Πόσο εύκολο είναι να περάσει σε δεύτερη μοίρα η μουσική και το τραγούδι, κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας; Εύκολο δεν είναι –σωστά φαντάζεστε– και επί της ουσίας δεν συμβαίνει ολοκληρωτικά. Ωστόσο όσα ζήσαμε το βράδυ της Τετάρτης εμείς που παρευρεθήκαμε στο Ηρώδειο για τη συναυλία του Γιώργου Νταλάρα με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Σμύρνης (σε διεύθυνση Hakan Sensoy), πλησίασαν κατά πολύ εκείνο που περιγράφει η πρώτη πρόταση του παρόντος σημειώματος. Σε αυτό συνετέλεσε και η απουσία έκπληξης σε ό,τι είχε να κάνει με την playlist, αλλά και με τις ενορχηστρώσεις των τραγουδιών που ακούστηκαν.
Πριν από κάμποσα χρόνια, όταν ο Γιώργος Νταλάρας ξεκινούσε να τραγουδά με μεγάλες ορχήστρες, ο Κώστας Γανωσέλης –σπουδαίος μουσικός και ενορχηστρωτής– δούλεψε εκτεταμένα πάνω στο κομμάτι αυτό, των ενορχηστρώσεων. Και, με μεγάλη μαεστρία, κατόρθωσε να προσαρμόσει/διασκευάσει μερικά από τα μεγάλα τραγούδια του ρεπερτορίου του Νταλάρα (και όχι μόνο) για συμφωνική ορχήστρα, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη "Μάγισσα Της Αραπιάς" του Βασίλη Τσιτσάνη. Έκτοτε, όποτε ο Νταλάρας ανταμώνει συμφωνικές ορχήστρες, οι παρτιτούρες Γανωσέλη έχουν (δικαίως) την τιμητική τους· όπως συνέβη και στο Ηρώδειο.
Αυτό που είχε τεράστιο ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς στη συγκεκριμένη συναυλία, ήταν η ανθρωπογεωγραφία της κερκίδας. Το Ηρώδειο ήταν μοιρασμένο στη μέση (και δεν είναι υπερβολή) μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων· και το πολιτισμικό αυτό «φίφτι-φίφτι» έδωσε το δικό του χρώμα, αλλά και το δικό του μήνυμα στη βραδιά. Την ώρα δηλαδή που ακούγονται και γράφονται διάφορα «ανατριχιαστικά» για τις σχέσεις των δύο λαών, Τούρκοι και Έλληνες παρόντες στο Ηρώδειο, με συνδετικό κρίκο και κοινή γλώσσα το τραγούδι, αδιαφόρησαν για τα ανούσια και «αγκαλιάστηκαν» στα σημαντικά. Και όλο αυτό το σκέφτομαι εκ των υστέρων, σας διαβεβαιώ. Εκείνη την ώρα, καθόλου δεν είχα τον νου μου σε σύνορα, σημαίες, γλώσσες και περασμένα.
Για περισσότερες λοιπόν από 2,5 ώρες, είχαμε μια πρωτόγνωρη συνύπαρξη κάτω από τον βράχο της Ακρόπολης: ένα «ούνα φάτσα-ούνα ράτσα» που κανέναν δεν καταπίεσε. Και δεν το αναφέρω καθόλου ως φολκλόρ ή ως προσπάθεια «συγκινητικότητας». Το επισημαίνω γιατί βγήκε πάνω από τη μουσική, τη συναυλία, τους μουσικούς, τους τραγουδιστές, ακόμα και τους θεατές τους ίδιους, που λειτούργησαν ως φορείς και λειτουργοί του. Στο κάτω-κάτω η κοινή γλώσσα (εν προκειμένω η μουσική, μια παγκόσμια γλώσσα) δεν φτιασιδώνεται, αν είναι πραγματική· απλώς ρέει, λειτουργεί και συγκολλά.
Μουσικολογικές παρατηρήσεις, περιγραφές, σχόλια και λοιπές αναφορές μικρή σημασία έχουν. Είμαι βέβαιος ότι σε καθαρό επίπεδο απόδοσης (ή επίδοσης), τόσο η ορχήστρα, όσο και οι υπόλοιποι συντελεστές, έχουν να επιδείξουν καλύτερες βραδιές. Μικρή σημασία είχε όμως ο τρόπος εκφοράς του μηνύματος –το μήνυμα από μόνο του ήταν το σημαντικό. Και αυτό πέρασε. Φάνηκε ξεκάθαρα και από τους σύντομους χαιρετισμούς που απηύθυναν οι δήμαρχοι Σμύρνης και Νέας Σμύρνης στο τέλος της συναυλίας, όπως και από την ανταπόκριση που είχαν.
Κάθε τόσο το γράφω: σύνορα, πατρίδες, θρησκείες, σημαίες, κόμματα, ομάδες, σώβρακα, φανέλες και λοιπά «αξεσουάρ»: αχρείαστα κι επικίνδυνα. Με όπλο τους το τραγούδι, δύο πόλεις, η Σμύρνη και η Νέα Σμύρνη, το απέδειξαν προχθές βράδυ, σε ένα sold-out Ηρώδειο. Και το επανέλαβαν και χθες.
Υ.Γ. 1: Η Ασπασία Στρατηγού είναι σπουδαία τραγουδίστρια, η οποία διακρίνεται τόσο για τις τεχνικές της αρετές, όσο και για τις ερμηνευτικές της δυνατότητες. Δεν υπάρχουν πολλές τραγουδίστριες που να μπορούν να ερμηνεύσουν τα δύσκολα τραγούδια, που δεν ακολουθούν τη συγκερασμένη ευκολία.
Υ.Γ. 2: Για μένα, η βραδιά της Τετάρτης είχε έξτρα συγκίνηση για έναν ακόμα λόγο, αφού έβλεπα από ψηλά τον φίλο μου (και συντρεχαλατζή μου) Βαγγέλη Χατζατουριάν –επικεφαλής του τομέα Πολιτισμού του δήμου Νέας Σμύρνης– να απολαμβάνει τη συναυλία και τους κόπους της δημιουργικής του ομάδας. Άξιος.
{youtube}27O72ov09sg{/youtube}
