Πολύ πρόσφατα κυκλοφόρησε η τελευταία σας εργασία, η μουσική επένδυση της παράστασης Macbeth του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Με δεδομένη την προηγούμενη πείρα σας σε θεατρικές δουλειές, ποιες ήταν οι προκλήσεις που έθεσε το συγκεκριμένο έργο και πώς τις υπερβήκατε;
Οι προκλήσεις σε αυτή τη θεατρική συνεργασία ήταν αισθητικής, αλλά και πρακτικής φύσεως. Αισθητικής, γιατί κληθήκαμε να διηγηθούμε με τη μουσική μας ένα σαιξπηρικό έργο που θεωρείται από τις μεγαλύτερες προκλήσεις και που, όσο κι αν εχουμε δει και διαβάσει Σαίξπηρ, δεν είναι «στο πετσί μας», όπως είναι οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες.
Εκείνο που μας έσωσε, όμως, ήταν η αφήγηση της σκηνοθέτιδας Αναστασίας Ρεβή, η οποία είδε το έργο σαν ένα γοτθικό παραμύθι γεμάτο ίντριγκες, έρωτες και μάχες. Αυτό από μόνο του είναι τόσο κινηματογραφικό, ώστε μας έλυσε τα σχοινιά και εργαστήκαμε χωρίς αισθητικούς περιορισμούς. Πρακτικά, ωστόσο, είχαμε να λύσουμε και το πρόβλημα της απόστασης: οι ηθοποιοί και η σκηνοθέτις στη Θεσσαλονίκη, εμείς στο Λονδίνο. Τελικά, με κάποια παραπάνω ταξίδια και κυρίως χάρη στη βαθιά σχέση εμπιστοσύνης που υπάρχει με τη σκηνοθέτη, όλα τα προβλήματα σιγά-σιγά λύθηκαν.
Με την Αναστασία Ρεβή συνεργαστήκατε για πολλοστή φορά. Πώς λειτουργεί η συνεργασία σας; Μπαίνετε καθόλου ο ένας στα χωράφια του άλλου;
Πράγματι, είμαστε στενοί συνεργάτες εδώ και αρκετά χρόνια. Μας συνδέουν πολλά, εντός και εκτός δουλειάς, αλλά κυρίως υπάρχει πολύ μεγάλη εκτίμηση, εμπιστοσύνη και κοινή αισθητική. Αυτό κάνει τη συνεργασία μας πάρα πολύ εύκολη και δημιουργική. Δεν μπαίνουμε ποτέ ο ένας στα χωράφια του άλλου, η πραγματικότητα είναι ότι δουλεύουμε στο ίδιο χωράφι, οπότε και αλληλοεπηρεαζόμαστε.
Ο νέος δίσκος βγήκε αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή, μέσω της σελίδας σας στο Bandcamp (https://daemonianymphe.bandcamp.com/album/macbeth). Δεν υπήρξε ενδιαφέρον από κάποια εταιρεία για την κυκλοφορία του ή αποφασίσατε συνειδητά να ακολουθήσετε μια πορεία χωρίς μεσάζοντες;
Ο λόγος που κυκλοφορεί μόνο στο Bandcamp είναι διότι πολύ συνειδητά επιλέξαμε να παραμερίσουμε τους μεσάζοντες. Έτσι κι αλλιώς, ζούμε στην εποχή που οι μεσάζοντες σε όλα τα επίπεδα έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη σπουδαιότητα από αυτούς που παράγουν έργο. Ευτυχώς με την τεχνολογία και το διαδίκτυο υπάρχουν εναλλακτικές οδοί, οπότε γιατί όχι; Ωστόσο, παρουσιάστηκε ενδιαφέρον από μερικές εταιρείες του εξωτερικού, οπότε υπάρχει περίπτωση να κυκλοφορήσει κάποια στιγμή και σε CD.
Αν δεν κάνω λάθος, το Macbeth είναι η πρώτη σας θεατρική μουσική επένδυση που ηχογραφείται και κυκλοφορεί. Θα λέγατε ότι οι προηγούμενες δεν διέθεταν την απαιτούμενη αυτοτέλεια, ώστε να εκδοθούν;
Οι περισσότερες δουλειές μας θα έλεγα οτι διέθεταν την αυτοτέλεια να εκδοθούν, απλά πάντα παίζαμε τη μουσική live στη σκηνή, οπότε επικεντρωνόμασταν σε άλλες ανάγκες και δυσκολίες. Μετά το πέρας των παραστάσεων, επίσης, χρειαζόταν και αρκετά μεγάλο budget για να ηχογραφηθεί η μουσική, αλλά και πάρα πολύς χρόνος. Στο Macbeth όμως οι ηχογραφήσεις ήταν παράλληλες με τη διαδικασία της σύνθεσης μιας και δεν υπήρχε η επιλογή του live κι έτσι η δουλειά ήταν σχεδόν έτοιμη να κυκλοφορήσει.
Συναυλιακά, πώς κύλησε το τελευταίο διάστημα; Και σε ποια μέρη θα παίξετε στη συνέχεια;
Παίξαμε στη Γαλλία, σε ένα μεγάλο φεστιβάλ, ενώ στις αρχές του Σεπτέμβρη θα ταξιδέψουμε στο Portland του Oregon για δύο συναυλίες. Και τον Νοέμβριο θα κάνουμε μια μίνι περιοδεία στην Ευρώπη.
Τι περιλαμβάνει, αλήθεια, μια συναυλία σας αυτόν τον καιρό, από άποψη ρεπερτορίου και σκηνικής παρουσίας;
Το τι περιλαμβάνει μια συναυλία μας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η διάρκεια που μας δίνεται από τους διοργανωτές και ο χώρος στον οποίο θα παίξουμε. Δεν έχουμε ένα πολύ συγκεκριμένο σετ που το πάμε παντού για καιρό, ούτε παίζουμε ποτέ κομμάτια από έναν μόνο δίσκο. Τώρα τελευταία, ωστόσο, πειραματιζόμαστε αρκετά με το θεατρικό κομμάτι μιας live εμφάνισης και συνεργαζόμαστε πάνω σε αυτό με την ηθοποιό Denise Moreno και τη χορεύτρια Sile Goudrot.
Έχοντας παίξει σε πολλούς (και όλων των ειδών) χώρους, σε διάφορες χώρες, έχετε καταλήξει ποιος είναι ο ιδανικός για να φιλοξενήσει τη μουσική σας, δεδομένης της ιδιαιτερότητάς της;
Όλοι οι χώροι θα μπορούσαν να είναι ιδανικοί με τις κατάλληλες προϋποθέσεις και με ένα ωραίο κοινό, αλλά προσωπικά προτιμώ τις συναυλίες σε μέρη τα οποία βρίσκονται μέσα στη φύση. Όσες φορές έχουμε εμφανιστεί σε τέτοιους χώρους, νιώθω ότι η μουσική συναντά την απόλυτη αρμονία. Δεν θα ξεχάσω το υπέροχο αμφιθέατρο σε ένα φαράγγι στην Πετρούσα Δράμας ή το αρχαίο θέατρο Κουρίου στην Κύπρο, που βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα.
Ξεκινήσατε πριν 20 χρόνια σχεδόν, με εφαλτήριο την εξερεύνηση της αρχαίας ελληνικής μουσικής. Αυτό το ενδιαφέρον παραμένει το ίδιο μεγάλο μέσα σας ή θα λέγατε ότι πλέον το όραμά σας έχει εξελιχθεί και διαφοροποιηθεί;
Αρχικός στόχος ήταν η πρωτογενής ανάγκη μιας ελληνικής μουσικής η οποία θα μπορούσε σε έναν βαθμό να συνδέεται με κάποια στοιχεία από αυτό που θεωρούμε ότι είναι η αρχαία ελληνική μουσική, έχοντας υπόψιν μας τα λείψανα που έχουν βρεθεί και μεταγραφεί στη σύγχρονη σημειογραφία από τη μία και από την άλλη τον τρόπο με τον οποίον αντιλαμβανόμαστε την παραδοσιακή μας μουσική. Θέλαμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε όργανα τα οποία έχουν χαθεί από τη σημερινή ελληνική μουσική, κι έτσι ήρθαμε σε επαφή με τον καταπληκτικό οργανοποιό Νικόλαο Μπρά.
Στην πορεία, βέβαια, ενσωματώσαμε και άλλα στοιχεία, εμπνεόμενοι από μουσικές παραδόσεις της Ανατολής και της Δύσης, καθώς και από τη ροκ και ποπ σκηνή. Σε μία από τις συναυλίες μας στη Γερμανία, όπου παίξαμε με τον Alan Stivell –θρύλο της Κέλτικης μουσικής και ειδικότερα της παράδοσης της Βρετάνης– αντιληφθήκαμε πως, σε έναν βαθμό, η προσπάθειά μας θα μπορούσε να παραλληριστεί με τη δική του. Μας βοήθησε να καταλάβουμε περισσότερο ή μάλλον να ορίσουμε καλύτερα αυτό που κάνουμε.
Ο Alan Stivell διέδωσε τη σημερινή Κέλτικη μουσική στο ευρύ κοινό με τις προσμίξεις που έκανε (επηρέασε μάλιστα σε μεγάλο βαθμό τη Loreena McKennitt). Έτσι κι εμείς, δεν προσπαθήσαμε να κάνουμε μια στυγνή αναπαραγωγή της ελληνικής μουσικής (όσο θα μπορούσε να γίνει αυτή, τουλάχιστον) αλλά, επηρεασμένοι απο το σημερινό γίγνεσθαι, αφομοιώσαμε στοιχεία από όλες τις μουσικές που μας εμπνέουν και προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε τη δική μας μουσική. Φυσικά η διαμονή μας στο Λονδίνο και οι συνεργασίες μας εδώ μας ενέπνευσαν να ακολουθήσουμε και άλλα μονοπάτια, όπως φαίνεται και στον προηγούμενό μας δίσκο, όπου βρίσκει κανείς ακόμη και στοιχεία από βαλς σε ένα κομμάτι.
Μιας και αναφέρατε το Λονδίνο, πώς βιώσατε την καμπάνια για το Brexit και το σχετικό δημοψήφισμα; Ποια είναι η θέση σας επί του θέματος;
Δεν το είχαμε πάρει και πολύ στα σοβαρά, όπως άλλωστε συνέβη και με πολλούς από τους ψηφοφόρους. Αυτό νομίζω αντικατοπτρίζει και το κενό που υπήρξε στην ενημέρωση. Για να λέμε και την αλήθεια, και από τις δύο πλευρές υπήρξε προπαγάνδα, η οποία είχε και σαν συνέπεια πολλοί σκεπτόμενοι και ενημερωμένοι πολίτες να απέχουν. Κανείς δεν ξέρει πώς ακριβώς θα εξελιχθούν τα πράγματα από 'δω και πέρα, αλλά για την ώρα φαίνεται πως η ψήφος διαμαρτυρίας πολλών Άγγλων απέναντι στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που πρεσβεύει η ηγεσία της Ευρώπης, μάλλον τους οδηγεί σε μια πολύ χειρότερη πολιτική επιλογή. Η οποία, επιπλέον θα τους στερήσει την υπέροχη πολυπολιτισμικότητα που αυτή τη στιγμή απολαμβάνουν και για την οποία, τουλάχιστον οι Λονδρέζοι, είναι και πολύ περήφανοι.
Ετοιμάζετε κάποιο επόμενο, «κανονικό» άλμπουμ της Δαιμονίας Νύμφης; Τι άλλα σχέδια κάνετε για το προσεχές διάστημα;
Έχουμε συνθέσει αρκετά κομμάτια για το νέο μας άλμπουμ και είναι πολύ πιθανό να μπούμε στο στούντιο στις αρχές του επόμενου χρόνου. Μετά τη Γαλλία και την Αμερική, όπως είπαμε και πιο πάνω, ετοιμαζόμαστε για άλλες δύο ευρωπαϊκές περιοδείες.
{youtube}faUiGN7otfk{/youtube}
