Μια πρόβα τζενεράλε σου προσφέρει πάντα μια ιδιαίτερη οπτική για να κρίνεις ένα πρόγραμμα, αφού (εκ των συνθηκών) αφαιρείται ο παράγοντας «κοινό» και μένεις αντιμέτωπος με τη μουσική και μόνο, βλέποντας σε όλη του την ακρίβεια το επί σκηνής αλισβερίσι των ανθρώπων που στήνουν μια παράσταση. Κι αν κάτι λοιπόν μου έκανε μεγάλη εντύπωση την Παρασκευή, όταν βρέθηκα στις Γραμμές για να παρακολουθήσω την πρόβα της Στέλλας Κονιτοπούλου με το συγκρότημα Λωξάντρα πριν τη μεγάλη πρεμιέρα του Σαββάτου, ήταν η ευκολία με την οποία ταίριαξαν τα χνώτα τους, παρότι ήταν μόλις η πρώτη τους συνάντηση δια ζώσης (όλες οι ως τότε διεργασίες είχαν γίνει τηλεφωνικά). Υποθέτω βέβαια ότι οι παραδοσιακοί μουσικοί –διορθώστε, οι καλοί παραδοσιακοί μουσικοί– δεν θέλουν και πολύ να συνεννοηθούν: το είδα άλλωστε και μπροστά στα μάτια μου, έφταναν μερικές διευκρινίσεις εδώ κι εκεί ώστε η δημοφιλής τραγουδίστια με τους μουσικούς της να γίνουν σώμα ένα με την πολυπληθή, ενθουσιώδη παρέα από τη Θεσσαλονίκη.
Πρώτους είδα τους Λωξάντρα και δεν μου πήρε παρά 2-3 τραγούδια για να τους παραδεχτώ. Παρότι είναι νέα παιδιά, αποδείχθηκαν πολύ μελετημένα και με σφιχτό, δεμένο ήχο, στον οποίον συνυπάρχει το κλαρίνο, το κανονάκι, το μπάσο, τα κρουστά, το βιολί, το ούτι και το σαντούρι. Είχαν δε έναν μοναδικό τρόπο αναφοράς στο σμυρνέικο ρεπερτόριο, γιατί, ενώ έπαιζαν α-λα-τούρκα (κρατώντας έτσι το αυθεντικό χρώμα των τραγουδιών), δεν δίσταζαν να «κουνήσουν» λίγο τις ενορχηστρώσεις· τόσο, όσο χρειαζόταν για να αποκτήσουν μια μοντέρνα πινελιά. Αλλά μοντέρνα κατά τρόπο ουσιώδη: όταν λ.χ. γίνονταν σουίνγκ, δεν επεδείκνυαν τη ρηχή ρετρομανία σχημάτων σαν τους Penny & The Swingin' Cats· και όταν το πράγμα έρεπε προς μια ανανέωση τύπου Imam Baildi, γινόταν όμορφα, φυσικά, μακριά από την επιφανειακή συνδιαλλαγή των τελευταίων μεταξύ παρόντος και παρελθόντος. Κι ένα μεγάλο βέβαια ατού, ήταν τα φωνητικά της Ρίας Ελληνίδου. Καθαρά, εκφραστικά, συνδυασμένα με την κινητική της παρουσία –και με μια απαράμιλλη ικανότητα να τραγουδά στα τούρκικα, που στοιχηματίζω θα ξεσηκώσει όσους θα κάνουν τον κόπο να δουν το πρόγραμμα.
Το μεγάλο βέβαια ερώτημα ήταν πώς θα κούμπωνε αυτή η παρέα με την ιδιαίτερη φωνή της Στέλλα Κονιτοπούλου, το βιολί του αδερφού της Βασίλη Κλουβάτου και το λαούτο του Απόστολου Καρποντίνη. Όπως σας έχω ήδη προϊδεάσει, το πάντρεμα ήταν ευτυχές. Μόλις δηλαδή ο Νίκος Αγγούσης συντόνισε τους υπόλοιπους Λωξάντρα στο σωστό μήκος κύματος, άρχισε να ξετυλίγεται μια θαυμάσια συνύπαρξη. Χαρακτηριστικό δείγμα της άνεσης που δημιουργήθηκε, η εξαιρετική εκτέλεση στο "Δε Σε Θέλω Πια" –τραγούδι που η Κονιτοπούλου δεν είχε ξαναπεί και ίσως κάποιοι να βιάζονταν να κρίνουν ως «έξω απ' τα νερά της»– καθώς κι ένα πολύ ενεργητικό "Έχε Γεια Παναγιά". Η δε απόδοση στο "Τέλι-Τέλι" προβλέπω να κορυφώνει το κέφι στις Γραμμές, ενώ άκουσα κι έναν καταπληκτικό "Κόνιαλη", με διπλά ελληνικά/τουρκικά φωνητικά, σε υποδειγματικό ντουέτο μεταξύ Κονιτοπούλου και Ελληνίδου, το οποίο μηδένισε την απόσταση Αθήνα-Κωνσταντινούπολη.
Και οι ευχάριστες εκπλήξεις δεν τελείωσαν εκεί. Όταν ήρθε η σειρά της Στέλλας Κονιτοπούλου να δοκιμάσει το δικό της κομμάτι του προγράμματος, εκτός των Κλουβάτου & Καρποντίνη, έμειναν μαζί της στη σκηνή και τρεις από τους Λωξάντρα (σάζι, κανονάκι, μπάσο). Ως αποτέλεσμα, δημιουργήθηκε ένα οργανικό συνεχές μεταξύ Αιγαίου, μικρασιατικών παραλίων και Πόλης –με κάποιες μακεδονίτικες προσθήκες– πάνω στο οποίο η Κονιτοπούλου πάτησε με όλο το βάρος της εμπειρίας της στο παραδοσιακό τραγούδι, για να δώσει μερικές αληθινά φρέσκες εκδοχές σε χιλιοακουσμένα και αγαπητά κομμάτια σαν π.χ. το "Γλυκοχαράζει Στο Αιγαίο", το "Θαλασσάκι", τη "Γεωργίτσα", το "Στον Κατηφένιο Σου Οντά" και βέβαια στη μεγάλη της επιτυχία, "Τα Σφάλματά Σου Πέλαγα". Ιδιαίτερη νότα έδωσε μάλιστα και η φωνητική συμμετοχή του Βασίλη Κλουβάτου, ο οποίος χάρισε ορισμένες σταράτες ερμηνείες, μεστές από κυκλαδίτικο χρώμα.
Ανεξάρτητα από την επιτυχία που θα βρει ή δεν θα βρει το συγκεκριμένο πρόγραμμα (οι καιροί είναι βλέπετε και περίεργοι, εκτός από δύσκολοι, με τον κόσμο να μην εστιάζει πάντα ορθώς στο τι διαλέγει), γεγονός είναι πως αποτελεί μια πρόταση. Όχι μόνο διασκέδασης, μα και συνδιαλλαγής με την παράδοσή μας· αίτημα που δείχνει να μεγαλώνει τα τελευταία χρόνια, δίχως όμως να βρίσκει πάντα τα σωστά κανάλια έκφρασης. Ιδού λοιπόν μια ευκαιρία να δείτε, ιδίοις όμμασι, πώς θα έπρεπε να γίνεται.
{youtube}XK86rQhV8d0{/youtube}
