Οι Phronesis σχηματίστηκαν το 2005 στο Λονδίνο, είναι όμως ένα πολυεθνικό τρίο το οποίο αποτελείται από τον Δανό Jasper Høiby στο κοντραμπάσο, τον Βρετανό Ivo Neame στο πιάνο και τον Σουηδό Anton Eger στα τύμπανα. Έχουν λάβει αρκετές εγκωμιαστικές κριτικές –και όχι αδίκως. Με παλμό σύγχρονο και με αρκετή ευστροφία σε ζητήματα σύνθεσης, θα μπορούσαμε να τους τοποθετήσουμε κάπου μεταξύ των τρίο του Esbjorn Svensson και του Vijay Iyer (αν και τέτοιες σχηματοποιήσεις σπανίως λειτουργούνε). Και όπως όλες οι καλές τζαζ ορχήστρες, φαίνεται πως οι Phronesis ξέρουν να αποδεικνύουν την επάρκειά τους στο σανίδι (βλέπε λ.χ. το πρόσφατο λάιβ άλμπουμ Life To Everything), οπότε η επικείμενη συναυλία τους στο Gazarte (το Σάββατο 28 Μαρτίου) αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον. Επ’ ευκαιρίας, βρήκαμε τον Neame για κάποιες σύντομες ερωταπαντήσεις…
Χαρακτηρίζεστε συχνά ως πιανιστικό τρίο, χαρακτηρισμός που υπονοεί τη βαριά παράδοση του συγκεκριμένου format, υπαινίσσεται όμως και την πρωτοκαθεδρία του πιάνου. Αλλά εσείς δεν λειτουργείτε ακριβώς έτσι, σωστά;
Οι Phronesis είναι μια μπάντα –είναι πιο εύκολο να το σκεφτείς έτσι. Γράφουμε και οι τρεις τα κομμάτια. Επίσης, μπορεί να έχουμε το ίδιο line-up με τα τρίο λ.χ. του Oscar Peterson ή του Bill Evans, η μουσική μας όμως είναι πολύ διαφορετική.
Πώς ξεκίνησαν οι Phronesis; Και με ποιους τρόπους θα έλεγες ότι έχουν εξελιχθεί μέσα στη δεκαετία της δράσης τους;
Ξεκίνησαν πριν 10 χρόνια ως μπάντα του Jasper, μιας κι εκείνος έγραφε όλα τα κομμάτια. Με τον καιρό αυτό άλλαξε και πλέον συνεισφέρουμε όλοι. Υποθέτω μέσα σ’ αυτά τα χρόνια έχουμε εξελιχθεί και οι τρεις μας ως μουσικοί. Τουλάχιστον έτσι θέλουμε να ελπίζουμε!
Προσωπικά μιλώντας, πριν 10 χρόνια δεν είχα τόσο προωθημένη αντίληψη για διάφορα ζητήματα που σχετίζονται με τον ήχο. Μου φαινόταν επίσης πολύ απαιτητικό το να παίζω σε παράξενες χρονικότητες –πολύ πιο απαιτητικό από ό,τι σήμερα, τέλος πάντων. Νομίζω πως πλέον είμαστε πιο ικανοί να αντιμετωπίσουμε τα σημαντικότερα από τα ζητήματα που περικλείονται στο να παίζει κανείς τζαζ: τον ήχο, την ρυθμική αίσθηση και τη δημιουργικότητα.
Τι σας έκανε να μείνετε στη μορφή του τρίο;
Μεγάλο μέρος της μουσικής μας είναι αρκετά εκλεπτυσμένο ρυθμικά. Και το πιάνο τρίο είναι ένα εξαιρετικό format για κάτι τέτοιο. Σε τελική ανάλυση το πιάνο είναι ένα κρουστό όργανο. Ως τρίο μας αρέσει να παίζουμε πολύ σφιχτά μεταξύ μας, όπως επίσης και να εξερευνούμε τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό και να πειραματιζόμαστε με τον ήχο. Το πιάνο τρίο είναι τέλειο και για τα δύο.
Με ποιον τρόπο λοιπόν παρεισφρέει ο αυτοσχεδιασμός; Ποια η σχέση του δηλαδή με πιο «δομημένα» σημεία της μουσικής σας;
Όλοι μας αυτοσχεδιάζουμε πάνω στις φόρμες και προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε εκ νέου τη μουσική, όσο γίνεται περισσότερο. Μερικές φορές βέβαια δεν είναι δυνατό να εφεύρουμε ξανά τον τροχό... Όλοι όμως περνάμε αρκετό χρόνο στο να εσωτερικεύουμε τη μουσική, ώστε να είμαστε σε θέση να αυτοσχεδιάσουμε πάνω σε ρυθμικές ή σε άλλες δομές, στις οποίες στηρίζονται τα κομμάτια μας.
Το τελευταίο σας άλμπουμ είναι ηχογραφημένο σε μια συναυλία σας στο Λονδίνο. Δεδομένου μάλιστα ότι δεν είναι ο πρώτος λάιβ δίσκος (έχει προηγηθεί το Alive το 2010), θα έλεγες ότι αισθάνεστε πρωτίστως ένα συναυλιακό τρίο;
Ναι, θεωρώ πως παίζουμε καλά μπροστά σ' ένα ακροατήριο. Νομίζω άλλωστε ο καθένας από εμάς ενδιαφέρεται να εγκαθιδρύσει συνδέσεις με το κοινό, δεν μας αρέσει να δείχνουμε αποξενωμένοι. Επικρατεί μια παρεξήγηση σχετικά με την τζαζ και νομίζω ότι οι τζαζ μουσικοί έχουν διπλάσιο δρόμο να διανύσουν για να πείσουν ότι δεν είναι απόμακροι και μισάνθρωποι.
Πριν λίγα χρόνια δώσατε κάποιες συναυλίες υπό την ομπρέλα του πρότζεκτ Pitch Black. Πώς είχε δουλέψει, τόσο αναφορικά με τη δικής σας επίδοση, όσο και με τις αντιδράσεις των ακροατών στο βαθύ σκοτάδι; Είχε αναφέρει κάτι ο Jasper, μιλώντας στο Allaboutjazz.com, ότι ήταν μια «γνησίως μοιρασμένη εμπειρία»…
Ως ιδέα είχε προκύψει όταν η αδερφή του Jasper έχασε, δυστυχώς, την όρασή της. Οι συναυλίες είναι αλήθεια ότι προκάλεσαν δυνατά συναισθήματα σε αρκετούς ανθρώπους, όχι πάντοτε θετικά. Για κάποιους έγινε μη διαχειρίσιμο, καθώς ανέσυρε πολλές «βαριές» σκέψεις σχετικά με τη ζωή τους. Υπήρχαν βέβαια και πολλοί που βρήκαν την εμπειρία απελευθερωτική, στους οποίους άρεσε ιδιαίτερα η ανορθόδοξη φύση μιας τέτοιας συναυλίας.
Ο δίσκος Walking Dark (Edition Records, 2012) ήταν ένα απευθείας παράγωγο εκείνου του πρότζεκτ, σωστά;
Ναι, γράφτηκε σε εκείνα τα πλαίσια. Και ήταν η αφιέρωση του Jasper στην αδερφή του, η οποία είναι μια διαρκής επιρροή για εκείνον.
Κλείνοντας, τι σχέδια έχετε για την εμφάνισή σας στο Gazarte; Θα επικεντρωθείτε στο Life To Everything ή σε κάτι άλλο;
Θα παίξουμε μια μίξη καινούργιων και παλαιότερων κομματιών. Αυτή τη στιγμή έχουμε ένα ρεπερτόριο περίπου 50 συνθέσεων και συνεχώς προστίθενται κι άλλα…
Αυτό σημαίνει ότι σχεδιάζετε νέο δίσκο;
Καταρχάς, όπου να 'ναι αναμένεται η κυκλοφορία του Life To Everything σε βινύλιο (σ.σ.: σε CD έχει κυκλοφορήσει ήδη από τον περασμένο Απρίλιο). Αλλά ναι, δουλεύουμε και σε καινούργιο υλικό, οπότε να αναμένεις σύντομα νεότερα…
{youtube}-ZYoGCKQ6KY{/youtube}