Εμφανίζονται μαζί, Ξυπόλητοι Στο Πάλκο, την ερχόμενη Τετάρτη 11 Ιουλίου στην Τεχνόπολη, για μία και μοναδική καλοκαιρινή εμφάνιση, φιλοδοξώντας να μεταφέρουν σε υπαίθριο τερέν μία από τα πλέον συζητημένες και επιτυχημένες συνεργασίες της χειμερινής σαιζόν. Λέγαμε να τους κάνουμε συνέντευξη, αλλά πόσες πια συνεντεύξεις να δώσουν; Τι άλλο να τους ρωτήσουμε κι εμείς και τι άλλο να μας πουν κι εκείνοι; Αντί συνέντευξης, λοιπόν, αποφασίσαμε να τους ζητήσουμε να μας πουν δυο λόγια για τις δικές τους αγαπημένες συναυλίες...
Φοίβος Δεληβοριάς
Οι φίλοι απ’ το Avopolis μου ζήτησαν να απαριθμήσω τα 10 καλύτερα live στα οποία παρέστην. Δεν τα κατάφερα... Τα live για τα οποία πραγματικά μπορώ να γράψω είναι 15 και είναι τα μοναδικά στα οποία ξεκίνησα παριστάμενος, στη συνέχεια όμως εξαφανίστηκα απ’ τον εκεί χώρο και έκτοτε αγνοούμαι, όπως και όλοι οι υπόλοιποι του ακροατηρίου. Εξ αιτίας αυτών των 15 εισιτηρίων βρισκόμαστε όλοι εκείνοι μετέωροι, κάπου στον χωροχρόνο, και αλληλοχαιρετιόμαστε με ημίτρελο ύφος μέσα στο σκοτάδι. Σας χαιρετώ, λοιπόν, αδέρφια μου και σας τα θυμίζω. Κάποτε θα ελευθερωθούμε!
1. ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ-ΣΕΙΡΙΟΣ (Zoom, Δεκέμβριος 1987 & Φεβρουάριος 1988)
Στο Ζοοm, στην Πλάκα, τους είχε μαζέψει όλους για δύο χρόνια ο Χατζιδάκις για να δείξει πώς μπορεί να γίνει –εν είδει παιχνιδιού– ένα ελληνικό μουσικό νυχτερινό φεστιβάλ (είχε ήδη δείξει τον τρόπο να παίξεις με ένα ραδιόφωνο, ένα περιοδικό, με ένα διαγωνισμό τραγουδιού και σε λίγο θα παρουσίαζε τη δική του εκδοχή και για μια συμφωνική ορχήστρα). Τα προγράμματα άρχιζαν από νωρίς το απόγευμα. Έπαιζαν (για τρία τέταρτα περίπου ο καθένας) οι πάντες: από τον Σαββόπουλο, την Αλεξίου, τη Γαλάνη και τον Νταλάρα μέχρι τον Πανούση, την Πλάτωνος, τον Παπάζογλου, τη Μάνου, τον Ξυδάκη, τους Κατσιμιχαίους και τους Φατμέ, σε ειδικά σχεδιασμένες απ’ τον Χατζιδάκι setlists, που κορυφώνονταν πολύ αργά τη νύχτα με τον ίδιο επί σκηνής. Εγώ πήγα δύο φορές, στις προαναφερθείσες ημερομηνίες. Και ό,τι είδα εκεί, το πίστεψα στην κυριολεξία.
2. BRYAN FERRY (Λυκαβηττός, 2000)
Εκείνος ο Ιούλιος ήταν εξοργιστικός συναυλιακά: Radiohead, Lou Reed, Pet Shop Boys, Buena Vista Social Club... Είχαμε μείνει άφραγκοι –εγώ είχα πάρει και ψεύτικη αναρρωτική απ’ τον στρατό για να πάω σε όλες. Αλλά αυτή με τον Ferry και τις γυναίκες με τα έγχορδα, τις άρπες και τα τραγούδια του Gershwin και του Porter, ήταν μακράν η ωραιότερη. Μια περίεργη μουσική παραβολή για τον σύντομο μεσοπόλεμο που ζούσαμε τότε ανυποψίαστοι.
3. RUFUS WAINWRIGHT (Λυκαβηττός, 2010)
Ελάχιστοι θεατές (οι mainstream δεν τον ξέρουν και οι χίπστερς τον θεωρούν πολύ γνωστό), ένα πιάνο και δύο κύκλοι: ένας κλειστός και κρυπτικός κι ένας απόλυτα χαρούμενος, εξωστρεφής και συγκινητικός. Η πρώτη συναυλία που είδα με το Βασόνι.
4. BOB DYLAN (Merida, Ισπανία, Ιούλιος 2008)
Την προηγούμενη βραδιά έπαιζα στην Πύλο σε ένα συνέδριο μοτοσικλετιστών(!) κι έφυγα μες στη νύχτα, πήρα το πρωινό αεροπλάνο για Μαδρίτη κι από ’κει λεωφορείο για Μέριδα, όπου βρήκα τον Βύρωνα και τους φίλους του μέσα σε μιαν αρένα ταυρομαχιών. Εκεί ο Ντύλαν υπήρχε πραγματικά, δεν είχε κρύψει τον εαυτό του, όπως τόσες άλλες φορές. Είπε και το “It’s Alright, Ma”, το καλύτερο τραγούδι του, που δεν το λέει ποτέ. Πολλοί λένε ότι χαμογέλασε κιόλας. Σε μένα και στον Βύρωνα, φυσικά.
5. NICK CAVE & THE BAD SEEDS (Μονή Λαζαριστών, Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2008)
Μείναμε κατά τύχη με τον Στέφανο Ρόκο στο ίδιο ξενοδοχείο με τον Cave και με το που μπήκαμε τον είδαμε να γευματίζει με τον Ψαραντώνη. Μετά τη συναυλία, τον είδαμε να γυρνάει πολύ αργά από κραιπάλη και να ψευδοξιφομαχεί μεθυσμένος με τον Warren Ellis. Στο ενδιάμεσο, είδαμε την καλύτερη συναυλία που έδωσε ποτέ δεκαπεντάχρονος.
6. JARVIS COCKER (Ejekt Festival, Ιούνιος 2009)
Ένας απελπισμένος Humbert Humbert σκαρφάλωνε στις κολώνες της σκηνής και ούρλιαζε παιδικά γυναικεία ονόματα στο φεγγάρι. Ακόμα και οι πιο επιμελώς εναλλακτικοί ανάμεσά μας, παραδέχονταν ότι στη ζωή υπάρχει και το σώμα.
7. RANDY NEWMAN (Παλλάς, άνοιξη 1989)
Μόνος του, πίσω απ’ το πιάνο, γιγάντιος, αδέξιος, παχουλός, 50άρης, να βρίζει τον εαυτό του μετά από κάθε υπέροχη εκτέλεση τραγουδιού του, σαν αιωνίως ένοχος Εβραίος από ταινία του Γούντι Άλεν, γυρισμένη όμως στο Λος Άντζελες.
8. ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ (Zoom, Φεβρουάριος 1989)
Άδειο το Ζoοm –οι λίγοι θεατές τον έβριζαν και του πέταγαν δεκάρικα γιατί έβγαινε στη σκηνή κουρεμένος και ξυρισμένος, μιλώντας για την αποτυχία της τότε Αριστεράς και για το τι σήμαινε ακριβώς το ανδρεϊκό ΠΑ.ΣΟ.Κ. Μείναμε 2-3 ως το τέλος και είδαμε τη συνταρακτικότερη, πιο έντιμη και πιο απογυμνωμένη μουσική παράστασή του. Αυτό που λέει ο “Άγγελος Εξάγγελος”, σε 3 ώρες. Ήταν η συναυλιακή επιστροφή του μετά την αποθέωση στο Ολυμπιακό Στάδιο το 1983. Από τότε ο Σαββόπουλος συμπεριφέρεται ανακόλουθα και απελπισμένα, όπως κάθε γκρεμισμένος βασιλιάς. Είναι πολύ εύκολο να τον κοροϊδέψεις και να τον διαγράψεις. Αδύνατον, όμως, αν έμεινες ως το τέλος σε ’κείνο το live.
9. ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ-ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ (Ηρώδειο, Σεπτέμβριος 1987)
Εκεί είδα για πρώτη και τελευταία φορά άνθρωπο να πετάει. Δεν είναι το ίδιο εύκολο για όλους, σκέφτηκα. Γι’ αυτό κι ο ελληνικός κόσμος – που πάντα πίστευε στο έδαφος– πότε του συμπεριφέρεται σαν σε άγιο και πότε σαν σε απατεώνα θαυματοποιό.
10. PATTI SMITH (Λυκαβηττός, Σεπτέμβριος 2007)
Ένα αληθινό μάθημα πολιτικής συναυλίας, χωρίς ούτε μία υποχώρηση στο σύνθημα και στο δράμα. Μια ατελείωτη, γόνιμη χαρά.
11. LAURIE ANDERSON (Ηρώδειο, Ιούνιος 2007)
Το ίδιο με την Patti Smith, συν κάποιοι πόντοι παραπάνω σε ποιητικό ανάστημα.
12. ΤΖΙΜΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ (Μετρό, 1990)
«Τώρα Είναι, Θα Περάσει», λεγόταν η παράσταση και δεν έχει σημασία που δεν πέρασε ακόμα. Εκεί κατάλαβα τι λαϊκό καθαρτήριο είναι αυτά τα τρίωρα με τον ζωντανό Πανούση. Κανένας άλλος δεν βλέπει με τόση αγάπη, τόση αηδία και τόση πίστη το λαϊκό στοιχείο, από τους συγχρόνους μας. Οι άλλοι δίπλα του μοιάζουν νοσταλγοί ή στυγνοί νταβατζήδες.
13. ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΚΟΛΥΜΒΗΤΕΣ (Μετρό, 1992)
Το καλύτερο ελληνικό συγκρότημα και ο καλύτερος Έλληνας τραγουδιστής, με μεγάλη διαφορά. Καμία συναυλία δεν είναι ίδια. Πολλές φορές το φινάλε έρχεται στο τρίτο τραγούδι και η έναρξη στα μισά του δεύτερου μέρους. Όλα τους τα live μαζί είναι το καλύτερο που έχω πάει.
14. ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ/ΤΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ & ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΑΝΟ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ (Gazarte, Φεβρουάριος & Μάρτιος 2011)
Ένας πολύ τολμηρός, ανάποδος και κρυμμένος άνθρωπος. Λάμπει όταν εκείνος θέλει. Θέλει να μας πείσει ότι τον περισσότερο καιρό είναι σβηστός. Δεν το πιστεύω μετά από εκείνα τα δύο βράδια. Είναι πάντα αναμμένος, αλλά δεν θέλει να το ξέρουμε.
15. ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ/ΑΧ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ ΓΛΥΚΕΙΑ! (Λυκαβηττός 1993)
Ό,τι πιο ουσιαστικά εγκάρδιο έχω δει ποτέ ζωντανά. Σαν ταινία ενός Έλληνα John Ford. Aν είχα χρόνο μόνο για ένα τελευταίο live, σ’ αυτό θα ήθελα να ξαναπάω.
Μάρθα Φριντζήλα
1. CURE (Rock In Athens Festival, Ιούλιος 1985)
Πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα το Rock In Athens Festival. Ήμουν 13 ετών και με πήγαν κάτι μεγαλύτερα παιδιά από την Ελευσίνα. Εκείνο το βράδυ άλλαξε η ζωή μου.
2. IGGY POP & THE STOOGES (Θέατρο Βράχων, 2006)
Δεν πίστευα στα μάτια μου. Πάντα αγαπούσα τον Iggy Pop. Εκείνη τη βραδιά τον προσκύνησα.
3. MODE PLAGAL (Hihat, 1997)
Μία από τις πρώτες μας εξόδους με τον Βασίλη, πολύ ερωτευμένοι. Αν θυμάμαι καλά ήταν Πρωτοχρονιά.
4. MAZAHER (Voix Des Femmes Festival, Βρυξέλες, 2005)
Γίναμε μάρτυρες μιας μυστικής, καθαρτήριας τελετής. Οι αρχιέρειες Mazaher από το Κάιρο μας έκαναν να ξεχάσουμε ποιοι ήμαστε. Ή, μάλλον, να θυμηθούμε.
5. ANTONY AND THE JOHNSONS (Θέατρο Βράχων, 2006)
Συνηθισμένη στις συναυλίες-ξεφάντωμα πόσο χάρηκα που καθίσαμε όλοι στις καρεκλίτσες μας και ακούσαμε σιωπηλοί μια συναυλία. Επιτέλους!
6. ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΠΑΝΟΣ & ΝΙΚΟΣ ΖΑΦΡΑΝΑΣ (Baumstrasse, 2010)
H πρώτη συναυλία που κάναμε στον χώρο, αντί για «αγιασμό». Έξω ο πόλεμος καλά κρατούσε και μέσα εμείς προσευχόμασταν να καταφέρουμε να επιβιώσουμε, με οδηγό την υπέροχη φωνή του Νικόλα Σπανού.
7. ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΙΓΑΝΙΔΗΣ & ΦΙΛΟΙ ΜΙΛΤΟΥ ΣΑΧΤΟΥΡΗ (Αλάβαστρον, 2009)
Ακούγοντας τη φωνή του Μίλτου Σαχτούρη από το μαγνητόφωνο και βλέποντας τον Σιγανίδη σκυφτό να συνομιλεί μαζί του με το μπάσο, ανατρίχιασα. Ένας ζωντανός κουβεντιάζει με έναν νεκρό.
8. ΧΑΡΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ & HAIG YAZITZIAN (Αλάβαστρον)
Μέσα Μαρτίου και κάποια στιγμή που ο Λαμπράκης έκανε ταξίμι στο νέι, άρχισε να χιονίζει. Είμαι σίγουρη πως αυτός το προκάλεσε.
9. ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΙΣΕΓΚΟΣ, ΘΥΜΙΟΣ ΑΤΖΑΚΑΣ & SOJI HANO (Baumstrasse, Μάρτιος 2011)
Τρία ενήλικα παιδιά έπαιζαν για δύο ώρες το σοβαρό παιχνίδι τους και στο τέλος όλοι μαζί πήγαμε στους Θεσσαλούς για τσίπουρα.
10. GRINDERMAN (Terra Vibe, 2011)
Χωρίς σχόλιο.
