Ήταν στο σβήσιμο της δεκαετίας του ’60, όταν ο Edgar Froese θα ίδρυε το γκρουπ των Tangerine Dream θέτοντας τα θεμέλια του ήχου της λεγόμενης «kosmische Musik», καθοριστικής όχι μόνο για την ηλεκτρονική μουσική σκηνή της Γερμανίας, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Και μπορεί το ξεκίνημά τους να τους έβρισκε σαν krautrock συγκρότημα, η κατεύθυνσή τους θα άλλαζε ωστόσο μπαίνοντας στη δεκαετία του ‘70, με την έμφαση να μεταφέρεται ολοένα και περισσότερο στον πειραματισμό με πρωτόγνωρα ηχοτοπία και επαναλαμβανόμενες synth συνθέσεις. Πρωτοπόροι της ambient μουσικής, θα ασκούσαν επιρροή σε καλλιτέχνες και συγκροτήματα από τον Giorgio Moroder και τον DJ Shadow, μέχρι τον Michael Jackson και τους Future Sound of London, λειτουργώντας καθοριστικά για μουσικά είδη όπως η trance και η EDM.
Η σύνθεση των Tangerine Dream θα μεταβαλλόταν δεκάδες φορές καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας τους, με μοναδικό σταθερό μέλος τους τον Froese μέχρι και τον θάνατό του το 2015. Αυτός όμως δεν θα σήμαινε και το τέλος του act – που μέχρι τότε είχε ήδη κυκλοφορήσει περισσότερους από 100 δίσκους και καθορίσει τη δεκαετία του ’80 μέσα από δεκάδες soundtracks ταινιών. Τη συνέχιση του legacy θα αναλάμβανε ο Thorsten Quaeschning, που έχοντας το χρίσμα του επικεφαλής του σχήματος από τον Froese, ηγείται σήμερα του συγκροτήματος με τη βιολίστρια Hoshiko Yamane και τον πιανίστα και οργανίστα Paul Frick στο πλευρό του. Σαράντα χρόνια λοιπόν μετά την πρώτη και τελευταία εμφάνιση των Tangerine Dream στην Ελλάδα και το Θέατρο Λυκαβηττού, το συγκρότημα επιστρέφει για μια ακόμα συναυλία επί αθηναϊκού εδάφους στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, παρουσιάζοντας τόσο το τελευταίο τους άλμπουμ με τίτλο Raum, όσο και κομμάτια από την δισκογραφία τους. Αυτή ήταν και η καλύτερη αφορμή για το Avopolis για να συνομιλήσει με τον Quaeschning για την κληρονομία του εμβληματικού συγκροτήματος, τη μουσική μαζί με και δίχως τον Edgar Froese και τα μελλοντικά τους σχέδια.
Πριν από τους Tangerine Dream, υπήρξατε όλοι σας ενεργοί ως solo καλλιτέχνες και σε διάφορα σχήματα. Πώς θα περιγράφατε τη διαδικασία ένταξης σε ένα ιστορικό act και πώς πραγματοποιήθηκε αυτή η μετάβαση; Υπάρχει κάτι που κάνετε διαφορετικά τώρα, συγκριτικά με προηγούμενες συνεργασίες σας με άλλους καλλιτέχνες;
Είχα δύο μπάντες προτού μπω στους Tangerine Dream: τους Minory, μια gothic rock μπάντα, και τους Picture Palace Μusic, ένα project που συνδύαζε electronica με post rock και progressive στοιχεία. Είχα την ευκαιρία και την τύχη να μάθω πολλά πράγματα από τα Step Sequencers, από το να χρησιμοποιώ modular synthesizers, μέχρι να χρησιμοποιώ special κλίμακες και να κατανοώ περίτεχνα στυλ παραγωγής και κατασκευής της μουσικής από τον ίδιο τον Edgar. Αυτό άλλαξε σχεδόν τα πάντα. Το να μάθω από τον ίδιο το «master» ήταν τιμή μου. Το να κάνω κάθε μέρα διαφορετικά πράγματα είναι επίσης μια διαδικασία και το αποτέλεσμα του ότι μεγαλώνω, μαθαίνω κάθε μέρα από λάθη, εμπειρίες, «lucky punches» και, καμιά φορά, αποτελέσματα που, τουλάχιστον, δεν με απογοήτευσαν.
Ποια ήταν η εμπειρία του να δουλεύετε με τον Edgar Froese και πώς λειτουργεί η συνύπαρξή σας με τα άλλα μέλη του γκρουπ τώρα, χωρίς εκείνον.
Ο Edgar ήταν με έναν τρόπο το πρότυπο του «αφεντικού», γνωρίζοντας ακριβώς αυτό που περίμενε από τους συναδέλφους του και σίγουρα γνωρίζοντας τι δεν επιθυμούσε μέσα στη μουσική του. Μιλούσαμε με τις ώρες για μουσική, τη ζωντανή μουσική και γενικές ιδέες, κυρίως σε καθημερινή βάση. Βρίσκοντας κοινούς όρους και μια γλώσσα που περιέγραφε ήχους και μουσικές. Με έμαθε πολλούς κανόνες για τις κλίμακες και το concept της μουσικής μέσα στον μικρόκοσμο των Tangerine Dream, ακολουθώντας την πεποίθησή του ότι οι ιδέες και τα concepts μπορούν και πρέπει να είναι ισχυρότερα από τους ανθρώπους οι οποίοι εμπλέκονται σε αυτά. Και έχοντας κατά νου ότι αυτή η ιδέα – που είναι επίσης ένα απόφθεγμα του Peter Baumann – μπορεί να κρατήσει για πάντα.
Πώς διαχειρίζεστε την πρόκληση της προστασίας της πλούσιας κληρονομιάς των Tangerine Dream, δουλεύοντας ταυτόχρονα πάνω σε νέα μουσική χωρίς τα original μέλη;
Όπως ανέφερα προηγουμένως, η μουσική μας είναι κάτι πέρα από τα μέλη του συγκροτήματος – προηγούμενα και μελλοντικά μέλη αφήνουν το δικό τους input και ιδέες. Αυτό το concept σε συνδυασμό με τις μοναδικές δυνάμεις μεμονωμένων ανθρώπων είναι όλη η διαδικασία μορφοποίησης. Αποστολή μας είναι η εύρεση νέων ήχων, η προσπάθεια χρήσης ακολουθιών που δεν έχουν ξανακουστεί, η δόμηση συγχορδιών και μελωδίας, έχοντας παράλληλα αρκετά πράγματα να πούμε μουσικά για να αποφύγουμε το να γίνουμε μουσειακού τύπου θεσμός. Είναι και θα είναι πάντα ένας ζωντανός και ταραχώδης τρόπος για να βιώνεις τη μουσική όσο αυτή δημιουργείται.
Η προσέγγισή σας για τη δημιουργία νέας μουσικής είναι ένα μείγμα αυτοσχεδιασμού και έτοιμων ακολουθιών, που μπλέκονται με ζωντανά όργανα. Πώς λειτουργεί αυτή η ρευστότητα για εσάς;
Ποτέ δεν αυτοσχεδιάζω, γιατί στον κόσμο μου αυτό συνδέεται σημασιολογικά με το κατά τα άλλα απολαυστικό συναίσθημα του να μην δίνω την απαραίτητη προσοχή σε κάτι. Η μουσική της οριζόντιας σκέψης και η μουσική που δημιουργείται εκείνη τη στιγμή – μου αρέσει ο όρος «σύνθεση σε πραγματικό χρόνο» – ακολουθεί κανόνες και ιδέες. Μελωδίες που ωρίμασαν στο κεφάλι και τη φαντασία για πολύ καιρό. Η δυσκολότερη πρόκληση σε αυτήν την περίπτωση είναι να βρεις την κατάλληλη στιγμή ανάμεσα στην ηχογράφηση μιας όχι εντελώς επεξεργασμένης μελωδίας ή δομής συγχορδιών και της υπερβολικής αναμονής, που ενέχει το πρόβλημα του να ξεχάσεις την βασική ιδέα. Κατά τη σύνθεση μουσικής προσπαθούμε να συνδυάσουμε στιγμές «σύνθεσης σε πραγματικό χρόνο» με session δουλειές σε ένα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον ενός στούντιο.
Με ποιους τύπους ήχου προτιμάτε να δουλεύετε στο πλαίσιο των Tangerine Dream; Υπάρχουν ήχοι που απορρίπτετε εντελώς ως καλλιτέχνες;
Η σύνθεση και οι ήχοι που χρησιμοποιούνται πρέπει να εξυπηρετούν ο ένας τον άλλον. Πολλές φορές η ίδια η σύνθεση φαίνεται να παίρνει τον έλεγχο της σε κάποιο σημείο, έτσι μερικές φορές δημιουργείται και το καθήκον του να είσαι επαρκής διαμεσολαβητής.
Ποιες ήταν οι κύριες επιρροές σας για το τελευταίο σας άλμπουμ, το Raum, και πώς ενσωματώσατε τις ηχογραφημένες δουλειές του Edgar Froese σε αυτό;
Στο Raum η βασική ιδέα ήταν να γράψουμε τη μουσική και να δημιουργήσουμε τον ήχο του άλμπουμ ενώ βρισκόμασταν στο ίδιο δωμάτιο μαζί ως συγκρότημα και χρησιμοποιώντας προ-ηχογραφημένες μελωδίες του Edgar. Στόχος ήταν να βρούμε τον ήχο μας ως συγκρότημα και συλλογικότητα.
Ποια όργανα και εργαλεία χρησιμοποιήσατε στις ηχογραφήσεις του Raum και πώς αποφασίσατε ποια να αφήσετε έξω αυτή τη φορά;
Χρησιμοποιήσαμε, για παράδειγμα, αναλογικό synthesizer (όπως τα Mini & Voyager MOOG, 2600 & Oddity ARP, Jupiter 8 ROLAND και άλλα), μodular synthesizer (Marienberg, Roland, Vermona, Doepfer, Pittsburgh, Mutable Instruments), digital synths (Korg, Roland, Yamaha), hybrid synths (Notation, Waldorf), plugins (Spectrasonics, Arturia, Native Instruments και άλλα) σε συνδυασμό με sequencers Manikin Electronic Schrittmacher, Steinberg Cubase, Ableton Live και πολλά outboard effects. Πάντα έχει να κάνει με τη μουσική, οπότε δεν υπάρχει ευλαβικός τρόπος συνθετικού αποκλεισμού στον μικρόκοσμό μας.
Η συνεχώς διευρυνόμενη φύση της τεχνολογίας μοιάζει σαν πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες σαν εσάς. Έχετε όμως φτάσει ποτέ σε ένα σημείο όπου δεν μπορείτε να βρείτε καθόλου έμπνευση από αυτήν; Επίσης, υπήρξαν ποτέ τεχνολογίες που σας έκαναν να αμφισβητήσετε βαθιά τον τρόπο που δημιουργείτε μουσική;
Η τεχνολογία, στον κόσμο μας, έχει να κάνει με την απόκτηση και την εύρεση επιλογών για να φτάσεις το αποτέλεσμα όσο το δυνατόν πιο κοντά στη μουσική που έχεις ακούσει στο μυαλό σου. Η τεχνολογία ως εργαλείο είναι σπουδαίο πράγμα, ειδικά όταν σε βοηθά να δεις ένα πιο γρήγορο αποτέλεσμα. Η έμπνευση συνδέεται με όλα όσα βλέπεις, διαβάζεις, ακούς και βιώνεις. Αντικατοπτρίζει τις σκέψεις, τη διάθεση, τα συναισθήματα και τις προθέσεις σου. Μερικές φορές τα πράγματα μπορεί να μπλοκάρουν το output, αλλά η αντιμετώπιση του trigger και του θυμού για αυτό, από την άλλη πλευρά, οδηγεί σε νέες εμπνεύσεις. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι θα λειτουργήσει μακροπρόθεσμα ως αέναο μέσο, αέναη μηχανή κίνησης.
Πώς είναι μια τυπική μέρα για τους Tangerine Dream στο στούντιο;
Υποθέτω ότι ξεκινά σαν μια κανονική εργάσιμη μέρα: ο δρόμος για το συναρπαστικό κομμάτι της σύνθεσης και της πραγματικής δημιουργίας της μουσικής είναι στρωμένος με ανάγνωση και απάντηση σε email! Το να βρίσκεσαι στο στούντιο την κατάλληλη στιγμή για να πατήσεις το κουμπί ηχογράφησης είναι αυτό που πρέπει να κάνεις. Η προσπάθεια του να μπεις στη ροή ή «στη ζώνη» για να φτάσεις στην κατάλληλη στιγμή είναι επίσης μια ολοήμερη εργασία. Δυστυχώς δεν είναι πάντα διαχειρίσιμο το να αποφεύγω τα προβλήματα του πραγματικού κόσμου, να απαντώ σε email, να ανοίγω email, να αλληλεπιδρώ με άτομα έξω από τον μικρόκοσμό μου, να αναγνωρίζω ότι δεν υπάρχει καφές ή γάλα στην κουζίνα, αλλά η στιγμή που όλα γίνονται μουσική δικαιολογεί όλα τα υπόλοιπα.
Ως act, οι Tangerine Dream έχουν συνδεθεί με τη δημιουργία πολυάριθμων soundtracks και συνεχίζετε να επεκτείνετε αυτήν την πτυχή της κληρονομιάς σας. Ποια βήματα ακολουθείτε κάθε φορά που εργάζεστε για ένα soundtrack;
Η δημιουργία μουσικής για ταινίες, παιχνίδια ή ντοκιμαντέρ θα μπορούσε να συμπυκνωθεί στην ίδια ρίζα: πρέπει να εξυπηρετεί, να συμπληρώνει ή να εντείνει το αντίστοιχο οπτικό στοιχείο. Το να βρεις τη σωστή μελωδία και ήχο είναι πολύ σημαντικό.
Μπορείτε να μοιραστείτε μερικούς καλλιτέχνες – όχι απαραίτητα μουσικούς – που έχουν εμπνεύσει τελευταία τη δουλειά σας;
Edvard Munch, Vincent van Gogh, Mark Fisher, Ludwig van Beethoven, Sigur Ros, ο αντι-αλγοριθμικός ήχος των κυμάτων του ωκεανού, ο Frank Sinatra.
Μπορείτε να μοιραστείτε μερικά από τα μελλοντικά σας πλάνα ως συγκρότημα;
Ξεκινήσαμε να συνθέτουμε μουσική για το νέο μας άλμπουμ, θα δώσουμε πολλές συναυλίες και αυτή τη στιγμή δουλεύουμε πάνω σε μια νέα ταινία. Έχουμε ακόμα πολλά να πούμε και υπάρχουν τόσες πολλές ανεξερεύνητες μελωδίες και δομές συγχορδιών, οπότε θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να είμαστε μέρος τους.
Κάτι άλλο που θα θέλατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες μας σχετικά με τη συναυλία σας στην Αθήνα σε λίγες μέρες;
Ελάτε στη συναυλία μας και ελπίζουμε ότι θα μοιραστούμε μια υπέροχη βραδιά instrumental μουσικής και ατμόσφαιρας, κρατώντας μακριά όλους τους περισπασμούς και τους περιορισμούς της μουσικής με στίχους και διάρκεια 3 λεπτών.
Οι Tangerine Dream εμφανίζονται τη Δευτέρα 11 Μαρτίου στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος του ΚΠΙΣΝ. Περισσότερα εδώ.
