Μουσικοσυνθέτης, σολίστ κλασικής κιθάρας, παραγωγός δισκογραφικών δουλειών και ραδιοφωνικών σταθμών, εκδότης και συγγραφέας του πετυχημένου έντυπου και διαδικτυακού TaR, ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Αριστεράς. Η συνεχής και πολυεπίπεδη παρουσία του Νότη Μαυρουδή στα μουσικά και κοινωνικά δρώμενα είναι αναμφισβήτητη και αξιοσημείωτη. Με αφορμή την τελευταία του δουλειά Στου Χρόνου Τις Καταπακτές, ο Μαυρουδής προσθέτει έναν ακόμη δίσκο σε μια πορεία 50 χρόνων και τη γιορτάζει στις παραστάσεις του στο Half Note, κάθε Δευτέρα –παρέα κάθε φορά και μ’ έναν διαφορετικό καλεσμένο. Μιλήσαμε μαζί του για τον χρόνο που περνά, καθώς και για τη μουσική αλλά και την πολιτική του σήμερα...
Αυτός ο μουσικός απολογισμός 50 χρόνων τι αφήνει τελικά;
Δεν νομίζω ότι αφήνει κάτι. Προσθέτει σκέψεις και πλάνα για το μέλλον. Πάντα ο χρόνος είναι πίσω μας, αλλά έχουμε και τον χρόνο μπροστά μας για να κάνουμε όσα προλαβαίνει η σκέψη και η δράση μας. Τα προηγούμενα 50 χρόνια ήταν πολύ έντονα και σε δράση και σε εκπαίδευση. Έχω καλές και κακές μνήμες. Οι καλές όμως επισκιάζουν όλα τα άλλα. Κρατάω τα καλά πράγματα από μια πορεία κι αυτά γίνονται η περιουσία μου.
Τι θα δούμε στις παραστάσεις που έχετε ήδη ξεκινήσει τις Δευτέρες στο Half Note; Είναι παραστάσεις νοσταλγίας;
Καμία νοσταλγία. Δεν έχω την επιθυμία να επιστρέψω πουθενά. Κάνω πάντα χρήση της μνήμης για να πηγαίνω παρά πέρα χωρίς, όμως, να ξεχνάω το παρελθόν. Στις παραστάσεις του Half Note παρουσιάζω ένα ανθολόγιο του χρόνου, ξεκινώντας από παλαιότερες εποχές και φτάνοντας μέχρι τη σημερινή, στον τελευταίο μου δίσκο Στου Χρόνου Τις Καταπακτές. Στην πρεμιέρα είχαμε μαζί μας τη Γιώτα Νέγκα και θα ακολουθήσουν κι άλλοι καλλιτέχνες, όπως ο Μπάμπης Τσέρτος, η Αναστασία Μουτσάτσου, ο Ηρακλής Βαβάτσικας , ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Μανώλης Μητσιάς, η Ελένη Βιτάλη και ο Διονύσης Τσακνής.
Αναζητήσατε νέο αίμα για τα τραγούδια σας σε μουσικές παλιού ύφους. Με αυτό το πάντρεμα μπορεί να διατηρηθεί η λαϊκή αυθεντική ταυτότητα και για τη νέα γενιά;
Πρέπει κανείς να αντιλαμβάνεται τη λαϊκή κουλτούρα στο πέρασμα του χρόνου. Άλλη μορφή είχε πριν 50 χρόνια και άλλη μορφή έχει σήμερα. Ωστόσο η Ελλάδα διαθέτει σε κάθε εποχή μουσικούς που παίρνουν ένα μπουζουκάκι κι ένα μπαγλαμαδάκι και φτιάχνουν τη δική τους κομπανία, ανατρέχοντας στα τραγούδια περασμένων χρόνων. Αυτό εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα με μεγάλη ένταση: η λαϊκή κουλτούρα επανατοποθετείται στο σήμερα. Μπορεί να υπάρχει και μια ηλεκτρική κιθάρα μέσα ή ένας αγγλόφωνος στίχος –οι αλλαγές στο μουσικό σκηνικό ακολουθούν πάντα τη ροή των πραγμάτων. Όμως υπάρχει ένας πυρήνας που μένει ίδιος. Διατηρείται δηλαδή το λαϊκό στοιχείο, επενδυμένο με μια σύγχρονη ηχητική πραγματικότητα.
Τον τελευταίο σας δίσκο τον χρηματοδοτήσατε εσείς ο ίδιος. Πώς βιώσατε αυτή τη μετάβαση από τις γνώριμες πρακτικές;
Παρόλο που έβαλα το χέρι στην τσέπη για να πληρώσω τους μουσικούς, το στούντιο και όλα όσα χρειάστηκαν, ήμουν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον κόσμο. Υπήρξε μια συνειδητή επιλογή μου σε μια δύσκολη δισκογραφική πραγματικότητα: χρηματοδότησα τον δίσκο μου για να υπάρχω. Είμαι πολύ χαρούμενος γι αυτή τη δουλειά. Είχα μεγάλη ελευθερία και τη συμπαράσταση σπουδαίων μουσικών και όλων των συμμετεχόντων, η οποία ήταν συγκινητική και τους ευχαριστώ πάρα πολύ γι’ αυτό. Όχι μόνο δεν το μετανιώνω, αλλά προετοιμάζομαι ψυχολογικά και οικονομικά για τη στιγμή ενός επόμενου δίσκου τον οποίο θα κάνω πάλι μόνος μου. Οι δισκογραφικές εταιρείες δεν μπορούν να υποστηρίξουν τίποτα πλέον, γι’ αυτό πουλάνε όλο το υλικό τους στις εφημερίδες. Δεν επενδύουν σε καινούργιες παραγωγές. Μια από αυτές τις εταιρείες βέβαια ανέλαβε να ηχογραφήσει την ελληνική συμμετοχή για το άθλιο φεστιβάλ που λέγεται Eurovision... Μια κατάπτυστη ενέργεια. Συνεχίζοντας να χρηματοδοτούνε τέτοια τερατουργήματα, προκαλούν ακόμη μεγαλύτερη ζημιά στο ελληνικό τραγούδι.
Ο κόσμος τι μερίδιο ευθύνης έχει για την πορεία των δισκογραφικών εταιρειών;
Έχει ισόποση ευθύνη με τις δισκογραφικές. Έπεσε σε πολλές απ’ τις παγίδες των εταιρειών και της αγοράς. Ο δίσκος στοιχίζει το πολύ 1 ευρώ κι ο κόσμος τον αγόραζε για 22 και 25 ευρώ. Όλο το κύκλωμα της αγοράς έκανε τον ελληνικό δίσκο τον πιο ακριβό δίσκο στην Ευρώπη. Μην ξεχνάμε επίσης ότι ο κόσμος υπερασπίστηκε κι όλο αυτό το σκυλολόι στα μαγαζιά της νύχτας, με τη γιορτή της γαρδένιας και της οφθαλμολαγνείας. Υποστήριξε δουλειές οι οποίες έπρεπε να θαφτούν στις χωματερές. Θα το πληρώναμε κάποτε αυτό... Και το πληρώσαμε. Βυθίστηκε όλο το οικοδόμημα της δισκογραφίας και, πέρα από την οικονομική ζημιά, η μεγαλύτερη ζημιά έγινε στην αξιοπιστία: οι άνθρωποι της δισκογραφίας χάσανε την αξιοπιστία τους. Εγώ όμως γιατί να χάσω τη δική μου; Είμαι ένα από τα θύματα των δισκογραφικών, όπως είναι και όλοι οι συνάδελφοί μου. Βεβαίως υπάρχουν και συνάδελφοι που έκαναν κατάχρηση όλης αυτής της κατάστασης. Αλλά γιατί να πάρει η μπάλα κι εμένα; Είναι κρίμα.
Ναι, αλλά αυτό θα συμβεί βραχυπρόθεσμα. Μέσα στον χρόνο διαχωρίζονται οι προθέσεις του καθενός.
Ο απλός κόσμος δεν μπορεί να το διαχωρίσει αυτό. Σε μια εποχή λαϊκισμού δεν έχει την ψυχραιμία να σκεφτεί και να κρίνει. Γι’ αυτό και τους βάζει όλους στο ίδιο τσουβάλι...
Μου έκανε εντύπωση ότι έχετε δική σας ιστοσελίδα. Δεν αργήσατε να αποκτήσετε το προφίλ αυτής της εποχής.
Είμαι νέος «ιντερνετιστής». Ξεκίνησα να ασχολούμαι με το ίντερνετ στα 60 μου χρόνια. Δεν είχα ποτέ καλή σχέση με τα κομπιούτερ. Ο γιος μου, ο Χάρης, όταν ήταν έφηβος μου είπε κάποια στιγμή ότι αν δεν το μάθεις αυτό, σε λίγα χρόνια θα θεωρείσαι αγράμματος. Μου έμεινε η κουβέντα του κι έτσι άρχισα να μαθαίνω. Για να προλάβω τον χρόνο, για να μην πεθάνω επικοινωνιακά. Θεωρώ ότι είναι η μεγαλύτερη ανακάλυψη του 20ου αιώνα, αλλάζει την ανθρωπότητα εκ θεμελίων. Ας ελπίσουμε ότι θα το χρησιμοποιήσουμε όσο πιο δημιουργικά γίνεται.
Μέσα από την αναμφισβήτητα δραστηριοποιημένη στάση την οποία έχετε απέναντι στη ζωή, καταλαβαίνω ότι το αίτημά σας είναι το «να υπάρχουμε». Αλλά πόσο μπορούμε να τα καταφέρουμε χωρίς παιδεία;
Η παιδεία δεν είναι κάτι εύκολο που αποκτιέται με μεταρρυθμίσεις. Η παιδεία είναι κάτι πιο βαθύ και δύσκολα την αποκτούμε από μόνοι μας. Για να την κατακτήσουμε φοβάμαι πως θα χυθεί αίμα... Η συμπεριφορά του κόσμου απέναντι στον Γιώργο Νταλάρα ήταν ένα δείγμα πολιτισμού απόλυτα φασιστικό, επαίσχυντο και οπισθοδρομικό. Αυτός ο κόσμος, που αντέδρασε με τον συγκεκριμένο τρόπο, είναι ένας επικίνδυνος κόσμος. Ο οποίος δεν συμβάλλει ούτε στη δημοκρατία, ούτε στο ξεπέρασμα της κρίσης, ούτε στον πολιτισμό που λέμε και εικάζουμε ότι θέλουμε να επανατοποθετήσουμε σε αυτή τη χώρα. Είναι ό,τι χειρότερο. Κρύβονται πίσω από την ανωνυμία τους και είναι ακριβώς τα ίδια πρόσωπα που κάψανε τα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας. Φοβάμαι ότι, αν είναι κάποιος να ανάψει το φυτίλι, θα είναι αυτός ο κόσμος. Είμαι μετεμφυλιακό παιδί. Άφησε πολύ αίμα ο εμφύλιος για να επανατοποθετηθούμε. Τα γλίτωσα όταν ήμουνα μικρός και ελπίζω να μην τα ζήσω τώρα.
Τι γνώμη έχετε για τη δημιουργία νέων κομμάτων;
Εγώ υπήρξα ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Αριστεράς. Τώρα βλέπω τα πράγματα από μια απόσταση. Είναι μια αναγκαιότητα τα νέα κόμματα έτσι όπως έχουν γίνει τα πράγματα. Η πολιτική σκηνή είναι τόσο νοσηρή, που φέρνει στην επιφάνεια νέους σχηματισμούς. Αυτά τα κόμματα όμως είναι δημιουργία ευκαιριακών στιγμών. Δεν πρέπει να δημιουργούνται έτσι. Απ’ την άλλη μεριά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι περίπου ένα 30% είναι αναποφάσιστο κι αυτό κάπου πρέπει να διοχετευθεί. Όμως πρέπει να έχουν αξιοπιστία. Δεν καταλαβαίνω τι αξιοπιστία μπορεί να έχει ο Παπουτσής και ο Καμμένος.
Για σας τι σημαίνει Αριστερά στην εποχή αυτή;
Η Αριστερά κατά περιόδους έχει τους δικούς της ορισμούς. Όταν ήμουν νέος καταλάβαινα ότι η Αριστερά είναι ένας πολιτικός σχηματισμός που υπερασπίζεται τον αδύναμο. Το παιχνίδι σήμερα είναι περίπλοκο, γι’ αυτό και δεν αρκεί μια τέτοια εξήγηση. Θεωρητικά θα έπρεπε να είναι μια ιδεολογία που να υπερασπίζεται έναν θετικό πολιτισμό. Έναν πολιτισμό που να απομακρύνει τον πολίτη από τις παγίδες του λαϊκισμού και του επίπλαστου. Αλλά η Αριστερά δεν τα έχει κάνει αυτά: η Αριστερά έχει ευνοήσει τον λαϊκισμό. Και τα τρία κόμματα της Αριστεράς –πέρα από τις μεταξύ τους διαφορές τις οποίες κανένας μας πλέον δεν καταλαβαίνει ποιες είναι– χρησιμοποιούν το μνημόνιο για σημαία τους. Λες και οι υπόλοιποι είναι υπέρ του μνημονίου... Μόνο για να συνεχίσει η Ελλάδα να υπάρχει στα πλαίσια Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνονται αυτές οι υποχωρήσεις. Μας έχουν μπερδέψει. Ένα από τα στοιχεία που έπρεπε να κοιτάξουν είναι το σημείο του πολιτισμού. Αν είχαν τη στοιχειώδη εντιμότητα, θα έπρεπε να κατεβάσουν χιλιάδες οπαδούς τους για να διαμαρτυρηθούν για τα καμένα κτίρια και για τους τρεις νεκρούς της Μαρφίν. Άντ’ αυτού, σιωπούν και αφήνουν όλο αυτό το μπάχαλο κάτω από το χαλί –και θα το βρουν μπροστά τους. Για όλους αυτούς τους λόγους εγώ κρατώ αποστάσεις από τα αριστερά κόμματα. Δηλώνω Αριστερός, είμαι ταγμένος στην Αριστερά αλλά δεν ξέρω να προσδιορίσω περισσότερο τα πράγματα. Τα ίδια τα κόμματα με έχουν μπερδέψει και, κατ’ επέκταση, έχω χάσει κι εγώ τα δικά μου στοιχεία φυσιογνωμίας για να πω σε κάποιον τι είμαι και τι πιστεύω.
Έχετε μετανιώσει δηλαδή που στηρίξατε κάποιον αριστερό σχηματισμό;
Σε καμία περίπτωση. Είχα την ευκολία να φεύγω όταν κάτι δεν με έβρισκε σύμφωνο. Οι εντάξεις μου στον Συνασπισμό, στη Δημοκρατική Αριστερά και στους Οικολόγους ήταν μεγάλο σχολείο για μένα. Δεν μετανιώνω καθόλου. Όπως δεν μετανιώνω που κρατάω αποστάσεις.
Υπάρχει κάτι που να θελήσετε όλα αυτά τα χρόνια και να μην το τολμήσατε;
Πάντα είχα στο μυαλό μου να δημιουργήσω ένα λεξικό δημιουργών της μουσικής για να φωτίσω το χρονικό διάστημα στο οποίο ζήσανε. Ένα βιβλίο χρηστικό, που να περιλαμβάνει δημιουργούς που αν τους ψάξεις στο διαδίκτυο δεν θα τους βρεις, γιατί δεν είναι γνωστοί. Πήρα το πράσινο φως από τον Ιανό και θα εκδοθεί μέσα σε αυτόν τον χρόνο. Ήταν ένα όνειρο το οποίο είχα και θα γίνει. Επίσης ετοιμάζω κι ένα άλλο βιβλίο, με τίτλο Περί Ελληνικού Τραγουδιού Το Ανάγνωσμα –θα εκδοθεί από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης. Αυτό που θα ήθελα όμως είναι να γνωρίσει περισσότερος κόσμος τις δουλειές που έχω κάνει με παιδικές χορωδίες. Πολύ θα ήθελα να γίνει στο Μέγαρο Μουσικής μια μεγάλη εκδήλωση για τις συγκεκριμένες δουλειές.
Τα τόσα χρόνια ενεργής παρουσίας στο τραγούδι δυσκολεύουν την αποχώρησή σας από τη μουσική σκηνή;
Δεν μπορείς να την εγκαταλείψεις. Είναι δύσκολο να είσαι πάνω στη σκηνή, να δοξάζεσαι και ύστερα να πέφτουν οι προβολείς. Η αποχώρηση από τη σκηνή είναι αβάσταχτο πράγμα. Υπάρχει πολύ μεγάλη μοναξιά μετά από ένα τέτοιο βήμα.
{youtube}AumfTJyBCDo{/youtube}
