φωτογραφία 1: Θάνος Λαΐνας
Οι δύο επερχόμενες συναυλίες στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο θα σας βρουν παρέα με φίλους, σε μια αναδρομή στις μεγάλες σας επιτυχίες. Θελήσατε να δώσετε ξανά ένα «παρών» στα μουσικά δρώμενα;
Επί της ουσίας δεν υπήρξα ποτέ απών. Ας πούμε πως κράτησα μια απόσταση από τα πράγματα, που τελικά μου έκανε καλό. Βλέπω πλέον με διαφορετική ματιά την επαφή μου με τους φίλους της μουσικής μου. Θα έχετε την ευκαιρία να το διαπιστώσετε. Βέβαια, δεν είναι μόνο τα γνωστά και αγαπημένα τραγούδια μου. Θέλω να δοκιμάσω και καινούργια, αλλά και να δώσω άλλη μία ευκαιρία σε τραγούδια που κατά κάποιον τρόπο «ξεκούραζα» για πολλά χρόνια.
Είναι εφαλτήριο αυτές οι εμφανίσεις για μια γενικότερη επιστροφή σας; Σας δημιουργεί όρεξη για νέες δουλειές το νυν σκηνικό, εντός και εκτός δισκογραφίας;
Φυσικά, αλλά με τους όρους του σήμερα. Η αλήθεια είναι πως το τοπίο δεν είναι το ιδανικότερο. Η δισκογραφία με την κλασική έννοια που τη γνωρίσαμε παλιότερες δεκαετίες, δεν υπάρχει. Η ανάγκη όμως για έκφραση και δημιουργία δεν θα πάψει ποτέ. Η διάδοση της μουσικής έκφρασης βρίσκει και θα βρίσκει άλλους δρόμους. Μένει να παρακολουθούμε την εποχή.
1982, Η Μπαλάντα Του Ταξιδιώτη: ένας δίσκος που αργότερα, όταν γίνατε ευρύτερα γνωστός, αναζητήθηκε μετά μανίας στο Μοναστηράκι, αλλάζοντας αρκετές φορές χέρια για σεβαστά ποσά (επί δραχμών). Τι θυμάστε πιο έντονα από τον καιρό της δημιουργίας του;
Την επιθυμία μου να εκδοθεί και τον Τάσο Φαληρέα που ανέλαβε τη διανομή, μιας και ήταν ανεξάρτητη παραγωγή. Και να φανταστεί κανείς, δεν έχω ούτε ένα αντίγραφο αυτής της δουλειάς.
Δίσκοι σαν το Ή Ταν Ή Επί Τας (1993) και το Φάντασμα Από Το Παρελθόν (1995) έφεραν τότε κοντά σας τη νεολαία που ακολουθούσε το ελληνικό ροκ. Παρακολουθείτε τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στον ήχο; Τι γνώμη έχετε για το κύμα αγγλόφωνων δημιουργών που εμφανίστηκε την τελευταία 15ετία;
Ο τρόπος που επιλέγει κάποιος να μιλήσει είναι το ένα θέμα, και το άλλο, το πιο ουσιαστικό, είναι το τι λέει. Αν η χρήση μιας ξένης γλώσσας έχει ως στόχο ευρύτερα κοινά, δεν ξέρω γιατί πρέπει να καταδικαστεί. Από την άλλη μεριά πάλι, κοιτάζοντας τα πράγματα, δεν έχω διαπιστώσει κάποια διεθνή καριέρα των αγγλόφωνων δημιουργών. Ίσως να μου διαφεύγει κάτι, δεν θέλω να είμαι απόλυτος.
Ο “Μπαλαμός” μου, ας πούμε, με τα μισά ελληνικά και τα μισά ρόμικα μικρή καριέρα έκανε στο εξωτερικό; Τώρα, όσον αφορά στον ήχο, πιστεύω πως η πρωτοπορία ανήκει στους μετρ του είδους· και σίγουρα αυτοί δεν είμαστε εμείς. Η μόνη πρωτοτυπία που έστεκε και σε διεθνές επίπεδο ήταν εκείνη των Socrates.
Η στήλη που διατηρούσατε επί χρόνια στην Ελευθεροτυπία (από το 1996 ως το 2011), είχε πολλούς θαυμαστές –πρόσφατα μάλιστα είδα να μνημονεύεται στο Facebook. Αν μπορούσατε να τη συνεχίζατε σήμερα, θα διαλέγατε εφημερίδα ή ιντερνετικό μέσο;
Αυτό το τελευταίο, περί Facebook, δεν το ήξερα. Σαν καλό μου ακούγεται. Σήμερα, είτε γράφεις σε εφημερίδα, είτε σε κάποιο ιντερνετικό μέσο, είναι το ίδιο πράγμα, δοθέντος ότι τα πάντα αναπαράγονται μέσω διαδικτύου. Στην καθημερινή μου περιήγηση σ’ αυτό, διαβάζω σπουδαία κείμενα δημοσιευμένα κατά πρώτον σε εφημερίδες (που ευτυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις αναφέρεται η πηγή τους), αλλά και κείμενα εξίσου σπουδαία από διάφορες ιστοσελίδες. Η ουσία βρίσκεται πάλι στο τι θα πεις και τι θα γράψεις και όχι στο πού θα το πεις και θα το γράψεις.
Ως ένας από τους καλλιτέχνες που μετείχαν στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΕΠΙ ως το 2014, πώς βλέπετε τα όσα συμβαίνουν σήμερα στον οργανισμό; Τι χρειάζεται πιστεύετε για μια λειτουργική λύση;
Υπάρχει ένα τεράστιο ηθικό και οικονομικό θέμα. Για το ποινικό, ας απαντήσει –και πρέπει– η Δικαιοσύνη. Αυτό που χρειάζεται είναι να πέσουν οι τόνοι ανάμεσα στους δημιουργούς που ερίζουν για την ορθότερη λύση και να υπάρξει συνεννόηση, προκειμένου το όλο θέμα να επιλυθεί με τους λιγότερους τριγμούς. Η αυριανή μέρα, πρέπει να βρει τους δημιουργούς ενωμένους. Διαφορετικά, πάνω σ’ αυτήν τη διαμάχη (αν εξακολουθήσει), κερδισμένοι θα βρεθούν μόνον οι μεγάλοι κυρίως χρήστες της μουσικής και των στίχων μας.
Λάβατε σημαντική προβολή ως Πρόεδρος της ΕΡΤ. Τι αισθάνεστε ότι κερδίσατε από αυτήν την ιστορία και τι ότι χάσατε;
Την προβολή δεν την κατάλαβα, ίσως γιατί δεν μου έλειπε. Επίσης, ουδέποτε την επιδίωξα. Δεν αποδέχτηκα αυτήν τη θέση για να κερδίσω κάτι. Πάντοτε είχα ως γνώμονα την έννοια της χρησιμότητας. Πίστεψα λοιπόν πως θα μπορούσα από τη θέση αυτή να είμαι χρήσιμος. Όταν κάποιες συνθήκες άλλαξαν (και άλλαξαν δραματικά), η δυνατότητά μου να προσφέρω περιορίστηκε στο ελάχιστο, οπότε η παραμονή μου δεν θα είχε κανέναν απολύτως λόγο, παρά μονάχα τον τίτλο και την αποζημίωση. Μπορώ όμως να ζήσω και χωρίς αυτά. Ξέρετε, η αξιοπρέπεια δεν έχει τιμή. Είναι δε από μόνη της, τίτλος.
Στα γραπτά σας, στα λεγόμενά σας, αλλά και στα τραγούδια σας, υπήρχε πάντα η τοποθέτησή σας στην Αριστερά. Πώς την ορίζετε εσείς την Αριστερά, έχοντας πια ζήσει πολλές φάσεις της; Και πώς αποτιμάτε τη νυν κυβερνώσα της πτυχή;
Εξακολουθώ να ανήκω στην Αριστερά, παρά το γεγονός ότι κάποιοι (οι οποίοι εκδίδουν από μόνοι τους πιστοποιητικά Αριστεροσύνης) μου το …αρνούνται! Η Αριστερά, για να απαντήσω στην ερώτησή σας, έχει σταθερές αναφορές και παράγει εκτός των άλλων κι έναν ηθικό κώδικα. Αυτά δεν αλλάζουν ανάλογα με τις εποχές. Η Αριστερά δεν είναι χαμαιλέοντας. Αν λοιπόν τα έργα συνάδουν με τις πράξεις, αυτό είναι κάτι που φαίνεται ή θα φανεί στο διάβα του χρόνου. Η δική μου γνώμη, λίγη αξία έχει.
Στις δημοτικές εκλογές του 2010, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. σας πρότεινε να διεκδικήσετε τον Δήμο Αθηναίων, αλλά εσείς καταστήσατε σαφές ότι στηρίζατε την υποψηφιότητα του Νίκου Σοφιανού από το Κ.Κ.Ε. Αν στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές σας προτείνει το ίδιο πόστο το Κ.Κ.Ε., θα σας ενδιέφερε;
Θα έλεγα πως όχι! Η στάση μου άλλωστε έδειξε ότι δεν είμαι της λογικής των αξιωμάτων για τα αξιώματα. Και ως Δήμαρχος, πιστεύω πως δεν θα ήμουν χρήσιμος.
{youtube}dbx6puyf1DY{/youtube}
