Οι λύκοι κυκλοφορούν σε αγέλες, κυκλώνουν τα θύματά τους και τα κατασπαράσσουν. Οι Ulver μπορεί να έχουν υποστεί πολλές μεταμορφώσεις, αλλά δεν απεμπολούν ποτέ το ζωώδες ένστικτό τους. Με το γλυκά λυσσαλέο Wars Of The Roses έρχονται λοιπόν ξανά στην Αθήνα (το άλλο Σάββατο, 26 Νοέμβρη, στο Fuzz) και με την ευκαιρία ο αρχηγός Kristoffer Rygg σήκωσε το ακουστικό του και απάντησε στις ερωτήσεις μας...
Το 2009, στο ξεκίνημα των πρώτων εμφανίσεών σας, λέγατε παντού ότι οι Ulver αποκλείεται να κάνουν περιοδεία. Τι συνέβη και αλλάξατε αυτήν την επιλογή σας;
Κοίτα, όλοι μας για να ζήσουμε πρέπει να κάνουμε μια δουλειά και να βγάλουμε τα απαραίτητα. Κι εγώ θα είμαι ο πρώτος που θα παραδεχτεί ότι αντιληφθήκαμε την ανάγκη να υπάρξει εισόδημα. Η αλλαγή αυτή όμως ήταν και κάτι που χρειαζόμασταν, ακόμα και συναισθηματικά. Οι περιοδείες ήταν κάτι το οποίο συζητούσαμε για χρόνια, αλλά συνέχεια το αναβάλλαμε. Είχαμε την ανάγκη λοιπόν και για μια πρόκληση... Φυσικά υπήρχαν και οι παράγοντες της εμπορικής επιτυχίας, όπως υπάρχουν πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις. Αλλά, σε τελική ανάλυση, πάντα υπάρχει και κάτι πάνω από όλα αυτά τα υλικά στοιχεία και οι συναυλίες πραγματοποιούνται έτσι υπό το πρίσμα της δημιουργικότητας.
Ποια θα είναι η βασική ιδέα της δομής των επερχόμενων εμφανίσεών σας;
Βασικά θα έλεγα ότι γδέρνουμε τη δομή των παλαιότερων συναυλιών, οι οποίες στέκονταν σε διαφορετικές φάσεις της πορείας μας τα τελευταία δέκα με δώδεκα χρόνια. Σε πολλές περιπτώσεις το κάναμε με μεγάλη επιτυχία, αλλά νομίζουμε πια ότι εξασκήσαμε αυτήν τη λογική παραπάνω από αρκετά. Τότε νιώθαμε λιγότερο ενθουσιασμένοι με τους εαυτούς μας, γεγονός που μας παρακίνησε να ασχοληθούμε περισσότερο με το τι παρουσιάζουμε και ο καθένας προσωπικά ανέλαβε πολύ παραπάνω τις ευθύνες του. Και γι’ αυτό η εκτέλεση του Wars Of The Roses βοήθησε πολύ τη μπάντα. Στην περιοδεία λοιπόν, η λογική θα είναι λίγο-πολύ η ίδια. Θα υπάρχουν προφανώς καινούργια κομμάτια, αλλά δεν θα εμμένουμε τόσο πολύ στην αυστηρή ακολουθία και θα υπάρχει χώρος για να αναπτύξουμε τον πολύπλευρο και ελεύθερο χαρακτήρα της μουσικής μας.
Πώς επηρέασε η έντονη συναυλιακή δράση σας την ίδια τη μπάντα και τελικά το Wars Of The Roses;
Η επιρροή των συναυλιών αποδείχθηκε μεγάλη. Βέβαια, δεν είναι μετρήσιμο μέγεθος, δεν μπορώ να σου πω πόσο ακριβώς. Όμως άλλαξαν τους κανόνες μας, άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο ηχογραφούσαμε τους δίσκους μας. Πολύς κόσμος ασχολήθηκε με τη δουλειά μας και ενεπλάκησαν στις ηχογραφήσεις του δίσκου, καθώς η βάση του πλέον δεν ήταν ο προγραμματισμός κάποιων ηλεκτρονικών ήχων μέσω κομπιούτερ –στήθηκαν ολόκληρες ηχητικές εγκαταστάσεις για τις ηχογραφήσεις, ήταν εντελώς διαφορετική η λογική. Παλιότερα στο στούντιο υπήρχαν οι άνθρωποι, λίγοι στον αριθμό, που προσπαθούσαν να τιθασεύσουν έναν υπολογιστή και να τον κάνουν να μιμηθεί τους ανθρώπινους ήχους. Και το πιο σημαντικό είναι ότι το Wars Of The Roses δίνει μια αρκετά ξεκάθαρη εικόνα του πώς παίζουν οι Ulver ζωντανά επί σκηνής.
Ο τελευταίος σας δίσκος κυκλοφόρησε με τη βοήθεια της Kscope, που έχει εγνωσμένη αξία στη μουσική βιομηχανία. Δεν εξαρτηθήκατε δηλαδή μόνο από τις δικές σας δυνάμεις και από τη Jester. Αυτήν την κίνηση την κάνατε ώστε να έχετε παραπάνω δυνατότητες να επικεντρωθείτε στο καλλιτεχνικό πεδίο του δίσκου; Ή υπήρχε απλά μια καλή πρόταση και εσείς τη δεχτήκατε;
(γελάει) Ξέρεις, υπάρχουν πολλές εξαιρετικές προτάσεις από τη μουσική βιομηχανία και θα μπορούσαν να μας αποφέρουν πολύ καλές απολαβές. Αλλά εμείς γνωρίζαμε τους ανθρώπους στην Kscope, ξέραμε τη δουλειά τους και εκείνοι τη δική μας. Και δεν θα έκαναν ποτέ κάποια επέμβαση στη μουσική μας. Περίμεναν τα κομμάτια μας να φτάσουν με το ταχυδρομείο, που λέει ο λόγος, και μπορούσαμε να κάνουμε περιοδεία αντί να απασχολούμαστε με τη φυσική έκδοση του δίσκου. Ήταν λοιπόν τρομερή ευκαιρία να κλείσουμε μια συμφωνία με κάποιον που θα μπορούσε και να προωθήσει τον δίσκο και να διεκπεραιώσει τα πάντα πολύ καλύτερα από εμάς. Όταν τρέχαμε τη δική μας εταιρεία ξέραμε από πριν ότι μπορεί να χάναμε ένα μεγάλο μέρος της διανομής. Όταν όμως έχεις στο πλάι σου μια δισκογραφική που δουλεύει με επιχειρηματικούς ρυθμούς, σε ενδιαφέρουν πλέον πράγματα τα οποία αρχικά δεν είχες. Όπως το κομμάτι της επικοινωνίας ή το να φτάσει ο δίσκος σου στην Ιαπωνία ή στη Νότια Αμερική.
Υπάρχει η άποψη σε μερικά μουσικά μέσα ότι με το Wars Of The Roses οι Ulver προσπαθούν να κερδίσουν το χαμένο εμπορικό έδαφος. Εσύ τι θα απαντούσες;
Δεν πιστεύω ότι είναι αληθινό κατ’ ανάγκη αυτό που λένε, γιατί έτσι κι αλλιώς εμείς κάνουμε πάντα ό,τι νιώθουμε. Αντιλαμβάνομαι ότι θέσαμε νέα στοιχεία στη μουσική μας, αλλά δεν θα επιλέγαμε ποτέ να γράψουμε κομμάτια με συγκεκριμένο περιεχόμενο και μορφή, ώστε να ηχούν περισσότερο εύληπτα. Γιατί μακροπρόθεσμα μια τέτοια επιλογή δεν φέρνει τίποτα καλό. Θα έλεγα λοιπόν ότι το Wars Of The Roses δεν είναι πιο ποπ ή οτιδήποτε θέλουν να λένε μερικοί, μα ουσιαστικά έχει τον ήχο μιας μπάντας. Ξέρεις, αν θέλαμε να φτιάξουμε μουσική για τα ραδιόφωνα, θα τη φτιάχναμε. Και δεν πιστεύω ότι ο τελευταίος δίσκος μας ακούγεται έτσι σε καμιά περίπτωση, δεν έχει μουσική που ακούς σε έναν εμπορικό σταθμό. Αν θέλαμε, είμαι σίγουρος ότι θα το καταφέρναμε. Πιστεύω λοιπόν ότι όλα αυτά τα σχόλια είναι προϊόντα υπερβολικού προβληματισμού.
Όντως θέσατε νέα στοιχεία. Γενικά, ξεκινήσατε παίζοντας black metal και πλέον βρίσκουμε στη μουσική σας στοιχεία από τη soul ή από την κλασική μουσική. Υπάρχει τελικά κάποιος κεντρικός άξονας στη μουσική έκφρασή σας;
Τα μέλη των Ulver ήταν πάντα άνθρωποι, δηλαδή όντα τα οποία έχουν συναισθήματα. Και η μπάντα ακολουθούσε έτσι την ανθρώπινη εξέλιξη στη λογική και στον συναισθηματισμό. Με άλλα λόγια, η κλινική ορολογία της εξέλιξης ίσχυε για εμάς και στον τομέα της έκφρασης. Υπήρχαν πάντα πράγματα τα οποία αρχικά μας εντυπωσίαζαν και μετά μπορεί να μας έθλιβαν ή να μας έκαναν να απελπιστούμε. Εμείς όμως συνεχίζαμε να φτιάχνουμε μουσική που μας εξέφραζε. Τα θέματα στους στίχους μας πάντως δεν άλλαξαν και πολύ. Κινούνται σταθερά γύρω από τις ακραίες σκέψεις και συμπεριφορές, όπως η ανθρώπινη αποξένωση και η μοναχικότητα.
Οι Ulver δεν είναι πάντως μια μπάντα που περιορίζεται στη μουσική, καθώς η λογοτεχνία και η ζωγραφική καταλαμβάνουν σημαντικό μερίδιο των επιρροών σας. Αυτήν την περίοδο ποιες είναι οι καταβολές σας από αυτές τις μορφές τέχνης;
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μας συγκινούν, αλλά δεν θεωρώ ότι ανήκουν σε κάποια μορφοποιημένη συνομοταξία. Υπάρχουν καλλιτεχνικά δημιουργήματα τα οποία μας συνεπαίρνουν και βρίσκονται εκτός της κεντρικής σκηνής. Θα έλεγα ότι μας αρέσουν όσα πράγματα μοιάζουν και με τη δική μας έκφραση, τα έχουμε χρησιμοποιήσει άλλωστε και στον προφορικό μας λόγο. Πάντως δεν υπάρχουν και πολλά σύγχρονα έργα που μας επηρεάζουν –εκτός από το γενικό πολιτικό κλίμα της εποχής μας σε αυτόν τον περίεργο πλανήτη όπου ζούμε. Γενικά παίρνουμε αφορμή από όσα ερεθίζουν τη συνείδησή μας και μας κάνουν να αναζητούμε τι συμβαίνει γύρω μας.
Εκτός από εσάς και μερικές ακόμα μπάντες της σκηνής του νορβηγικού black metal, όπως οι Darkthrone και ο Varg Vikernes (Burzum), διαφοροποίησαν το στυλ τους μέσα στα χρόνια και αποστασιοποιήθηκαν λιγότερο ή περισσότερο από το αρχικό ιδίωμά τους. Πιστεύεις ότι αυτό συνέβη λόγω του αδιεξόδου του black metal;
Ναι, σχεδόν έτσι πιστεύω κι εγώ. Ανέφερες τους Darkthrone. Ήταν από τις μπάντες που έφτιαξαν αυτόν τον ήχο και τώρα μοιάζουν πιο πολύ με tribute band του εαυτού τους. Φαίνεται να τους είναι δύσκολο να παίξουν σήμερα μέσα στις παραμέτρους που τέθηκαν εκείνη την εποχή, όταν οι καιροί, οι ηλικίες τους και η επαφή τους με τη μουσική ήταν εντελώς διαφορετικές. Για μένα είναι πολύ σημαντικός παράγοντας η ηλικία, αφού καθώς μεγαλώνεις θέλεις να δοκιμάσεις καινούργια πράγματα, ωριμάζεις και βλέπεις διαφορετικά τις καταστάσεις. Από την άλλη υπάρχουν και μπάντες σαν τους Emperor ή τους Dimmu Borgir, οι οποίοι έφτασαν το black metal σε επαγγελματικά επίπεδα και έφτιαξαν δίσκους με καθαρογραμμένη παραγωγή και με καλογυαλισμένο ήχο. Όταν βάζεις βέβαια αυτήν τη λογική, τότε χάνεις τη φυσική ελκυστικότητα του ήχου. Αλλά έτσι κι αλλιώς, νομίζω ότι όλα αυτά έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι το black metal ήταν ένα πολιτιστικό φαινόμενο, ο ορισμός του οποίου φτιάχτηκε πολύ νωρίς, ήδη από τη γέννησή του. Όταν όμως αυτό το «παιδί» μεγάλωσε, ακολούθησε την πορεία που θα είχε κι ένα ανθρώπινο ον: έβαλε μέσα του τη λογική κι αναμίχθηκε με άλλα στοιχεία, που το επηρέασαν. Και δεν μπορεί να τελειοποιηθεί, γιατί η τελειότητά του έγκειται στο ότι δεν είναι τέλειο.
Η Νορβηγία συγκλονίστηκε από το πρωτοφανές έγκλημα του Άντερς Μπρέιβικ, ο οποίος επικαλέστηκε και ιδεολογικά κίνητρα. Ποια είναι η άποψή σου για αυτό και γενικότερα για την πολιτική στη Νορβηγία;
Είναι ένα μεγάλο ερώτημα... Σε καμία περίπτωση δεν δείχνω συμπάθεια για κάποιον που σκοτώνει εφήβους για να εξυπηρετήσει τις ιδέες του. Από την άλλη, μερικές από τις ιδέες αυτού του τύπου πρέπει μερικοί να τις πάρουν στα σοβαρά, γιατί έχουν σχέση με το κοινό αίσθημα. Υπάρχουν στις κοινωνίες μας εθνικές εντάσεις και οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν πολλών ειδών προβλήματα. Αλλά και πάλι μιλάμε για έναν τύπο τρομερά ακραίο, που εστίαζε στη λάθος πλευρά: όλες του οι απόψεις κρέμονταν από τα αντίθετα σε αυτόν επιχειρήματα, πράγμα το οποίο μπορεί να αποδειχθεί τρομερά επικίνδυνο. Είναι λοιπόν πολύ δύσκολο να απαντήσεις σε μια τέτοια ερώτηση. Έτσι κι αλλιώς, ο Μπρέιβικ εκπροσωπούσε πράγματα με τα οποία είμαι αντίθετος, είχε εμμονικό σκεπτικό μονόδρομων, κάτι που μόνο σε καταστροφή μπορεί να οδηγήσει. Ξαναλέω λοιπόν ότι ο Μπρέιβικ σκεφτόταν για πράγματα που απαντώνται στην καθημερινότητα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί οποιοσδήποτε να σκοτώνει νέα παιδιά για τις ιδέες του. Είναι παράλογο και φρικιαστικό.
