Μέρος Α'
Σχεδόν μιάμιση δεκαετία μετά την πρώτη τους συναυλία στην Ελλάδα, οι Laibach ξαναπερνούν από τα μέρη μας για δύο συναυλίες, μία στην Αθήνα (FUZZ CLUB) και μια στη Θεσσαλονίκη (Υδρόγειο), στις 9 και 10 Φεβρουαρίου αντίστοιχα. Η καλή μας φίλη Maja Sekoranja είχε μια απολαυστική συνομιλία μαζί τους στη μητρική τους γλώσσα και με τη βοήθεια της Ανδριάνας Μαμά που τη μετέφρασε, μας την παρουσιάζουν...
Να ξεκινήσουμε λέγοντάς μας ποια βαθύτερη ανάγκη σας ώθησε στη δημιουργία των Laibach το 1980;
Ξέρεις τι είπε ο Moliere; Είπε: «Τι στο διάολο μας ώθησε να επιβιβαστούμε σ’ αυτό το γαλιόνι». Πρέπει απλώς να επιβιβαστείς στο γαλιόνι (=ιστιοφόρο).
Οι Pankrti είπαν ότι στη δεκαετία του ’70 όλοι βαριόντουσαν τόσο ώστε αυτός ήταν ο λόγος που δημιούργησαν το γκρουπ. Πίστευα ότι αισθανόσουν κι εσύ κάπως έτσι ή ότι είχατε παρόμοιες ανάγκες...
Ναι, υπήρχε βαρεμάρα εκείνη τη δεκαετία... στα 80s υπήρχε το πανκ. Το πανκ ήταν η δεσπόζουσα μορφή μουσικής εκείνη την εποχή και τα πάντα έπρεπε να είναι πανκ... και αυτό ήταν το μόνο που υπήρχε μέσα στο ροκ εν ρολ... H βασική ιδέα του πανκ ήταν να περνάς καταπληκτικά. Δεν χρειάζεσαι πολλά για να το πετύχεις αυτό, 3 ακόρντα και μετά έφοδος. Αν και αυτό δεν είναι απαραίτητα λάθος, παρόλαυτά εμείς ενδιαφερόμασταν να κάνουμε κάτι διαφορετικό, θέλαμε κάτι παραπάνω.
Τί κίνητρο υπάρχει πίσω από τις δημιουργίες σας σήμερα;
Κατά μία έννοια είμαστε φυλακισμένοι του δικού μας τρόπου του να κάνουμε πράγματα, καταλήγει να γίνεται τρόπος ζωής και μαζί με αυτό έρχεται μια ευθύνη.
Είναι η μουσική τρόπος ζωής για σας;
Ναι είναι, αν και δεν νομίζω ότι εκφραζόμαστε μόνο μέσω της μουσικής...
Πως προσδιορίζετε την έννοια των Laibach;
Χμμμ.... Πως την προσδιορίζουμε; Δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί σε λίγες λέξεις αυτό προσπαθούμε να το επιτύχουμε μέσω της μουσικής μας. Την εποχή περίπου 1980-82 καθιερώσαμε τις βασικές αρχές, ένα είδους μανιφέστου, περιγράφοντας τον τρόπο σκέψης μας, λειτουργίας μας και τί ακριβώς εστί Laibach.
Το είχατε σαν σκοπό εξαρχής να είστε, έστω συγκεκαλυμένα, πολιτικώς ενεργοί μέσω της μουσικής σας;
Όχι ποτέ. Εάν ποτέ χρησιμοποιήσαμε πολιτική γλώσσα αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είμαστε ενεργοί σε συγκεκριμένη πολιτική δράση.
Είναι τότε απλά πρόθεσή σας να εμπνέετε το κοινό σας να αρχίσει να σκέφτεται;
Ναι πιστεύω ότι αυτός είναι σκοπός όλων.
Παρολαυτά η δημοφιλής μουσική δεν φημίζεται να εμπνέει και πολλή σκέψη...
Εξαρτάται από το κοινό και τα διάφορα target groups. Κάθε μέσο προσφέρει μία ολόκληρη γκάμα έκφρασης.
Έχει αλλάξει καθόλου το μήνυμα πίσω από δική σας έκφραση τα τελευταία 26 χρόνια, και αν ναι με ποιο τρόπο;
Δεν θα’λεγα ότι έχει αλλάξει πολύ. Βασικά είμαστε το ίδιο όπως παλιά. Το μανιφέστο που γράψαμε ξεκαθάρισε το μήνυμά μας και το τρόπο σκέψης μας. Θα επιμείνουμε σε αυτό. Σίγουρα κάποιες λεπτομέρειες έχουν αλλάξει, αλλά όπως όταν κοιτάς τα πράγματα από ψηλά από ένα αεροπλάνο, η γενική εικόνα παραμένει η ίδια. Οι αλλαγές υπάρχουν μέσα στη μουσική βιομηχανία, η οποία μεταφέρθηκε στο διαδίκτυο. Ακόμα και οι μεγαλύτερες πολυεθνικές περνάνε κρίση λόγω του διαδικτύου και της αντιγραφής... Οι αρχές της διανομής έχουν αλλάξει κατά πολύ. Το μήνυμα παραμένει το ίδιο. Έπρεπε να ανακαλύψουμε νέους τρόπους, νέα κανάλια σκέψης. Τα βίντεο κλιπς δεν είναι πια τόσο σημαντικά όπως ήταν στη δεκαετία του ‘80.
Πίσω στο ξεκίνημά σας λοιπόν. Γιατί επιλέξατε το όνομα Laibach εφόσον προέρχεστε από το Trbovlje (μικρή πόλη της Σλοβενίας);
Γιατί όχι; Δεν έχει να κάνει με το από που καταγόμαστε ή που μένουμε... Αυτό που είχε σημασία για εμάς ήταν το νόημα του ονόματος Laibach. Είναι το γερμανικό όνομα για την πρωτεύουσά μας (Ljubljana). Μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου αυτό το όνομα είχε ένα πολύ αρνητικό υπαινιγμό, ο οποίος ήταν φορτωμένος με ενέργεια. Και στο κάτω-κάτω τί είναι ένα όνομα; Όπως λέει και ένα παλιό λατινικό ρητό: “Nomen est omen”. To όνομα είναι σημάδι. Είναι γεμάτο με αυτό το νόημα.
Νομίζω στην Ελλάδα δεν γνωρίζουν τι σημαίνει Laibach.
Εντάξει, δεν χρειάζεται να ξέρουν. Μερικές φορές είναι καλύτερα να μην ξέρεις, έτσι δεν είσαι περιορισμένος από το νόημα της ίδιας της λέξης. Για όσους θέλουν να το ψάξουν, υπάρχουν πολλές σημασίες που μπορούν να βρουν. Στη Σλοβενία έχουμε διάφορους φιλόσοφους οι οποίοι πιστεύουν ότι η επιλογή του ονόματός μας ήταν η μεγαλύτερη νίκη μας.
Εάν ξέρουμε τους Milan, Ivan, Dejan και Ervin, ποιος άλλος κρύβεται πίσω από τους Laibach;
Κανείς. Τα επίσημα ονόματα των μελών των Laibach παραμένουν τα ίδια από το 1980. Και αυτά είναι των Ever, Salinger, Dahavar, Keler. Σε αυτά τα ονόματα κρύβονται όλοι οι άνθρωποι που έχουν δουλέψει μαζί μας ή για εμάς. Οι Milan, Ivan, Dejan και Ervin υπάρχουν γιατί διάφοροι άνθρωποι τους βρήκαν κάπου και τους χρησιμοποιούν. Αλλά εδώ και πολύ καιρό είναι όλα μακρυά πλέον από αυτά τα 4 ονόματα.
Οι Laibach παρακολουθούν τηλεόραση;
Γιατί όχι; Η τηλεόραση παρακολουθεί εμάς όλη την ώρα.
Συνεχίζεται στο Β' Μέρος
