Το νέο σας άλμπουμ, εκτός από δικές σας συνθέσεις, περιέχει και αρκετές διασκευές –και μάλιστα ορισμένες αρκετά απρόσμενες, όπως π.χ. αυτή στο “Sleep Οn Ιt” των Stand High Patrol, μιας reggae μπάντας από τη Γαλλία. Πόσο δύσκολο ήταν να ενοποιήσετε όλες αυτές τις διαφορετικές διαθέσεις σε ένα LP;
Σκεφτόμουνα για περίπου 6 μήνες πάνω σ' αυτό, στο να βρω δηλαδή τον σωστό συνδυασμό των τραγουδιών της δικής μου γενιάς (των Doors, του Krzysztof Komeda κ.ά.) και στο πώς μπορούσαμε να τα παίξουμε με τους νεότερους συνεργάτες μου, με μια καινούρια, φρέσκια ματιά. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Ζήτησα από τον Eric Schaefer να προτείνει κάποιο σημερινό κομμάτι, που να είναι κάπως συναφές ως προς το beat. Έφερε λοιπόν το “Sleep Οn Ιt”, μου άρεσε πολύ η απλή του μελωδία και αυτοσχεδιάσαμε πάνω της. Δεν προσπαθήσαμε να βρούμε κάποιο νέο είδος.
Αυτό είναι και το πρώτο άλμπουμ με το νέο σας τρίο, με τον Chris Jennings στο κοντραμπάσο και τον Eric Schaefer στα τύμπανα. Υπάρχει μια σημαντική διαφορά στην ηλικία μεταξύ σας, πώς θεωρείτε ότι επέδρασε στη διαδικασία του δίσκου;
Νομίζω ότι επέδρασε πολύ θετικά. Ο Chris και ο Eric είναι εξαιρετικοί μουσικοί, πραγματικά υψηλού επιπέδου. Στα δε λάιβ, μπορούν να πάρουν πάνω τους τη μουσική και να την εκτοξεύσουν στ' αλήθεια…
Πόσο διαφορετικό είναι αυτό το τρίο σε σχέση μ' εκείνο που διατηρούσατε για χρόνια με τους J.F. Jenny-Clark και Daniel Humair;
Το τελευταίο ήταν το συγκρότημα της ζωής μου! Ήμασταν μαζί για 33 χρόνια και γράψαμε μαζί 12 δίσκους. Με το νέο τρίο ελπίζω να μείνουμε μαζί για αρκετό καιρό, γιατί αισθάνομαι ότι έχουμε κάτι να πούμε με τη μουσική μας· και θέλουμε να τη φέρουμε στο ακροατήριο, να πάρουμε τον κόσμο μαζί μας. Είναι μια νέα εποχή, με νέο υλικό και νέους τρόπους για να αυτοσχεδιάζουμε, δεν μοιάζει με κανένα άλλο τρίο.
Εσείς γεννηθήκατε στη Λειψία και μεγαλώσατε στην πρώην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, από την οποία φύγατε στην ηλικία των 22. Σύντομα βρεθήκατε να δουλεύετε πλάι σε σημαντικούς μουσικούς, όπως ο αδελφός σας Rolf Kühn ή ο Don Cherry. Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε εκείνα τα πρώτα χρόνια στο εξωτερικό;
Δούλευα ήδη ως μουσικός όσο ζούσα στην Ανατολική Γερμανία και προετοίμαζα τον εαυτό μου σχετικά με το τι θα αντιμετώπιζα, όταν θα κατάφερνα να αποδράσω –μόλις τελικά συνέβη, ήταν σαν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Έναν χρόνο αργότερα, το 1967, βρέθηκα στο Newport Jazz Festival, να παίζω μαζί με τον Rolf και άλλους δύο σημαντικούς μουσικούς: τον Jimmy Garrison και τον Aldo Romano. Εκεί μας άκουσε ο παραγωγός του John Coltrane, ο Bob Thiele, και μας ζήτησε να ηχογραφήσουμε για το label της Impulse! Γράψαμε έτσι τον δίσκο Impressions Οf New York, επηρεασμένοι πολύ από τη free jazz εκείνης της εποχής. Γενικώς, σε όλη μου τη ζωή, μοναδική μου επιδίωξη ήταν να είμαι ένας καλός τζαζ μουσικός, τίποτα άλλο. Αυτό συμβαίνει μέχρι σήμερα και ελπίζω για αρκετά χρόνια ακόμα…
Μιλήσατε για απόδραση· τι σας έκανε να βλέπετε τη φυγή σας με τέτοιους όρους; Πώς ήταν τα πράγματα για έναν νέο μουσικό στην Ανατολική Γερμανία;
Μπορούσα να παίξω σε τζαζ φεστιβάλ σε χώρες όπως η Πολωνία, η Τσεχοσλοβακία ή η Ουγγαρία. Υπήρχε επίσης και το πρώτο κρατικό τζαζ κλαμπ στο Πότσνταμ, όπου το 1965 έπαιζα μαζί με το τρίο μου, για 3 μέρες τη βδομάδα. Πάντοτε όμως ήθελα να φύγω από την Ανατολική Γερμανία. Η μουσική είναι παγκόσμια κι εγώ ήθελα ελευθερία. Η φυγή ήταν απαραίτητη, αν ήθελα να γίνω ένας ευτυχισμένος άνθρωπος.
Από τότε έχετε γράψει πάρα πολλούς δίσκους· υπάρχει κάποιος που να τον θεωρείτε κάπως πιο ιδιαίτερο, σε σχέση με τους υπόλοιπους;
Ένα από τα αγαπημένα μου πράγματα στη ζωή είναι να βρίσκομαι στο στούντιο και να πειραματίζομαι με διαφορετικούς ανθρώπους, από διαφορετικές κουλτούρες, με κλασικούς μουσικούς ή τζαζ. Να βρίσκουμε μαζί νέους τρόπους για να αυτοσχεδιάζουμε. Ηχογραφώ συνεχώς από το 1964 μέχρι σήμερα, κάθε χρόνο κι από κάτι. Δεν έχω όμως κάποιον δίσκο που να τον θεωρώ πιο αγαπημένο από άλλους…
Χρησιμοποιείτε αυτό που ονομάζετε «augmented and diminished approach»· θα μπορούσατε να περιγράψετε, με απλά λόγια, σε τι συνίσταται;
Αντί για μείζονες και ελάσσονες συγχορδίες, χρησιμοποιώ αυξημένους (augmented) και ελαττωμένους (diminished) ήχους και αυτοσχεδιάζω εστιάζοντας περισσότερο πάνω στον ήχο, παρά στις νότες μιας συγχορδίας. Μπορείς να παίξεις όλες τις μουσικές ιδέες με αυτούς τους ανοιχτούς –και αυτοσχεδιαστικούς– ήχους. Για μένα κάτι τέτοιο δίνει στον αυτοσχεδιασμό περισσότερο νόημα.
Έχετε συνεργαστεί με πραγματικούς γίγαντες της τζαζ, όπως ο Ornette Coleman, ο Don Cherry ή ο Archie Shepp· ποιος άσκησε περισσότερη επιρροή πάνω σας;
Σίγουρα ο Ornette. Η αφοσίωσή του στη μουσική ήταν απεριόριστη. Έχουμε περάσει πολλές εβδομάδες παίζοντας και συζητώντας για διάφορα ζητήματα σχετικά με τη μουσική, τον αυτοσχεδιασμό κ.ά. Ήταν εκείνος που με παρακίνησε να παίζω περισσότερο· όταν παίζαμε μαζί (σ.σ.: είχαν κυκλοφορήσει το 1996 έναν εξαιρετικό λάιβ δίσκο, το Colors: Live From Leipzig), έφερνε σε κάθε συναυλία 10 με 12 νέες συνθέσεις! Για κάθε συναυλία έπαιρνα το αεροπλάνο, πήγαινα στη Νέα Υόρκη για μια βδομάδα για να γράψω τις συγχορδίες για τις συνθέσεις του και να τις ηχογραφήσω στο φανταστικό του στούντιο, το Harmolodic στο Χάρλεμ. Και ο Archie, βέβαια, είναι μοναδικός…
Τα τελευταία χρόνια ζείτε στην Ίμπιζα, ένα από τα πιο πολύβουα νησιά της Μεσογείου. Τι σας γοήτευσε εκεί και πώς πιστεύετε ότι έχει επιδράσει το μεσογειακό τοπίο στη μουσική σας;
Από τότε που ήμουν παιδί ονειρευόμουν τη ζωή σ' ένα ζεστό νησί· να ξεκινώ από εκεί τα ταξίδια μου για να παίζω τη μουσική μου. Ήρθα στην Ίμπιζα για ζήσω έναν χρόνο –αυτό συνέβη πριν από 22 χρόνια! Η φύση είναι αυτή που μου δίνει την έμπνευση κι εγώ εξασκούμαι όλη μέρα, προσπαθώντας να παίξω καλύτερη μουσική στο μέλλον.
Και όσον αφορά αυτό το μέλλον, έχετε κάποια σχέδια;
Απλώς να συνεχίσω να παίζω με μουσικούς απ’ όλον τον κόσμο. Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος με το καινούριο μας τρίο και είμαι ευτυχισμένος που θα μπορέσω να παρουσιάσω το νέο μου «μωρό» για πρώτη, περίπου, φορά σ' ένα μέρος σαν την Ελλάδα.
{youtube}Mrjz9n5kqX8{/youtube}
