Η Αφροδίτη με γούνες (γερμανικά: Venus im Pelz) είναι το αριστούργημα του Leopold Ritter von Sacher-Masoch (1836-1895). Είναι επίσης ο λόγος που ο όρος μαζοχισμός προέρχεται από το όνομά του, που επινοήθηκε από τον Αυστριακό ψυχίατρο Krafft-Ebing. Το μυθιστόρημα επρόκειτο να αποτελέσει μέρος μιας επικής σειράς που θα ονομαζόταν ”Legacy of Cain”. Το “Venus in Furs” θα αποτελούσε μέρος του “Love”, του πρώτου τόμου της σειράς. Εκδόθηκε το 1870. Το μυθιστόρημα αντλεί θέματα, όπως η γυναικεία κυριαρχία και ο σαδομαζοχισμός, και έμπνευση χαρακτήρων σε μεγάλο βαθμό από τη ζωή του ίδιου του Sacher-Masoch. Η Wanda von Dunajew, ο κεντρικός γυναικείος χαρακτήρας του μυθιστορήματος, είχε το πρότυπο της ερωμένης του, βαρόνης Fanny Pistor. Τον Δεκέμβριο του 1869 οι δυο τους υπέγραψαν συμβόλαιο που τον έκανε σκλάβο της για περίοδο έξι μηνών. Το 1873, μετά τη δημοσίευση του “Venus in Furs”, ο Sacher-Masoch παντρεύτηκε την Aurora von Rümelin την οποία πίεσε να συνεχίσει τον τρόπο ζωής για τον οποίο έγραψε στο βιβλίο του. Μετά από 10 χρόνια χώρισαν. Η Rümelin, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο του χαρακτήρα του τίτλου των βιβλίων, Wanda von Dunajew, έγραψε το “Meine Lebensbeichte” (“Η εξομολόγηση της ζωής μου”) που δημοσιεύτηκε το 1906. Αναλυόταν η ιδιωτική της σχέση με τον Sacher-Masoch.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Sacher-Masoch ήταν γνωστός ως άνθρωπος των γραμμάτων, ένας ουτοπικός στοχαστής που υποστήριξε τα σοσιαλιστικά και ουμανιστικά ιδανικά στη μυθοπλασία και τη μη μυθοπλασία του. Η τάση να αντλεί κανείς σεξουαλική ικανοποίηση από τον πόνο ή την προσωπική ταπείνωσή του ή την απόλαυση μιας δραστηριότητας που φαίνεται να είναι επώδυνη, προέρχεται από το όνομά του.
Ο κεντρικός ήτρωας της νουβέλας, ο Σεβερίν είναι τόσο ερωτευμένος με τη Γουάντα που ζητά να γίνει σκλάβoς της και την ενθαρρύνει να του συμπεριφέρεται με προοδευτικά πιο εξευτελιστικούς τρόπους. Στην αρχή η Βάντα δεν θέλει, αλλά αργότερα ασπάζεται την ιδέα. αν και την ίδια στιγμή, περιφρονεί τον Σεβερίν που της το επέτρεψε. Ο Σεβερίν περιγράφει τα συναισθήματά του κατά τη διάρκεια αυτών των εμπειριών ως υπεραισθητοποίηση.
Στην αρχή η Βάντα δεν κατανοεί ούτε αποδέχεται το αίτημα, αλλά αφού περιπαίξει λίγο τον Σέβεριν, βρίσκει τα πλεονεκτήματα της μεθόδου ενδιαφέροντα και ασπάζεται με ενθουσιασμό την ιδέα, αν και ταυτόχρονα περιφρονεί τον Σέβεριν που της το επέτρεψε. Ταξιδεύουν στη Φλωρεντία. Στην πορεία, ο Σεβερίν παίρνει το όνομα του γενικού Ρώσου υπηρέτη «Γκρέγκορ» και τον ρόλο του υπηρέτη της. Στη Φλωρεντία, η Βάντα τον μεταχειρίζεται βάναυσα ως υπηρέτη και στρατολογεί μια τριάδα Αφρικανών γυναικών για να τον εξουσιάσουν.
Στο εκπληκτικό δοκίμιό του, “Masochism: Coldness and Cruelty & Venus in Furs”, ο Gilles Deleuze παρέχει μια αυστηρή και τεκμηριωμένη φιλοσοφική εξέταση του έργου του Γερμανού μυθιστοριογράφου. Το δοκίμιο του Deleuze σίγουρα η πιο βαθιά μελέτη που έχει εκπονηθεί μέχρι σήμερα για τις σχέσεις μεταξύ σαδισμού και μαζοχισμού, επιδιώκει να αναπτύξει και να εξηγήσει τον ιδιότυπο τρόπο «απεξουαλοποίησης» της αγάπης του Μαζόχ. Καταδεικνύει ότι ο μαζοχισμός είναι κάτι πολύ πιο λεπτό και πολύπλοκο από την απόλαυση του πόνου, ότι δεν έχει καμία σχέση με τον σαδισμό. Οι κόσμοι τους δεν επικοινωνούν, όπως ακριβώς και η ιδιοφυΐα όσων τους δημιούργησαν – ο Μαζόχ και ο Σαντ- βρίσκονται στιλιστικά, φιλοσοφικά και πολιτικά αντιδιαμετρικοί.
Αν και ολόκληρος ο αστερισμός των συμβόλων που έχει φτάσει να χαρακτηρίζει το μαζοχιστικό σύνδρομο μπορεί να βρεθεί εδώ - φετίχ, μαστίγια, μεταμφιέσεις, γούνες, ταπεινώσεις, τιμωρίες και πάντα η ασταθής παρουσία μιας τρομερής ψυχρότητας - αυτά δεν επισκιάζονται η μοναδική δύναμη του ερωτισμού του Μαζόχ.
Η σκληρή και τραχιά πεζογραφία του επέδρασε καταλυτικά τον Lou Reed, που διείδε στη σχέση του με τη Nico, μια αντανάκλαση της «Αφροδίτης με γούνες». Γράφει: «Βασισμένο εν μέρει από τις δικές του εμπειρίες ζωής, το μυθιστόρημα του Sacher-Masoch αναπτύσσει έναν ερωτισμό που δεν μοιάζει με κανένα άλλο. Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, ο Σεβερίν, είναι τόσο ερωτευμένος και παθιασμένος με το αντικείμενο του πόθου του, τη Βάντα, που ζητά να γίνει σκλάβος της. Αν και διστακτική στην αρχή, η συμπεριφορά της Βάντα προς τον Σεβερίν γίνεται όλο και πιο σκληρή, τροφοδοτώντας τις επιθυμίες του ίδιου του Σεβερίν».
Ο Reed και ο σύντροφός του John Cale εμπνεύστηκαν να ταιριάξουν τον αποπνικτικό τόνο του βιβλίου με το δικό τους ηχητικό πνεύμα. Με το μάντρα στους στίχους "Shiny, shiny, shiny boots of leather", με τη στοιχειωμένη επανάληψη της σκοτεινής βιόλας του Cale και την droning κιθάρας του Reed, το αποτέλεσμα είναι μια σκοτεινή μεταφορά του μυθιστορήματος, αλλά και η πιο σκονεινή και ερωτική στιγμή της θρυλικής «Μπανάνας».
H Αφροδίτη Με τη Γούνα
Εκδόσεις Οξύ
σελ. 332
