φωτογραφίες: Γιάννης Τόμτσης
Στο Δωμάτιο συνεργάζεσαι με αρκετό κόσμο στον μουσικό τομέα (Newtrix, Μάνος Καρυστηναίος, Face, Smilin, Minor, Κρίτων Κιουρτσής). Πώς λειτούργησε η δημιουργική διαδικασία μεταξύ σας και πόσο σε απασχολεί γενικά η «επιβίωση» του προσωπικού σου στίγματος, έπειτα από την οποιαδήποτε «έξωθεν» παρέμβαση;
Καλησπέρα κατ' αρχάς, και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και αυτή τη συνέντευξη. Είναι μεγάλη ικανοποίηση να βλέπεις ότι κάποιος βρήκε ενδιαφέρουσα τη δουλειά σου.
Περνώντας στο Δωμάτιο, τώρα, είναι ένα σόλο άλμπουμ. Τόσο ερμηνευτικά, όσο και σαν ύφος: πρόκειται για μια αφήγηση. Για την ιστορία ενός ανθρώπου σε ένα δωμάτιο, η οποία, περνώντας από όλα τα ψυχολογικά στάδια –άλλοτε ελπίδας και ζεστασιάς και άλλοτε οργής και ματαιοδοξίας– κλείνει λέγοντας... ευχαριστώ.
Σ’ όλο αυτό το ταξίδι, οι μουσικές των ατόμων με τα οποία συνεργάστηκα ήταν το κλειδί για να μπω λίγο πιο μέσα στο Δωμάτιο. Από τις κιθάρες και το πιάνο του Μάνου μέχρι τους creepy ήχους του Newtrix, και από τις μουσικές του Smilin και του Face μέχρι την «Άνοιξη» του Minor –και από 'κει πάλι πίσω, σε μερικά ξεχασμένα σύνθια δικά μου. Η επεξεργασία του ήχου από τον Κρίτωνα Κιουρτσή, που ανέλαβε και τον επιπλέον προγραμματισμό σε δύο κομμάτια (“Βιταμίνες”, ”428”), σε συνδυασμό με την αγάπη του για αυτό που κάνει και την υπομονή του, ήρθαν και ολοκλήρωσαν το ηχητικό μέρος. Τα γραφιστικά και το εξώφυλλο είναι δουλειά του Odieone και της Μαρίλιας Νταρίλλη, και, όσον αφορά την εικόνα, ο Γιάννης Τόμτσης ήταν πίσω από το βιντεοκλίπ για το “Untitled1”. Νιώθω πραγματικά πολύ τυχερός που έχω δουλέψει και βρίσκομαι σε επαφή με τα συγκεκριμένα άτομα· είναι τιμή μου όποτε συνεργαζόμαστε για κάποιο project.
Επανερχόμενος στην ερώτηση, σχετικά με την επιβίωση και ανάδειξη του προσωπικού στίγματος μέσα από όλες αυτές τις «έξωθεν παρεμβάσεις», θεωρώ πως κάτι τέτοιο έρχεται σε αντίθεση με την όποια σημασία του UnknownArtist. Θεωρώ δηλαδή ότι η ομορφιά βρίσκεται στο να ερμηνεύεις εσύ όπως θέλεις το κάθε κομμάτι, την όποια λέξη ή την όποια ιδιομορφία και πως μόνο έτσι μπορείς να αντιληφθείς ουσιαστικά το βάθος του. Και σίγουρα θα βρεις ό,τι ψάχνεις. Ίσως αυτό να είναι και το προσωπικό στίγμα, τελικά: μια αντίθεση στη συνεχή επιθυμία μας να απαντήσουμε και να κατανοήσουμε τα πάντα, απ’ τη θεωρία.
Η επιλογή του καλλιτεχνικού σου ψευδωνύμου αποτελεί αυτοσαρκαστικό σχόλιο; Ή μήπως κρύβει και μια πρόθεση να εστιαστεί το ενδιαφέρον στο έργο και όχι στον δημιουργό;
Δεν έχω να συμπληρώσω κάτι, είναι ακριβώς αυτό που ανέφερες: τόσο αυτοσαρκασμός για ό,τι κάνω, όσο και γενικότερα μια προσπάθεια να ξεφύγουμε από την ονοματοποίηση των πάντων. Όταν φεύγει κάποιος, εκείνο που μένει είναι το έργο το οποίο έχει αφήσει πίσω του. Και στο «ποιος» δεν έχει εύκολες απαντήσεις. Άσ’ το λίγο να κυλήσει, και θα δεις ότι πολλά ίσως οδηγούν σε σένα.
Οι στίχοι σου μοιάζουν πολλές φορές με παραλήρημα ενός νου που ασφυκτιά. Πώς γράφεις, τι σε βάζει στην πρίζα;
Η έμπνευση έρχεται από την ανάγκη. Πες το ανάγκη δημιουργίας, ανάγκη έκφρασης, ανάγκη εσωτερικής αναζήτησης –πες το όπως θέλεις, πάντως η δύναμη αυτή υπερνικάει οποιαδήποτε άλλη πηγή ενέργειας στον πλανήτη. Ο καθένας από μας κρύβει μια ιστορία μέσα του, έναν θησαυρό, ένα τραύμα, κάτι άξιο λόγου τέλος πάντων. Και έχει περισσότερο ενδιαφέρον όταν το βγάζεις αυτό προς τα έξω. Είναι παράξενα λυτρωτική η γύμνια που νιώθεις σαν αποτέλεσμα, ξέρεις: μπορείς πια να δεις καθαρά, να παρακολουθήσεις μία άλλη πλευρά του εαυτού σου, να συμβαδίσεις μαζί της και να φτάσεις στην αποδοχή.
Στο τραγούδι “Tetra” λες κάπου «είναι άλλο να έχεις λόγο κι άλλο οργή». Αυτό μου έμοιασε με σχόλιο-μπηχτή προς κάποια μέλη του χιπ χοπ κόσμου. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Ο συγκεκριμένος στίχος θα 'λεγα πως είναι περισσότερο αναφορά στην προσπάθεια κάποιου να συγκρατήσει τον θυμό του και να λειτουργήσει με λογική. Όχι προς τα έξω, εκεί δεν υπάρχει λογική –και οι λογικοί δυστυχώς είναι οι πιο δυστυχισμένοι. Αλλά προς τον εαυτό του: να αντιληφθεί ποιος είναι, τι κάνει και τι θέλει επί της ουσίας. «Κάπου το 'χανα και μάλωνα. Όχι μ’ άλλον, με άλωνα. Είναι άλλο να έχεις λόγο και άλλο οργή. Τετραγωνισμένη κι αυτή».
Ζεις και δημιουργείς στη Θεσσαλονίκη. Τι ρόλο έχει παίξει η πόλη, η ατμόσφαιρα και η κοινωνία της, στη μουσική σου;
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πολύ ιδιαίτερη πόλη. Έχει μια θάλασσα να βλέπεις και να σε ηρεμεί, έναν αέρα να σου θυμίζει ότι όλα πάνε κι έρχονται, και τόσα κτήρια όσα χρειάζονται για να μπορείς να βλέπεις όπου θες να πας. Είναι όμορφη πόλη, που παρά τα όποια μικροαστικά στοιχεία της, κρύβει βαθιά αγάπη για την τέχνη.
Ζώντας εδώ 21 χρόνια, προφανώς και ενστερνίζεσαι κάποιες φιλοσοφίες και συμπεριφορές: δεν μπορείς να δημιουργήσεις κάτι αψηφώντας το περιβάλλον σου. Οφείλεις όμως να το αντιμετωπίσεις και από μια άλλη οπτική, δηλαδή να δεις πώς θα ολοκληρωθείς σαν άνθρωπος μέσα από διάφορες κουλτούρες και πολιτισμούς και να προσφέρεις πίσω στην κοινωνία. Είτε μέσω της μουσικής, είτε μέσω οποιασδήποτε άλλης μορφής ουσιαστικού «διαλόγου».
To vibe και ο ρυθμός σε ένα κομμάτι, έχει λοιπόν να κάνει με την ταχύτητα που θα δεις να τρέχει η πόλη και με την ίδια την ατμόσφαιρά της –άλλοτε σκοτεινή και ηλεκτρισμένη, άλλοτε πιο ανάλαφρη και αισιόδοξη. Κινείσαι μέσα εκεί, δημιουργείς μέσα εκεί, ζεις μέσα εκεί.
Το Δωμάτιο είναι το 3ο σου άλμπουμ. Μιας και υπάρχουν πολύ λίγες πληροφορίες για τα προηγούμενα δύο, πες μας κάποια πράγματα σχετικά. Τι διαφορές παρατηρείς μεταξύ εκείνων και του νέου δίσκου;
Καλοκαίρι, 2008. Ήταν εκείνη η εποχή της πρώτης σπίθας και όλα αυτά τα συναισθήματα δεν μπορούν να χωρέσουν εύκολα σε λέξεις. Ήταν η αρχική φάση ενός πειραματισμού, σαν να δίνεις ένα παιχνίδι σε ένα παιδί και να προσπαθεί να το καταλάβει. Βασισμένοι στα πρώτα χρήματα που έδωσα για να στήσω ένα μικρό home studio, σε άπειρες ώρες μελέτης γύρω από τεχνικά θέματα ήχου, και σε υπέρμετρη όρεξη, ξεκίνησαν να δημιουργούνται οι πρώτοι ήχοι. Το 2010 με βρήκε να έχω στα χέρια μου την πρώτη μου ολοκληρωμένη δουλειά, με 11 κομμάτια.
Κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο, έφτασε –παραδόξως– σε αρκετά αυτιά [ήταν και η εποχή που το ελληνικό ίντερνετ ξεκίνησε να τρέχει και να βομβαρδίζει με forums και sites, ας είναι καλά το rapidshare] και μετά από λίγο καιρό ήρθε μια δεύτερη κυκλοφορία να με βάλει σε πιο βαθιά νερά. Έβρισκα πράγματα μέσα σ’ αυτό, και ήθελα να το ψάχνω, αν και κάνοντας πολλά λάθη, πολλές λάθος κινήσεις. Είχα όρεξη και αγάπη, ήθελα να τρέξω πράγματα.
Η επόμενη μου δουλειά ήταν το π (2013), ένα πιο δεμένο και στοχευμένο project, το οποίο με βρήκε θα 'λεγα πιο συνειδητοποιήμενο. Αρκετές συνεργασίες, συμμετοχές σε άλλα άλμπουμ, live που διοργάνωνα και έτρεχα μόνος μου, DJ sets και διάφορες ακόμα δράσεις, μου άνοιξαν δρόμους, τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά κυρίως. Πλέον έφτασα στο σημείο που άρχισα να αντιλαμβάνομαι τι παίζει. Και όπως ήρθα να πω και στο Δωμάτιο, στο βάθος παίζει κήπος. Και για να βρεις τον κήπο, πρέπει να φτιάξεις την αυλή.
Έχεις επιλέξει τον δρόμο της αυτοδιαχείρισης σε ό,τι αφορά την κυκλοφορία και προώθηση της δουλειάς σου. Ποια είναι τα συν και ποια τα πλην της επιλογής; Και ποια\ η μέχρι στιγμής ανταπόκριση στο εγχείρημά σου;
Η αλήθεια είναι πως θα προτιμούσα να κυκλοφορώ τη δουλειά μου μέσω ενός label ή μιας μικρής indie εταιρείας. Έχει περισσότερη δύναμη, απευθύνεται σε περισσότερο και διαφορετικό κόσμο, υπάρχει αλληλοβοήθεια, και, εν έτει 2015 –όπου δυστυχώς όλη η προώθηση γίνεται διαδικτυακά– χρειάζεται συντονισμένη και μεγάλη προσπάθεια για να επιβιώσει κάτι στο χάος του ίντερνετ, δεν αρκεί ένας άνθρωπος.
Όμως, όταν δεν υπάρχει η αγάπη για τη μουσική και πρωταρχικός σκοπός είναι το κέρδος, δεν μπορεί να προχωρήσει το θέμα. Αναγκαστικά, λοιπόν, πάμε στην αυτοδιαχείριση. Από την παραγωγή και τη σύνθεση ενός κομματιού, μέχρι την επεξεργασία του ήχου, τη δημιουργία και υλοποίηση ενός συνολικού project, την κυκλοφορία του, την κοπή του σε φυσική μορφή, τη δημιουργία video, την εκτέλεσή του ζωντανά και πάλι από την αρχή. Όλα αυτά είναι ιδέες και προσπάθειες που πηγάζουν από την ανάγκη και αγάπη ενός ανθρώπου να δημιουργήσει κάτι. Και μέσω της συνεργασίας με άλλα άτομα φτάνουμε αισίως στο τελικό αποτέλεσμα: ένα κομμάτι, ένα άλμπουμ, ένα βιντεοκλίπ, μία συναυλία. Και άντε να επιβιώσει και να φανεί μέσα σε όλον τον όγκο δεδομένων που προβάλλεται καθημερινά.
Οι δυσκολίες είναι τεράστιες και κυρίως οικονομικά το θέμα μπάζει από παντού. Όμως η ανταμοιβή που παίρνεις πίσω είναι πάντα μεγαλύτερη, κι ας μην μεταφράζεται υλικά, πάντα θα βρίσκεται τρόπος να βγαίνει η δουλειά.
Στο επίπεδο των ζωντανών εμφανίσεων, πώς θα παρουσιάσεις το Δωμάτιο; Και, γενικότερα, πώς θα κινηθείς στη συνέχεια, ποια σχέδια κάνεις;
Έχουν γίνει ήδη δύο παρουσιάσεις του δίσκου, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τον Μάιο. Όπου έχω τη δυνατότητα, παίζω μαζί με live όργανα: με τον Άκη Καλιστρίδη στα τύμπανα, τον Μάνο Καρυστηναίο στις κιθάρες και τον DJ Jumattack στις λούπες/decks. Προσπαθούμε να βγάλουμε προς τα έξω ένα ισχυρό vibe, μια καλή ατμόσφαιρα και να βάλουμε τον ακροατή στο τριπάκι μας. Κάπου το πάμε, κάτι θέλουμε να πούμε στο κάθε κομμάτι, και όταν καταφέρουμε να το παρουσιάσουμε όπως του αρμόζει, είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση.
Όσον αφορά τα προγραμματισμένα live, έχω την τιμή να παίζω στις 11 Σεπτεμβρίου στη Μονή Λαζαριστών στη Θεσσαλονίκη, σε μια συναυλία μαζί με Στίχοιμα, Ψυχόδραμα07 και Erga Omnes. Θα γίνουν και κάποιες εμφανίσεις σε φεστιβάλ μέσα στον Αύγουστο, θα ανακοινωθούν όμως στην πορεία.
Από 'κει και πέρα, όσον αφορά τα υπόλοιπα σχέδιά μου, θέλω να ολοκληρώσω ένα instrumental EP με electronica/minimal techno συνθέσεις που δουλεύω εδώ και καιρό (θα κυκλοφορήσει μόνο σε βινύλιο μάλλον), να τρέξω ένα acoustic set project με τον Μάνο, και σιγά-σιγά να βάλω μπρος το επόμενο άλμπουμ, το οποίο θα έχει αρκετά διαφορετική μορφή από το Δωμάτιο. Ιδέες υπάρχουν, ελπίζω να μην ξεμείνουμε από όρεξη και ενέργεια.
Το Δωμάτιο είναι ανεξάρτητη κυκλοφορία και υπάρχει διάθεσιμο για ακρόαση στο YouTube (http://bit.ly/1GhvlFt) & στο Βandcamp (http://unknownartist-ua.bandcamp.com)
Για όσους επιθυμούν να στηρίξουν αυτή τη δουλειά, μπορούν να το προμηθευτουν σε φυσική μορφή [digipack CD] μέσω παραγγελίας στο Facebook (https://www.facebook.com/unknownartist.ua) σε συμβολική τιμή, ή αλλιώς από τα καταστήματα Stereodisc (Αριστοτέλους 4, Θεσ/νίκη), Λωτός (Σκρα 7, Θεσ/νίκη), IANOS (Αριστοτέλους 7, Θεσ/νίκη) & Vinilio (Μουρούζη 1 & Καρόλου, Πάτρα) καθώς φυσικά και από τα live.
{youtube}_kLJmRD_kBA{/youtube}