Πώς νιώθεις για τον τελευταίο σας δίσκο, Värähtelijä, τώρα που έχουν περάσει τόσοι μήνες από την κυκλοφορία του;
Juho Vanhanen: Είμαι ακόμη απρόσμενα ικανοποιημένος. Συνήθως, έναν δίσκο τον βαριέσαι μετά την κυκλοφορία του, γιατί φτάνεις να έχεις ακούσει τα κομμάτια χιλιάδες φορές προσπαθώντας να τα βελτιώσεις, να τελειοποιήσεις τις ηχογραφήσεις, δουλεύοντας πολλές ώρες με τη μίξη και την παραγωγή. Φτάνεις δηλαδή σε ένα σημείο όπου πια δεν μπορείς να δεις ξεκάθαρα το σύνολο. Είναι σαν να κοιτάς έναν πίνακα από πολύ κοντά, για να διορθώσεις τις λεπτομέρειες. Αλλά όσον αφορά το Värähtelijä –ίσως και γιατί παίζουμε τα κομμάτια συνέχεια live– έχουμε διατηρήσει τη συνολική εικόνα και γενικά είμαι πολύ χαρούμενος από το αποτέλεσμα. Φυσικά υπάρχουν πράγματα τα οποία θα έκανα διαφορετικά, πάντως δηλώνω ικανοποιημένος από την τελική μορφή, όπως και τα υπόλοιπα μέλη των Oranssi Pazuzu.
Μιας και ανέφερες τις συναυλίες, ο δίσκος έχει κομμάτια με πολύ μεγάλη διάρκεια. Πώς δουλεύουν αυτά επί σκηνής;
Juho: Νομίζω ότι λειτουργούν άψογα, είναι μάλιστα τα highlights των σόου. Για παράδειγμα, το “Vasemman Κäden Ηierarkia” είναι η μεγαλύτερη σύνθεση που έχουμε γράψει (17 λεπτά), και έχει πολύ θερμή αποδοχή. Διαθέτει μια σταδιακή ένταση, η οποία μετουσιώνεται σε πιο αυτοσχεδιαστικά μέρη για να επαναπροσδιοριστεί αργότερα στην αρχική μορφή του. Τα επίπεδα έτσι της έντασης ανεβοκατεβαίνουν –όπως συμβαίνει και στα περισσότερα από τα νέα κομμάτια– κι αυτό βρίσκει ανταπόκριση από το κοινό. Παράλληλα, είναι και μια πολύ ευχάριστη πρόκληση για εμάς το πώς θα μείνουμε συγκεντρωμένοι, διατηρώντας τη δυναμική των κομματιών.
Το Värähtelijä είναι κατά την άποψή μου ένα τελετουργικό άλμπουμ. Βλέπεις τις συναυλίες ως τελετουργίες;
Juho: Ναι, τις βλέπω έτσι. Αυτό που σκέφτομαι είναι ότι στα live μας πλάθουμε μια ατμόσφαιρα, η οποία επιτρέπει στον καθένα να βυθιστεί στο μυαλό του, σε σκοτεινά επίπεδα της ψυχοσύνθεσής του, τα οποία ίσως και να μην έχει εξερευνήσει έως τότε. Παράλληλα, νιώθω πως δημιουργούμε κάτι σαν ψυχική «ομίχλη» επί σκηνής, η οποία διαχέεται προς τον κόσμο. Το να παίζω ζωντανά είναι κατά κάποιον τρόπο θεραπευτικό για εμένα, και ελπίζω πως αυτό περνάει και στο ακροατήριο. Σαν μια θεραπευτική, ενδοσκοπική τελετουργία, η οποία είναι ταυτόχρονα ατομική και συλλογική –στον καθένα μπορεί να δράσει σε διαφορετικά επίπεδα.
Έχεις πιθανότατα ακούσει αυτήν την ερώτηση πολλές φορές, αλλά όπως και να έχει, μπορείς να αναφέρεις ποια είναι τα στιχουργικά θέματα του Värähtelijä, για εμάς που δεν γνωρίζουμε Φινλανδικά;
Juho: Ο μπασίστας μας έχει γράψει τους στίχους, αλλά όλοι έχουμε συζητήσει γι' αυτούς. Πρόκειται για έναν ψυχολογικό δίσκο. Είναι μια κατάδυση σε άγνωστες πτυχές του εαυτού, μια αναζήτηση για νέα πράγματα εντός σου· μια οπτική επί του ψυχισμού, το να συμβιβάζεσαι με τον θάνατό σου, αλλά και πώς να επεξεργαστείς το μίσος. Ακόμη και για άτομα που δεν καταλαβαίνουν τους στίχους, ελπίζω ότι ο δίσκος θα λειτουργήσει ως ένας ψυχολογικός καθρέφτης.
Ένα πράγμα προφανές είναι οι krautrock και οι 1970s ψυχεδελικές επιρροές. Ποια είναι η σχέση σας με αυτές τις σκηνές;
Juho: Και οι δύο αποτελούν μεγάλες επιρροές για τους Oranssi Pazuzu. Εκείνο που με ενδιαφέρει περισσότερο στο krautrock είναι το ότι, προσθέτοντας και αφαιρώντας επί της βασικής μορφής του ρυθμού, μπορείς να πετύχεις μια διπρόσωπη ρυθμικότητα, την οποία μπορείς κατόπιν να εναλλάσσεις μέσα στο μυαλό σου –σαν να υπάρχουν δυο πραγματικότητες του ίδιου θέματος. Και μπορεί, ενώ παίζεις ή ακούς, η αντίληψή σου να περάσει από τη μια ρυθμική όψη στην άλλη, πράγμα πολύ περίεργο όταν συμβαίνει: μου έχει τύχει να χάνω τον μουσικό μου προσανατολισμό στιγμιαία. Πέρα από αυτό, μου αρέσει η απλότητα του krautrock, η οποία παράγει υπνωτική ατμόσφαιρα χωρίς να βαραίνει συνθετικά. Όσον αφορά την ψυχεδέλεια, συνθετικά προτιμούμε να τοποθετούμε noise και ambient στοιχεία παράλληλα με τα riffs· σαν να αιωρούνται από πάνω τους, κατά κάποιον τρόπο. Εμφανίζεται έτσι μια τεχνητή τυχαιότητα στη σύνθεση, που ιδανικά βοηθάει στο νοητικό τριπάρισμα.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που οι Oranssi Pazuzu έρχονται στην Ελλάδα για live. Θυμάσαι κάτι από το προηγούμενο σόου;
Juho: Ήταν ένα από τα πιο επιδραστικά live για τη μπάντα, επειδή οι άνθρωποι ήταν πολύ συναισθηματικοί μετά το τέλος της συναυλίας –κάτι πραγματικά σπάνιο για εμάς. Στη Φινλανδία ποτέ δεν θα ερχόταν κάποιος με δάκρυα στα μάτια να πει κάτι για τη μουσική μας, αλλά στην Ελλάδα οι άνθρωποι στάθηκαν αρκετά ανοιχτοί όσον αφορά την εμπειρία που αποκόμισαν από το σόου. Αυτό είναι που θυμάμαι πάνω από όλα, από εκείνη την επίσκεψη.
Κάπου εδώ λύθηκαν τα προβλήματα της σύνδεσης του Mat, ο οποίος μπήκε στη συζήτηση...
Παίζετε στην Ελλάδα σε λίγες μέρες. Πόσο καλά νομίζετε πως θα ταιριάξουν οι δύο μπάντες στο ίδιο event; Μιας και τα μουσικά σας στυλ είναι αρκετά διαφορετικά μεταξύ τους, έχετε μήπως κάποιες ιδέες για το πώς θα μπορέσετε να κάνετε το σόου συνεκτικό;
Mat McNerney: Δεν νομίζω ότι θα χρειαστεί να προσπαθήσουμε. Παρόλο που το στυλ της κάθε μπάντας είναι διαφορετικό, έχουμε πολλά κοινά όσον αφορά την προσέγγιση. Και νομίζω ότι το ίδιο ισχύει και για το κοινό, πως είναι δηλαδή αρκετά εκλεκτικό όσον αφορά το μουσικό του γούστο. Άλλωστε δεν νομίζω πως οι άνθρωποι κατακερματίζουν πλέον τις μουσικές που τους αρέσουν. Αυτό μπορεί να γινόταν στα 1990s, αλλά τώρα νομίζω ότι ο κόσμος είναι αρκετά πιο ανοιχτόμυαλος και μπορεί έτσι να δει τις ραφές που ενώνουν τα διάφορα είδη.
Juho: Συμφωνώ, νομίζω ότι αν έβλεπα μια αφίσα με τους Oranssi Pazuzu και τους Hexvessel να παίζουν μαζί, θα ενδιαφερόμουν να παρακολουθήσω τον συνδυασμό. Συνήθως αποφεύγω συναυλίες που είναι ομοιογενείς, δεν θέλω να ακούω για 3 ώρες το ίδιο πράγμα. Νομίζω λοιπόν ότι είναι πολύ καλό το να έχεις δύο μπάντες διαφορετικού ήχου, με παρόμοια όμως –τελετουργική, κατά κάποιον τρόπο– προσέγγιση στη μουσική. Πιστεύω άλλωστε ότι οι άνθρωποι που ακούνε Oranssi Pazuzu ή/και Hexvessel, διαθέτουν αρκετά ευρύ φάσμα γούστου.
Mat: Ναι, είναι επίσης το ψυχεδελικό στοιχείο που έχουμε κοινό, μια προσέγγιση υπερβατική. Παρομοίως προτιμώ να βλέπω διαφορετικού είδους σχήματα να παίζουν μαζί. Αν οι Hexvessel παίζανε μονάχα με ακουστικά συγκροτήματα ή οι Oranssi Pazuzu με brutal black metal, ο κόσμος θα έβγαζε λάθος συμπεράσματα σχετικά με την προσέγγισή μας. Πέρα δε από όλα τα άλλα, νομίζω ότι είναι καλό αν μέρος του κοινού μας που δεν έχει ακούσει Oranssi ανακαλύψει τη μουσική τους –όπως φυσικά και το αντίστροφο. Είναι επομένως μια καλή ευκαιρία και για τις δύο μπάντες.
Τόσο το Värähtelijä, όσο και το When We Are Death, έδειξαν στοιχεία αλλαγής πλεύσης, λιγότερο στην περίπτωση των Oranssi, περισσότερο στους Hexvessel. Πώς προέκυψε αυτή η αλλαγή και ποια ήταν η αντίδραση των παλαίμαχων fans;
Mat: Είναι λίγο δύσκολο να απαντήσω, γιατί στην περίπτωσή μας δεν υπήρχε κάποια συνειδητή σκέψη για αλλαγή. Μοιάζει περισσότερο σαν πάντα να κατευθυνόμασταν προς τα εκεί, υπάρχουν άλλωστε και στο παρελθοντικό υλικό αρκετές διαδρομές που φτάνουν κοντά στο When We Are Death. Αν βέβαια το συγκρίνει κανείς με το ντεμπούτο μας, τότε ναι, φυσικά και υπάρχει μεγάλη διαφορά. Αλλά για όποιον μας ακολουθεί για καιρό στο μουσικό μας ταξίδι, η εξέλιξη φαίνεται φυσική. Οι περιστασιακοί ακροατές θα σοκαριστούν, εγώ όμως πάντα ακούω καλλιτέχνες των οποίων είμαι οπαδός, θεωρώντας την επαφή μου μαζί τους ως ένα ταξίδι –κάθε λοιπόν κυκλοφορία αποτελεί και μια στάση.
Λατρεύω συγκροτήματα με διαφορετικές όψεις, όπως τους Ulver για παράδειγμα· κάθε φορά που ακούς καινούριο δίσκο τους ενθουσιάζεσαι, γιατί ξέρεις ότι θα υπάρχει μια διαφορετική προοπτική. Το ίδιο και με τους Darkthrone. Κάτι τέτοιο επιθυμώ να κάνω με τους Hexvessel, δεν θέλω να είναι ακόμα μία προβλέψιμη και μονοδιάστατη μπάντα· θέλω κάθε δίσκος να αποτελεί έναν ξεχωριστό κόσμο. Αν φτιάχνεις ένα άλμπουμ παρόμοιο με κάποιο προηγούμενο, τότε το υπονομεύεις, χάνει κάπως τη μαγεία του.
Juho: Παρομοίως κι εμείς, προσπαθούμε να βρούμε νέους κόσμους σε κάθε δίσκο. Στο Kosmonument περιπλανηθήκαμε σε πραγματικά σκοτεινές περιοχές, στις μοναχικές εσχατιές του Διαστήματος, στη μοναξιά του όντος εντός του Σύμπαντος. Στο Valonielu περάσαμε σε ένα πιο κυτταρικό επίπεδο: καταδυθήκαμε στο DNA των ζωντανών οργανισμών, επανερχόμενοι στη ζωή. To Värähtelijä είναι μια συνέχεια του ταξιδιού του προηγούμενου δίσκου, εξερευνώντας όμως πιο ακραίες περιοχές. Συνήθως μετά από κάθε άλμπουμ θέλουμε να ασχοληθούμε με διαφορετικά πράγματα, αλλά εδώ συμφωνήσαμε πως θέλαμε να περιπλανηθούμε ακόμη περισσότερο στο μονοπάτι του Valonielu.
Στην κριτική του Värähtelijä είχα γράψει πως οι Oranssi Pazuzu είναι από τις λίγες μπάντες που προσπαθούν να διευρύνουν τα όρια του black metal. Θέλω να ρωτήσω και τους δυο σας, λοιπόν: ποιο θεωρείτε το πλέον ουσιώδες χαρακτηριστικό του black metal, το ένα πράγμα που πρέπει να υπάρχει σε μια κυκλοφορία έτσι ώστε αυτή να θεωρηθεί πως ανήκει στο είδος;
Juho: Δε θεωρώ τους Orannssi Pazuzu μια black metal μπάντα, είναι απλά επηρεασμένοι από το είδος. Αλλά νομίζω πως το πιο ουσιώδες για μια black metal κυκλοφορία, είναι η ψυχρότητα του Διαστήματος. Ένα αίσθημα μοναξιάς μέσα στον κόσμο, η συνειδητοποίηση πως ο κόσμος δεν νοιάζεται για σένα σαν άτομο, παρόλο που αποτελείς τμήμα του.
Mat: Κάπως παρόμοιο είναι και για μένα. Αυτό δηλαδή που έχω στο μυαλό μου όταν σκέφτομαι το black metal είναι το περιβάλλον, το αίσθημα που σου δίνει όταν είσαι βυθισμένος μέσα του. Είναι π.χ. τα δάση τα οποία ήταν ζωγραφισμένα στους πρώτους δίσκους των Darkthrone, το Feeble Screams From Forests Unknown, εκείνο το αίσθημα του ανεξερεύνητου, του αλλόκοσμου, η ακατάληπτη σκοτεινιά, η λατρεία τους σκοταδιού. Τα δάση και η φύση νομίζω είναι αυτά που δεν μπορείς να βγάλεις από το black metal. Τον φόβο των Χριστιανών για το σκοτάδι και τη φύση, πράγματα στα οποία δεν μπορούν να εμβαθύνουν. Αυτό είναι για μένα το συναρπαστικό: το αίσθημα δηλαδή ενός άλλου κόσμου και όχι η αντιμετώπιση του Euronymous, η οποία θέλει το black metal να έχει να κάνει αποκλειστικά με τον Σατανισμό –τέτοια πράγματα δεν με ενδιαφέρουν καθόλου. Αν βγάλεις τη φύση από το black metal, τότε αυτό παύει να είναι black metal.
Juho: Ναι, έχει να κάνει με το άγνωστο: όχι με το φόβο προς αυτό, αλλά με την αποδοχή του. Με το ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά από εσένα πράγματα εκεί έξω κι εσύ τα αποδέχεσαι αντί να προσπαθείς να βρεις απλουστευτικές εξηγήσεις για εκείνα.
{youtube}6uHPHn5Zwmo{/youtube}
Και οι δύο έχετε κυκλοφορήσει βιντεοκλίπ για ορισμένα κομμάτια των καινούριων σας δίσκων. Μπορεί ο καθένας να μου πει κάποια πράγματα για αυτά, για το γύρισμά τους, το θέμα κτλ;
Mat: Γυρίσαμε 4 βίντεο για το καινούριο άλμπουμ. Για μένα, κάθε ένα είναι τελείως διαφορετικό, μιας και κάθε κομμάτι διακατέχεται από διαφορετικό συναίσθημα. Για αυτήν την κυκλοφορία κάναμε αρκετά προφανή βιντεοκλίπ. Τα θέματά τους δεν είναι αφηρημένα, διηγούνται απλά την ιστορία των στίχων. Κι αυτό γιατί οι στίχοι είναι τόσο προσωπικοί, ώστε θα φαινόταν γελοίο να κάνω αφηρημένη τέχνη πάνω τους: θα αφαιρούταν κάτι από τον πυρήνα τους. Το βίντεο του “Cosmic Truth”, για παράδειγμα, έχει να κάνει με την ομορφιά της φύσης, δείχνοντας τη μαγεία της, η οποία μπορεί να σου μεταδώσει μια βαθύτερη κατανόηση του Σύμπαντος.
Juho: Για εμάς το “Lahja” ήταν το πρώτο βιντεοκλίπ, αρχικά μάλιστα δεν ήμασταν καν σίγουροι πως ήταν σωστή κίνηση να κάνουμε κάτι τέτοιο. Είχαμε όμως έναν κοινό φίλο (Javin Oskar), που μπορούσε να το γυρίσει με τρόπο ο οποίος πιθανώς θα μας ικανοποιούσε –όπως και έγινε. Του δώσαμε από την αρχή απόλυτη ελευθερία όσον αφορά την ερμηνεία της μουσικής, τη μετάφρασή της σε εικόνα. Το μόνο που συζητήσαμε μαζί του ήταν κάποια από τα θέματα των στίχων και το concept του δίσκου. Νομίζω ότι βγήκε όπως ακριβώς το θέλαμε. Είναι αρκετά αφηρημένο και έχει να κάνει με ιεραρχίες δύναμης στις οποίες πρέπει να σκαρφαλώσεις, ώστε στο τέλος να μην είσαι σχεδόν καθόλου άνθρωπος.
{youtube}Q_lGSUrvWMo{/youtube}
Παίζετε και οι δύο στους Grave Pleasures. Πότε να περιμένουμε τον 2ο δίσκο; Υπάρχουν μήπως συναυλίες στον ορίζοντα; Επίσης, εσύ Mat είσαι ο μοναδικός συνθέτης;
Mat: Πιστεύω πως ο καινούριος δίσκος θα είναι έτοιμος κάπου μέσα στο 2017, είμαστε περίπου στα μισά της συγγραφής. Για την ώρα έχουμε κάποια live σχεδιασμένα, ναι. Όσον αφορά τη σύνθεση, εγώ και ο Juho είμαστε οι βασικοί συνθέτες, αλλά όλα τα μέλη παίρνουν μέρος –δεν έχουμε αυστηρά ορισμένους ρόλους ή κανόνες. Για εμάς είναι πλέον σημαντικότερο το να αναμιγνύεται όλη η μπάντα στη διαδικασία.
Juho: Για μένα, πέρα από όλα τα άλλα, είναι εξαιρετικά αναζωογονητικό το να γράφω πιο «ποπ» μουσική: ήταν μια πλευρά που πάντα ήθελα να εξερευνήσω. Οπότε συνθετικά προσπαθώ να διατηρήσω το σκοτάδι, διοχετεύοντάς το όμως μέσα από έναν ποπ αγωγό.
