Ίσως η μεγαλύτερη ανταμοιβή που μπορεί να προσφέρει η δημοσιογραφία είναι όταν ο συνομιλητής που έχεις απέναντί σου, σε ξαφνιάζει ευχάριστα. Ο ζεστός χαιρετισμός και το εγκάρδιο «Τι κάνεις;» του Jason Williamson τη στιγμή που οι κάμερες και τα μικρόφωνα του Zoom άνοιξαν ήταν η επιβεβαίωση των παραπάνω, που επισφραγίστηκε με τα συνεχή χαμόγελα και τα γελάκια ανάμεσα στα λεγόμενά του. Επικοινωνιακές τακτικές, που κάποιος δεν περιμένει απαραίτητα, ακούγοντας την νευρώδη επιτακτικότητα της μουσικής των Sleaford Mods.
Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει πως το ½ της μπάντας από το Νότιγχαμ μασάει τα λόγια του. «Δυστυχώς», άλλωστε, βρίσκεται στη Βρετανία, που τα πράγματα αυτή τη στιγμή «είναι χάλια». Ιδιαίτερα με την πανδημία, που, όπως εξηγεί προβληματισμένος, η χώρα του έχει το δεύτερο υψηλότερο δείκτη θνησιμότητας αυτή τη στιγμή στον κόσμο και η κυβέρνηση «ψεύδεται συνεχώς και αποφεύγει την αλήθεια και τις ερωτήσεις, ρίχνοντας το βάρος στον κόσμο».
Αν, πάντως, κάτι έμαθε από την κατάσταση του τελευταίου σχεδόν ενός χρόνου ο Williamson, αυτό είναι το να διατηρεί την ηρεμία του. «Σκέφτομαι πως είμαι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τους περισσότερους», λέει, συμπληρώνοντας με τη βαριά του προφορά “You know what I mean?” -φράση με την οποία αρέσκεται να κλείνει σχεδόν κάθε τι που λέει. Τα πράγματα μοιάζουν να είναι απλά, μέσα στην αβεβαιότητά τους: «Απλά προσπαθώ να είμαι όσο δυνατότερος μπορώ. Να είναι τα παιδιά μου καλά και να το περνάω όλο αυτό χωρίς να πανικοβάλλομαι».
Το 2021, βρίσκει τους Sleaford Mods να κυκλοφορούν αισίως το 11ο άλμπουμ τους, Spare Ribs. Και βρίσκει τη Βρετανία, η οποία είναι η σταθερή πρωταγωνίστρια της καριέρας τους, ανάμεσα στο Brexit και την Covid-19, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Πάντως, ακόμα κι αν η καταγωγή του ντουέτου είναι παραπάνω από έκδηλη στο άκουσμα λίγων και μόνο νοτών και λέξεων της μουσικής τους, ο frontman τους, εντοπίζει το εκτός συνόρων «γκελ» τους σε κάτι πέρα από αυτό: «Είμαστε μια πολύ βρετανική μπάντα και συγχρόνως, μιλάμε για πράγματα με τα οποία όλοι μπορούν να συσχετιστούν. Τα θέματα είναι οικουμενικά, η καταπίεση είναι παγκόσμια αυτή τη στιγμή, όλοι υποφέρουμε από κυβερνήσεις, λίγο-πολύ».
Δεν είναι, πάντως, μόνο οι κυβερνήσεις που ανεβαίνουν και κατεβαίνουν υπαίτιες των δεινών μας. Η έννοια του εθισμού είναι κάτι που ο Jason Willliamson ξέρει από πρώτο χέρι, απέχοντας συνειδητά τα τελευταία χρόνια από υγρές και στερεές καταχρήσεις. Κι όμως, από τον εθισμό δεν γλιτώνουμε ποτέ: «Υποφέρουμε από την έννοια του εθισμού ό,τι κι αν αφορά, οτιδήποτε μας κάνει να την παλέψουμε, είτε αυτό είναι το γυμναστήριο είτε τα ναρκωτικά». Και για να μην ξεχνάμε τα ευκόλως εννοούμενα: «Φαντάζομαι πως ο μεγαλύτερος εθισμός της κοινωνίας αυτή τη στιγμή είναι τα social media και το ίντερνετ. Και ενδεχομένως ο φόβος, η σύγχυση. Δεν ξέρω αν ο εθισμός είναι η κατάλληλη λέξη, αλλά νομίζω πως αυτή τη στιγμή είμαστε όλοι θύματα της παραπληροφόρησης, της προπαγάνδας, είμαστε εν ολίγοις, θύματα του χάους που δημιουργούμε».
Πάντως, επιστρέφοντας στην πολιτική διάσταση της μπάντας, ο Williamson δίνει μια ερμηνεία περί αυτής με την οποία θέλει να αποποιηθεί τις στενές ταμπέλες: «Είμαστε περισσότερο μια ουμανιστική μπάντα, μια μπάντα που δεν πιστεύει τόσο σε δεξιές ή αριστερές πολιτικές, αλλά στην ιδέα της προόδου προς κάτι νέο για τους ανθρώπους, κάτι που πάει πέρα από τη συμβατική πολιτική». Άλλωστε, «Η πολιτική δεν δουλεύει πια, σωστά;».
Από το 2007 και το ομώνυμο ντεμπούτο τους, οι Sleaford Mods έχουν αποτυπώσει διαφορετικές, αλλά και «ζόρικες» φάσεις της χώρας τους στη μουσική τους. Μια διαδικασία όχι εύκολη. Όλα ξεκινούν, με προσωπική δουλειά: «Πιστεύω πως δεν μπορείς πραγματικά να ασκήσεις κριτική σε άλλους, αν δεν κρίνεις πρώτα εσένα. Πρέπει να βλέπεις και το δικό σου μέρος στα πράγματα», λέει κάποιος που, όταν γίνεται καταγγελτικός, δεν του αρέσει να είναι φειδωλός. Και που, γι’ αυτόν, όλα ξεκινούν με την ειλικρίνεια: «Πρέπει απλά να βρεις αυτό το κάτι που θα βγάζει νόημα για σένα και να προσπαθήσεις να επικοινωνήσεις αυτό που θεωρείς σημαντικό και μπορείς να εκφράσεις ικανοποιητικά. Κι ύστερα, όλα τα υπόλοιπα είναι bonus. Αν συνδέεσαι με αυτό, θα συνδεθούν και οι άλλοι, αν δεν, όχι».
Κοιτώντας τον ευρύτερο μουσικό χάρτη της Μεγάλης Βρετανίας τα τελευταία χρόνια, η ανάγκη των μουσικών να μιλήσουν για τη χώρα τους μοιάζει σε πολλές περιπτώσεις μονόδρομος. Στον κιθαριστικό ήχο, το ευρύτερο post punk μεταμορφώνεται και η ομπρέλα του χωράει πλέον μέσα της το post-Brexit punk. Στον Jason Williamson, πάντως, δεν αρέσουν τα προφανή πράγματα. Γι’ αυτόν, η ζωή ως μέσο, είναι το μήνυμα: «Προσωπικά, μιλώ για κοινές εμπειρίες και θα επρεπε να γίνεται γενικά αυτό, με έναν δημιουργικό τρόπο. Το αληθινό μήνυμα κρύβεται, στην πραγματικότητα, στο πώς επικοινωνείς τη βιωματική σου γνώση, στο πώς μιλάς για το χάος, τη δυσφορία, τη σύγχυση. Στην αξία του περιεχομένου». Παραδέχεται χωρίς κωλύματα, βέβαια, πως, «οι απόψεις των ανθρώπων πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα είναι ένα καλό μήνυμα αλλά πιστεύω πως πολλές μπάντες αυτή τη στιγμή δεν είναι και τόσο σπουδαίες», κάνοντας μια σιωπηλή υπενθύμιση του λόγου για τον οποίο έχουμε δει σε δημοσιεύματα το όνομα των Sleaford Mods δίπλα σε αυτό μπάντας που εδρεύει 225 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Νότιγχαμ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Αν ο Joe Talbot των Idles ήταν πολιτικός για μία μέρα, απλά θα παραιτούνταν
Αν υπήρχε ένα chart που μετρούσε τα χαμόγελα που έσκαγε όσο μιλούσαμε ο Jason Williamson, τότε ο δείκτης του θα απογειωνόταν τη στιγμή που το ολόγλυκο πιτσιρίκι του έκανε ευθαρσώς video bombing, ρωτώντας γεμάτο παιδική αφέλεια αν το μικρόφωνο είναι ανοιχτό και χαιρετώντας με τον κρυφό ενθουσιασμό που κρύβει ένα μικρό πέρα-δώθε ενός παιδικού χεριού. Πέρα από το να χαμογελάει, στον υπεύθυνο επί του μικροφώνου των Sleaford Mods αρέσει και να γελάει -ή να προκαλεί γέλιο. Αυτό, άλλωστε, κάνει με το alter ego του Baking Daddy που βρίσκετε στο Instagram της μπάντας και με το οποίο «γλεντάει» τη γελοία υπερσεξουαλικότητα.
Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, το χιούμορ είναι αντιπροσωπευτικότερο των 4 γραμμάτων του genre που όλοι, στη μία ή την άλλη του μορφή, παντρεύουν στους Sleaford Mods. Για την ακρίβεια, «Το χιούμορ είναι η πιο αληθινή μορφή του punk. Οτιδήποτε με κάνει να γελάω, οτιδήποτε αναπτερώνει το πνεύμα. Το να παράγεις χιούμορ είναι μια punk πράξη». Και τελικά, ίσως κάποιες φορές είναι η κατάλληλη οδός για να μιλήσεις για ένα σοβαρό ζήτημα: «Μπορεί να γίνει πολύ μοχθηρό, αλλά το χιούμορ μπορεί να μεταδώσει ένα μήνυμα και οι άνθρωποι να στραφούν με μεγαλύτερη προσοχή σε αυτό».
Αν πάλι, πέρα από το punk (με τη μουσική έννοια) χαρακτηρίζει κάτι τον ήχο των Sleaford Mods, αυτό είναι ο μινιμαλισμός. Κοφτός, ευθύς, νευρώδης, σε στιγμές, σχεδόν στωικός. Το ντουέτο, όμως, δεν παύει να προσπαθεί να χωράει στον ήχο του κάτι που κάθε φορά θα τον αναζωογονήσει. Κι όσον αφορά το Spare Ribs, αυτό γίνεται με την πιο έντονη χρήση synths αλλά και μια μικρή ροπή προς πιο pop μελωδίες. Οι ίδιοι, πάντως, έκανα απλά αυτό που κάνουν συνήθως. «Η ίδια η μουσική πήγε παραπέρα και αυτό έχει μια πολύ ξεχωριστή αίσθηση. Δεν ξέρω, ο Andrew (σ.σ. Fearn) γίνεται όλο και καλύτερος», λέει ο Williamson, παινεύοντας το μουσικό του έτερον ήμισυ, υπεύθυνου επί του λαπ τοπ. Κατά τ’ άλλα, η διαδικασία δημιουργίας του δίσκου ήταν, όπως λέει, “business as usual”.
Ζυμώνοντας το νέο τους δίσκο, οι Sleaford Mods συζήτησαν αρκετά τη σημασία της παραγωγής αλλά και των συνεργασιών. ‘Αλλωστε, σε αυτόν ακούμε την Amy Taylor (των Amyl and the Sniffers, στο “Nudge It”) αλλά και τη μικρή τους «αδερφούλα», Billy Nomates (στο “Mork n Mindy”). Το ντουέτο δεν κρύβει το θαυμασμό του για τις δύο μουσικούς και λίγο περισσότερο για την Billy Nomates, με την οποία μοιράζονται τον ίδιο μάνατζερ, ενώ αντάλλασαν και «μουσική αλληλογραφία» τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, με κομμάτια που έστελνε η μουσικός στον Fearn. Όσο για το αν στο μέλλον θα ακούσουμε περισσότερες pop πινελιές στη μουσική του σχήματος, ο Williamson είχε να πει ένα “Fingers crossed”, σε ζωντανή περιγραφή της κίνησης που έκανε με τα χέρια του.
Κάπου εκεί, αφήνουμε στην άκρη τα μουσικά, κάπως απότομα. Κάνω μια γρήγορη αναφορά στη ροδίτισσα γιαγιά του Williamson και εκείνος θυμάται τις οικογενειακές επισκέψεις στην Αθήνα στις αρχές των 80s, για να φέρω ομαλά την κουβέντα στα δικά μας εδάφη. Εδώ, δηλαδή, που λίγες μέρες πριν από αυτή της κουβέντας μας, η Σοφία Μπεκατώρου έδειξε το θάρρος να μιλήσει για τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη, ανοίγοντας μια και καλή (όπως φαίνεται) τον δρόμο για το ελληνικό #MeToo, που έσπασε πρώτο τη σιωπή του από το χώρο του αθλητισμού (και όλα τα άλλα έπονται). Ο Williamson δεν γνωρίζει τις σχετικές εξελίξεις και το μόνο που έχει να πει με απόλυτα σοβαρό ύφος είναι πως «Λυπάμαι που το ακούω αυτό και ελπίζω να μπορέσει όλο αυτό να επουλωθεί».
Ο μουσικός θεωρεί την ισχυρή γυναικεία παρουσία απαραίτητη. Συνειδητά, άλλωστε, επιλέχθηκαν δύο γυναίκες guests στο Spare Ribs. Για να το πει απλά, «Αν είσαι άντρας, πρέπει να ακούς τη μουσική των γυναικών». Μα, κυριότερα απ’ όλα, να σέβεσαι μια γυναίκα στην ολότητά της: «Συνήθως, όταν ένας άντρας σκέφτεται μια γυναίκα, αυτόματα, βλέπει τη σεξουαλική διάσταση του πράγματος. Τη σωματική της υπόσταση και τις πιθανότητες που έχει να γνωρίσει αυτή τη γυναίκα. Οι άντρες πρέπει να μάθουν πως οι γυναίκες είναι γυναίκες, όχι σεξουαλικά αντικείμενα».
Συμφωνούμε πως, ο δρόμος για την ισότητα μοιάζει να είναι μακρύς. Επισημαίνει πως το ζήτημα έχει να κάνει με την παιδεία των ανδρών. «Έχεις δίκιο, όλο αυτό δε θα αλλάξει γρήγορα», σημειώνει ρεαλιστικά. «Αλλά, οπωσδήποτε, γίνονται περισσότερα βήματα», καταλήγει αφοπλιστικά.
Η γενικότερη απληστία προβληματίζει τον Jason Williamson. Πιστεύει πως οι άνθρωποι πρέπει να ελέγξουν το φόβο τους. Εκτιμά πως «Θα υπάρχουν μεγάλες περίοδοι θλίψης και θα πρέπει να προχωρήσουμε. Ελπίζω η ανθρώπινη ευφυΐα να φτάσει σε ένα επίπεδο που θα εξατμίσει όλα αυτά τα ζητήματα που προκύπτουν. Και κάποια στιγμή, θα το κάνει, τελικά. Αλλά για καιρό ακόμη, αυτό που συμβαίνει θα συνεχίσει».
Όπως λέει, ο κόσμος φαίνεται να προχωράει με ένα κουμπί on και off. Κι εδώ έρχεται η ώρα για το κουμπί που θα πατήσει off στη δική μας κουβέντα, αφήνοντάς με λίγο περισσότερο προβληματισμένη από ό,τι συνήθως, ένα μεσημέρι καθημερινής. Αλλά και μέσα σε όλο αυτό, λίγο πιο ευδιάθετη. Το γιατί, το βρίσκετε στην πρώτη παράγραφο.
Το Spare Ribs των Sleaford Mods κυκλοφορεί από τη Rough Trade, σε διανομή της The Hubsters.
