Σε διαλεκτική με τον μεγάλο Χάουαρντ Ζιν, ο Γιώργος Κασαμπαλάκος προσεγγίζει την αμερικανική ιστορία και κα αμερικανικά κινήματα από τη βάση, από τα κάτω. Ιστορίες απλών ανθρώπων και όχι επώνυμων ηρώων. Ο ίδιος σημειώνει: «Η ιστορία του αμερικανικού εργατικού-συνδικαλιστικού κινήματος μοιάζει με παραμύθι. Ηρωικές απεργίες, μάχες στρατιωτικού τύπου, εμπνευσμένοι ηγέτες αλλά και προδοσίες, καταστολή και νεκροί, χρήση απεργοσπαστών, η ιστορία του συνδικαλισμού των ΗΠΑ τα έχει όλα σε τεράστιες ποσότητες. Ίσως η μεγαλύτερη αξία της σύνοψης που θα επιχειρηθεί να είναι η ανακάλυψη νέων άγνωστων πτυχών της πραγματικής ιστορίας των Ηνωμένων Πολιτειών».
Ας ξεκινήσουμε από την ιστορία του συνδικαλισμού στις ΗΠΑ. Τα «Ηρωικά χρόνια της Ουτοπίας», όπως σημειώνεις. Πώς συγκροτήθηκε, σε διαλεκτική με την Α’ Διεθνή, ο αμερικανικός συνδικαλισμός; Ήταν διαφυλετικός;
Ο συνδικαλισμός στις ΗΠΑ έκανε τα πρώτα του βήματα πριν την δημιουργία της Α’ Διεθνούς, ριζοσπαστικοποιήθηκε όμως έντονα μετά τη δημιουργία της. Αυτό που έμεινε βέβαια απαράλλαχτο, τόσο πριν όσο και μετά, ήταν οι κατηγορίες εκ μέρους της ελίτ περί ξενόφερτων και αντιαμερικανικών πρακτικών. Το 1836, ο δικαστής Έντουαρντς της Νέας Υόρκης κατηγόρησε τους ραφτάδες της πόλης που μετά κόπων και βασάνων “έστησαν” το σωματείο τους πως υποκινούνταν από το εξωτερικό. Από την πρώτη απόπειρα συνδικαλισμού, το 1805, όλες οι επαγγελματικές και συνδικαλιστικές ενώσεις δέχτηκαν τον πόλεμο με προμετωπίδα αυτό ακριβώς το επιχείρημα.
Ο συνδικαλισμός ήταν διαφυλετικός γιατί ο αμερικανικός λαός ήταν εκ φύσεως ένα διαφυλετικό μείγμα. Ακόμα και συνδικάτα που ξεπήδησαν μέσα από εθνοτικές ενώσεις ή αδελφότητες, όπως το Αρχαίο Τάγμα των Ιβερνίων που συσπείρωνε ανθρακωρύχους ιρλανδικής καταγωγής, δεν παρέμειναν κλειστά για τις υπόλοιπες εθνότητες.
Η αμερικανική κοινωνία χαρακτηριζόταν από δύο αμφίρροπες και αντιφατικές δυνάμεις: Από τη μία, η ανάγκη των μεταναστών από διάφορες χώρες της Ευρώπης, να ζουν και να αναβιώνουν το πνεύμα των προηγουμένων πατρίδων τους. Ο Άπτον Σίνκλερ στη ‘Ζούγκλα’, περιγράφει πολύ γλαφυρά πώς ένα ολόκληρο χωριό από τη σημερινή Λιθουανία μετακόμισε στο εργοστάσιο παρασκευής κονσερβών στο Σικάγο.
Από την άλλη, η όσμωση διαφορετικών εθνοτήτων οδήγησε σε μια διαφυλετική ταξική συνείδηση, με συγκεκριμένα όμως όρια. Οι μαύροι πρώην δούλοι, οι γυναίκες και πολύ περισσότερο από όλους τους προηγούμενους, οι Ινδιάνοι, άργησαν πολύ να ενταχθούν στα σωματεία. Σε γενικές γραμμές όμως θα λέγαμε πως οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που τυραννούσαν – και σε μεγάλο βαθμό ακόμα τυραννούν – το κίνημα, ξεπεράστηκαν πολύ γρηγορότερα στις ΗΠΑ, ακριβώς λόγω της διαφυλετικής κοινωνικής δομής.
Η Α’ Διεθνής σαφώς και έδωσε τεράστια ώθηση στο αμερικανικό εργατικό κίνημα. Τόσο οι μαρξιστικές όσο και οι αναρχικές θεωρίες, που κυριαρχούσαν στα πρώτα χρόνια συγκρότησης της Διεθνούς, βρήκαν τεράστια απήχηση στις ΗΠΑ εξ’ αιτίας του “παρθένου” εδάφους που βρήκε ο καπιταλισμός για να περάσει ως οδοστρωτήρας. Πέρα όμως από τις συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης και πρωτοφανούς εκμετάλλευσης ανθρώπινων και φυσικών πόρων, η ίδια η παρουσία πολλών πρώην αγωνιστών διαφόρων επαναστατικών γεγονότων όπως της Παρισινής Κομμούνας, που διέφυγαν στην Αμερική, έδωσε ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στις ιδέες που η Διεθνής πρέσβευε.
Θα ήθελα να δούμε τη συμβολή του Γιουτζίν Ντεμπς στα παραπάνω.
Ο Γιουτζίν Ντεμπς δεν ήταν εξ’ αρχής πεισμένος για την χρησιμότητα των απεργιών, πολύ περισσότερο του μαρξισμού. Η ίδια η φριχτή πραγματικότητα της εργασίας στους σιδηροδρόμους (εργαζόταν από παιδί ως θερμαστής και στη συνέχεια ως λογιστής) τον έκαναν να πρωτοστατήσει στην ίδρυση του Αμερικανικού Συνδικάτου Σιδηροδρόμων (Α.Σ.Σ.) με πρόεδρο τον ίδιο, το 1893. Ακόμα και τότε, αντιδρούσε στις οξείες αντιπαραθέσεις με τις μεγάλες σιδηροδρομικές εταιρίες. Είχε όμως την ικανότητα να προσαρμόζει τη σκέψη του και να αλλάζει τις πεποιθήσεις του, με βάση τις εμπειρίες του. Η συμμετοχή του στην απεργία στο Πούλμαν τον έκαναν σοσιαλιστή και συνιδρυτή του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Η συμβολή του στο χτίσιμο του συνδικαλισμού ήταν καταλυτική, κυρίως γιατί αποτελούσε φάρο συνέπειας και ανιδιοτέλειας, σε αντίστροφή πορεία με τον Σάμουελ Γκόμπερς (τον πρώτο πρόεδρο της αμερικανικής εργατικής ομοσπονδίας - AFL), ο οποίος ξεκίνησε ως μαρξιστής και κατέληξε λακές των βιομηχάνων και της πολιτικής ηγεσίας των ΗΠΑ.
Αποτελεί τομή η συγκρότηση των Βιομηχανικών Εργατών του Κόσμου (IWW, Woblies); Οι πρώτοι που ενέταξαν στις τάξεις τους τους Αφροαμερικανούς εργάτες.
Η ίδρυση των wobblies (των συνεχώς μετακινούμενων, ετυμολογικά) το 1905, από τους Γιουτζίν Ντεμπς, Μπιγκ Μπιλ Χέϊγουντ και την 75χρονη Μαίρη Τζόουνς, ήταν τομή στο συνδικαλιστικό κίνημα παγκοσμίως, αφού για πρώτη φορά, όπως πολύ σωστά επισημαίνεις, αφροαμερικανοί έγιναν δεκτοί σε σωματεία.
Πρέπει να φανταστούμε την περίοδο εκείνη: Οι ΗΠΑ επεκτείνονταν προς τη Δύση, καταπατώντας προφανώς τη γη των Ινδιάνων. Οι καραβιές των μεταναστών που έρχονταν από την Ευρώπη, στη συντριπτική τους πλειοψηφία χωρίς νόμιμα έγγραφα, ούτε καν ταυτότητες, αναζητούσαν όχι μόνο εργασία αλλά τη Γη της Επαγγελίας στις πόλεις της Δυτικής Ακτής. Το Λος Άντζελες μετρούσε μόλις 50 χρόνια ζωής, το Σαν Φρανσίσκο αναπτυσσόταν, οι εργάτες μετακινούνταν προς τον Ειρηνικό Ωκεανό επιδιώκοντας να βγάλουν τα προς το ζην στη διαδρομή.
Ήταν ανειδίκευτοι, εξαθλιωμένοι και ίσοι απέναντι στους κοινούς εχθρούς τους: Τους νέους εκατομμυριούχους σαν τον Γκόουεν, τον Ροκφέλερ, τον Κάρνεγκι. Τα εργοστάσια παραγωγής χάλυβα, οι μεγάλες αγροτικές και κτηνοτροφικές μονάδες και γενικά, οι νέες σιδηροδρομικές γραμμές, οι τράπεζες, όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις, αυγάταιναν τα κέρδη τους κυρίως λόγω της αναλωσιμότητας των εργατών. Επέβαλαν μεροκάματα πείνας, γνωρίζοντας πως θα έβρισκαν αντικαταστάτες όποια στιγμή ήθελαν. Ανάγκαζαν τους εργάτες να αγοράζουν σπίτια με δάνεια που θα ήταν αδύνατο να αποπληρωθούν γιατί άλλοι, πιο εξαθλιωμένοι, έτρεχαν να τα πάρουν προκειμένου να μην πεθάνουν αυτοί και οι οικογένειές τους, στο δρόμο από το κρύο.
Οι Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου (IWW) αντιπροσώπευαν την αντίσταση σε αυτές τις πρακτικές. Ταξίδευαν λαθραία με τρένα, άλλαζαν δουλειές σαν τα πουκάμισα, διοργάνωναν πολιτικές συζητήσεις και στήριζαν κάθε απεργιακή δράση, μέσω ποικίλων ευφάνταστων δράσεων. Μια από αυτές ήταν να υποκρίνονταν τους απεργοσπάστες που δήθεν ενώθηκαν τελικά με τους απεργούς, αναγκάζοντας τα αφεντικά να ενδίδουν στις απαιτήσεις τους.
Η πολιτική τους ιδεολογία ήταν πολύ κοντά στον ουτοπικό σοσιαλισμό: Χαρακτηριζόταν από έντονα αναρχικά αλλά και μαρξιστικά στοιχεία, αναμεμειγμένα με χαρακτηριστικά των πρωτοχριστιανικών κοινοτήτων. Πίστευαν στην κοινοκτημοσύνη και στη νομοτελειακή επικράτηση της ισότητας, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας, θρησκευτικών αντιλήψεων. Η δομή τους ως ένα σωματείο για όλες τις επαγγελματικές ομάδες ενέπνεε πλατιά, όταν όμως η ταξική πάλη οξύνθηκε σε βαθμό που να απαιτεί μεγαλύτερη εξειδίκευση στα επιμέρους αιτήματα του κάθε κλάδου, οι wobblies έχασαν σταδιακά τη δυναμική τους.
Ποιες ήταν οι επιπτώσεις της Οκτωβριανής Επανάστασης στο αμερικανικό εργατικό κίνημα;
Αφ’ ενός ανύψωσε το ηθικό των απλών εργατών και των συνδικαλισμένων, που έβλεπαν πως το αναπόφευκτο της επικράτησης της κοινωνίας της ισότητας, όπως είπαμε και παραπάνω, επιβεβαιωνόταν. Αφ’ ετέρου, για τους ίδιους λόγους δυνάμωσε την εργοδοτική τρομοκρατία, αφού τα τραστ και οι μεγάλες επιχειρήσεις αποφάσισαν να μην επιτρέψουν σε καμία περίπτωση στους εργάτες να διανοηθούν να αντιγράψουν το παράδειγμα της Σοβιετικής εξουσίας.
Έτσι όσοι αντιδρούσαν στην οποιαδήποτε εργοδοτική αυθαιρεσία, βαφτιζόταν μπολσεβίκοι. Όταν το 1919 απέργησαν 365.000 χαλυβουργοί σε 50 πόλεις 10 πολιτειών, ο πρόεδρος της US STEEL Έλμπερτ Γκάρι, είπε πως πρέπει να «αντιμετωπιστεί η απόπειρα σοβιετοποίησης της βιομηχανίας του χάλυβα».
Ας μην ξεχνάμε πως ο Εθνικός Σύνδεσμος Βιομηχάνων (ΝΑΜ) δημιούργησε τη φασιστικής ιδεολογίας οργάνωση της Αμερικανικής Λεγεώνας, ακολουθώντας κατά πόδας τις αντίστοιχες πρακτικές της Ευρώπης, προκειμένου να εμποδίσει την εξάπλωση της Οκτωβριανής Επανάστασης στην Αμερική. Η Αμερικανική Λεγεώνα, που το 1923 προσκάλεσε τον Μουσολίνι σε συνέδριό της στο Σαν Φρανσίσκο, χρηματοδοτήθηκε από μεγάλες επιχειρήσεις όπως η First National Bank.
Δυστυχώς, σνομπάρονται -και από τη θεσμική Αριστερά- οι αγώνες των αυτοχθόνων, από το Τρελό Άλογο ως τον Λεονάρντ Πελτιέ. Πού οφείλεται κατά τη γνώμη σου αυτό;
Όπως σου είπα και αρχικά, οι Ινδιάνοι άργησαν πολύ περισσότερο από άλλες κοινωνικές ομάδες (γυναίκες, αφροαμερικανοί) να ενταχθούν στα σωματεία. Ο βασικός λόγος είναι η διαταξική επικράτηση του κυρίαρχου αφηγήματος, περί του λευκού αμερικανικού έθνους που επικράτησε απέναντι σε κάθε λογής δυσκολία, από τις καταιγίδες σκόνης την εποχή του Dustbowl, ως τις επιθέσεις των “άγριων”.
Και όμως, οι αυτόχθονες αμερικανοί είχαν δημιουργήσει έναν πολιτισμό που σε πολλές πτυχές του, δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από εκείνο των λευκών. Βέβαια, χρειάστηκε να περάσουν πολλές γενιές γηγενών αμερικανών ώστε να συνειδητοποιήσουν τη δύναμη των εργαλείων της ταξικής πάλης που χρησιμοποιούσαν οι νέο-αμερικανοί.
Το ινδιάνικο κίνημα των δεκαετιών του 60 και του 70, με αιχμή του δόρατος τη δημιουργία του ΑΙΜ (American Indian Movement), ήταν η πρώτη συνειδητή απόπειρα προς την κατεύθυνση αυτή. Με δράσεις σαν την κατάληψη του Αλκατράζ τον Οκτώβρη του 1969, την κατάληψη της στρατιωτικής βάσης του Φορτ Σνέλινγκ στη Μινεσότα τον Απρίλη του 1971 και φυσικά, το ‘Μονοπάτι των παραβιασμένων συνθηκών’, μια πορεία με αυτοκίνητα που διέσχισε όλη τη χώρα το 1972, ζήτησαν και πέτυχαν την αλληλεγγύη των άλλων κινημάτων, των νέων που πλημμύριζαν τους δρόμους φωνάζοντας αντιπολεμικά συνθήματα για το Βιετνάμ ή για τα Πολιτικά Δικαιώματα. Οι Μαύροι Πάνθηρες και άλλες συλλογικότητες στήριξαν ενεργά τις κινητοποιήσεις τους.
Προφανώς η αντιγραφή μεθόδων των άλλων κινημάτων είχε και την αρνητική πτυχή της: την 5η φάλαγγα στις τάξεις τους. Διεφθαρμένοι Ινδιάνοι ηγέτες σαν τον Ντικ Γουίλσον της φυλής των Ογκλάλα, ο οποίος με τη στήριξη του FBI όχι μόνο αναρριχήθηκε στο τιμόνι της φυλής αλλά έφτιαξε ιδιωτικό στρατό με τον οποίο πολέμησε τους άλλους Ινδιάνους. Το πρόγραμμα ‘COINTELPRO’ των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, που περιελάμβανε από δολοφονίες μέχρι εκβιασμούς και δυσφημιστική προπαγάνδα στα κυρίαρχα ΜΜΕ, δεν αφορούσε μόνο τους Μαύρους Πάνθηρες αλλά και τους αγωνιστές του AIM.
Αποτελεί το Black Power την πιο ριζοσπαστική πλευρά του κινήματος για τα Πολιτικά Δικαιώματα;
Ο Μαύρος Εθνικισμός ήρθε να καλύψει το κενό μετά την ήττα των πιο ήπιων μορφών αντίστασης, της λεγόμενης satyagraha που πρέσβευε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ της 1ης περιόδου. Η παθητική αντίσταση κέρδισε αρχικά τη συμπάθεια της αμερικανικής κοινωνίας αλλά αμφισβητήθηκε έντονα, ιδιαίτερα όταν δολοφονήθηκε ο Κινγκ. Τότε στην μαύρη κοινότητα κυριάρχησε η αντίληψη πως απαιτούνταν πιο ριζοσπαστικοί τρόποι για να κατακτήσουν τα δικαιώματά τους.
Κατά τη γνώμη μου, η πιο ριζοσπαστική πλευρά του κινήματος εκφράστηκε από τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ της τελευταίας περιόδου, όταν έβγαλε τα πολιτικά του συμπεράσματα και επιχείρησε να συνδέσει τα Πολιτικά Δικαιώματα με το Βιετνάμ και την ταξική πάλη. Άλλωστε γι’ αυτόν τον λόγο δολοφονήθηκε από το παρακράτος.
Ο αμερικανικός φεμινισμός πώς επηρεάζει με τη σειρά του αυτά τα κινήματα;
Οι γυναίκες έδωσαν από την πρώτη στιγμή τη δική τους πνοή στο αμερικανικό κίνημα. Από την Χάριετ Τσάπμαν, την σκλάβα που δραπέτευσε και δημιούργησε το περίφημο υπόγειο δίκτυο φυγάδευσης (underground railroad) των μαύρων προς τις Πολιτείες του Βορρά και τις μαχήτριες του ILGWU (International Ladies Garment Workers’ Union), που αγωνίστηκαν ώστε να μην ξανασυμβούν τραγωδίες σαν αυτήν της πυρκαγιάς στην TRIANGLE SHIRTWAISTE, όταν κάηκαν ζωντανές περισσότερες από 100 εργάτριες, ως τη Ρόζα Πάρκς και την ηγέτιδα της SNCC (Student Nonviolent Coordinating Committee) και του κινήματος κατά του πολέμου του Βιετνάμ, Έλα Μπέϊκερ, ξεπέρασαν τον στείρο αστικό φεμινισμό και έγιναν πρωτοπόρες στον αγώνα για ολοκληρωμένη γυναικεία χειραφέτηση.
Η μαζική εισροή γυναικών στα σωματεία και στο οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα συμπίπτει χρονικά με τη ριζοσπαστικοποίησή του και τη δημιουργία της CIO (Congress of Industrial Workers) και τη διάσπασή της από την γραφειοκρατική AFL, η οποία παρεμπιπτόντως δεν ήταν αρκούντως δεκτική στις γυναίκες. Αυτή η χρονική σύμπτωση, μόνο τυχαία δεν είναι.
Επίσης, στο κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα, υπήρχε και η τάση χειραφέτησης των μαύρων γυναικών, που είχαν να αντιμετωπίσουν μια –τουλάχιστον – εξίσου με τις λευκές, σεξιστική συμπεριφορά από τη μεριά των αντρών του Κινήματος.
Ακόμα και στη μάχη κατά της διείσδυσης της Μαφίας και του οργανωμένου εγκλήματος στα σωματεία, οι γυναίκες ήταν πρωτοπόρες, με τρανό παράδειγμα τη συμμετοχή τους στην προσπάθεια “εκκαθάρισης” του παραρτήματος ν.102 (της Νέας Υόρκης) του Διεθνούς Σωματείου Εργαζομένων στη Γυναικεία Ένδυση – ILGWU.
Αναφορικά με τα παραπάνω, ο -εν μέρει δικαιολογημένος- αντιαμερικανισμός που επικρατεί στην ημεδαπή, έχει δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι στις ΗΠΑ, ήταν ανύπαρκτη η Αριστερά και τα κινήματα βάσης – ενώ εκεί συνέβησαν οι πιο σκληροί ταξικοί αγώνες.
Η αντίσταση στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και την κοινωνική ανέλιξη, όπως εκφράζεται μέσα από το λεγόμενο αμερικανικό όνειρο έχει συμπαρασύρει έναν τυφλό αρνητισμό απέναντι στα πιο ζωντανά χαρακτηριστικά του αμερικανικού λαού. Τα στερεότυπα του τύπου ‘Οι αμερικανοί’, ‘οι Εβραίοι’, ‘οι gay’, ‘αυτοί από τα βόρεια προάστια’ (κλασικό στερεότυπο για έναν που μεγάλωσε και ζει στη δυτική Αθήνα σαν εμένα) πάντα με άφηναν αδιάφορο, αυτές οι γενικότητες συντείνουν σε μια συνομωσιολογική θεώρηση των πραγμάτων, που τη βρίσκουμε μπροστά μας.
Η επίθεση του μεγάλου κεφαλαίου στην Αμερική απέναντι στους ανθρώπους του μόχθου, τη νεολαία, τις μειονότητες, ήταν εξ’ αρχής συντριπτική, λόγω των ειδικών ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών. Η αντίσταση όλων των παραπάνω έπρεπε να είναι ηρωική, αλλιώς δεν μπορούσε να υπάρχει. Αυτό δε σημαίνει πως στο βιβλίο ‘Η ΑΛΛΗ ΑΜΕΡΙΚΗ’ ωραιοποιούνται οι καταστάσεις και εξιδανικεύεται το κίνημα: Για παράδειγμα, στο κεφάλαιο που μιλά αναλυτικότερα για την Κου Κλουξ Κλαν, τονίζεται η μαζικοποίηση της απήχησής της σε εργατικά στρώματα των λευκών του Νότου. Στο κεφάλαιο που περιγράφει τη διείσδυση της Μαφίας στα συνδικάτα, αναφέρεται η εκλογική επιτυχία των γκάνγκστερ σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν πριν μερικούς μήνες στους TEAMSTERS, στο σωματείο οδηγών φορτηγών όπου δραστηριοποιήθηκε ο μαφιόζος Τζίμι Χόφα (όσοι έχετε παρακολουθήσει την ταινία ‘Ο Ιρλανδός’ έχετε μια παραπάνω ιδέα για το θέμα), ο εγγονός του Τζίμι, Τζέϊμς Χόφα, ηττήθηκε με ελάχιστη διαφορά.
Όμως ας μην ξεχνάμε πως λίγο πριν κλείσει το 2023, οι εργαζόμενοι στην αυτοκινητοβιομηχανία (UAW – United Auto Workers) πέτυχαν πολύ σημαντικές αυξήσεις, μετά από πολύμηνες απεργιακές κινητοποιήσεις. Στην εποχή της υπερπληροφόρησης μπορεί οποιοσδήποτε να ενημερωθεί για όλα όσα δεν θα ακούσει ποτέ από τα δελτία ειδήσεων.
Τέλος (αν και συνιστά τεράστιο κεφάλαιο) ποια είναι η συμβολή της μουσικής στα παραπάνω; Από τον Guthrie στον Dylan, και από την Bessie Smith στους Public Enemy;
Έχεις απόλυτο δίκιο, συνιστά τεράστιο κεφάλαιο και δεν καλύπτεται σε καμία περίπτωση ούτε στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου ‘Η ΑΛΛΗ ΑΜΕΡΙΚΗ’, το οποίο καλύπτει. Η μουσική του κινήματος έχει διπλό ρόλο: Από τη μία μιλά στους αμερικανούς, τους φέρνει σε επαφή με εικόνες από το παρελθόν που μοιάζουν τόσο πολύ με αυτές που έρχονται από το μέλλον. Η ιστορία του ‘Which side are you on’, είναι η ιστορία μιας συντρόφου ενός απεργού ανθρακωρύχου, που κρύβεται μαζί με τα παιδιά της για να γλιτώσει την οργή των παρακρατικών και του ιδιωτικού στρατού της εργοδοσίας.
Το αγαπημένο μου ‘It isn’t nice’ της Malvina Reynolds, που δε χορταίνω να ακούω από τη Judy Collins, μιλά για την υποκρισία όλων αυτών που κατηγορούν τις καταλήψεις, τις διαδηλώσεις και την εξεγερσιακή συμπεριφορά γενικά, ως βίαιη και αντιδημοκρατική, δε βρίσκουν όμως μια λέξη να πουν όταν η βία αυτή εκπορεύεται από το κράτος και τους μηχανισμούς του. Μιλά γι’ αυτούς που νομίζουν πως δεν παίρνουν θέση και πως είναι δήθεν αντικειμενικοί, αλλά στην πραγματικότητα παίρνουν πάντα το μέρος των καταπιεστών.
Αυτή ακριβώς είναι η δεύτερη συμβολή της μουσικής του αμερικανικού κινήματος, το πώς “κουμπώνει” σε διάφορες περιπτώσεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη, λόγω της παγκοσμιότητας της αμερικανικής κουλτούρας και τέχνης. To ‘It isn’t nice’ ερχόταν συνεχώς στο μυαλό μου στα πρώτα χρόνια των μνημονίων, όταν όλα τα κυρίαρχα ΜΜΕ κατηγορούσαν τους διαδηλωτές για βίαιη συμπεριφορά. Το ‘In the ghetto’ του Έλβις περιγράφει απόλυτα την πραγματικότητα σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης μεταναστών της ελληνικής ενδοχώρας σήμερα. Ο σύγχρονος Νεοϋορκέζος ράπερ, Aesop Rock, μιλά για την εκμετάλλευση της τεχνολογίας από το μεγάλο κεφάλαιο, αγγίζοντας τους προβληματισμούς των σημερινών νέων παγκοσμίως.
Γιώργος Κασαμπαλάκος Η άλλη Αμερική
Χρυσές σελίδες του αμερικανικού κινήματος από τον 19ο ως και τον 21ο αιώνα
Εκδόσεις Περίπλους, 2023
Ο Γιώργος Κασαμπαλάκος γεννήθηκε το 1977 στην Πετρούπολη, όπου και ζει μέχρι σήμερα. Δραστηριοποιείται πολιτικά, από τα μαθητικά του χρόνια, στο χώρο της διεθνιστικής Αριστεράς. Λάτρης της ιστορίας, έχει συνεργαστεί και συνεχίζει να αθρογραφεί σε ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, όπως το mixanitouxronou.gr, τα περιοδικά ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ και ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, τις εφημερίδες DOCUMENTO, METROCITY κ.α
