Η εβδομάδα που πέρασε, είδε τη Θεσσαλονίκη να γίνεται στόχος για μουσικούς «επιδρομείς» από το Σαν Φρανσίσκο. Ξεκίνησε δηλαδή με μια μέτρια κατ' εμέ Δευτέρα (Space Lady), συνέχισε με μια καταπληκτική Τετάρτη (Moon Duo) και οδηγήθηκε στο αποκορύφωμά της την Παρασκευή, με τους Kronos Quartet.
Η πρώτη μου επαφή μαζί τους ήταν, θυμάμαι, όταν διάβασα μια παρουσίαση στο Different Trains του Steve Reich. Άκουσα κατόπιν τον δίσκο και, από εκεί και πέρα, λίγο τα soundtracks των ταινιών του Darren Arronovsky, λίγο και το προσωπικό ψάξιμο μια αγάπη γεννήθηκε.
Η Μονή Λαζαριστών αποδείχτηκε σχεδόν ιδανική για τη φιλοξενία της συγκεκριμένης συναυλίας (το σχεδόν πάει σε ορισμένα ευτράπελα, τα οποία θα αναπτύξω παρακάτω): ανοιχτός χώρος, σωστή θερμοκρασία για να μη ζεσταινόμαστε ή κρυώνουμε και όμορφη γενικά ατμόσφαιρα. Απορώ μάλιστα πως με ένα σχετικά χαμηλό εισιτήριο –12 προπώληση, 15 ταμείο– δεν βρέθηκε περισσότερος κόσμος εκεί, μιας και διάσπαρτα διέκρινες πως υπήρχαν και άδεια καθίσματα.
Το πρόγραμμα έλεγε έναρξη στις 9, όμως το κουαρτέτο εμφανίστηκε στις 9.30. Εμείς φυσικά, συνηθισμένοι από τις καθυστερήσεις των ροκ συναυλιών, δεν δώσαμε καν σημασία, αλλά κάποιοι λιγότερο υπομονετικοί άρχισαν να διαμαρτύρονται –και μάλιστα πολύ έντονα. Ευτυχώς η ανησυχία καταλάγιασε σχετικά γρήγορα και δεν υπήρξαν περαιτέρω παρατράγουδα.
9.30 ακριβώς, λοιπόν, ανέβηκαν επί σκηνής ο David Harrington και η παρέα του, με στόχο να μας μαγέψουν με τα δοξάρια τους! Κι όντως αυτό έκαναν: με το που βγήκαν, σαν να σταματήσαμε να αναπνέουμε. Οι άνθρωποι είναι άλλωστε πραγματικοί βιρτουόζοι, δεν χρειαζόταν επομένως να κάνουν τίποτα παραπάνω από το ν' αρχίσουν να παίζουν.
Το πρόγραμμα ήταν αρκετά αντιπροσωπευτικό της δουλειάς τους και ουσιαστικά επιβέβαιωσε τη φήμη που κυκλοφορεί για εκείνους, ότι δηλαδή, αν υπάρχει ένα σχήμα το οποίο μπορεί να παίξει κυριολεκτικά τα πάντα, είναι οι Kronos Quartet. Από το "Σμυρνέικο Μινόρε" μέχρι το “Flugufrelsarinn” των Sigur Rós και το “Bloodstone” του Amon Tobin, τα κομμάτια ακούγονταν λες και παίζονταν από μόνα τους. Τα δοξάρια δηλαδή λειτουργούσαν σαν προέκταση των χεριών των τεσσάρων μουσικών. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που έχω κι εγώ τόσο ψηλά το συγκεκριμένο σχήμα.
Πέρα από το κανονικό πράγραμμα, που για μένα ήταν υπεραρκετό (αναλυτική λίστα στο τέλος), έπαιξαν στο encore και δύο συνθέσεις εκτός προγράμματος, μία εκ των οποίων ήταν βέβαια το “Death Is The Road To Awe” του Clint Mansell, από το soundtrack για το The Fountain του Aronovsky. Το δεύτερο κομμάτι ήταν ενός συνθέτη-τραγουδιστή γάμων, δυστυχώς δεν συγκράτησα το όνομά του. Κορυφαίες στιγμές της βραδιάς, πέρα από το κομμάτι του Mansell, στάθηκαν το “Flugufrelsarinn” και το “...Hold Me, Neighbor, In This Storm...” της Aleksandra Vrebalov, με το οποίο κι έκλεισε το βασικό σετ. Ολόκληρη πάντως η συναυλία ήταν το κάτι άλλο. Ο μόνος τρόπος για να ηχούσε ακόμα καλύτερα, θα ήταν αν στο ρεπερτόριο της βραδιάς είχε προστεθεί και κάτι από Steve Reich.
Οι ίδιοι οι Kronos, λιτοί στη συμπεριφορά τους, μας χαιρετούσαν μόνο με υποκλίσεις· πέραν αυτών, ο David Harrington απλώς προλόγιζε κάθε κομμάτι πριν την έναρξή του. Όταν είσαι άλλωστε μουσικός τέτοιου βεληνεκούς, δεν χρειάζεται κάτι περισσότερο. Ας περάσουμε όμως και στις «γκρίνιες» της βραδιάς...
Αρχικά, ο κόσμος –ή, πιο σωστά, μερίδα αυτού: ορισμένοι απλά δεν σέβονται τίποτα. Μιλούσαν στο τηλέφωνο, χαζολογούσαν, δεν χαμήλωναν την ένταση των κινητών τους. Κι όλα αυτά από σχετικά μπροστινές σειρές, όπου υποτίθεται πηγαίνουν οι μεγαλύτεροι θαυμαστές ενός καλλιτέχνη... Ώρες-ώρες πιστεύω ότι δεν μας αξίζουν τέτοιοι μουσικοί.
Αλλά η μέγιστη ενόχληση προκλήθηκε από εξωτερικό παράγοντα. Προφανώς, οι διοργανωτές του φεστιβάλ της ΚΝΕ έχουν την εντύπωση ότι βρίσκονται μόνοι τους στην πόλη, μιας και, ενώ το τελευταίο λάμβανε χώρα σε σεβαστή απόσταση από τη Μονή Λαζαριστών (στο στρατόπεδο Παύλου Μελά), έπρεπε να είναι όλα τόσο δυνατά, ώστε να ακούμε –ολοκάθαρα, μάλιστα– τη φωνή του Μίλτου Πασχαλίδη στα χαμηλά περάσματα των Kronos! Κάτι που κατέστρεψε δυστυχώς εντελώς την εμπειρία του “Flow” της Laurie Anderson, από το οποίο και δεν ακούσαμε σχεδόν τίποτα, μιας και έχει πολλά σημεία χαμηλής έντασης τα οποία αναγκαστικά υπερκαλύφθηκαν. Έλεος πια με το έντεχνό σας...
Ένα τρίτο θέμα ήταν ηχητικό, το πώς κατάφεραν δηλαδή σε ανοιχτό χώρο να κάνουν το μπάσο να μπουμάρει. Πιθανότατα να είναι και παγκόσμια πρώτη από τους ηχολήπτες μας αυτό, τι να πω...
Ευτυχώς που τα όποια ευτράπελα τα πέρασα στα ψιλά εκείνη τη στιγμή και προσπάθησα να μη δώσω αρκετή σημασία κι έτσι δεν χάλασε η μαγεία της βραδιάς. Εκ των υστέρων, όμως, οφείλω να τα επισημάνω.
Εκτός κι αν έχουμε κάποια έκπληξη στα μέρη μας ως τον Δεκέμβρη, η προχθεσινή συναυλία των Kronos Quartet θα μείνει μάλλον ως η κορυφαία της χρονιάς που διανύουμε, για μένα προσωπικά. Ελπίζω να τους ξαναδούμε, αν και δεν ξέρω κατά πόσο κάτι τέτοιο θα είναι εφικτό...
Η setlist του κυρίως προγράμματος:
(* written for Kronos
+ arranged for Kronos)
Bryce Dessner / Aheym (Homeward) *
Geeshie Wiley (arr. Jacob Garchik) / Last Kind Words +
Traditional (arr. Jacob Garchik) / Smyrneiko Minore +
Ramallah Underground (arr. Jacob Garchik) / Tashweesh *
Vladimir Martynov / The Beatitudes +
Terry Riley / Sunrise of the Planetary Dream Collector *
Sigur Rós (arr. Stephen Prutsman) / Flugufrelsarinn (The Fly Freer) +
Amon Tobin (arr. Stephen Prutsman and Michael Winger) / Bloodstone +
Laurie Anderson (arr. Jacob Garchik) / Flow +
Aleksandra Vrebalov / …hold me, neighbor, in this storm… *
{youtube}srCkQQDYnFY{/youtube}