Ένα ακόμα αριστούργημα της Μεγάλης Όπερας ήρθε στη σκηνή της Λυρικής, σε αναβίωση σκηνοθεσίας του θρυλικού Nicholas Hytner. Ντον Κάρλο του Τζουζέππε Βέρντι, λοιπόν: η ιστορία του διαδόχου της Ισπανίας και ο παθιασμένος έρωτάς του για την αγαπημένη του Ελιζαμπέτα των Βαλουά –η οποία κατέληξε μητριά του– σε ένα παιχνίδι πολιτικής και βιαιότητας.
Παρότι σε πρώτη ανάγνωση το πεντάπρακτο λιμπρέτο των Joseph Méry & Camille du Locle έχει ζουμί, ο Ντον Κάρλο είναι όπερα που σε δυσκολεύει να έρθεις σε επαφή με τους πρωταγωνιστές της, κρατώντας σε πάντα σε απόσταση. Αυτήν ακριβώς την απόσταση εκμεταλλεύεται και ο Hytner, ξεχειλώνοντας τις διαχωριστικές γραμμές και αφήνοντας τον ενδιάμεσο χώρο να αναβλύσει σχόλια και αιχμές περί της βιαιότητας των ανθρωπίνων σχέσεων και των εξωτερικών αποφάσεων, οι οποίες φέρνουν τους ήρωες να σπαράσσουν.
Γεμάτος με μαγευτικές άριες, ο Ντον Κάρλο προσφέρεται για να ξεδιπλώσει τα ταλέντα πληθώρας ρόλων, καθώς δίνει χώρο στις 4μιση ώρες της διάρκειάς του για να αναπτυχθούν σολιστικές performances, ενώ η γραφή της ορχήστρας αποτελεί παράδειγμα οπερατικής δραματουργίας. Παρά λοιπόν τα διάφορα ρυθμικά θέματα που προέκυψαν στην (έτσι κι αλλιώς συγκριτικά αδύναμη) πρώτη πράξη, ο Φιλίπ Ωγκέν διηύθυνε το σύνολο των μουσικών της Εθνικής Λυρικής Σκηνής «σφιχτά» και δεμένα. Tα πανέμορφα επίσης σκηνικά του Μπομπ Κρώλεϋ δούλεψαν σε απόλυτη συνεργία με τους φωτισμούς του Μαρκ Χέντερσον, ώστε να αποδώσουν άλλοτε κλειστοφοβία κι άλλοτε ευλαβικότητα· πάντα λειτουργικά και καλαίσθητα.
Ήταν μία από τις πιο καλοτραγουδισμένες παραγωγές, με τη συντριπτική πλειονότητα των μονωδών να αποδίδουν εξαιρετικά τους ρόλους τους. Ο Ντον Κάρλο του Αργεντινού Μαρσέλο Πουέντε περπάτησε με καλοζυγισμένο βηματισμό μεταξύ της δύναμης και του κατάφωρου πάθους, ενώ η Ελισάβετ της Μπάρμπαρα Φρίττολι μας έπεισε για την αβεβαιότητα και την υπαρξιακή απελπισία της ηρωίδας –η Ιταλίδα ερμηνεύτρια έχει τραγουδήσει άλλωστε τον ίδιο ακριβώς ρόλο και στο ανέβασμα της Met.
Ήταν ωστόσο η Εκατερίνα Γκουμπάνοβα στον ρόλο της Πριγκίπισσας του Έμπολι που πραγματικά έλαμψε στη σκηνή, με το παιχνιδιάρικο κι αριστοτεχνικό "Τραγούδι Του Βέλου" της να δίνει την πρώτη (μα όχι τελευταία) εξαιρετική νότα της παράστασης. Επιπλέον, o πατέρας του ινφάντη Κάρολου, Φίλιππος, τραγουδήθηκε με τρομερά επιβλητικό τρόπο από τον Αλεξάντερ Βινογκράντοφ. Μνεία αξίζουν όμως και οι εξαιρετικοί Τάσης Χριστογιαννόπουλος και Ράφαλ Σίβεκ για τον εξαιρετικά φραζαρισμένο Ροντρίγκο και τον στιβαρό Ιεροεξεταστή (αντίστοιχα).
Το εξωστρεφές πρόσωπο της Λυρικής μας Σκηνής φοράει λοιπόν δάφνινο στεφάνι σε αυτήν τη συμπαραγωγή μεταξύ Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου, Μετροπόλιταν και Εθνικής Όπερας της Νορβηγίας. Κατάφερε να μας δώσει ένα αξιοζήλευτο διεθνές ανέβασμα, με σεβασμό στους κώδικες της όπερας, νόημα ύπαρξης, αλλά και με ευφυέστατη κριτική απέναντι στον συσχετισμό εκκλησίας και εξουσίας.
{youtube}mSGuNDIM7ho{/youtube}
- Πληροφορίες
- Δημήτρης Μεντές
- Κατηγορία: ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ - ΔΙΕΘΝΗ
Τζουζέππε Βέρντι - Ντον Κάρλο
Δάφνινο στεφάνι αξίζει σε αυτό το ζηλευτό, διεθνών προδιαγραφών ανέβασμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, που αποτυπώνει τους μεγάλους κώδικες της όπερας, αλλά και μια ευφυέστατη κριτική απέναντι στον συσχετισμό εκκλησίας και εξουσίας...
- Χώρος: Εθνική Λυρική Σκηνή (αίθουσα Σταύρος Νιάρχος), Αθήνα
- Ημερομηνία διεξαγωγής: 8/12/2019
- Φωτογράφος: Βαλέρια Ισάεβα (1,2), Χάρης Ακριβιάδης (6), Ανδρέας Σιμόπουλος (3,4,5)