Φωτογραφίες: Teddy Fitzhugh
Ακόμη και αν για λόγους ευκολίας προσπαθήσεις να εντάξεις την Ela Minus στο ισχυρό κίνημα των κοριτσιών που ηγούνται πλέον της ηλεκτρονικής μουσικής δημιουργίας, αυτή θα καταφέρει να αποδράσει. Άκρως επαναστατική (που δικαιολογείται από το παρελθόν της σε ακτιβιστικές punk μπάντες), είδε μέσα στο 2020 τα πράγματα να παίρνουν παγκόσμια τροπή για την μουσική της, όταν στην εξίσωση προστέθηκε το εξαιρετικό ντεμπούτο άλμπουμ Acts Of Rebellion και η σφραγίδα της Domino στην κυκλοφορία του. Πολλές φορές, έχουμε εντυπωσιαστεί από την καινοτομία του όρου electronic punk, αλλά, σπάνια το έχουμε ακούσει να συμβαίνει με τόση μουσικότητα και μάλιστα σε ολοκληρωμένο -σχεδόν concept- περιβάλλον. Στην προκειμένη, η δύσκολη έννοια του punk, δίνει το παρόν περισσότερο με τις ιδεολογικές αρχές του, παρά με τις μουσικές δομές του αυτές καθαυτές και το αποτέλεσμα δικαιώνει τη δημιουργό που πήρε τα ρίσκα.
Η κουβέντα μου με την κολομβιανής καταγωγής, κατά κόσμον Gabriela Jimeno, έπρεπε να περιμένει σχεδόν έναν μήνα μετά την κυκλοφορία του άλμπουμ, όποτε και η καλλιτέχνις θα επέστρεφε στην Μπογκοτά, την γενέτειρά της. Από εκεί, ένα βροχερό βράδυ Τρίτης στην Αθήνα (κάπου 12 το μεσημέρι στην Κολομβία) επιτέλους συνδεθήκαμε και μιλήσαμε για την πορεία της, τον τρόπο σκέψης της, αλλά και για αυτό τον εξαιρετικό δίσκο της, που τερματίζει σε όλες τις cool λίστες, την ίδια στιγμή που το κομμάτι της “They Told Us It Was Hard, But They Were Wrong” επενδύει μουσικά, το χειμερινό catwalk του οίκου μόδας Chanel.
Η επισφράγιση της ενδιαφέρουσας κουβέντας μας ήταν το αποκλειστικό mix της που θα βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο:
Έχεις το άλμπουμ που συζητιέται τελευταία στους indie και electronic κύκλους, πως και είσαι στην Μπογκοτά; Κατάλαβα ότι, παρά την κυκλοφορία, δεν θα έχω shows και προσωπικές υποχρεώσεις για ένα μήνα τουλάχιστον και βρήκα την ευκαιρία να επιστρέψω, γιατί η παύση εργασιών συνέπεσε με τα γενέθλια και των δύο γονιών μου.
Είστε σε καραντίνα; Ήμουν τις δύο πρώτες εβδομάδες. Επέστρεψα από τη Νέα Υόρκη που μένω τον τελευταίο χρόνο και εκεί έζησα τόση καραντίνα που, παρά το γεγονός ότι εδώ όλα συμβαίνουν κανονικά, με απαραίτητη χρήση μάσκας βέβαια, έχω σχεδόν εθιστεί σε ένα τρόπο ζωής σε καραντίνα. Μόνο σήμερα το πρωί κατάφερα να πάω λίγο στην παραλία. Ήταν αναζωογονητικό.
Έχεις φτιάξει κάποια ρουτίνα ούσα σε αυτή την συνθήκη; Φτιάχνω μόνη μου τη μουσική που κυκλοφορώ και όπως για όλους τους παραγωγούς έτσι και για μένα δεν άλλαξαν και πολλά από την ρουτίνα που έχω όταν γράφω μουσική. Δεν έβγαινα πιο πριν για να τελειώσω τον δίσκο, οπότε τώρα έχω βρει ευκαιρία να δουλέψω τον επόμενο. Επιπλέον, κάνω ακριβώς ό,τι έκανα και πριν σε καθεστώς άλμπουμ. Κλείνω το κινητό κάθε βράδυ πριν πέσω για ύπνο μέχρι το επόμενο μεσημέρι, σηκώνομαι, κάνω τις ασκήσεις μου, φτιάχνω καφέ και διαβάζω, πριν κλειστώ στο στούντιο.
Έχεις έρθει στην Αθήνα, σωστά; Ναι, έπαιζα τύμπανα για τις Austra και άνοιξα και την συναυλία της σαν Ela Minus.
Ποιος να το έλεγε τότε ότι η φήμη σου θα επέστρεφε στην Αθήνα μέσω αυτής της συνέντευξης και ενός εξαιρετικού άλμπουμ... Παίζω ντραμς και κάνω μουσική ολόκληρη τη ζωή μου. Έπαιξα το παιχνίδι της υπομονής, πίστεψα στην μουσική μου και σε κάποιο σημείο ο κόσμος μάλλον κατάλαβε ότι δουλεύω σκληρά, έχω ιδέες, δεν έχω αφήσει τον αρχικό μου στόχο και όταν με πρόσεξαν, είχα όλα τα κομμάτια του παζλ στην θέση τους.
Πώς προέκυψε η κυκλοφορία στην Domino; Πιστεύεις ότι η φήμη της ετικέτας επηρέασε την πορεία του άλμπουμ; Δεν έχω μάνατζερ, αν αυτό εννοείς στο πρώτο σκέλος, τα κάνω όλα μόνη μου.
Όχι μόνο το ξέρω, αλλά ξέρω και ότι οι αρχές συγκροτημάτων όπως οι Fugazi σε μεγάλωσαν και επηρέασαν τον δίσκο, αλλά επιμένω ότι το label έπαιξε σημαντικό ρόλο. Νομίζω για μένα ήταν πιο απλό. Είχα τελειώσει το Acts Of Rebellion από το 2018, είχα ιδέες και ήθελα να ξεκινήσω τον επόμενο δίσκο. Με τόσα που συνέβαιναν και επειδή θέλω να έχω τον έλεγχο και να κάνω τα πάντα μόνη μου (το Fugazi effect ξανά), σκέφτηκα ότι ίσως για να βγει το πρώτο άλμπουμ, θα μπορούσα να έχω λίγη βοήθεια από ένα label. Γνώριζα την ομάδα της Domino από τις Austra, τους άρεσε αυτό που έκανα και όταν τελείωσα τον δίσκο, ενδιαφέρθηκαν να με βοηθήσουν και υπέγραψα μαζί τους, κυρίως γιατί τους ξέρω και τους αγαπώ. Ήμασταν φίλοι από πριν και θα είμαστε φίλοι και μετά την πορεία του άλμπουμ ή του πρότζεκτ Ela Minus. Και εννοείται ότι το όνομα και η φήμη τους με έχει βοηθήσει επιπλέον. Είναι ένα δυνατό όνομα να συνδέεται κανείς και κάνουν εξαιρετική δουλειά σε τομείς όπως η προώθηση, που εγώ, όσο αυτάρκης και αν είμαι, δεν θα έβρισκα τον χρόνο να το κάνω τόσο καλά.
Σίγουρα. Και η αλλαγή ήχου του label. Να ανοίγεις από τα promo της Domino ένα techno άλμπουμ ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Πάντοτε, όμως, είχες καλές σχέσεις με τις κιθάρες, τον punk και τον indie ήχο, έτσι δεν είναι; Ναι, έχω hardcore punk παρελθόν για την ακρίβεια, αλλά και τώρα που κάνω ηλεκτρονική μουσική παίζω τα πάντα live μόνη μου. Ποτέ δεν θα δεις λάπτοπ στο στήσιμό μου. Λατρεύω τον αναλογικό ήχο και πολλές φορές παρεμβαίνω στην κατασκευή από synths και φίλτρα, προκειμένου να φτιάξω τον ήχο μου. Άφησα πίσω τις κιθάρες και τις indie μπάντες γιατί κουράστηκα. Όλα συμβαίνουν τόσο αργά σε μια μπάντα. Οι live παραγωγές είναι πιο ακριβές, οι αποφάσεις παίρνονται πιο αργά γιατί συμμετέχει αρκετός κόσμος, πάντα προσπαθούν να ικανοποιηθούν όλοι. Γάμησέ το, με κούρασε και σκεφτόμουν ότι το μόνο που θέλω είναι να παίζω και να ηχογραφώ μουσική. Δεν σκόπευα αυτό το ηλεκτρονικό μου πρότζεκτ να το δημοσιοποιήσω. Το κρατούσα για μένα και γιατί αγαπώ την ηλεκτρονική μουσική, μου αρέσει να βγαίνω σε clubs και για κάποιο διάστημα, η δουλειά μου ήταν να κατασκευάζω και να επισκευάζω synthesizers και drum machines. Την ίδια εποχή, είχε αρχίσει να με εκνευρίζει η μπάντα μου και ξεκίνησα αυτό που ακούς τώρα.
Πάντα σου άρεσε η ηλεκτρονική μουσική; Πότε ξεκίνησε να σε ελκύει και σαν δημιουργό; Έφυγα από την Κολομβία για να πάω για σπουδές στην Βοστόνη, στο Berkeley, ήμουν σχεδόν 20 την πρώτη φορά που πήγα εκεί σε club και ενθουσιάστηκα. Με κέρδισε τόσο που ξεκίνησα να μελετάω την μουσική των club djs. To Detroit techno από τα τέλη των 80s και αρχές 90s και ονόματα όπως οι Drexcyia γίνανε οι βασικές επιρροές μου και μετά η new wave techno του Βελγίου που είναι εξίσου επιθετική, αλλά γίνεται με αναλογικό εξοπλισμό. Όταν ηχογραφείς όλη την μουσική σε hardware εξοπλισμό, drum machines και synthesizer και όχι από υπολογιστή, ο ήχος είναι λίγο πιο βρώμικος και κοφτερός. Αυτό τον ήχο προτιμώ.
Αυτό το ώμο αποτέλεσμα είναι που σε συνδέει με το punk παρελθόν σου; Σίγουρα, η τραχύτητα στον ήχο και το γεγονός ότι είναι κάτι ανθρώπινο, χειροποίητο, πρωτόγονο, κάτι που -χωρίς παρεξήγηση, εντελώς προσωπική άποψη- μου λείπει από όλες τις βρετανικές ηλεκτρονικές παραγωγές.
Ισχύει, έχουν συνέχεια το “4 to the floor” στο νου τους. Και εσύ θα μπορούσες σε κάποια σημεία να παίξεις με πιο εμπορικές χορευτικές φόρμες, αλλά κρατήθηκες και μάλιστα σαν να είχες κάνει από πάντα μεγαλεπήβολα σχέδια για τον ήχο σου, προτίμησες να στήσεις έναν -σχεδόν concepr- δίσκο με ατμόσφαιρα, που το πρώτο και το τελευταίο κομμάτι θα σημαίνουν κάτι για όλο το ταξίδι του ακροατή και που εκμεταλλεύτηκες και την φωνή του συμπατριώτη σου Helado Negro για να το ολοκληρώσεις. Ακριβώς. Για να είμαι ειλικρινής, η ανάγκη μου ήταν να κάνω ηλεκτρονική μουσική με συναίσθημα. Στην αρχή είχα χωρίσει το άλμπουμ, σε στιγμές ηλεκτρονικής pop με αρκετές μελωδίες, όπως θα το έκαναν για παράδειγμα οι Hot Chip και σε straight up techno δυναμίτες για τα club. Προφανώς απολαμβάνω και τις δυο μορφές δημιουργίας, όποτε αποφάσισα να τις ενώσω, με σκοπό να κάνω κομμάτια ικανά να σου φέρουν συναισθήατα στην πίστα.
Νιώθεις να εντάσσεσαι στο κίνημα παραγωγών και DJs που έρχονται από τη Λατινική Αμερική και επενδύουν σε μια πιο συναισθηματική, τοπικιστική και λίγο εξωτική προσέγγιση της χορευτικής μουσικής; Δεν ξέρω. Σίγουρα θέλω να είμαι μέρος αυτού του νέου κύματος μουσικών από τη Λατινική Αμερική που πλέον δημιουργούν με βάση τα ακούσματα και τις επιρροές από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Κατά κάποιο τρόπο, νιώθω ότι εκπροσωπώ καλύτερα την Κολομβία όταν κάνω δυτικότροπη ηλεκτρονική μουσική, χωρίς να καπηλεύομαι ή να προσπαθώ να συμπεριλάβω τις tropical, τύπου salsa , folklore και latin παραδόσεις. Μεγάλωσα ακούγοντας hardcore punk από την Αμερική και την Ευρώπη και το γεγονός ότι δεν φοβάμαι να έχω πολιτικό λόγο στα κομμάτια μου, δείχνει μια σκοτεινή πλευρά, που δεν συμβαδίζει με την εξωστρέφεια του latin ήχου.
Τι το πολιτικό, σχεδόν αναρχικό, έχει αυτός ο δίσκος; Είναι η προσωπική μου επανάσταση διατυπωμένη δημόσια και δεν περιμένω ούτε να την συμμεριστεί, ούτε να την καταλάβει όλος ο κόσμος. Κάνε ότι γουστάρεις και κάνε το μόνος σου και αν δεν σου αρέσει κάτι, κάνε ότι μπορείς για να το αλλάξεις.
Και αυτό ισχύει από τα πιο μικρά καθημερινά πράγματα, μέχρι τα κεφάλια που έχουν συγκεντρώσει την δύναμη. Μπορείς να κανείς ό,τι θελήσεις και να ζήσεις τη ζωή που έχεις ονειρευτεί για σένα και για τους ανθρώπους γύρω σου. Αυτό είναι ένα μήνυμα που ήθελα να γνωστοποιηθεί σε όσο κόσμο ακούσει το άλμπουμ. Το να είμαστε καλύτεροι άνθρωποι καθημερινά είναι το πιο επαναστατικό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε αυτή την στιγμή.
Αν θυμάμαι καλά και το δίσκος του Bad Bunny, YHLQMDLG, σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει κάτι σαν «Κάνε ότι θέλεις, ζήσε την ζωή σου». Προς τι όλο αυτό το επαναστατικό ύφος στη Λατινική Αμερική τελευταία; Ισχύει. Ίσως δεχόμαστε κάποιου είδους καταπίεση από τη Δύση. Κάτι του τύπου «Δεν είστε ικανοί για τίποτα». Το ξέρω γιατί μεγαλώσαμε με αυτή την αντιμετώπιση από τη Δύση και ξέρω, επίσης, ότι αυτό μπορεί να σε απελευθερώσει σαν άνθρωπο ή να σε κάνει να δέχεσαι την υποταγή.
Και κάπως έτσι, ξεκίνησες να παίζεις σε hardcore punk μπάντες της Μπογκοτά και κατέληξες να βγάζεις techno κομμάτια σε θρυλικά indie labels. Ξεκίνησα να παίζω τύμπανα στα 11 μου σε emo γκρουπ που μετά έγινε hardcore. Στα 16 μου έφυγα να σπουδάσω μουσική στην Βοστόνη, εκεί βαρέθηκα την jazz θεωρία, αλλά η ειλικρίνεια να συζητάω ανοιχτά και ελεύθερα πάνω στην μουσική, τι με κουράζει στη θεωρεία της, τι με γοητεύει στους ρυθμούς και τις μελωδίες της, αλλά, πάνω απ' όλα, το δικαίωμα να υψώνω ελεύθερα την φωνή μου και να συγκρούομαι με άλλους δημιουργικούς και δραστήριους μουσικούς, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μου και του χαρακτήρα μου. Για παράδειγμα, στη Βοστόνη ξεκίνησα να σπουδάζω μουσική σύνθεση, γιατί είχα ερωτευτεί την ηλεκτρονική μουσική και μου άρεσαν τα synthesizers, αλλά κανένας στο κολέγιο δε μας μάθαινε σύνθεση πάνω σε αναλογικά synths, όλα τα μαθήματα ήταν πάνω σε λάπτοπ, με πλήκτρα που βγάζουν όλα τους ίδιους ήχους. Στα επόμενα γενέθλιά μου έλαβα σαν δώρο ένα χειροποίητο αναλογικό synth και είπα γάμα τα λάπτοπ, θα συνεχίσω να ψάχνω για synthesizer και θα πάω σε αυτό το μαγαζί στη Νέα Υόρκη που μου έφτιαξαν το δώρο και θα τους γνωρίσω. Ήμουν αρκετά τυχερή ώστε να με προσλάβουν και από εκεί ξεκίνησε το πραγματικό ταξίδι.
Στόχος σου είναι να μεγαλώσεις την επίγνωση του κόσμου για τις οποίες πολιτικές τακτικές ακολουθούν οι τοπικές κοινωνίες ή επιδιώκεις να αλλάξει κάτι σε παγκόσμια κλίμακα; Έχω περίεργη σχέση με το ίντερνετ. Τρία χρόνια πριν αποφάσισα να σταματήσω να διαβάζω νέα από εκεί, γιατί ένιωθα ότι με δηλητηρίαζαν. Έβρισκα ότι σε όλα τα media κυριαρχούσε η προκατάληψη και δεν είχα κάποιο να εμπιστεύομαι. Μπορεί, για παράδειγμα, να διάβαζα κάτι για την Ελλάδα, αλλά δεν είχαν κάποιον της εμπιστοσύνης μου για να καταλάβω αν ό,τι γράφεται ισχύει. Παράλληλα και για καλή μου τύχη, ξεκίνησα να περιοδεύω παγκόσμια και σε όποια πόλη βρέθηκα, προσπάθησα να είμαι όσο πιο ενήμερη γίνεται από τους ανθρώπους της και όσο πιο παρούσα γινόταν. Αυτή η επαφή με τους ανθρώπους των πόλεων αποτέλεσε τη μαγεία στο μυαλό μου ώστε να ξαναρχίσω να αποκτώ πολιτική συνείδηση και άποψη, στο βαθμό που τώρα να μπορώ να υψώνω ξανά την φωνή μου και όταν διαβάζω για κάτι, να νιώθω πιο κοντά στην αλήθεια με τα φίλτρα που ενεργοποίησαν τα ταξίδια μου και η επαφή με τον κόσμο κάθε πόλης.
Φαντάζομαι ότι θα έχεις και την δίκη σου ισχυρή θέση για ό,τι συμβαίνει με την τρέλα των social media. Δεν ξέρω από που να αρχίσω να σου λέω γι’ αυτό. Ας πούμε ότι ο καθένας διαβάζει ή μαθαίνει ό,τι του σερβίρουν και αν νομίζει κάποιος ότι μέσα από αυτά συνδεόμαστε και χτίζονται κοινότητες ομοϊδεατών είναι άδικο για την πραγματική ζωή που είναι εκεί έξω. Σε καιρούς σαν και αυτούς, το χειρότερο είναι ότι μας πείθουν ότι αυτό είναι το καλύτερο που μπορούμε να έχουμε σαν κοινωνική ζωή.
Σχεδόν τελειώσαμε. Αναρωτιέμαι αν έχεις κάποια έντονη προσωπική στιγμή πoυ θυμάσαι κατά την διάρκεια δημιουργίας του άλμπουμ. Ναι, εννοείται. Αρχικά, νιώθω ακόμα συνδεδεμένη με το υλικό του και τη διαδικασία παραγωγής του. Και στο λέω, έχοντας μόλις τελειώσει το πρώτο μου μεγάλο διάστημα διακοπών εδώ και ένα χρόνο. Την προηγούμενη εβδομάδα είχα πετάξει το κινητό μακριά και σήμερα με πολύ πιο καθαρό μυαλό ξεκίνησα να πλασάρω το επόμενο. Όταν κανείς κάτι τέτοιο, νιώθεις πιο απομακρυσμένος από τη δουλειά που μόλις κυκλοφόρησες και αν υπολογίσεις ότι εγώ έχω μονίμως τον φόβο του να μην βαρεθώ και μου αρέσει να ξεκινάω καινούργια πρότζεκτ, το γεγονός ότι το Acts Of Rebellion μου αρέσει ακόμα, σημαίνει πολλά. Πρόκειται για κάτι που τελείωσα το 2018, το υπέγραψα σε label το 2019 και βγήκε μόλις. Άρα, λοιπόν, ελπίζω στην διαχρονικότητά του και από τη μεριά του κοινού, ενώ σαν στιγμή που ζήτησες, αν και προσωπική, μπορώ να θυμηθώ ποσό έντονα ένιωσα όταν το αγόρι που είχα (και ήταν από την Ευρώπη) μου ζητούσε επίμονα να μετακομίσω κοντά του και εγώ του έλεγα ότι αποκλείεται να μου αποσπάσει την προσοχή κάτι μέχρι να τελειώσω το άλμπουμ. Προφανώς και δεν με κατάλαβε, με πίεσε μάλιστα και χωρίσαμε. Λίγο πριν τον χωρισμό, θα με έπαιρνε ασταμάτητα τηλέφωνο για εκείνο το μικρό διάστημα που το είχα ανοιχτό για να επικοινωνώ με τους έξω. Εγώ συνέχισα να δουλεύω, αυτός συνέχισε να τηλεφωνεί. Τότε άνοιξα ένα νέο demo και τραγουδούσα "You’re not gonna make me stop", εννοώντας από την δουλεία μου. Μερικούς μήνες μετά επέστρεψα σε αυτό το demo και το ολοκλήρωσα. Είναι το single “Megapunk” που ακούγεται σαν κομμάτι διαμαρτυρίας, αλλά, στην ουσία, είμαι εγώ που διαμαρτύρομαι για το πώς ακόμα και οι άνθρωποί μας μερικές φορές περιορίζουν την ανάγκη μας να κάνουμε αυτό που θελουμε.
Dj sets ή συναυλίες; Προτιμώ τα live, μου αρέσει να ανακαλύπτω σε κάθε εμφάνιση νέους ήχους μέσα από τα αναλογικά synths και επιπλέον, δυσκολεύομαι με τα dj set για να χωρέσω όλη τη μουσική που θέλω να μεταδώσω στο κοινό. Μου αρέσουν πολλά μουσικά είδη και στο μυαλό μου βγάζει νόημα να έχω αναπτύξει ένα techno μοτίβο για 25 λεπτά και ξαφνικά να να κάνω ένα πέρασμα και από κάτι άλλο π.χ. Nina Simone, αλλά δεν περιμένω να το δεχτούν και να το καταλάβουν όλοι οι ακροατές. Έτσι, λοιπόν, προτιμώ τα live sets και μάλιστα εκεί, παίζοντας τη μουσική μου, μπορώ να γεφυρώσω μια συναισθηματική ή πιο pop στιγμή με κάτι χορευτικό. Και αυτά τα δύο, δηλαδή το εκλεκτικό μουσικό γούστο, αλλά και η παραγωγή μουσικής και η εκτέλεσή της συνδέονται άρρηκτα. Μεγάλο κομμάτι της μουσικής δημιουργίας, ειδικά στο live, είναι αποτέλεσμα εξάσκησης μνήμης. Ακόμα και όταν έπαιζα τύμπανα, δεν ήξερα να πω ποια θα ήταν η επόμενη κίνησή μου, απλά την έκανα, ασυναίσθητα, σαν αποτέλεσμα όλων των αυτοσχεδιασμών αλλά και των μουσικών εμπειριών που είχε συγκεντρώσει το σώμα και το μυαλό. Είναι όλα μέσα σου, αρκεί να είσαι παρών.
To Acts of Rebellion της Ela Minus κυκλοφορεί από την Domino.
.jpg)
