Την πρωταγάπησα ακούγοντας τη βαθιά, εκφραστική της ερμηνεία στο “Sunny” του Bobby Hebb. Tην ακολούθησα στις πρώτες πειραματικές της διαδρομές, για να φτάσω στα αγαπημένα της «καθαρόαιμα» jazzy-blues τοπία. Αφοσιωμένη, ευθύς και προσγειωμένη καλλιτεχνική φιγούρα, με ένα ρεπερτόριο το οποίο δεν «κάθεται» άνετα σε μουσικές ταμπέλες, η Elisabeth Kontomanou έχει ρίζες που ξεκινούν από Ελλάδα, Γουινέα έως Γαλλία και Αμερική, έχει ποικίλες συνεργασίες με καταξιωμένους καλλιτέχνες, έχει εντεκάχρονη δισκογραφική παρουσία μα και ταμπεραμέντο παλιάς κοπής. Και έρχεται –για πρώτη φορά στην Ελλάδα– για μια εβδομάδα εμφανίσεων στο Half Note, με πρεμιέρα απόψε…
Για αρχή, θα θέλατε να συστηθείτε στο ελληνικό κοινό που πιθανόν να μην γνωρίζει τη δουλειά σας;
Έχω την εντύπωση ότι είναι καλύτερο –και πιο φυσικό– άλλοι να έχουν αυτόν τον ρόλο. Θα μπορούσατε να το κάνετε εσείς;
Πείτε μας τότε για τις πρώτες σας αγαπημένες μουσικές μνήμες. Υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο άλμπουμ που να καθόρισε τη μετέπειτα καλλιτεχνική σας πορεία;
Συγκεκριμένο άλμπουμ δεν θα έλεγα. Είχα όμως τη μεγάλη τύχη να παρακολουθήσω στην τηλεόραση τη Μαρία Κάλλας, σε ηλικία 3 ετών. Αυτή η καλλιτέχνης στάθηκε για μένα μία αποκάλυψη. Και με επηρέασε βαθύτατα.
Έχετε σχολιάσει στο παρελθόν ότι αισθάνεστε πιο κοντά στη μουσική έκφραση των Ella Fitzgerald, Billie Holiday, Bessie Smith και Nina Simone, λόγω της γνώσης τους πάνω στα blues και, κατ’ επέκταση, στην jazz. Αληθεύει;
Όντως, αισθάνομαι πιο κοντά σε αυτές τις ερμηνεύτριες που «ανακάλυψαν» τη jazz. Είναι λογικό, εξάλλου, μιας κι εγώ έγινα jazz τραγουδίστρια.
 |
Πολλοί άνθρωποι στην ερώτηση-απόφαση τι είναι «καλό» στη μουσική, δεν μπορούν να ξεχωρίσουν το «καλό» από αυτό που «μου αρέσει». Εσείς πώς ξεδιαλύνετε μέσα σας το καλό όταν ακούτε κάποιον να παίζει;
Για μένα αυτό που αποκαλείτε «καλό» και αυτό που ονομάζετε «μου αρέσει» είναι ακριβώς το ίδιο. Μου αρέσει επειδή είναι καλό. Και, αν αυτό ισχύει, τότε το απολαμβάνω και ίσως και να το αγαπήσω. Εκείνο που κάνει τη διαφορά είναι το πνεύμα στη μουσική, τα υπόλοιπα είναι λογοτεχνία.
Βλέπετε την έκφραση και την τέχνη άρρηκτα δεμένες μεταξύ τους;
Όχι απαραίτητα, μιας και υπάρχει κόσμος ο οποίος εκφράζει τον εαυτό του, αλλά δεν παράγει τέχνη. Μερικοί άνθρωποι εκφράζονται μέσα από τον αθλητισμό –κάτι τέτοιο δεν είναι τέχνη. Η δημιουργία της τέχνης απαιτεί να καείς ο ίδιος σε αυτή την ανάγκη που σε οδηγεί να γίνεις καλλιτέχνης.
Είμαι περίεργη, παρακολουθώντας την πορεία σας, για αυτή τη μετάβαση από το «άφατο» πειραματικό στιλ των 1990s στον δρόμο και τις ρίζες των jazz-blues.
Μου αρέσει να αυτοσχεδιάζω… Έτσι, στη δεκαετία του 1990 βρισκόμουν σε αυτήν τη φάση καθώς αναζητούσα τα όριά μου. Τα blues είναι η βάση αν θέλεις να τραγουδήσεις jazz, είναι απαραίτητα.
Τι διατηρείτε μέσα σας από τη συνεργασία με τους α) Michel Legrand, β) Mike Stern, γ) John Scofield;
Ο Michel Legrand υπήρξε δάσκαλος για μένα και αυτό αποτέλεσε μεγάλη πρόκληση, κάτι που ίσχυσε και με τον Mike Stern. Μου αρέσει να υπηρετώ τη μουσική κάποιου καλλιτέχνη. Με τον Scofield ήταν περισσότερο θέμα τού μοιράζεσθαι και πραγματικά τον θαυμάζω απεριόριστα. Είναι στ’ αλήθεια ο πιο σημαντικός σύγχρονος κιθαρίστας: γνωρίζει την ουσία του πράγματος και της μουσικής.
 |
Ποια ήταν η καλύτερη και η χειρότερη εμφάνιση που είχατε ποτέ και γιατί;
Την καλύτερη ανάμνηση την έχω από τον διαγωνισμό Jazz Mobil, στο Harlem της Νέας Υόρκης.
Πώς επιλέγετε ένα κομμάτι για να το τραγουδήσετε και μετέπειτα να το ηχογραφήσετε;
Πρωταρχική αιτία είναι ο στίχος. Κατόπιν γίνεται κομμάτι του ρεπερτορίου μου.
Διάβασα κάπου ότι με τον πρόσφατο δίσκο σας Siren Song: Live At Arsenal, αισθανθήκατε περισσότερο ως «λυρική επωδός». Θα θέλατε να μας μιλήσετε λίγο γι’ αυτό, καθώς και για τη δημιουργία αυτής της εξαιρετικής δουλειάς;
Στην ουσία, αυτό που ένιωσα ήταν η διαπίστωση τού πόσο δύσκολο θα ήταν για μένα να ακολουθήσω τον δρόμο της κλασικής μουσικής. Μου αρέσει πάρα πολύ να αισθάνομαι ελεύθερη όταν τραγουδάω. Στον κόσμο της κλασικής μουσικής το να αγγίξεις αυτό το σημείο ελευθερίας, είναι πραγματικό ύψιστο. Ως προς τον δίσκο, για πρώτη φορά είχα την εμπειρία να παίξω με 80 μουσικούς.
 |
Όταν κάθεστε να ακούσετε μουσική, μετά την ολοκλήρωση ενός δίσκου, τι ακούτε συνήθως;
Δεν το συνηθίζω –μιας και ό,τι είναι να γίνει, έχει γίνει. Είμαι περισσότερο άνθρωπος της στιγμής, έτσι προτιμώ να βρίσκομαι περισσότερο επί σκηνής.
Έχω την εντύπωση ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη εξέλιξη τα τελευταία χρόνια στην jazz σκηνή της Αμερικής. Αντιθέτως τα πράγματα στην Ευρώπη είναι πιο αισιόδοξα και πιο «ζωντανά», παράλληλα με την κυκλοφορία αξιόλογων δίσκων και την ανάδειξη νέων καλλιτεχνών. Ποια είναι η άποψή σας; Εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι κανείς μέχρι τώρα δεν έχει ξεπεράσει τη μουσική του John Coltrane;
Αρχικά, δεν συμφωνώ με την διαπίστωσή σας ως προς την εικόνα της jazz στην Αμερική. Η jazz σκηνή της Νέας Υόρκης είναι ολοζώντανη και έχω πολλούς φίλους που κάνουν σημαντικά πράγματα. Ήταν και θα είναι πάντα το μέρος όπου κανείς θα βρει τους καλύτερους ντράμερ και μπασίστες, ακριβώς επειδή εδώ υπάρχει η παράδοση αυτής της μουσικής. Οι ρίζες των blues βρίσκονται επίσης στην Αμερική, εδώ γεννήθηκαν και αυτό είναι που μετράει. Στην Ευρώπη οι μουσικοί βρίσκονται σε λήθαργο, αγνοώντας τα πάντα γύρω από την προέλευση αυτής της μουσικής. Και συνάμα διατείνονται ότι ανακαλύπτουν κάτι –αλλά φευ! Από την άλλη, φώναξέ με όταν κάποιος ξεπεράσει τη μουσική του Coltrane. Πρόσφατα είχα επισκεφθεί τη Σεούλ στην Κορέα και εξεπλάγην από τον μεγάλο αριθμό των jazz clubs τα οποία υπήρχαν εκεί, παίζοντας μάλιστα και bebop. Ήταν υπέροχο…
Αν δεν λανθάνω είναι η πρώτη φορά που έρχεστε στην Ελλάδα. Τι έχετε ετοιμάσει για το ελληνικό κοινό το οποίο θα σας απολαύσει για μια εβδομάδα στο Half Note;
Πράγματι, δεν έχω επισκεφθεί στο παρελθόν τη χώρα σας! Θα συναντήσω για πρώτη φορά τα ξαδέλφια μου και αυτό θα είναι μια ξεχωριστή εμπειρία. Ως προς τις συναυλίες, στη σκηνή θα βρίσκομαι με τους τρεις υιούς μου, τον Donald στα ντραμς, τον Gus στο πιάνο και τον Joey στην κιθάρα. Θα υπάρχει μπόλικο κέφι και αγάπη!
Και κάτι τελευταίο. Μιλάτε καθόλου ελληνικά; Γνωρίζετε κάτι από την ελληνική μουσική;
Το μοναδικό πράγμα που μπορώ να πω στα ελληνικά είναι «χαίρετε» και «γεια σας»! Ένας φίλος μού παρουσίασε πτυχές της ελληνικής μουσικής και μου άρεσε πολύ η μουσική των τύπων με τα κόρνα που παίζουν στα βουνά.
