει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε. Το βιβλίο των Χελιών είναι το ανάγνωσμα που δεν ήξερες ότι χρειάζεσαι -ίσως και να μην το χρειάζεσαι στ’ αλήθεια- αλλά αν πέσει στα χέρια σου, είναι απλώς ακαταμάχητο
Το Κουλούρι, Ήταν να μη γίνει η αρχή: Η Δεκαετία 2011-2020 (εκδόσεις Αίολος)
Και τώρα που μπήκε το ’21 με το καλό και ησυχάσαμε, οι μέρες προσφέρονται για μια καλή και διασκεδαστική ανασκόπηση αυτής της παράξενης, πλούσιας και ανήσυχης (ελληνικής) δεκαετίας, όπως τουλάχιστον την βίωσε και την παρουσίασε στην Ελλάδα η πρωτότυπη ηλεκτρονική εφημερίδα Το Κουλούρι. Από τα μνημόνια και τους Αγανακτισμένους, το δημοψήφισμα και τα capital controls, στη διακυνέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, το Μακεδονικό και την πανδημία του κορωνοϊού, το Ήταν να μη γίνει η αρχή: Η Δεκαετία 2011-2020 είναι αβίαστα διασκεδαστικό, ένα σατιρικό χρονολόγιο που αποτέλεσε ένα από τα πιο δημοφιλή χριστουγεννιάτικα δώρα των περασμένων εορτών. Κάτι μας λέει ότι θα συνεχίσει να χαρίζεται και την νέα χρονιά, γιατί προσφέρει αφειδώς κάτι που χρειαζόμαστε αυτόν τον καιρό: γέλιο και χαμόγελο, ακόμα και σε γεγονότα που δεν το πολυσηκώνουν.