Δεν ήταν η πρώτη (ούτε η δεύτερη, ούτε η τρίτη, ούτε και η τέταρτη κλπ) φορά που ετοιμάζομαι να δω την μπάντα που με μεγάλωσε. Το κείμενο αυτό γράφεται 3 μέρες μετά, με τη φωνή μου να είναι ακόμα κλειστή. Είχα πάρει μια συνειδητή απόφαση όμως, πως όσες φορές έχω την ευκαιρία να τους δω, θα πηγαίνω γονυπετής. Οι Rotting Christ έχουν ταχταρίσει στα πόδια τους πάνω από 2 πλέον γενιές ελλήνων-και-μη μεταλλάδων. Το μακρινό 1987 που δημιουργήθηκαν, η Ελλάδα είχε ακόμα Ανδρέα και ο Γκάλης σήκωνε με την Εθνική το Ευρωπαϊκό. 37 χρόνια μετά, ούτε οι ίδιοι δεν μοιάζουν καθόλου με αυτό που ήταν τότε. Ξεκίνησαν ως μια αμιγώς grindcore μπάντα, με πρωτόγονα μέσα, συνέχισαν ορίζοντας το Ελληνικό black metal (Greek Helenic Gamostavrik Black Metal που λέει και ένας θρύλος του Youtube), αργότερα έκαναν περάσματα από πιο gothic μονοπάτια, και πλέον παίζουν κάτι τόσο δικό τους που δεν μπορεί καν να οριστεί. Μπορεί να μην με βρίσκουν παντελώς μαζί τους στις τελευταίες τους δουλειές, δεν μπορώ όμως παρά να παραδεχτώ το μεγαλείο τους.
Στα της συναυλίας τώρα
Typhus
Οφείλω να δηλώσω ένοχος και να πω πως όταν έφτασα στη Μονή Λαζαριστών γύρω στις 7, οι Αθηναίοι Typhus ήταν ήδη στη σκηνή. Οφείλω να ομολογήσω επίσης, πως έχω να ακούσω ενεργά thrash από τα 18 μου. Αυτό που αντίκρισα όμως στη σκηνή ήταν μία πολύ δεμένη μπάντα, που απαρτίζεται από άρτιους μουσικούς με πολλή ενέργεια. Ίσως η ώρα να μην είναι η πιο κατάλληλη καθώς η ζέστη είναι ακόμα τραγική και κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει αυτούς που ήρθαν μετά τις 20:00. Στα της μουσικής τώρα. Οι λίγοι και καλοί δεχτήκαμε με ανοιχτές αγκάλες μια τεχνική thrash επίθεση με το γκάζι στο τέρμα, riffs πάνω σε riffs και φωνητικά που θυμίζουν Vio-lence και τις πρώτες δουλειές των δικών μας Exarsis. Live δείχνουν να κουρδίζουν λίγο πιο χαμηλά και να chugάρουν αρκετά, πράγμα που ικανοποίησε πλήρως τον deathmetalά μέσα μου. Αν και δεν είμαι μεγάλος φαν του είδους που πρεσβεύουν, it has its time and place και σίγουρα κρατούν τη σημαία ψηλά. Ήταν καλή ηχητική επιλογή για να ζεστάνει το κοινό. Δεν ξέρω βέβαια κατά πόσο χρειάζεται ζέσταμα όταν έξω έχει 35 βαθμούς στο ανοιχτό λιοπύρι.
Euphrosyne
Είμαστε κάπου στις 19.30 και ο Θεός Ήλιος καλά κρατεί πάνω από τη Σταυρούπολη. Χωρίς συστάσεις και προλόγους βγαίνουν στη σκηνή οι Euphrosyne από Αθήνα. Παίζουν ένα πολύ ιδιαίτερο και ατμοσφαιρικό post-black με doom επιρροές. Ήθελα πολύ να τους δω ζωντανά, καθώς το Keres που κυκλοφόρησαν το 2022 μου είχε κάνει πολύ θετική εντύπωση. Το έφεραν όμως έτσι οι συνθήκες και δεν έτυχε ποτέ να διασταυρωθούν οι δρόμοι μας. Αυτό τελειώνει σήμερα. Πέρα από κάποιες τεχνικές δυσκολίες με τον ήχο στην αρχή, οι οποίες όμως διορθώθηκαν ακαριαία, δεχθήκαμε μια άψογα εκτελεσμένη performance. Η μουσική τους μπορεί να δημιουργήσει μια φοβερά μυσταγωγική εμπειρία και σκοτεινή ατμόσφαιρα. Δυστυχώς, ούτε η ώρα, ούτε ο ήλιος και η ζέστη δεν επέτρεψε το μέγιστο της απόλαυσης, και πιστεύω πως αν δεν ήταν πυρόπληκτο το κοινό θα υπήρχε πολύ μεγαλύτερη ανταπόκριση. Στο μουσικό τους κομμάτι ήταν άψογοι, με τον drummer να παραδίδει Highlights σίγουρα τα Sister Of Violence και When My Fear Conquered All με το φοβερό ρεφραίν του. Overall, παρα πολυ καλή εμφάνιση, που μου άφησε πολύ μεγάλη όρεξη να τους δω ξανά σε έναν κλειστό χώρο με κεριά και ατμόσφαιρα. Όταν θα τους δούμε με Ultha το φθινόπωρο θα είναι πολύ πιο ευνοϊκές οι συνθήκες, και σίγουρα πιο ψημένο το κοινό. Σε περίπτωση που χρειαζόταν κανείς και άλλη αφορμή για να βρίσκεται στις 17 Οκτωβρίου στο ΑΝ.
Khirki
Είμαστε κάπου στις 20.00 και οι Αθηναίοι Khirki επανασυστήνονται στους Σαλονικείς οπαδούς. Μόλις ενάμιση μήνα από τη τελευταία εμφάνιση τους στα χώματα της συμπρωτεύουσας και με ένα τσουβάλι momentum στη πλάτη τους μετά από έναν καταπληκτικό δίσκο που ακούει στο όνομα Κυκαιώνας. Ανοίγουν με το Featherless μέσα από τον προαναφερθέν δίσκο, με ένα από τα πιο headbang-able riffs και ήδη φαίνεται πως από κάτω ο κόσμος αρχίζει να συσπειρώνεται. Το κοινό έχει ζεσταθεί, όχι μόνο από τη θερμοκρασία, η οποία ευτυχώς σαν να πέφτει σιγά σιγά, και είναι μαζί τους σε όλη τη διάρκεια. Οι Khirki μας δίνουν μερακλίδικο rock n roll με στοιχεία από folk βαλκανική μουσική, πινελιές από progressive και μπόλικο τσίπουρο. Από τις πιο fun μπάντες εκεί έξω, και δεν θα μπορούσα να τους προτείνω αρκετά. Συνεχίζουμε με το υπερσυναυλιακό και αντιολιγαρχικό Your Majesty. Φοβερό ρεφραίν και σημείωση πως όταν έχεις lead ίδιο με το ρεφραίν μόνο ωραία πράγματα συμβαίνουν. Το The Watchers of Enoch που ακολουθεί είναι ένα μέγιστο Mastodon-ικό banger που με κράτησε σε τσάμικο καθ όλη τη διάρκεια. Οι Συμπληγάδες, είναι ίσως το αγαπημένο μου τραγούδι από τον νέο δίσκο και κρίνοντας από τους ανθρώπους που έβλεπα γύρω μου, σίγουρα δεν ήμουν ο μόνος. Συνεχίζουμε με τη Μήδεια, σύμφωνα με τους ίδιους η χειρότερη μάνα που έχει υπάρξει, και συμπληρώνω πως είναι ομόηχη και με το χειρότερο μαλάκιο. Είναι λίγο αντισυναυλιακό όμως, οπότε προχωράμε. Κλείνουν με το πιθανότατα καλύτερο τραγούδι μέσα από το Κτηνωδία του 2021. Stara Planina, με το πιο παραδοσιακό Epic Metal ρεφραίν που ούτε οι Manowar δεν θα μπορούσαν να γράψουν. Οι Khirki είναι μια από τις πιο γρήγορα ανερχόμενες μπάντες στην εγχώριας σκηνής, για όλους τους σωστούς λόγους. Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε το ότι είδα πολλά μπλουζάκια με το λογότυπο τους στο κοινό, πράγμα που προϊδεάζει πως ήρθαν για να μείνουν. Όλα δείχνουν πως οι Khirki είναι το μέλλον της ελληνικής σκηνής, και μακάρι αυτό το μέλλον να αποδειχθεί λαμπρό.
Rotting Christ
Η ώρα είναι λίγο μετά τις 21:00 και ο Ήλιος αισίως έχει πέσει. Τι να πρωτοπεί κάνεις για αυτή τη μπάντα; Οι Rotting Christ είναι οι άνθρωποι που έχουν χτίσει τη σκηνή της χώρας. Η αυλαία ανοίγει με το intro του 666 από tape ατμοσφαιρικά. Τον τελευταίο καιρό επιλέγουν αυτό το τραγούδι σαν opener τους, και μπορώ να καταλάβω πλήρως γιατί. Προετοιμάζει το κοινό ατμοσφαιρικά χωρίς να το πάρει από τα μούτρα, και όταν ο Σάκης βγαίνει στη σκηνή για να ουρλιάξει το δεύτερο μισό του τραγουδιού, το κοινό είναι ήδη μαζί του. Συνεχίζει με P’unchaw Kachun - Tuta Katchun, πάλι μέσα από τον Κατά τον Δαίμονα Εαυτού του 2013. Τα πρώτα pits είναι γεγονός, ήδη έχω αρχίσει να έχω κάποια flashbacks νοσταλγίας και μια παράξενη παρόρμηση να εισέλθω, για να νιώσω ξανά 16. Ακολουθεί το Fire God And Fear μέσα από το Heretics του 2022, και το απόλυτα συναυλιακό Κατά τον Δαίμονα Εαυτού. Το τελευταίο, όπως πάντα έχει κάνει το κοινό να πάρει φωτιά και τον γράφων να υποκύψει στα ζωώδη ένστικτά του και όλα τα εφηβικά του urges και να μπει στο μεγάλο circle pit στο κέντρο. Οι Rotting Christ ήταν η πρώτη metal μπάντα που είδα ως 15χρονο παιδί της επαρχίας, και 12 χρόνια μετά, και με κάποια φυσιολογική φθορά από την ενήλικη μετάκαπιταλιστική πραγματικότητα, προσπαθώ να επιλέγω τις μάχες μου. Εδώ όμως είχε πόλεμο. Ιερό Πόλεμο. Ιαχή Δαίμονος.
Ομολογουμένως τα Άπαγε Σατανά και Dies Irae με έριξαν κάπως, αλλά χαίρομαι που ξεμπερδέψαμε γρήγορα και περνάμε στο ζουμί. Αν και μεγάλος υπέρμαχος της ανακύκλωσης και της οικολογικής συνείδησης, τα δύο προηγούμενα άλμπουμ των Rotting Christ με βρήκαν με πολύ χλιαρά συναισθήματα. Δεν θα κρίνω τους οπαδούς, και είμαι σίγουρος πως πολύς κόσμος ήρθε κοντά στην μπάντα λόγω αυτών, όμως είμαι πρωτοδισκάκιας, τι να κάνω; Η διάδα Δαιμόνων Βρώσις και AEALO μας πιάνει από το σβέρκο και το σπάει αδυσώπητα. Ο Σάκης μας ευχαριστεί και ανακοινώνει πως για πρώτη φορά θα ακουστεί στη χώρα μας ένα από τα καινούρια τραγούδια. Το συμπαθέστατο και πολύ ανθεμικό Like Father Like Son φαίνεται να έχει πολύ καλή ανταπόκριση και από το υπόλοιπο κοινό, με αρκετό κόσμο να γνωρίζει ήδη τους στίχους. Ομολογώ πως δεν περίμενα με τίποτα πως θα άκουγα 3 συναπτά τραγούδια από το Triarchy of the Lost Lovers. Παραπονιέμαι; Σε καμία περίπτωση. Ένας από τους αγαπημένους μου δίσκους και ένα διαμάντι της ελληνικής σκηνής και του μελωδικού black metal στο σύνολο του. Με το κλείσιμο του Archon, κλείνουν μαζί και οι φωνές μας. Η επέλαση της παλαιάς σχολής δεν τελειώνει εδώ όμως. Από τα ηχεία τα αυτιά μας χαιδεύονται από τους ήχους του Gloria De Domini Inferno, το οποίο είναι κάτι παραπάνω από ένα ιντερλούδιο μέσα σε ένα EP. Το Passage to Arcturo ήταν μία από τις πρώτες οργανωμένες black metal δουλειές των Christ και το Forest of N'Gai που ακολουθεί επιτρέψτε μου να το θεωρώ το σημαντικότερο Black Metal τραγούδι της χώρας μας. Τι απόδοση, και τι ανταπόκριση από το μαινόμενο κοινό. Ακολουθεί άλλο ένα ραντεβού με τα early 90s και ο Σάκης ουρλιάζει "ΣΕΡΕΜΟΘ, ΛΕΒΑΙΝΟ, ΑΛΧΕΜΟΘ". Fan favorite και το Fgmenth, Thy Gift με ένα από τα πιο εθιστικά riffs όλων των εποχών. Μέσα στα πλαίσια του μαθήματος ιστορίας, Societas Satanas, διασκευή από Thou Art Lord. Δεν χρειάζεται καν να πω τι έγινε. Όσοι τους έχετε δει έστω και μια φορά το ξέρετε. Απλά ανεβάστε την κλίμακα σε μερικές χιλιάδες.
Αφού η παρέα του Σατανά μας προκάλεσε μόνιμη σωματική βλάβη, θα περίμενε κανείς να ρίξουνε λίγο τους ρυθμούς. Αμ δε! Sorrowful Farewell και Among Two Storms μέσα από το Α Dead Poem, τον δίσκο που τους έβαλε για πρώτη φορά στα σαλόνια το 1997.
Συνεχίζουμε με After Dark I Feel, που πάντα καταφέρνει να με γεμίζει συναισθήματα. Αξίζει εδώ η υποσημείωση του πόσο underrated είναι οι μεσαίοι δίσκοι των Christ. Ανοιχτή πρόσκληση σε κάθε αναγνώστη να μπει να ακούσει με την πρώτη ευκαιρία (ξανά;) τα Khronos, Sleep of the Angels, Genesis και Sanctus Diavolos. Πραγματικά διαμάντια που έχουν θαφτεί από την τεράστια επιτυχία των δίσκων που ήρθαν πριν και μετά. Nemesis. Enough Said. Οι πρώτες σειρές τραγουδούν μαζί με τη μπάντα και στήνεται ένας αέναος χορός. Στο In Yumen/Xibalba εναλλασσόμαστε από doom-y αργά headbangings σε φρενήρη circlepits και στο Grandis Spiritus Diavolos ακόμα και οι πιο ακατάδεχτοι χοροπηδούν υπό τους ρυθμούς του ρεφραίν. Η βασική συναυλία κλείνει με το Under The Name of Legion, από το προαναφερθέν underrated διαμαντάκι Genesis. Έχω βρεθεί πολλές φορές να λέω πως έχει ένα από τα πιο μεγαλειώδη κλεισίματα σε τραγούδι που έχω ακούσει ποτέ. Ζωντανά είναι ακόμα πιο ανατριχιαστικό.
Οι Rotting Christ κάνουν να φύγουν από τη σκηνή και το κοινό ζητάει λίγο ακόμα. Ο Σάκης μας ρωτάει αν θέλουμε ένα ακόμα, και μας δηλώνει πως θα μας δώσει 2. The Sign of Evil Existence, πιθανότατα το πρώτο κομμάτι που σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς τη φράση "Ελληνικό Black Metal" και Non Serviam, ο απόλυτος ύμνος, και μια υπενθύμιση να μένεις ακέραιος, ούτε να συμβιβάζεσαι ούτε να γονατίζεις σε κανέναν. Στο τέλος η σκηνή έχει γεμίσει με ανθρώπους να ουρλιάζουν με πάθος του στίχους μαζί με τη μπάντα, κλείνοντας με τον πιο θριαμβευτικό τρόπο αυτή τη γιορτή της ελληνικής metal σκηνής.
Οι Rotting Christ ήταν το ελληνικό black metal, πλέον όμως είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Ο Σάκης Τόλης είναι ο λόγος που όταν ακούς κάποιον στον δρόμο να ουρλιάζει "Σάκηηηηη" κατά πάσα πιθανότητα, αν δεν μιμείται τον Κατακουζηνό, δεν εννοεί τον Ρουβά. 2 ώρες, 25 τραγούδια, ατελείωτη ενέργεια. Αυτοί οι άνθρωποι κάθε φορά αφήνουν το μεδούλι τους στη σκηνή όταν κάνουν headline στην Ελλάδα. Πάντα υπερτίμιοι, πάντα ένα με τον κόσμο. Έχω χάσει το μέτρημα πόσες φορές τους έχω δει πλέον. Σε συναυλίες Christ έχω γνωρίσει νέους φίλους, έχω δεθεί με τους ήδη φίλους μου και έχω κάποιες από τις εντονότερες αναμνήσεις της ζωής μου. Δεν σκοπεύω να σταματήσω να πηγαίνω όπου τους βρίσκω, και ελπίζω να μην σταματήσει και ο αναγνώστης αυτού του κειμένου.
