φωτογραφίες: Βαγγέλης Κώστογλου
Τέσσερα και ένα δεύτερο; Τέσσερα και μισό; Τέσσερα μισό σκέτο; Ποιος είναι ο «σωστός» τίτλος του νέου σου δίσκου και πώς σου προέκυψε; Υπάρχει κάποια σχέση με το 8½ του Φεντερίκο Φελίνι;
Τεσσεράμισι κατά προτίμηση χωρίς, όμως, να είναι λάθος κι οι υπόλοιποι τρόποι εκφοράς. Ήθελα να χρησιμοποιήσω ως τίτλο, απλά, τον «αύξοντα αριθμό παραγωγής» του δίσκου. Στην παράδοση του Led Zeppelin II ή του Black Sabbath Vol. 4, ας πούμε. Συνειδητοποίησα, όμως, πως πριν απ' αυτόν είχα κυκλοφορήσει ως Αντώνης Λιβιεράτος τρία ολοκληρωμένα άλμπουμ και ένα EP. Άρα το νέο μου πόνημα δεν ήταν, βεβαίως, το τέταρτο ούτε όμως και, ακριβώς, το πέμπτο. Κι έτσι κατέφυγα στη Φελίνεια (όπως λέμε «Σολομώντεια») λύση: θυμήθηκα πως το 8½ είχε «βαφτιστεί» έτσι διότι είχαν προηγηθεί 7 ταινίες μεγάλου μήκους και μία μικρού. Έχει περάσει ποτέ απ' το μυαλό σου η ιδέα να κάνεις καριέρα ως μέντιουμ;
Παρότι έχεις πλούσια θητεία ως μέλος σε συγκροτήματα, οι σόλο καταθέσεις σου είναι σποραδικές. Υπάρχει κάποια «ειδική συνθήκη» δημιουργίας, που να σηματοδοτεί πότε θα κινηθείς μοναχικά;
Όπως έχω ξαναπεί στο παρελθόν, θεωρώ τη μουσική κυρίως ομαδικό σπορ. Απολαμβάνω να βλέπω τις ιδέες μου να αλληλεπιδρούν με τις ιδέες άλλων μουσικών και τα κομμάτια που προκύπτουν από εκείνες να παίρνουν απρόοπτη τροπή. Δουλεύω μοναχικά μόνο όταν αισθάνομαι πως αυτό που έχω να πω είναι τόσο προσωπικό και ταυτόχρονα τόσο ξεκάθαρα διαμορφωμένο στο μυαλό μου, ώστε το να μοιραστώ τη δημιουργική διαδικασία με άλλους να μου είναι αδύνατο.
Στο νέο άλμπουμ πραγματοποιείς πλήρη επιστροφή στον ελληνικό στίχο, 18 χρόνια μετά το Πλαστικό Κουτί. Τον υπαγόρευσαν τα τραγούδια ή αποτελεί και δήλωση εντοπιότητας σε καιρούς όπου ο διωκόμενος κάποτε αγγλικός στίχος έγινε μέχρι και της μόδας;
Μάλλον η διάθεσή μου να γράψω στα ελληνικά υπαγόρευσε τα τραγούδια. Ο ίδιος ο χαρακτήρας και ο ήχος της γλώσσας, η ανάγκη μου να εκφραστώ με μια, στις περισσότερες περιπτώσεις, μη έμμετρη στιχουργική και η αλλεργία μου στον παρατονισμό (τον οποίο θεωρώ μάστιγα της νεοελληνικής τραγουδοποιίας) καθόρισαν στην ουσία, εκτός από το ύφος, και τα ίδια τα τραγούδια (συνθετικά, εννοώ).
Η εντοπιότητά μου, πάλι, είναι δεδομένη και γνωστή. Την αποδέχομαι ως ένα «ουδέτερο» χαρακτηριστικό μου και πορεύομαι μαζί της χωρίς να ντρέπομαι ή να είμαι περήφανος γι' αυτήν. Ούτε κρίνω πως είναι ικανή να με θέσει σε πλεονεκτική ή μειονεκτική θέση έναντι οιουδήποτε άλλου ανθρώπου. Εν κατακλείδει δεν βλέπω κανέναν απολύτως λόγο να την υπογραμμίσω. Δεδομένου επίσης πως δεν μ' ενδιαφέρει καθόλου το «τι είναι της μόδας», δεν αισθάνομαι την ανάγκη να διαφοροποιηθώ απ' αυτήν αποστασιοποιούμενος απ' τον «σωρό» των αγγλόφωνων γκρουπ. Άλλωστε συνεχίζω να γράφω και αγγλόφωνα τραγούδια, τα οποία διοχετεύω στους Dr. Atomik.
Τα νέα τραγούδια αφουγκράζονται ένα οικείο αστικό τοπίο, που λαμβάνει μάλιστα διάφορες όψεις επικαιρότητας (π.χ. με τη σκόνη από την Αφρική στο "Καύσωνας", η οποία μας έγινε συνήθεια τελευταία). Αισθάνεσαι να σε αφορά ακόμα η πόλη, ως δημιουργό; Πώς βλέπεις την εξέλιξη της Αθήνας καθώς οδεύουμε πια στο τέλος της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα;
Γεννήθηκα στα Εξάρχεια (ναι, υπήρχε μαιευτική κλινική στη Θεμιστοκλέους, μεταξύ Σόλωνος και Κωλέττη) κι έχω περάσει, με την εξαίρεση μιάς επταετίας στα Γιάννενα, ολόκληρη τη ζωή μου εδώ. Οπότε η πόλη –θέλοντας και μη– συνεχίζει να με αφορά ως άνθρωπο και ως εκ τούτου και ως δημιουργό.
Η Αθήνα ήταν, ήδη, εδώ και δεκαετίες, μια πόλη ασφυκτική. Πρακτικά χωρίς δημόσιο χώρο. Οι χιλιάδες νέων κατοίκων που έχουν συρρεύσει τα τελευταία χρόνια σ' αυτήν από κάθε πιθανό τόπο –συνήθως συμπτωματικά ή εξ ανάγκης κι όχι εξ επιλογής– έχουν εγκλωβιστεί σε μια σειρά στεγανών γκέτο. Οπότε είναι δύσκολη η ζύμωση, τόσο μεταξύ τους, όσο και με τους αυτόχθονες, η οποία θα χάριζε στην πόλη έναν, ουσιαστικά, πολυπολιτισμικό χαρακτήρα. Αντίθετα έχει καταλήξει να είναι μια πόλη όλοι οι κάτοικοι της οποίας αισθάνονται, λίγο ή πολύ, ξένοι.
Τι έχεις ακούσει περισσότερο αυτόν τον καιρό; Υπάρχουν τραγούδια ή δίσκοι που να τα έχεις κάπως συνδυάσει με το καινούριο σου άλμπουμ;
Η ολοκλήρωση του άλμπουμ μου πήρε πάνω από 2 χρόνια. Προφανώς στο διάστημα αυτό μπήκαν στη ζωή μου αρκετοί νέοι δίσκοι αρκετούς απ' τους οποίους έχω, ήδη, ακούσει πολύ κι αγαπήσει. Όπως το The Hope Six Demolition Project της PJ Harvey, το ομώνυμο των Ex-Eye, το Blackstar του David Bowie, το Mess των Liars, το >> των Beak, και αρκετοί άλλοι. Επίσης ανατρέχω συχνά (και χωρίς ενοχές) στα «πίσω ράφια» της δισκοθήκης μου. Πέρασα, για παράδειγμα, ένα διάστημα ακούγοντας κυρίως Grateful Dead, Flying Burrito Brothers και Incredible String Band. Δεν νομίζω, όμως, πως έχω συνδέσει ή συνδυάσει κάτι απ' αυτά με το 4½.
Στο "Βήματα Στις Σκάλες" αντιστρέφεις κατά μία έννοια ένα μοτίβο που έχει χρησιμοποιηθεί παλιότερα στο ελληνικό τραγούδι και έχει συνδυαστεί με την προσμονή. Εδώ, υπάρχει μεν προσμονή, μα κυριαρχεί τελικά μια δυνατή άρνηση εκπλήρωσής της. Παραμένει ωστόσο ένα ερωτικό τραγούδι, έτσι δεν είναι;
Θα μπορούσε κανείς να το πει κι έτσι. Κάποτε ο θείος Frank (Zappa) είχε πει πως το μόνο πράγμα που είναι πιο γελοίο απ' το να γράψεις ένα τραγούδι για να πεις πως είσαι ερωτευμένος, είναι το να γράψεις ένα τραγούδι για να πεις πως είσαι ερωτευμένος με κάποιαν ή κάποιον που απορρίπτει τον έρωτά σου. Αυτή η ρήση συνεχίζει να με εκφράζει απόλυτα. Αδυνατώ να γράψω ένα «φυσιολογικό» ερωτικό στιχούργημα. Ένα στιχούργημα, δηλαδή, που να μην εμπεριέχει κάποιου είδους «ανατροπή» των σχετικών κλισέ.
Ποια είναι η ταξική θέση και η πολιτική προτίμηση των "Εξαίσιων Πτωμάτων"; Πού μπορεί να τα συναντήσει κανείς μαζεμένα, στην καθημερινότητά μας; Τα έθρεψε ή τα συρρίκνωσε η πρόσφατη Κρίση;
Τα εξαίσια πτώματα είναι άνθρωποι οι οποίοι ανήκουν στους, κατά φαντασίαν, «αρίστους». Πιστεύουν πως διαθέτουν παιδεία ανώτερη εκείνης του γενικού πληθυσμού, η οποία τους τοποθετεί αυτομάτως εκτός (και υπεράνω) οποιασδήποτε κοινωνικής ή οικονομικής τάξης. Πολιτικά αυτοπροσδιορίζονται, συνήθως, ως «δημοκράτες». Ενίοτε και ως ανήκοντες, αορίστως, στον «προοδευτικό» χώρο (για αισθητικούς, πάντα, λόγους). Τους συναντάς σχεδόν οπουδήποτε: Στον δρόμο, στο διαδίκτυο, σε συναυλίες (σε επιλεγμένους, εννοείται, χώρους), σε εγκαίνια εκθέσεων, στο σουπερμάρκετ, σε παρουσιάσεις βιβλίων... Σπανίως ακόμα και σε διαδηλώσεις (αν και όχι χωρίς ένα ποτήρι καλό κρασί στο χέρι). Η Κρίση τους πλήγωσε και τους έδωσε έναν καλό λόγο για να γκρινιάζουν διαρκώς. Στο τέλος, όμως, θα βγουν κατά πάσα πιθανότητα αλώβητοι απ' αυτήν, όπως βγήκαν αλώβητοι κι απ' όλες τις κρίσεις του παρελθόντος.
Τι σχέδια υπάρχουν για το νέο άλμπουμ, αφού βγει; Θα γίνει live παρουσίασή του στο άμεσο μέλλον;
Θα γίνουν οπωσδήποτε live. Δεν θα ξεκινήσουν όμως πριν τον Φλεβάρη του 2019. Χρειάζεται κάποιος χρόνος, τόσο για να προετοιμαστεί η μπάντα ώστε να καταφέρει ν' αποδώσει το ύφος και την αίσθηση του άλμπουμ, όσο και για να προλάβει να γίνει αντιληπτή απ' το κοινό η ύπαρξή του.
{youtube}D7azIaUjTBE{/youtube}
