Duo Χορίαμβος: η σύγχρονη ελληνική δημιουργία αξίζει μια θέση στο παγκόσμια στερέωμα

Νίκος Νικόπουλος: «Όταν ξεκινήσαμε την προσπάθεια, στόχος μας ήταν η ηχογράφηση έργων των τελευταίων 100 ετών. Από τη Φαντασία του Saint-Saens που γράφτηκε το 1907 έως το Ελπήνωρ ΙΙ του Απόστολου Ντάρλα που γράφτηκε το 2008, καλύπταμε έργα για φλάουτο και άρπα 100+1 ετών μουσικής. Μετά, η αντιπαραβολή έργων Γάλλων και Ελλήνων συνθετών μας φάνηκε εντελώς φυσική, από τη στιγμή που η γαλλική παράδοση μουσικής σύνθεσης αποτελεί σημείο αναφοράς για πολλούς συνθέτες. Με αυτή την αρχική σκέψη ηχογραφήσαμε μια ομάδα έργων από την οποία επιλέχτηκαν τα τελικά 7 που συμπεριλήφθηκαν και στο CD».

Γεωργία Ξαγαρά: «Θέλαμε να υποστηρίξουμε την ελληνική δημιουργία παρουσιάζοντας 3 διαφορετικές γενιές συνθετών αλλά και τρεις διαφορετικές όψεις της ελληνικής συνθετικής σκέψης. Στο πλαίσιο αυτό τους παρουσιάσαμε επί ίσοις όροις δίπλα σε τρεις Γάλλους συνθέτες, ακριβώς για να καταδείξουμε ότι η σύγχρονη ελληνική δημιουργία αξίζει μια θέση στο παγκόσμιο στερέωμα συγκρινόμενη ευθέως και με τη γαλλική».

Νίκος Νικόπουλος: «Το συγκεκριμένο έργο προήλθε από την επεξεργασία από τον ίδιο το συνθέτη, το 2004, του ομότιτλου έργου του για φλάουτο και κιθάρα (1961). Αφορμή υπήρξε η συμμετοχή μας στο 9^ο Παγκόσμιο Συνέδριο Άρπας στο Δουβλίνο, τον Ιούλιο του 2005, όπου και έγινε η παγκόσμια πρεμιέρα του συγκεκριμένου έργου με αυτήν τη μορφή. Πρόκειται για ένα σημαντικό δείγμα νεανικής γραφής ενός συνθέτη ο οποίος πειραματίζεται στα πλαίσια του δωδεκαφθογγισμού, εισάγοντας όμως, μέσω του πειραματισμού, την ιδέα της αφηρημένης προγραμματικής μουσικής. Υπάρχει δηλαδή ένα είδος προγράμματος, με την έννοια ότι υπάρχουν 2 συνομιλητές που δεν ξέρουμε τι ακριβώς λένε – παρ’ όλα αυτά γινόμαστε μάρτυρες καταστάσεων διαλόγου, όπου άλλες φορές επικρατεί η αδιαφορία, άλλες φορές η ένταση αλλά και η διαφωνία, όπως και άλλες στάσεις και ενστάσεις διαλεκτικές».

Γεωργία Ξαγαρά: «Οφείλω να πω ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά γοητευτικό έργο, κάτι που διαπιστώσαμε και εμείς ως ακροατές όταν το ακούσαμε ηχογραφημένο».

Νίκος Νικόπουλος: «Ευχαριστώ. Είναι ένα από τα έργα που αξίζει να ενταχθεί στο ρεπερτόριο των φλαουτιστών, όπως και άλλα έργα Ελλήνων συνθετών. Με κάθε ευκαιρία προσπαθώ αυτά τα έργα να τα παίζω και να τα διδάσκω, ώστε να ακούγονται με τη συχνότητα που τους αξίζει. Έτσι προέκυψε και το συγκεκριμένο κομμάτι στο συγκεκριμένο CD».

Νίκος Νικόπουλος: «Είναι ένα έργο που γράφτηκε ειδικά για εμάς. Και κατά κάποιον τρόπο με αυτό παρουσιάζουμε τη σύγχρονη τονική πλευρά της ελληνικής συνθετικής δημιουργίας».

Νίκος Νικόπουλος: «Ως προς τη γλώσσα που χρησιμοποιεί, όχι, καθώς ο συνθέτης χρησιμοποιεί τη μουσική γλώσσα που γνωρίζει καλά. Πειραματικό θα μπορούσε να θεωρηθεί ίσως ως προς τον τρόπο που διαπραγματεύεται το αίσθημα της απώλειας ενός συγγενικού προσώπου, μιας και, από όσο γνωρίζω, κάτι τέτοιο συνέβη την περίοδο όταν το έγραφε ο Νέστωρ».

Γεωργία Ξαγαρά: «Κατά μία έννοια θα μπορούσες να πεις ότι πειραματίζεται με το πώς θα μπορούσαν να λειτουργήσουν τα δύο όργανα καλύτερα μεταξύ τους. Και πάνω σε αυτή την – όσο το δυνατόν αρτιότερη συλλειτουργία των δύο οργάνων – βασίζεται και η συνθετική του σκέψη».

Γεωργία Ξαγαρά: «Έγραψε κατά παραγγελία μεν, αλλά με έναν τρόπο ο οποίος αποδεικνύει την αγάπη του στην άρπα και δίνοντας την ίδια στιγμή διέξοδο σε δικές του συναισθηματικές ανάγκες».

Γεωργία Ξαγαρά: «Αρχίζει να αναπτύσσεται, αν και οι επαγγελματίες παίκτες άρπας φτάνουν στην Ελλάδα μετά βίας τον αριθμό των 10 ανθρώπων. Αν σκεφτείς ότι στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης ξεκινήσαμε 4 παιδιά σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, τώρα θα λέγαμε ότι είμαστε σε καλύτερη μοίρα».

Νίκος Νικόπουλος: «Στο σύνολο της ιστορίας της μουσικής δεν είναι πολλά τα έργα που έχουν γραφτεί. Από τα μέσα του 19^ου αιώνα και μετά, γίνεται γνωστό ως σύνολο της μουσικής δωματίου, ειδικότερα μετά την προσθήκη των πεντάλ στην άρπα, πράγμα που έκανε το συγκεκριμένο όργανο πολύ πιο εύχρηστο. Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι είναι αγαπημένος συνδυασμός των συνθετών αλλά και πολύ περισσότερο των ακροατών. Αν ρωτούσαμε έναν μέσο ακροατή ποιο όργανο θα φανταζόταν πρώτο δίπλα σε μια άρπα, μάλλον θα απαντούσε το φλάουτο.»

Γεωργία Ξαγαρά: «Δεν είναι τυχαίο ότι ο μεγαλύτερος όγκος έργων που γράφονται για άρπα στη μουσική δωματίου είναι για αυτό το συνδυασμό οργάνων. Επίσης με αφορμή τα Παγκόσμια Συνέδρια Άρπας, γράφονται συχνά έργα για τα δύο αυτά όργανα».

Γεωργία Ξαγαρά: «Δεν είναι εύκολο. Είναι πιο δύσκολο να συνεργάζεσαι με έναν άνθρωπο με τον οποίο σχετίζεσαι. Πέρα από το γεγονός ότι ένας σύζυγος εύκολα μπορεί να ρίξει το φταίξιμο στον άλλον σύζυγο, όταν κάτι δεν πηγαίνει καλά».

Νίκος Νικόπουλος: «Από την άλλη όμως το γεγονός της σχέσης μάς βοηθάει να έχουμε μια ειλικρίνεια και ευθύτητα στο παίξιμο».

Γεωργία Ξαγαρά: «Στον άντρα σου, άλλωστε, μπορείς να πεις ακριβώς αυτό που σκέφτεσαι, ενώ σε έναν άλλον συνεργάτη, ίσως να κράταγες τα προσχήματα».

Νίκος Νικόπουλος: «Το γεγονός, πάντως, ότι το μουσικό ντούο ακολουθεί το ντούο στη ζωή με κάνει να αντλώ μεγαλύτερη ευχαρίστηση να παίζω με τη Γωγώ, παρά με οποιονδήποτε άλλο μουσικό. Και έχω έως τώρα συνεργαστεί με αξιολογότατους μουσικούς».

Γεωργία Ξαγαρά: «Συναυλίες, αλλά για να το εκφράσω καλύτερα, θα ήθελα όσα κομμάτια θα παίξω ζωντανά, να τα έχω πρώτα ηχογραφήσει, καθώς μέσω της ηχογράφησης κάποιος μαθαίνει σε μεγάλο βάθος τα κομμάτια που πρέπει να παίξει».

Νίκος Νικόπουλος: «Και τα δύο. Είναι διαφορετικοί τρόποι επικοινωνίας με το κοινό, όπως είναι για έναν ηθοποιό το θέατρο και ο κινηματογράφος, αντίστοιχα. Με την ηχογράφηση μαθαίνεις να κάνεις τη μουσική να φτάνει στο κοινό, χωρίς αυτό να είναι παρόν την ώρα του μουσικού γίγνεσθαι. Αυτό είναι πολύ δύσκολο και απαιτεί εμπειρία. Είναι μια πρόκληση. Αν καταφέρεις να επικοινωνήσεις τη μουσική μέσα από την ηχογράφηση, τότε όταν φτάσεις πια στη συναυλία, εκεί που το κοινό είναι μπροστά σου, η επικοινωνία γίνεται πιο άμεση και πιο εύκολη».

Νίκος Νικόπουλος: «Είναι ένα κομμάτι με εξωμουσική αναφορά –συγκεκριμένα την κάθοδο του Οδυσσέα στον Άδη, βασισμένη στη ραψωδία Λ της Οδύσσειας την αποκαλούμενη και αλλιώς Νέκυα. Το έργο μάλιστα του Ντάρλα, όταν το παίξαμε στο 6^ο Διεθνές Συνέδριο Φλάουτου στην Αγγλία, έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στο αγγλοσαξωνικό κατά βάση κοινό, το οποίο γοητεύτηκε από την εσωτερική δύναμη του. Το συγκεκριμένο έργο, Eλπήνωρ ΙΙ, αποτελεί μια μεταγραφή για φλάουτο και άρπα από το Ελπήνωρ Ι (για φλάουτο και κιθάρα) με κάποιες επιπρόσθετες αλλαγές. Ο Απόστολος Ντάρλας γράφει τώρα ένα 2^ο έργο για το ντούο μας, με θέμα πάλι εμπνευσμένο από την Οδύσσεια».