Στην τιμή του εισιτηρίου για το επερχόμενο live των Burger Project στο Gagarin –το επόμενο Σάββατο, 6 του Απρίλη– θα περιλαμβάνεται και το νέο τους EP, Φτηνά Χαρέμια. Μ' αυτή τη διπλή αφορμή, συναντήσαμε την ιδιότυπη τετραμελή μπάντα και μιλήσαμε για την επικείμενη συναυλία (όπου θα συμμετάσχει και η Ματούλα Ζαμάνη), τους «αντι-ήρωες» του «παπά» και του «τσολιά» που θέλουν να… αποτάξουν από πάνω τους, την κρίση στην Ελλάδα, αλλά και το τι μπορεί να συμβεί όταν ένα live στραβώνει πολύ, πολύ άσχημα. Spoiler: το καυστικό χιούμορ, τα γέλια, και η σουρεαλιστική όψη των πραγμάτων ήταν κάτι που περίσσεψε σε αυτή τη συνέντευξη...
Αρχικά θέλω να μου πείτε σε ποιον αρέσουν τα μπέργκερ...
Καλά, δεν έχεις διαβάσει την απάντησή μας; Ε, ένα ατυχές συμβάν είναι... Έχει δοθεί σημασία στο όνομα χωρίς να υπάρχει λόγος. Δεν υπήρχε καμία σκέψη για το όνομα. Εκτός του ότι μπέργκερ στα γερμανικά σημαίνει «πύργος». Ε, και είπαμε να φτιάξουμε το… προπύργιο της ποιοτικής έντεχνης μουσικής (ομαδικά γέλια).
Σπουδές στη μουσική;
Δεν βλέπεις τις κορνίζες πίσω; (κι άλλα γέλια) Ο καθένας έχει τα διπλώματά του. Γίνονται ακροάσεις, καταθέτεις το δίπλωμά σου, αν το έχεις στην αγγλική πρέπει να κάνεις επίσημη μετάφραση, άλλοι έχουν δίπλωμα από τη Ρωσία και την ακαδημία των Σοβιέτ… Ε, κούτσα-κούτσα, τα μαζέψαμε. Μας πήρε 20 χρόνια, είχαμε ξεκινήσει τη διαδικασία το '68. Μας έφαγε η γραφειοκρατία. Στο τέλος τα μαζέψαμε, περάσαμε κι από οντισιόν…
Σαν είδος, πού κατατάσσετε τη μπάντα;
Στις αποτυχίες! Κοίτα, δεν νομίζουμε ότι υπάρχει ένα είδος. Μέσα στη μουσική που κάνουμε χρησιμοποιούμε πολλά διαφορετικά στυλ. Δε μπορείς να πεις ότι παίζουμε ροκ, μόνο, ή τζαζ ή σουίνγκ. Αλλά όλα αυτά υπάρχουν. Θα λέγαμε ότι είναι μουσική για να περνάει ο κόσμος καλά. Τόσο απλά. Βέβαια μπορεί να μην φαίνεται ότι τα κομμάτια διαφέρουν μεταξύ τους, γιατί είναι μέσα στην ίδια ατμόσφαιρα.
Έχετε αγαπημένη διασκευή από αυτές που παίζετε;
Μπορούμε να πούμε το αντίθετο: έχουμε διασκευές τις οποίες μισούμε. Ο καθένας έχει τη δικιά του. Π.χ. το “Born To Be Alive” ο ένας από μας δεν το αντέχει. Και όταν κάποιος πει ότι δεν του αρέσει μια διασκευή, κόβεται. Πρέπει να υπάρχει 100% ομοφωνία. Δεν θέλουμε να ξινίζει ο άλλος.
Το χιούμορ είναι το βασικό σας συστατικό;
Απαραίτητο.
Οι «ήρωες» που έχετε επί σκηνής;
Ποιοι ήρωες; Οι αντι-ήρωες εννοείς! Ο κόσμος έχει κολλήσει σε μια φωτογραφία μ' έναν παπά κι έναν τσολιά, και ψάχνει να βρει ποιος είναι ποιος. Δεν είναι όμως αυτό που είμαστε, πρόκειται για ένα στιγμιότυπο, ήταν ένα σχόλιο. Όποιος το κατάλαβε, το κατάλαβε και πάμε παρακάτω. Δεν είναι κάτι που μας κυνηγάει, το 'χουμε ξεπεράσει. Αλλά έχει να κάνει και πολύ με το θέμα της θεατρικότητας, του performance. Όλο αυτό γίνεται δηλαδή στα πλαίσια μιας παράστασης. Εκτός από τη μουσική, για μας μετράει και το οπτικό μέρος: αντιμετωπίζουμε τη συναυλία σαν ένα ολοκληρωμένο happening, όχι ως απλά ένα μουσικό σετ. Αποτελεί μια εμπειρία. Άσχετα αν πολύς κόσμος έρχεται για να γελάσει, για να δει κάτι αστείο. Πολλοί έχουν κολλήσει με το ότι ντυνόμαστε, άλλοι νομίζουν ότι κοροϊδεύουμε τα κομμάτια, ότι τα γελοιοποιούμε. Κάτι που σε καμία περίπτωση δεν κάνουμε. Αλλά κι αυτό μέσα στο πρόγραμμα είναι.
Πώς φαίνεται η λανθασμένη εκτίμηση του κόσμου από σκηνής;
Δεν χρειάζεται να είσαι φωστήρας... Βλέπεις τα πρόσωπα, το αν χορεύει ο άλλος, πώς κουνιέται. Καταλαβαίνεις ότι άλλος έρχεται για να γελάσει, άλλος για να χορέψει, άλλος για να ακούσει τη διασκευή που του αρέσει. Πάντως για μας κάτι τέτοιο είναι ένα μέρος αυτού που κάνουμε, του συνόλου.
Ματούλα Ζαμάνη, Φοίβος Δεληβοριάς, Τακίμ, Word Of Mouth. Πώς επιλέγετε τις συνεργασίες σας;
Είναι θέμα χημείας. Κάθε συνεργασία έχει τη δικιά της ιστορία. Πρέπει σίγουρα να έχουμε και οι τέσσερις την επιθυμία να κάνουμε κάτι με τον άλλον. Και αντίστροφα, πρέπει να θέλει και ο άλλος το ίδιο να συνεργαστεί μαζί μας. Και να πιστεύουμε ότι μέσα από αυτό θα βγει κάτι όμορφο. Και να είμαστε και κοντά όσον αφορά στην αντίληψη. Να νιώθουμε ότι ναι, με τον τάδε επικοινωνούμε.
Πάνω σε τι δουλεύετε αυτή την περίοδο;
Ε, κυρίως, στη συνεργασία που έχουμε κάνει με τον Blend. Το καινούριο CD, όπου ο Blend έχει αναλάβει όλη την παραγωγή, μαζί με μας. Αλλά του το 'χουμε δώσει να «επέμβει» λίγο. Κι αυτός είναι ουσιαστικά και ο λόγος της συναυλίας στο Gagarin, στις 6 Απριλίου. Θα παίξουμε και θα είναι ουσιαστικά η ευκαιρία να δώσουμε (κυριολεκτικά) τα Φτηνά Χαρέμια στον κόσμο. Θα μοιράσουμε δηλαδή το EP δωρεάν μαζί με την αγορά του εισιτηρίου.
Τι καινούριο μας φέρνουν τα Φτηνά Χαρέμια;
Είναι η πρώτη φορά που κάνουμε ένα «παραγωγίστικο» CD. Με έναν τύπο ο οποίος παίζει ηλεκτρονικά, ενώ εμείς είμαστε ένα γκρουπ που παίζει πιο ακουστικά πράγματα. Διαφέρει από τις άλλες συνεργασίες. Δεν βρισκόμαστε απλά σε έναν χώρο για να παίξουμε μαζί. Έχει περισσότερη δουλειά. Διασκευές πάντα.
Το CD του καθενός στη βιβλιοθήκη του.
Ακούμε πάρα πολλά διαφορετικά ο καθένας. (Και ξεκινούν όλοι με τη σειρά): Gabor Szabo, Νίκο Σαραγούδα, Anthony And The Johnsons… Ο καθένας έχει κι ένα διαφορετικό background.
Σαν συγκρότημα έχετε εστιάσει στις διασκευές. Αυτό έγινε τυχαία; Ή διαπιστώσατε κάποιο κενό στην εγχώρια μουσική σκηνή;
Από επιλογή έγινε. Ο στόχος ήταν η διασκέδαση. Είπαμε να κάνουμε μια διασκευαστική μπάντα, για να κάνει connect ο άλλος που μας βλέπει. Βάλαμε το δικό μας στοιχείο, αλλά θέλαμε να υπάρχει και το reference του κομματιού. Τώρα πάντως έχουμε μπει στη διαδικασία να γράψουμε και κάποια δικά μας.
Δεν φοβάστε μήπως ταυτιστείτε στη συνείδηση του κοινού σαν μια αποκλειστικά διασκευαστική μπάντα;
Όχι. Σίγουρα δεν φοβόμαστε κάτι τέτοιο. Αυτά αλλάζουν άλλωστε...
Αγχωθήκατε ποτέ ότι θα «πρέπει» να κάνετε και δική σας μουσική;
Δεν μας αγχώνει. Είναι μια ανάγκη, προκύπτει. Αν νιώθουμε ότι είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε, θα το κάνουμε. Ας πούμε, μετά τις συναυλίες του καλοκαιριού είπαμε ότι είμαστε πολύ κουρασμένοι, ας κάνουμε κάτι άλλο. Και έτσι κάνουμε φέτος μια παιδική παράσταση, στον Καραγκιόζη, με τον Ηλία τον Καρελλά, τον καραγκιοζοπαίχτη. Και μας βγήκε σε καλό –και σε μας, αλλά και στον κόσμο. Γιατί είναι κάτι διαφορετικό. Ένας έμπειρος καραγκιοζοπαίχτης, στην παράσταση Το Νησί Των Κατεργαραίων όπου παίζουμε κάθε Πέμπτη live, όπου εμπλεκόμαστε και στη δράση. Η ιστορία είναι πλεγμένη και γύρω από κάποια κομμάτια τα οποία παίζουμε, έχει αρκετή διάδραση. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα συνεργασία, και πολύ διαφορετική από τις άλλες.
Είναι δύσκολο το παιδικό κοινό;
Νομίζω είναι πιο δύσκολο να κερδίσεις τους μεγάλους. Γιατί τα παιδιά έχουν πολύ καλύτερη αντίληψη. Βέβαια είναι πολύ πιο απαιτητικό κοινό τα παιδιά, αν όμως είσαι ειλικρινής μαζί τους, κερδίζεις απόλυτα την προσοχή τους.
Τι νιώθετε ότι έχετε βελτιώσει περισσότερο μέχρι τώρα, και τι μένει να εξελίξετε;
Τα φωνητικά έχουμε βελτιώσει. Σίγουρα τα φωνητικά. Αν κοιτάξεις στο παρελθόν, βλέπεις ότι εκεί υπάρχει βελτίωση. Δεν κοιτάς όμως ποτέ το παρελθόν. Κοιτάς μπροστά. Είναι και μονόδρομος, να έχεις το ανικανοποίητο. Δεν μπορείς να λες φτάσαμε κάπου, ωραία, καλά είμαστε μέχρι εδώ. Πρέπει να κοιτάς παρακάτω.
Από τη σύγχρονη ελληνική μουσική σκηνή, έχετε κάποια συμπάθεια;
Τακίμ σίγουρα, Sillyboy, Θανάσης Παπακωνσταντίνου…
Η καριέρα στο εξωτερικό πώς ακούγεται σαν ιδέα;
Είναι μια πολύ σωστή ιδέα!
Είναι εύκολο;
Είναι πάρα πολύ δύσκολο. Όχι αδύνατον, αλλά πάρα πολύ δύσκολο. Γιατί η Ελλάδα γεωγραφικά δεν ανήκει στον πυρήνα της κεντρικής Ευρώπης. Είναι πολύ πιο εύκολο για ένα γκρουπ που βρίσκεται στο Βερολίνο να κινηθεί, να κάνει γνωστή τη μουσική του. Η Ελλάδα δεν μπαίνει στην κατηγορία των χωρών που εξάγει μουσική. Εξάλλου, το μόνο που μπορεί να σε πάει μπροστά είναι το live. Να παίξεις τη μουσική σου όπου μπορείς. Η ζωντανή μουσική είναι το μόνο πράγμα που επιβιώνει. Κι ένα καλό CD να έχεις, αν δεν μπορείς να το στηρίξεις με ένα καλό live, δεν προχωράς. Κι ο κόσμος εδώ για αυτό μας έμαθε. Γιατί κάναμε πάρα πολλές συναυλίες.
Σας κουράζει ποτέ το βαρύ συναυλιακό πρόγραμμα;
Φυσικά. Από live σε live έχει τεράστια διαφορά. Από ένα όπου όλα πάνε τέλεια, μέχρι ένα όπου όλα πάνε στραβά.
Θυμάστε δηλαδή κάποιο live που να στράβωσε πολύ άσχημα;
(ακούγεται ένα μακρόσυρτο) Ουυυυ! Το χειρότερο που μπορεί π.χ. να συμβεί είναι να σου ορμήξουν τύποι και να σου πούνε ότι θα σε σκοτώσουν. Είναι κι αυτό κάτι το οποίο μπορεί να συμβεί. Δεν είναι εύκολο το «παίζω πολλά live». Κι όλοι οι χώροι δεν πληρούν τις προδιαγραφές για κάτι τέτοιο. Υπάρχει μια παντελής άγνοια για το πώς στήνεται ένα live (σ.σ.: εκείνη τη στιγμή, ένας από την παρέα αναρωτιέται ποιος είναι αυτός ο Παντελής Άγνοιας).
Διαφέρει ο κόσμος στην επαρχία;
Ναι, σίγουρα. Υπάρχουν πόλεις στις οποίες έχουμε βγει στον κόσμο και μας κοιτούσαν σαν εξωγήινους. Αυτό βέβαια υπάρχει στην αρχή της συναυλίας σαν συναίσθημα. Όμως υπήρχε και κόσμος που δεν «μπήκε» ποτέ στο live.
Διαβάζω στο site σας ότι «η μπάντα εργάζεται σταθερά σε κρουαζιέρες για καταθλιπτικούς και ομάδες αυτοκτονίας»...
Ήταν πάντα το όνειρό μας! Πάντα θέλαμε να δουλέψουμε σε μια κρουαζιέρα! Έστω λίγο. Κι επειδή γίνονται και πολλές που βυθίζονται τώρα τελευταία, ιδανικά θα θέλαμε να είναι σε μία από αυτές που θα βουλιάξουν… Είναι η προβολή του τι θα θέλαμε να συμβεί.
Έχουμε πέσει σε κατάθλιψη σαν λαός;
Το βλέπεις στο δρόμο όταν περπατάς. Όταν πας στη δουλειά σου. Αλλά πιστεύουμε ότι πάει και πιο κάτω. Η κατάσταση είναι απελπιστικά δύσκολη. Και σκέψου ότι ανήκουμε σε μια κατηγορία ανθρώπων που είναι τυχεροί, που έχουν δουλειά, που ζουν από αυτό και που επιλέγουν πράγματα –αν μάλιστα θέλαμε θα μπορούσαμε να έχουμε και περισσότερη δουλειά. Που έχουμε πολλούς λόγους να είμαστε χαρούμενοι. Όταν όμως το γύρω σου διαλύεται, καταρρέει, δεν μπορείς να είσαι μες στην καλή χαρά.
Είναι λύση να φύγεις από την Ελλάδα;
Όταν είναι θέμα επιβίωσης ναι, εννοείται.
Βλέπετε να βελτιώνεται καθόλου η κατάσταση;
Διανύουμε μια περίοδο τριών χρόνων, στην οποία κάθε χρονιά γίνεται και κάτι χειρότερο. Που λες αποκλείεται να συμβεί αυτό, και συμβαίνει. Φοβάμαι ότι μπορεί να γίνει κάτι… άγριο. Βίαιο. Κάτι άσχημο. Κι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν φέρνει την ισορροπία που θα έπρεπε να φέρει με βάση το πώς δημιουργήθηκε. Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση μάχης, όπως και να το κάνεις.
Ξεπεράσαμε σε κάποιον βαθμό το όριο του μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε ως προς τον τρόπο ζωής μας;
Το ξεπεράσαμε. Αλλά δεν το κάναμε μόνοι μας. Οι τράπεζες έπαιξαν τον ρόλο τους σ' αυτό, ας μη γελιόμαστε. Έχει έρθει ένα μοντέλο πολύ βίαια. Ο τρόπος π.χ. με τον οποίον εφαρμόστηκαν τα μέτρα: είχαν καθαρά τιμωρητικό χαρακτήρα.
Να σας γυρίσω πάλι στη δουλειά. Άγχος υπάρχει πριν από κάθε live;
Όταν παίζουμε μόνοι μας, όχι πια. Γιατί έχουμε μάθει αυτό που θέλουμε να κάνουμε. Όταν όμως κάνουμε κάτι καινούριο, σίγουρα έχουμε πολύ άγχος. Η Μαρία Κάλλας έλεγε ότι το άγχος πάει με το ταλέντο.
Και στο live στο Gagarin τι να περιμένουμε;
Ελαφρολαϊκό πρόγραμμα (κι άλλα γέλια), καινούρια κομμάτια, θα παίζουμε 7-8 ώρες… Μέχρι να πεθάνουμε. Να πέσει κάτω ο κόσμος. Να φύγει κι ο τελευταίος. Μέχρι να λιώσουν οι ηχολήπτες και οι τεχνικοί. Guest θα είναι η Ματούλα η Ζαμάνη. Συμμετέχει και στα δύο από τα τέσσερα κομμάτια του EP που θα δώσουμε. Καινούρια ενδυμασία.
Κάτι τελευταίο κλείνοντας;
(Υψωμένες γροθιές με βαριά φωνή) «Λευτεριά στο σύντροφο τάδε»…
{youtube}mXs9CLvP7Lg{/youtube}